Στο μεθάνιο και τον περιορισμό των εκπομπών του, θα πρέπει να εστιάσει η ανθρωπότητα για να αντιστρέψει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως πιστεύουν ειδικοί αναλυτές.
Εάν τα αέρια του θερμοκηπίου ήταν παλαιστές, το μεθάνιο θα ήταν στην κατηγορία των βαρέων βαρών—ένα ισχυρό διατρητικό που κουράζεται γρήγορα. Είναι 90 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) όσον αφορά στη θέρμανση της Γης. Αλλά έχει επίσης πολύ μικρότερη διάρκεια ζωής από το CO2, καθώς χάνεται από τον αέρα με φυσικό τρόπο μετά από μόλις μια δεκαετία.
Το τέλος εκπομπών μεθανίου μπορεί να ρίξει τη θερμοκρασία μισό βαθμό μέσα σε 20 χρόνια
Αν μπορούσαμε να εξαλείψουμε όλες τις εκπομπές μεθανίου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας, των απορριμμάτων και των ορυκτών καυσίμων, τότε το επίπεδο του μεθανίου στην ατμόσφαιρα της Γης θα έπεφτε σε προβιομηχανικά επίπεδα σε μόλις μια ή δύο δεκαετίες, μειώνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη κατά μισό βαθμό Κελσίου. Αυτή η πτώση θα βοηθούσε τρομερά τη Γη, καθώς η ανθρωπότητα προσπαθεί να διατηρήσει την αύξηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 1,5 ή 2 βαθμούς.
Κανένα άλλο αέριο του θερμοκηπίου δεν παρέχει τόσο άμεση ευκαιρία να επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή, και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής το λαμβάνουν αυτό υπόψη. Περισσότερες από 150 χώρες έχουν υπογράψει την Παγκόσμια Δέσμευση Μεθανίου για μείωση των εκπομπών κατά 30% έως το 2030. Δυστυχώς, ωστόσο, οι εκπομπές μεθανίου δεν μειώνονται ακόμη. Στην πραγματικότητα, οι συγκεντρώσεις μεθανίου στην ατμόσφαιρα αυξάνονται πιο γρήγορα από ποτέ.
Οι συγκεντρώσεις μεθανίου είναι τώρα 2,6 φορές υψηλότερες από ό,τι στην προβιομηχανική εποχή. Σχεδόν όλες οι πηγές μεθανίου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες φαίνεται να αυξάνονται - η γεωργία, οι χωματερές και τα απόβλητα και η ανάπτυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Οι φυσικές εκπομπές μεθανίου ανησυχούν τους ειδικούς
Μεγάλο μέρος αυτού του μεθανίου φαίνεται να προέρχεται από την Κίνα και τη νοτιοανατολική Ασία, ακολουθούμενη από την ισημερινή Αφρική. Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ είναι η μόνη περιοχή όπου οι εκπομπές μεθανίου φαίνεται να μειώνονται. Και, ίσως το πιο ανησυχητικό από όλα, είναι το ότι τροπικοί υγρότοποι όπως αυτοί στη λεκάνη του ποταμού Κονγκό στην Αφρική αρχίζουν να απελευθερώνουν περισσότερο μεθάνιο καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται. Και μπορεί να υπάρχει ένα »«κλειδί« για να σβήσουν οι εκπομπές μεθανίου σε ένα κοίτασμα πετρελαίου, αλλά δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τη φυσική απελευθέρωσή του.
Τα καλά νέα είναι ότι οι νέες τεχνολογίες διευκολύνουν τη μείωση των εκπομπών μεθανίου και τον καθαρισμό του αέρα. Νέοι δορυφόροι όπως ο MethaneSAT, που εκτοξεύτηκε τον Μάρτιο του 2024 από το Ταμείο Περιβαλλοντικής Άμυνας και ο Carbon Mapper, που πρόκειται να εκτοξευθεί αργότερα φέτος από μια συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, μπορούν να ανιχνεύσουν «υπερεκπομπούς» από το διάστημα.
Μια έκρηξη στο κοίτασμα αποθήκευσης φυσικού αερίου Aliso Canyon στο Λος Άντζελες το 2015, για παράδειγμα, δεν αναφέρθηκε για εβδομάδες και τελικά εξέπεμψε 97.000 τόνους μεθανίου. Οι νέοι δορυφόροι θα μπορούν να παρακολουθούν πετρελαιοπηγές, ανθρακωρυχεία, χώρους υγειονομικής ταφής και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις από το διάστημα, καθιστώντας πιο δύσκολο για τους ρυπαντές να κρυφτούν.
Οι εφαρμόσιμες λύσεις για τον περιορισμό του μεθανίου
Αλλά για να είναι αποτελεσματική, η επιτήρηση και η παρακολούθηση χρειάζονται κανόνες και επιβολή. Οι εκπομπές μεθανίου στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, διέπονται από ένα συνονθύλευμα πολιτειακών και ομοσπονδιακών κανόνων. Η πολιτεία της Ουάσιγκτον εφάρμοσε πρόσφατα νέους κανόνες για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου από τους χώρους υγειονομικής ταφής, οι οποίοι αποδίδουν το ένα έκτο των εκπομπών μεθανίου των ΗΠΑ από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η συλλογή μεθανίου καθώς φεύγει από μια χωματερή περιορίζει την επιβλαβή θέρμανση και το μεθάνιο μπορεί να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή να μετατραπεί σε καύσιμο. Μια φθηνότερη και χαμηλότερης τεχνολογίας λύση είναι επίσης διαθέσιμη: Η κομποστοποίηση που θα κρατήσει την οργανική ύλη έξω από τους χώρους υγειονομικής ταφής.
Τα βοοειδή ως πηγές εκπομπών μεθανίου
Μια σημαντική πηγή μη ελεγχόμενου μεθανίου είναι τα βοοειδή που ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο στον κόσμο, τα οποία ρευστοποιούν περισσότερο μεθάνιο από ολόκληρη τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η μείωση αυτών των εκπομπών θα απαιτήσει αλλαγή της διατροφής μας για να τρώμε λιγότερο κρέας και γαλακτοκομικά.
Το τι τρώνε οι αγελάδες έχει επίσης σημασία. Μια τυπική αγελάδα απελευθερώνει μεθάνιο όσο μια μπανιέρα την ημέρα. Εάν μπορούσε να μειωθεί αυτή η ποσότητα, τότε οι αγελάδες θα μεγάλωναν λίγο πιο γρήγορα. Αυτό το κίνητρο οδηγεί την έρευνα για πρόσθετα ζωοτροφών για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου και την αύξηση των αποδόσεων βοείου κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων. Μικρές ποσότητες ενός είδους φυκιών, του Asparagopsistaxiformis, έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τις εκπομπές μεθανίου των αγελάδων κατά 82% και μερικές φορές αυξάνουν την αύξηση βάρους τους. Η Blue Ocean Barns, μια νεοφυής επιχείρηση της Χαβάης, το καλλιεργεί εμπορικά για να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Τον Μάιο, ο FDA ενέκρινε το Bovaer, ένα συμπλήρωμα ζωοτροφών που παρασκευάζεται από την ολλανδική εταιρεία DSM-Firmenich, για χρήση σε αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ. Η χημική ουσία μειώνει τις εκπομπές μεθανίου από τα γαλακτοπαραγωγά και τα βοοειδή κατά 30-45%.
Το γκάζι που χρησιμοποιούν ιδίως στις ΗΠΑ για το μαγείρεμα απελευθερώνει επίσης μεθάνιο. Οι διαρροές από τις σόμπες αερίου προκαλούν τόση ρύπανση όσο μισό εκατομμύριο αυτοκίνητα. Το μαγείρεμα με αέριο εκπέμπει επίσης διοξείδιο του άνθρακα.
Προτεραιότητα στον άνθρακα - Έρευνες για το μεθάνιο
Ακόμα κι αν μειώσουμε ουσιαστικά τις εκπομπές μεθανίου, είναι απίθανο να μπορέσουμε να τις μηδενίσουμε. Και η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να αυξήσει τις εκπομπές μεθανίου από τους τροπικούς υγροτόπους και τον μόνιμο παγετό της Αρκτικής, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες βοηθούν τα μικρόβια που εκπέμπουν μεθάνιο να αναπτύσσονται πιο γρήγορα. Μπορεί να χρειαστούμε τεχνολογίες για να αφαιρέσουμε το μεθάνιο από την ατμόσφαιρα ή να το καταστρέψουμε εκεί.
Η απομάκρυνση μεθανίου είναι περισσότερο μια ιδέα παρά μια πραγματικότητα σήμερα, πολύ πιο μακριά από την εμπορική χρήση από την αφαίρεση άνθρακα. Όμως, επιστήμονες και μηχανικοί έχουν αρχίσει να δοκιμάζουν χημικά και μικρόβια που μπορούν να οξειδώσουν το μεθάνιο, μετατρέποντάς το σε διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο είναι πολύ λιγότερο ρυπογόνο. Άλλοι ερευνητές μελετούν πώς η πλούσια σε χλώριο μεταλλική σκόνη από τη Σαχάρα καταλύει την καταστροφή του μεθανίου στην ύπαιθρο.
Η αφαίρεση του μεθανίου μπορεί να είναι περιττή εάν περιορίσουμε τις εκπομπές μεθανίου: Η Παγκόσμια Εκτίμηση Μεθανίου εκτιμά ότι περίπου το ένα δέκατο των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου μπορεί να μετριαστεί με «αρνητικό κόστος», δηλαδή χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου και οι φορείς εκμετάλλευσης χωματερών, για παράδειγμα, μπορούν να πουλήσουν ή να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε μεθάνιο συλλέγουν.
Ωστόσο, οι εκπομπές μεθανίου δεν θα είναι δωρεάν. Θα χρειαστούμε τελικά μια τιμή για τις εκπομπές μεθανίου για να διατηρήσουμε ένα ασφαλές κλίμα, με τον ίδιο τρόπο που η Ευρώπη τιμολογεί τη ρύπανση του CO2. Τέτοια κίνητρα οδηγούν την τεχνολογική καινοτομία, όπως ο πρώτος πράσινος χάλυβας στον κόσμο που παράγεται με πράσινη ηλεκτρική ενέργεια και υδρογόνο από την κοινοπραξία HYBRIT για τη Volvo και άλλες εταιρείες. Αυτό που είναι οικονομικά εφικτό αλλάζει όταν πληρώνει ο ρυπαίνων.
Με το μεθάνιο όπως και με άλλα αέρια του θερμοκηπίου, το κόστος της κλιματικής αδράνειας είναι μικρότερο από το κόστος της κλιματικής δράσης. Ο ασφαλιστικός γίγαντας Swiss Re εκτίμησε πρόσφατα ότι η παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά 18%, με κόστος έως και 23 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2050, εάν δεν ληφθούν μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Με τις σωστές πολιτικές και τη σωστή εστίαση, μπορούμε όλοι να ζήσουμε για να δούμε τα οφέλη του καθαρισμού του μεθανίου από την ατμόσφαιρά μας, παρέχοντας σε εμάς και στα παιδιά μας έναν λιγότερο χαοτικό, πιο βιώσιμο πλανήτη.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
