Από τη στιγμή που το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων αποχώρησε, έστω αποδεκατισμένο, από την κυβέρνηση, ο Τσίπρας ήταν υποχρεωμένος να αναζητήσει νέο σύμμαχο, προκειμένου η κυβέρνησή του να διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και πολιτική νομιμοποίηση.
Στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες αυτό γίνεται με θεσμικό τρόπο. Καλείς, δηλαδή, τον πρόεδρο του κόμματος με τον οποίο εκτιμάς ότι μπορεί να υπάρξει σύγκλιση και συζητάς επί των αρχών, ώστε να προκύψει μια πολιτική συμφωνία με συγκεκριμένο περιεχόμενο. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, προχωράς στον επόμενο.
Δεν πάει πολύς καιρός που παρακολουθήσαμε τη διαδικασία συγκρότησης κυβέρνησης στη Γερμανία, όταν μετά τις εκλογές δεν προέκυψε αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος. Η συζήτηση εκεί διεξήχθη θεσμικά στο προσκήνιο, με μόνο ζητούμενο την πολιτική σύγκλιση πάνω σε ένα πολιτικό πρόγραμμα για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας τελευταία είναι πολύ μακριά από την αυτονόητη θεσμική διαδικασία που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά δημοκρατικά κράτη σε αντίστοιχες περιπτώσεις, αλλά πολύ κοντά στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος των γειτονικών βαλκανικών χωρών.
Ο Πάνος Καμμένος, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει το άνοιγμα του Τσίπρα στην κεντροαριστερά, αναρωτήθηκε με σκωπτικό ύφος «αν η κεντροαριστερά είναι η κ. Κουντουρά που ο πατέρας της έγραψε τον ύμνο της χούντας».
Ο Αλέξης Τσίπρας, αντί να αναζητά με τον θεσμικό τρόπο νέο κυβερνητικό σύμμαχο ή να προσφύγει στις κάλπες, παζαρεύει την ψήφο μεμονωμένων βουλευτών με ανταλλάγματα, όπως ομολόγησε και δημόσια ακόμα και ο πρώην κυβερνητικός του εταίρος. Οι περισσότεροι από τους βουλευτές αυτούς, μέχρι πρότινος, εξέφραζαν άλλες απόψεις και στις τελευταίες εκλογές ζήτησαν την ψήφο των πολιτών με διαφορετικές θέσεις από αυτές που ετοιμάζονται να υπερασπιστούν σήμερα.
Στο παζάρι αυτό, το μεγάλο παιχνίδι το κάνει ο πρωθυπουργός, αλλά, πλην ΚΚΕ, συμμετέχουν σχεδόν όλοι οι άλλοι. Τα μικρά κόμματα, που, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις πιθανόν να μην ξαναμπούν στη Βουλή, έχουν λεηλατηθεί από τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας και με το ζόρι πλέον συγκροτούν κοινοβουλευτική ομάδα.
Όταν ολοκληρωθεί και η δεύτερη κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή για τη Συμφωνία των Πρεσπών, το πρώτο βήμα στον νέο οδικό χάρτη του Αλέξη Τσίπρα θα έχει γίνει.
Το επόμενο βήμα θα είναι η ολοκλήρωση της αλλαγής της πολιτικής φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να γίνει το νέο ΠΑΣΟΚ στη θέση του παλιού ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα του Τσίπρα, που με τα έως τώρα δεδομένα (και χάρη στην αδυναμία του πραγματικού ΠΑΣΟΚ να ανασυγκροτηθεί) φαίνεται να το κερδίζει.
Αυτό θα τον διασώσει πολιτικά (για τα επόμενα αρκετά χρόνια ελπίζει), καθώς, ακόμα και αν χάσει τις εκλογές, θα τον κρατήσει μέσα στο παιχνίδι ως τον άλλο πόλο, με την προοπτική να επιστρέψει στην εξουσία.
Αν η Νέα Δημοκρατία δεν κερδίσει τις επόμενες εκλογές με αυτοδυναμία, η επιστροφή του Τσίπρα θα γίνει πολύ σύντομα, λένε στο Μαξίμου. Κι αυτό γιατί τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον περιμένουν δύο μεγάλα εμπόδια. Το ένα είναι ο εκλογικός νόμος της απλής αναλογικής με τον οποίο θα γίνουν οι μεθεπόμενες εκλογές, αν δεν πάρει αυτοδυναμία σε αυτές, και το άλλο είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, για την οποία χρειάζονται 180 ψήφοι.
Ακόμα κι αν χάσει, λοιπόν, αυτές τις εκλογές, ο Τσίπρας δεν θα τελειώσει αν καταφέρει να κυριαρχήσει στην κεντροαριστερά. «Θα είναι εδώ για πολλά χρόνια ακόμα» διαβεβαιώνουν οι συνεργάτες του.
Η Συμφωνία των Πρεσπών επιχειρήθηκε να αξιοποιηθεί ως μέσο για την πολιορκία της κεντροαριστεράς με την εκδήλωση που έγινε την Κυριακή στο Μέγαρο Μουσικής. Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν οι Ν. Μπίστης, Σπ. Δανέλλης, Γ. Ραγκούσης, Μ. Ρεπούση και Στ. Τζουμάκας, αλλά τις εντυπώσεις έκλεψαν οι (δεν τους λες κεντροαριστερούς) Τέρενς Κουίκ και Θάνος Παπαχριστόπουλος, που έσπευσαν να δηλώσουν την υποστήριξή τους στον πρωθυπουργό, αγκαλιάζοντάς τον και σηματοδοτώντας την αλλαγή του πολιτικού τους στρατοπέδου.
Ο Πάνος Καμμένος, παρότι δηλώνει ότι αγαπά ακόμα τον Αλέξη Τσίπρα και συνεχίζει να εγκωμιάζει τη συνεργασία τους, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει το άνοιγμα του Τσίπρα στην κεντροαριστερά, αναρωτήθηκε με σκωπτικό ύφος «αν η κεντροαριστερά είναι η κ. Κουντουρά που ο πατέρας της έγραψε τον ύμνο της χούντας».
Κλείνοντας το θέμα της Συμφωνίας των Σκοπίων και ολοκληρώνοντας την πολιτική στροφή, από τις επόμενες μέρες το Μέγαρο Μαξίμου θα επιχειρήσει να αλλάξει το κλίμα, μειώνοντας τη διαφορά με τη ΝΔ, αν και οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι στόχος είναι η πλήρης ανατροπή των συσχετισμών που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις.
«Ο χρόνος δουλεύει υπέρ μας», λένε, «καθώς το επόμενο διάστημα θα ανακοινώσουμε την αύξηση του κατώτατου μισθού και τις 120 δόσεις». Σχετικά με τον χρόνο των εκλογών, επιθυμία τους παραμένει η εξάντληση της θητείας, αλλά αυτό που θα επηρεάσει την τελική τους κρίση είναι η εκτίμηση για το αν θα μπορέσουν ή όχι να αντιστρέψουν το κλίμα στην περίπτωση πιθανής ήττας στις ευρωεκλογές. Αν εκτιμήσουν ότι δεν θα μπορέσουν (όπως προβλέπουν οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές), τότε θα τις κάνουν τον Μάιο.
Παρότι κάποια κυβερνητικά στελέχη επικαλούνται δικές τους μυστικές δημοσκοπήσεις, που ισχυρίζονται ότι είναι πιο αισιόδοξες γι' αυτούς, γνωρίζουν στην κυβέρνηση πως αν γίνονταν τώρα εκλογές, θα τις έχαναν. Μόνος τρόπος για να αλλάξει το κλίμα θεωρούν ότι είναι να μείνουν όσο περισσότερο γίνεται, προχωρώντας σε παροχές και αναδεικνύοντας παλιά σκάνδαλα, υπαρκτά και μη, ώστε να πείσουν ότι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι είναι χειρότεροι από αυτούς.
Ακόμα κι αν χάσει, λοιπόν, αυτές τις εκλογές, ο Τσίπρας δεν θα τελειώσει αν καταφέρει να κυριαρχήσει στην κεντροαριστερά. «Θα είναι εδώ για πολλά χρόνια ακόμα».
Για την ώρα, βέβαια, το θέμα των σκανδάλων έχει γυρίσει μπούμερανγκ στην κυβέρνηση, καθώς δεν έχουν παρουσιάσει ακόμα όλα εκείνα τα νέα στοιχεία για την υπόθεση της Novartis που είχαν προαναγγείλει ότι θα αποδείκνυαν την εμπλοκή των Σαμαρά, Γεωργιάδη, Βενιζέλου, Πικραμμένου κ.ά., αλλά υπάρχουν οι καταγγελίες του πρώην προστατευόμενου μάρτυρα που λέει ότι δεχόταν πιέσεις για να εμπλέξει πολιτικούς. Επιπλέον, καθημερινά βγαίνουν νέα στοιχεία που τους επιβαρύνουν για το σκάνδαλο ΔΕΠΑ - Λαυρεντιάδη, καθώς και την υπόθεση πλουτισμού του πρώην οδηγού υπουργού και τις συνεργασίες του με διαπλεκόμενους επιχειρηματίες.
Αρκετά στελέχη πλέον εισηγούνται τις τετραπλές εκλογές τον Μάιο, με βασικό επιχείρημα το μαοϊκό «μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση». Στο εξής, θα κορυφωθεί η αντιδεξιά ρητορεία ώστε να συσπειρώσουν όσους δεν θα ψηφίσουν ΝΔ και να ενεργοποιηθούν τα αντιδεξιά αντανακλαστικά. Βέβαια, ο Τσίπρας έχει πλέον κοντά του πολλά δεξιά στελέχη, όπως ο Τέρενς Κουίκ και η Έλενα Κουντουρά, συν όσους έχει ήδη στην κυβέρνηση και θα είναι λίγο δύσκολο να πείσει, αλλά πάντα κατάφερνε να παίζει ταυτόχρονα σε δύο ταμπλό.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «θα ακολουθήσουν κι άλλες εκδηλώσεις σαν αυτήν του Μεγάρου Μουσικής για τη Συμφωνία των Πρεσπών», όπου θα επιδεικνύονται οι μεταγραφές από το ΠΑΣΟΚ και το ΠΟΤΑΜΙ, ώστε να δίνεται η εικόνα ότι τα κόμματα αυτά φυλλορροούν και ότι ο κόσμος τους συσπειρώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πιο θερμό χειροκρότημα των συριζαίων στο Μέγαρο Μουσικής το απέσπασε ο Σπύρος Δανέλλης, ενώ κάποιοι δεν δίστασαν να αγκαλιάσουν και τον Τέρενς Κουίκ, λέγοντάς του «συγχαρητήρια, απέδειξες ότι φοράς παντελόνια».
Το πολιτικό παιχνίδι παίζεται πλέον με όλο και λιγότερους κανόνες. Ο πολιτικός χρόνος έχει ξανά συμπυκνωθεί και επιχειρείται άλλη μια ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Με τα ίδια υλικά όμως, τα οποία έχουν μπει όλα στο μίξερ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO