Οι εκδόσεις Οξύ παρουσιάζουν το βιβλίο «Η Μεγάλη Περιπέτεια στο Διάστημα» από τον αστροφυσικό και επίτιμο διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, Διονύση Σιμόπουλο. Το πρώτο βιβλίο της νέας σειράς «Τα Μυστικά του Σύμπαντος» αποτελεί μια συναρπαστική εξερεύνηση της απέραντης «θάλασσας» του διαστήματος, μέσα από όλες τις αποστολές και τα βήματα του ανθρώπινου είδους.
Ξεκινώντας με δυο μύθους, αυτόν του Δαίδαλου και του Ίκαρου, αλλά και εκείνον του μανδαρίνου Γουάν Χου και της πρώτης –ανεπιτυχούς– προσπάθεια πτήσης προς το άγνωστο του διαστήματος, ο Διονύσης Σιμόπουλος ξεναγεί τον αναγνώστη στα μονοπάτια της διαστημικής εξερεύνησης.
Από τον πρώτο μακάκο, τον Albert II, και την πασίγνωστη σκυλίτσα Laika μέχρι τη δημιουργία της NASA, τους Ρώσους κοσμοναύτες, τον Κένεντι και το πρόγραμμα Apollo, τα μετέωρα πρώτα βήματα στην επιφάνεια της Σελήνης, τον ανταγωνισμό στην κούρσα του διαστήματος και τις πολιτικές αποφάσεις, την αγωνία για επιβίωση, τις αποτυχίες και τους σύγχρονους αστροναύτες. Ένα εικονικό, συναρπαστικό ταξίδι σε όλες εκείνες τις συγκινήσεις που μας χάρισε ο αιώνας που πέρασε, πραγματοποιείται με σαφή και επεξηγηματικό τρόπο και μέσα από την εικονογράφηση του βιβλίου.
Ο Διονύσης Σιμόπουλος συγκεντρώνει υλικό 50 και πλέον χρόνων, μέσα από προσωπικές του ανταποκρίσεις στον τύπο για διαστημικές αποστολές, την εκτενή του αρθρογραφία και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Στα δέκα χρόνια που ακολούθησαν την εκτόξευση του πρώτου τεχνητού δορυφόρου, δεκάδες διαστημοσυσκευές τοποθετήθηκαν σε τροχιά γύρω από την Γη και από τις δύο υπερδυνάμεις, στην προσπάθειά τους να αποδείξουν την διαστημική τους υπεροχή.
Ακολουθούν τρία αποσπάσματα του βιβλίου σε αποκλειστικότητα για το LIFO.gr:
Από τη φαντασία στην πραγματικότητα
Η «Ιστορία δυο Πόλεων» είναι αναμφισβήτητα ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του Κάρολος Ντίκενς αρχίζει το κλασσικό του αυτό έργο με μια απλή φράση: «Ήταν οι καλύτεροι των εποχών, ήταν οι χειρότεροι των εποχών, ήταν η εποχή της σοφίας, ήταν η εποχή της ανοησίας, ήταν τα χρόνια της πίστης, ήταν τα χρόνια της δυσπιστίας, ήταν η εποχή του Φωτός, ήταν η εποχή του Σκότους, ήταν η άνοιξη της ελπίδας, ήταν ο χειμώνας της απελπισίας, είχαμε τα πάντα μπροστά μας...». Και είναι μια φράση που αρμόζει απόλυτα στη δεκαετία του 1960. Στη δεκαετία που είδε την κλιμάκωση ενός πολύνεκρου πολέμου στις ζούγκλες του Βιετνάμ, και την πραγματοποίηση των ονείρων της ανθρωπότητας να περπατήσει στην επιφάνεια ενός άλλου κόσμου.
Στα δέκα χρόνια που ακολούθησαν την εκτόξευση του πρώτου τεχνητού δορυφόρου, δεκάδες διαστημοσυσκευές τοποθετήθηκαν σε τροχιά γύρω από την Γη και από τις δύο υπερδυνάμεις, στην προσπάθειά τους να αποδείξουν την διαστημική τους υπεροχή. Τα πράγματα όμως δεν ήσαν έτσι τον Μάιο του 1961, ένα μόνο μήνα μετά την πτήση του Γκαγκάριν, του πρώτου δηλαδή ανθρώπου στο διάστημα όταν ο πρόεδρος Τζών Κέννεντυ έθεσε σαν στόχο του Αμερικανικού διαστημικού προγράμματος την επανδρωμένη επίσκεψη στη Σελήνη πριν από το τέλος τηs δεκαετίας του 1960. Έναν στόχο, που οριοθετούσε ξεκάθαρα πλέον τον διαστημικό ανταγωνισμό Αμερικής-Ρωσίας. Ο στόχος όμως αυτός προϋπέθετε μια σειρά από εκατοντάδες επιτεύγματα σε διάφορους επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς. Επιτεύγματα που χρειάστηκαν δεκάδες πτήσεις, επανδρωμένων και μη, διαστημικών οχημάτων. Ένας ουτοπικός, για εκείνη την εποχή, στόχος που ανέλαβε να υλοποιήσει το πρόγραμμα "Απόλλων". Ένα κατόρθωμα που ως τότε εθεωρήτο μάλλον αδύνατο.
Είναι αναμφισβήτητο ότι ζούμε σε μια εποχή που θα παραμείνει γραμμένη στην ιστορία μας ως η αρχή του ανθρώπινου αποικισμού στο Διάστημα. Μια εποχή στη διάρκεια της οποίας ο άνθρωπος άφησε τα πρώτα του χνάρια σ' έναν άλλο κόσμο χάρη στο πρόγραμμα «Απόλλων». Σε λιγότερο από μια δεκαετία και με την βοήθεια 400.000 επιστημόνων και μηχανικών δύο συνάνθρωποί μας έκαναν το όνειρο πραγματικότητα. Από τον Δεκέμβριο του 1968 έως τον Δεκέμβριο του 1972, 27 συνολικά αστροναύτες έφτασαν στη γειτονιά της Σελήνης, ενώ 12 απ' αυτούς περπάτησαν στην επιφάνειά της αφήνοντας πίσω τους τα ανθρώπινα χνάρια τους που θα μείνουν σχεδόν αναλλοίωτα για δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Στις εξερευνητικές τους αποστολές συνέλεξαν εκατοντάδες κιλά Σεληνιακών πετρωμάτων και χώματος κι ένοιωσαν κάτω από τις μπότες των σκαφάνδρων τους την αίσθηση ενός άλλου κόσμου. Σ' αυτό το πρόγραμμα άλλωστε και στις εμπειρίες που αποκομίσαμε απ' αυτό βασίζονται εν πολλοίς τα νέα σχέδια του ανθρώπου να επιστρέψει εκεί πάνω στα επόμενα μερικά χρόνια. Αυτή το φορά όμως θα είναι μια επιστροφή για πάντα, μια επιστροφή που θα εγκαταστήσει τις πρώτες μόνιμες αποικίες του ανθρώπου σ' έναν άλλο κόσμο.
Ήδη, χάρη στη μελέτη των σεληνιακών πετρωμάτων που έφεραν πίσω στη Γη, και τις μελέτες που έκαναν οι διάφορες διαστημοσυσκευές μας έχουμε διευκρινίσει πολλά από τα προβλήματα που μας απασχολούσαν μέχρι τώρα για την σύσταση και την προέλευση των πλανητών. Γιατί ζούμε όντως σε μια εποχή που η ανθρωπότητα θα την θυμάται για πάντα. Μια εποχή στην οποία οι Σπούτνικ, οι Μάρινερ, τα Βενέρα, και τα δεκάδες άλλα διαστημικά οχήματα ξεκίνησαν μια απαράμιλλη προσπάθεια εξερεύνησης του Διαστήματος. Πως φτάσαμε όμως μέχρις εδώ, και ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι της διαστημικής εποχής; Πως κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε το προαιώνιο αυτό όνειρο του ανθρώπου με τα πενιχρά μέσα και τις ανύπαρκτες σχεδόν διαστημικές εμπειρίες της δεκαετίας του 1960; Ποια ήταν άραγε τα βήματα που μας οδήγησαν να περπατήσουμε στην επιφάνεια της Σελήνης και ποια θα είναι τα επόμενα βήματά μας που θα συμπληρώσουν έτσι την Μεγάλη Περιπέτεια του Ανθρώπου στο Διάστημα;
Οι νέοι Κολόμβοι
Είναι φυσικό ότι τα επικά ταξίδια της ανθρωπότητας δεν έγιναν ποτέ με ευκολία. Ήσαν όμως αναπόφευκτα. Γιατί, ακόμη κι αν ο Κολόμβος είχε αποτύχει στην προσπάθειά του, κάποιος άλλος θα είχε κάνει το ταξίδι στην Αμερική. Και ήταν το ίδιο αναπόφευκτο, έχοντας εξερευνήσει και την τελευταία θάλασσα, να στρέψουμε τελικά την προσοχή μας στον πιο μεγάλο ωκεανό: τον ωκεανό του διαστήματος. Ανέκαθεν άλλωστε ήταν στη φύση μας να κάνουμε πρακτική χρήση των εξερευνήσεών μας. Τα πρώτα ταξίδια του Κολόμβου στον Νέο Κόσμο ακολούθησαν πολλά άλλα, εγκαινιάζοντας τελικά μια μεγάλη Ευρωπαϊκή εποχή αποικισμού των νέων περιοχών. Φαίνεται ότι όπου κι αν βρεθούμε δεν χρειαζόμαστε πολύ καιρό για να αισθανθούμε σαν στο σπίτι μας. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα και με το διάστημα. Η λειτουργία των διαστημοσυσκευών μας έχει επιτρέψει να κατανοήσουμε αρκετά πράγματα γενικότερα για το Σύμπαν αλλά και για το άμεσο περιβάλλον μας πάνω στη Γη.
Θα αναρωτιέστε όμως; Γιατί γίνονται όλα αυτά; Ποιος είναι ο λόγος και ποιος ο σκοπός; Σε τι μπορούν να μας χρησιμεύσουν; Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν συνεχώς νέα στοιχεία και διατυπώνουν συνεχώς νέες θεωρίες. Τι σημασία μπορεί να έχουν όλα αυτά στη καθημερινή μας ζωή; Το μάθημα που μας δίδαξε η ιστορία της επιστήμης είναι ότι δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε εξ αρχής τις συνέπειες μιας επιστημονικής ανακάλυψης, τουλάχιστον στις λεπτομέρειές της. Όταν, για παράδειγμα, ο Πυθαγόρας μιλούσε για τις αποδείξεις των θεωρημάτων του δεν ήταν δυνατόν να προβλέψει τον κόσμο των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Γι' αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως κάθε πρόσθετο κομμάτι γνώσης για το Σύμπαν, οσοδήποτε περίεργο, εξειδικευμένο, άσχετο, άχρηστο ή αφηρημένο κι αν φαίνεται στην αρχή, καταλήγει σε κάποια πρακτική εφαρμογή, άμεσα ή έμμεσα, αργά ή γρήγορα. Αν δεν συνεχίσουμε την ανάπτυξη της επιστήμης και τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας, άσχετα με την άμεση χρησιμότητά τους, γρήγορα θα ταφούμε κάτω από το βάρος των προβλημάτων μας. Γιατί η επιστήμη του σήμερα είναι η λύση του αύριο.
Οι Νέοι Θαλασσοπόροι
Κάποτε ο Κέπλερ είχε πει ότι "όταν θα έχουν επινοηθεί τα πλοία που θα ταξιδεύουν στο κενό μεταξύ των άστρων, θα υπάρξουν επίσης και οι άνθρωποι που θα ταξιδέψουν μ' αυτά". Γιατί πραγματικά ποτέ δεν πρόκειται να υπάρξει έλλειψη Κολόμβων και Μαγγελάνων. Γιατί είναι αναπόφευκτο. Αν συνεχίσουμε να ωριμάζουμε σαν είδος, αν είμαστε προσεκτικοί και ευγενικοί με τους εαυτούς μας και με τη Γη , κάποια μέρα κάποιοι από μας θα μπαρκάρουν για το πρώτο τους ταξίδι στα άστρα. Γιατί είναι στη φύση μας να εξερευνάμε, να είμαστε ταξιδιώτες και ανιχνευτές, και κάποια μέρα όταν θάμαστε έτοιμοι, θα πάμε στ' άστρα. Γιατί είναι δικαίωμά μας, και μοίρα μας. Πολύ πριν οι Ευρωπαίοι θαλασσοπόροι αποτολμήσουν την εξερεύνηση των Ωκεανών, οι Πολυνήσιοι είχαν ήδη αποικίες στον Ειρηνικό. Ξεκινώντας από τη Νέα Γουϊνέα και με μοναδικό οδηγό τη γνώση τους για τον άνεμο, τα ρεύματα, και τ' άστρα, ταξίδεψαν σε τεράστιες από στάσεις στην ανοιχτή θάλασσα από το ένα μοναχικό νησί στο άλλο, ενώ στα πιο από μακρυσμένα νησιά το ταξίδι τους ήταν ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή. Παρ' όλα αυτά το επεχείρησαν.
Με την εκτόξευση του πρώτου τεχνητού δορυφόρου το 1957, άνοιξε και ο δρόμος για το διάστημα και για νέους ορίζοντες. Τα πρώτα μικροσκοπικά διαστημόπλοια αντικαταστάθηκαν σύντομα από άλλα πιο μεγάλα, κι αυτά με τη σειρά τους από τους διαστημικούς σταθμούς. Τώρα που ο δρόμος άνοιξε, είναι πια βέβαιο πως οι ανθρώπινοι καταυλισμοί και οι αποικίες στο ηλιακό σύστημα δεν θα είναι το τέλος, αλλά η αρχή για την διασπορά του ανθρώπου στα άστρα του Γαλαξία μας. Γι' αυτό άλλωστε και ο σημερινός επιστήμονας όταν κοιτάζει τ' άστρα, από τη Γη , δεν αντικρίζει εκεί έξω έναν εχθρικό, και άδειο κόσμο. Βλέπει, αντίθετα, την υπόσχεση ενός πανέμορφου ταξιδιού προς την Ιθάκη των γνώσεων. Ενός ταξιδιού χωρίς τέλος! Γιατί, όπως λέει κι ο ποιητής:
Ελεύθεροι σαν άνθρωποι στην χαραυγή του κόσμου
τους άγνωστους θα πάρουμε και τους μεγάλους δρόμους
ώστε να κάνουμε πανιά σαν τους θαλασσοπόρους
που μια πατρίδα αφήνοντας έβρισκαν ένα κόσμο.
σχόλια