Το βράδυ της Τρίτης και μετά τη συνεδρίαση του εθνικού συμβουλίου, ο πρόεδρος της Τουρκίας κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες. Η απόφαση πάρθηκε από τα μέλη του τουρκικού υπουργικού συμβουλίου το οποίο συνεδρίασε υπό την προεδρία του προέδρου και ενώ νωρίτερα είχε συνεδριάσει το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας το οποίο σύστησε στο υπουργικό συμβούλιο την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Αυτό αποφασίστηκε για να παρθούν μέτρα γρήγορα και αποτελεσματικά για να αντιμετωπιστεί η οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν είπε ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι απαραίτητη "για να αφαιρέσουμε την απειλή, το συντομότερο δυνατόν", δήλωσε, προσθέτοντας ότι θα ενισχύσει τις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της ελευθερίας.
Ο πρόεδρος εξήρε αυτούς που σκοτώθηκαν πολεμώντας ενάντια στο πραξικόπημα ως "μάρτυρες". "Το έθνος δεν θα ξεχάσει ποτέ τη γενναιότητα και τη θυσία αυτών που έχασαν τη ζωή τους.¨είπε στο διάγγελμά του.
Τι σημαίνει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία
Ο Τούρκος πρόεδρος είπε πως δεν πρόκειται να μειωθούν οι αρμοδιότητες των νομαρχών, ότι αντιθέτως αυτές θα αυξηθούν και οι ένοπλες δυνάμεις θα τελούν υπό τις εντολές και τη διοίκηση των νομαρχών, όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής του αθηναϊκού πρακτορείου.
Απομένει πάντως να γίνει γνωστό τι είδους ρυθμίσεις θα ακολουθήσουν, αφού ο ισχύων νόμος περί κατάστασης έκτακτης ανάγκης ψηφίστηκε το 1983 και σε πολλά σημεία δεν είναι ικανό μέσο για να αντιμετωπιστούν τα δεδομένα της σημερινής εποχής. Σημαντικό χαρακτηριστικό του νόμου πάντως είναι ότι ανοίγει το δρόμο για την άσκηση πολιτικής μέσω προεδρικών διαταγμάτων.
Στο «Νόμο περί Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης» που εγκρίθηκε το 1983, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες κηρύσσεται η εν λόγω «κατάσταση», εκτός από τις φυσικές καταστροφές, τις επιδημίες και την οικονομική κρίση ορίζεται ως «σοβαρή διατάραξη της δημόσιας τάξης λόγω, πρώτον, σοβαρών ενδείξεων για βίαιες κινήσεις που αποσκοπούν στην κατάργηση του ελεύθερου δημοκρατικού καθεστώτος που έχει συσταθεί συνταγματικώς ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και δεύτερον, βίαιων επεισοδίων».
Η Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, με βάση τον εν λόγω νόμο, κηρύσσεται, λαμβανομένης υπόψη της γνώμης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, από το υπουργικό συμβούλιο που συνεδριάζει υπό την προεδρία του προέδρου της δημοκρατίας, τμηματικά ή σε ολόκληρη τη χώρα, για διάστημα που δεν θα ξεπερνά τους έξι μήνες. Ωστόσο η εθνοσυνέλευση μπορεί να παρατείνει συνεχώς την ισχύ της «κατάστασης». Αυτό ακριβώς είχε συμβεί με την «Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης» που είχε κηρυχθεί σε νομούς της Νοτιοανατολικής Τουρκίας το 1987. Παρότι σταδιακά άλλαζαν οι νομοί όπου ίσχυε η «κατάσταση», αυτή ίσχυσε μέχρι το 2002, με παράταση που έδινε κάθε έξι μήνες η τουρκικής εθνοσυνέλευση.
Σύμφωνα με το νόμο, μεταξύ των πρόσθετων μέτρων που προβλέπονται για την «Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, είναι ο περιορισμός ή η απαγόρευση κυκλοφορίας, η απαγόρευση συγκέντρωσης ή κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες τοποθεσίες ή σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ο σωματικός έλεγχος και ο έλεγχος στα οχήματα και η κατάσχεση του υλικού το οποίο θεωρείται αποδεικτικό στοιχείο, επιβολή στους πολίτες της υποχρέωσης να φέρουν πάντα αστυνομική ταυτότητα, η απαγόρευση της εκτύπωσης και διανομής εφημερίδων, περιοδικών και άλλων εντύπων, ο έλεγχος κάθε μορφής εντύπων και οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και θεατρικών παραστάσεων και κινηματογραφικών ταινιών που προβάλλονται δημοσίως κλπ.
Η επιβολή της «Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης», σύμφωνα με το νόμο, καταργεί όλους τους συνταγματικούς περιορισμούς επί τις έκδοσης προεδρικών διαταγμάτων.
Ο συντονισμός είναι αρμοδιότητα του πρωθυπουργικού γραφείου ή ενός υπουργείου που θα εξουσιοδοτήσει ο πρωθυπουργός, ενώ συστήνεται και συντονιστικό όργανο στο οποίο μετέχουν συναρμόδια υπουργεία.
Με πληροφορίες από ΒΒC/ AFP/ ΑΠΕ-ΜΠΕ