O ΜΑΡΤΙΝ ΛΟΥΘΕΡ ΚΙΝΓΚ δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου 1968 στο Μέμφις. Εκείνη τη νύχτα, καθώς είχαν ξεσπάσει εκρηκτικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε όλη τη χώρα, ο γερουσιαστής και υποψήφιος τότε για την Προεδρία, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι, έδωσε την ακόλουθη ομιλία στην Ιντιανάπολις. Δύο μήνες αργότερα, στις 5 Ιουνίου, θα έπεφτε και ο ίδιος θύμα δολοφονίας κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στο Λος Άντζελες. Σήμερα, μισό και πλέον αιώνα αργότερα, εκείνη η κατευναστική ομιλία του στην οποία είχε κάνει λόγο για τον «πόνο που δεν ξεχνά», όπως αναφέρεται στον Αισχύλο, μοιάζει τρομακτικά επίκαιρη, υπενθυμίζοντάς μας πόσα λίγα πράγματα έχουν πραγματικά αλλάξει αλλά και πόσο τραγικά ελλιπή είναι συγκριτικά, το ύφος και η ισχύς του λόγου της σύγχρονης πολιτικής ηγεσίας.
____________________________
Έχω άσχημα νέα για σάς, για όλους τους συμπολίτες μας, και για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που αγαπάνε την ειρήνη: ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δολοφονήθηκε απόψε.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχε αφιερώσει την ζωή του στην αγάπη και στην δικαιοσύνη για όλους, και πέθανε εξαιτίας αυτού του αγώνα του.
Σ' αυτήν τη δύσκολη μέρα, σ' αυτήν τη δύσκολη ώρα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, θα ήταν ίσως καλό να αναρωτηθούμε τι είδους έθνος αποτελούμε και ποια κατεύθυνση θέλουμε να ακολουθήσουμε. Για όλους εσάς που είστε μαύροι –λαμβάνοντας υπόψη και τα πρώτα στοιχεία που δείχνουν ότι οι υπεύθυνοι για τον θάνατό του είναι λευκοί– κατανοώ ότι μπορεί να σας κυριεύει η πικρία, το μίσος και η επιθυμία για εκδίκηση. Μπορούμε να κινηθούμε ως χώρα προς αυτή την κατεύθυνση της βαθιάς πόλωσης – οι μαύροι με τους μαύρους, οι λευκοί με τους λευκούς, γεμάτοι μίσος οι μεν προς τους δε και αντίστροφα.
Ας αφιερώσουμε τον εαυτό μας σ' αυτό για το οποίο έγραψαν οι Έλληνες πριν από τόσα πολλά χρόνια: στην εξημέρωση της ανθρώπινης αγριότητας και στον εξευγενισμό της ζωής σε τούτο τον κόσμο.
Εναλλακτικά, μπορούμε να κάνουμε μια προσπάθεια αλληλοκατανόησης, όπως έκανε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, και να αντικαταστήσουμε τη βία, αυτήν την αιματηρή κηλίδα που εξαπλώνεται στη χώρα, με τη συμπόνια και την αγάπη.
Σε σας, τους μαύρους συμπολίτες μας, που μετά από την κατάφωρη αδικία μιας τέτοιας αποτρόπαιης πράξης, νιώθετε να σας πλημμυρίζει το μίσος και η καχυποψία ενάντια σε όλους τους λευκούς, το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι κι εγώ νιώθω στην καρδιά μου ένα παρόμοιο συναίσθημα. Ένα μέλος της οικογένειάς μου δολοφονήθηκε, ο δράστης όμως ήταν λευκός. Πρέπει όμως να επιχειρήσουμε αυτή την απόπειρα αλληλοκατανόησης, αν θέλουμε να υπερβούμε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.
Ο αγαπημένος μου ποιητής ήταν ο Αισχύλος. Είχε γράψει: «Ακόμα και στον ύπνο μας στάζει στην καρδιά μας ο μνησιπήμων πόνος, μέχρι να σωφρονιστούμε, πάνω στην απελπισία μας και παρά την θέλησή μας, μέσα από την τρομερή χάρη των θεών». [Αισχύλου, «Αγαμέμνων»].
Αυτό που έχουμε ανάγκη στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι η διαίρεση. Δεν είναι το μίσος. Δεν είναι η βία και η ανομία, αλλά η αγάπη και η σοφία και η συμπόνια και το αίσθημα του δικαίου για όσους ακόμα υποφέρουν στη χώρα μας, είτε είναι λευκοί είτε μαύροι.
Θα ήθελα λοιπόν να σας ζητήσω απόψε να γυρίσετε σπίτι και να κάνετε μια προσευχή για την οικογένεια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αλλά και για την ίδια μας τη χώρα – μια προσευχή για κατανόηση και για συμπόνια.
Μπορούμε να τα πάμε καλύτερα σ' αυτήν τη χώρα. Θα έρθουν κι άλλοι δύσκολοι καιροί. Είχαμε δύσκολους καιρούς στο παρελθόν και θα έχουμε και στο μέλλον. Δεν είναι το τέλος της βίας, δεν είναι το τέλος της ανομίας, δεν είναι το τέλος των ταραχών.
Πιστεύω όμως ότι η μεγάλη πλειονότητα των λευκών και η μεγάλη πλειονότητα των μαύρων ανθρώπων σ' αυτήν τη χώρα, θέλουν να ζήσουν μαζί, θέλουν να ενισχυθεί η ποιότητα της ζωής μας, θέλουν δικαιοσύνη για όλα τα ανθρώπινα όντα που ζουν στον τόπο μας.
Ας αφιερώσουμε τον εαυτό μας σ' αυτό για το οποίο έγραψαν οι Έλληνες πριν από τόσα πολλά χρόνια: στην εξημέρωση της ανθρώπινης αγριότητας και στον εξευγενισμό της ζωής σε τούτο τον κόσμο.
Επιμέλεια: Δ. Πολιτάκης
σχόλια