Ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης και πρώην πρόεδρος του Ισραήλ Σιμόν Πέρες πέθανε τη νύχτα σε ηλικία 93 ετών έπειτα από εγκεφαλικό επεισόδιο, ανακοίνωσε ο γιατρός του Ράφι Γουόλντεν.
Ο Σιμόν Πέρες έφυγε από τη ζωή περιστοιχισμένος από τα μέλη της οικογενείας του, δήλωσε άνθρωπος του περιβάλλοντός του.
Με τον Σιμόν Πέρες χάνεται μία ιστορική φυσιογνωμία, ο τελευταίος επιζών της γενιάς των πατέρων του κράτους του Ισραήλ και ένας από τους κύριους αρχιτέκτονες των συμφωνιών του Οσλο που έθεσαν τις βάσεις της παλαιστινιακής αυτονομίας στη δεκαετία του ΄90.
Ο Σιμόν Πέρες ήταν ένας από τους αρχιτέκτονες των ιστορικών συμφωνιών του Οσλο (1993-1995) ανάμεσα στο Ισραήλ και την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Οι συμφωνίες έθεσαν τις βάσεις της παλαιστινιακής αυτονομίας και προορίζονταν, τότε, να οδηγήσουν σε μία συνθήκη ειρήνης.
Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του μεγάλου πολιτικού του αντιπάλου του Γιτζάκ Ραμπίν, ήταν επιφορτισμένος με τις διαπραγματεύσεις. Για τον ρόλο αυτόν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1994, μαζί με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Γιτζάκ Ραμπίν.
Η λύση των δύο κρατών, ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού, που θα συνυπάρχουν εν ειρήνη «είναι ο μοναδικός δυνατός δρόμος για τον τερματισμό της τρομοκρατίας, της βίας και του μίσους», έλεγε ακόμη τον περασμένο Φεβρουάριο εν μέσω του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το παλαιστινο-ισλαηλινό ζήτημα.
Ο Σιμόν Πέρες συμμετείχε επίσης στην ειρηνευτική διαδικασία με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, τις δύο μόνες αραβικές χώρες με τις οποίες το Ισραήλ έχει υπογράψει συνθήκη ειρήνης.
Ενα γεράκι που έγινε περιστέρι
«Δεν άλλαξα εγώ. Πιστεύω ότι η κατάσταση άλλαξε. Οσο η ύπαρξη του Ισραήλ τελούσε υπό απειλήν, ήμουν αυτό που αποκαλείτε γεράκι...Από τη στιγμή που αισθάνθηκα ότι οι Αραβες ήσαν ανοικτοί σε διαπραγματεύσεις, είπα ότι αυτό είναι που θα προτιμούσαμε και εμείς», είχε δηλώσει στο περιοδικό Time τον Φεβρουάριο.
Διακεκριμένη προσωπικότητα
Στο Ισραήλ, η αύρα του τελευταίου επιζώντα των πατέρων του έθνους και η συνεχής παρουσία του επί δεκαετίες στην πολιτική ζωή τον επέβαλαν ως διακεκριμένη προσωπικότητα.
Δύο φορές πρωθυπουργός από το 1984 έως το 1986 και από το 1995 έως το 1996, πρόεδρος από το 2007 έως το 2014, υπουργός Αμυνας, Εξωτερικών, Οικονομικών...συνοδοιπόρος των Μπεν Γκουριόν, Γιτζάκ Ραμπίν, Αριέλ Σαρόν.
Στη δεκαετία του '50, από τη θέση του γενικού διευθυντή του υπουργείου Αμυνας είχε διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην τροφοδοσία του Ισραήλ με σύγχρονα όπλα, κυρίως από τη Γαλλία.
Ελαβε μέρος στην προετοιμασία της εκστρατείας του Σουέζ το 1956 με τη συμμετοχή του Ισραήλ , της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά την εθνικοποίηση της Διώρυγας.
Ως υπουργός Αμυνας στη δεκαετία του '70 εγγυήθηκε για την εγκατάσταση των πρώτων εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, των θεωρούμενων παράνομων από τον ΟΗΕ και κύριο εμπόδιο για την ειρήνη.
Ήταν πρωθυπουργός το 1996, όταν περισσότεροι από 100 άμαχοι σκοτώθηκαν σε προσφυγικό καταυλισμό του ΟΗΕ που βομβαρδίσθηκε από το Ισραήλ στο χωριό Κανά του Λιβάνου.
Πατέρας του πυρηνικού προγράμματος του Ισραήλ
Από τη θέση του γενικού διευθυντή του υπουργείου Αμυνας, ο Σιμόν Πέρες έθεσε τις βάσεις του ισραηλινού πυρηνικού προγράμματος και πρωτοστάτησε στην κατασκευή του αντιδραστήρα της Ντιμόνα, με τη βοήθεια της Γαλλίας.
Υπήρξε ο εμπνευστής της πολιτικής της αμφισημίας, που βρίσκεται ακόμη σε ισχύ, σχετικά με το αν το Ισραήλ κατέχει ή όχι πυρηνικά όπλα.
Για την κατασκευή του αντιδραστήρα της Ντιμόνα, ο Σιμόν Πέρες είχε χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία την ενεργειακή πενία, αλλά αναφέρθηκε επίσης και στον αποτρεπτικό του ρόλο.
«Δεν έχω καμία αμφιβολίαν για το γεγονός ότι η Ντιμόνα έδωσε στο Ισραήλ μία αποτρεπτική διάσταση. Για μένα η Ντιμόνα αποτέλεσε το πρώτο βήμα προς το Οσλο», έλεγε το 2014.
Προστατευόμενος του Μπεν Γκουριόν
Γεννημένος το 1923 σε εύπορη οικογένεια στην τότε Πολωνία και σημερινή Λευκορωσία, ο Σιμόν Πέρες μετανάστευσε το 1934 στην Παλαιστίνη που τελούσε υπό βρετανική εντολή.
Εντάχθηκε από πολύ νωρίς στο σύστημα των κιμπούτζ και κατατάχθηκε το 1947 στη Haganah, τον πρόδρομο του ισραηλινού στρατού, όπου τον έθεσε υπό την προστασία του ο ιδρυτής του κράτους του Ισραήλ, ο Μπεν Γκουριόν.
Εξελέγη στο κοινοβούλιο το 1959, όπου είχε συνεχή παρουσία μέχρι το 2007, οπότε ανακηρύχθηκε πρόεδρος του Ισραήλ.
Oι μεγάλοι σταθμοί στη ζωή του:
2 Αυγούστου 1923: Γέννηση στη Βισνέβα της Πολωνία (σημερινή Λευκορωσίας) του Σιμόν Πέρσκι, που θα πάρει αργότερα το εβραϊκό ψευδώνυμο Πέρες (Αετός).
1934: Αφιξη στην Παλαιστίνη.
1959: Εκλέγεται βουλευτής του Mapai, πρόδρομου του Εργατικού Κόμματος του Ισραήλ.
1984-1986: Πρωθυπουργός κυβέρνησης εθνικής ενότητας Εργατικού Κόμματος-Λικούντ.
1993: Εποπτεύει τις μυστικές διαπραγματεύσεις με την οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης που θα οδηγήσουν στην υπογραφή των συμφωνιών του Οσλο.
1994: Δέχεται το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης μαζί με τον Γιτζάκ Ραμπίν και τον Γιάσερ Αραφάτ για τον ρόλο τους στην παλαιστινο-ισραηλινή ειρηνευτική διαδικασία.
1995: Μετά την δολοφονία του Γιτζάκ Ραμπίν, στις 4 Νοεμβρίου 1995, ο Σιμόν Πέρες τον διαδέχεται στην ηγεσία της κυβέρνησης και του Εργατικού Κόμματος.
Ιούνιος 2007: Εκλέγεται πρόεδρος του Ισραήλ.
Ιούλιος 2014: Εννέα ημέρες πριν από τα 91α του γενέθλια αποσύρεται διακριτικά από την προεδρία, εν μέσω πολέμου στη Γάζα, μεταβιβάζοντας τις εξουσίες του στον Ρούβεν Ρίβλιν.
28 Σεπτεμβρίου 2016: Ο Σιμόν Πέρες πεθαίνει στο Ραμάτ Γκαν.
Μηνύματα ηγετών
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Πέρες, ηγέτες και προσωπικότητες απ' όλο τον κόσμο έστειλαν μηνύματα για την απώλεια. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα τίμησε τη μνήμη του πρώην προέδρου δηλώνοντας ότι δεν έπαψε ποτέ να πιστεύει στην δυνατότητα της ειρήνης.
«Απόψε, η Μισέλ και εγώ ενωνόμαστε μαζί με όλους εκείνους που, στο Ισραήλ, τις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτίουν φόρο τιμής στην ξεχωριστή ζωή του αγαπημένου μας φίλου Σιμόν Πέρες, πατέρα του έθνους του Ισραήλ και πολιτικό ηγέτη, η προσήλωση του οποίου στην ασφάλεια και την αναζήτηση της ειρήνης ήταν εδραιωμένη στην ακλόνητη ηθική του δύναμη και στην αιώνια αισιοδοξία του», αναφέρεται στην ανακοίνωση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόακιμ Γκάουκ τίμησε τη μνήμη του Σιμόν Πέρες υπενθυμίζοντας την «ισχυρή του θέληση» για την «πρόοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστίνιους» σε επιστολή που απηύθυνε προς τον ισραηλινό ομόλογό του Ρούβεν Ρίβλιν.
«Ο Σιμόν Πέρες σφράγισε το Ισραήλ όπως κανείς άλλος πολιτικός. Υπηρέτησε τη χώρα του σε διάφορα αξιώματα- με ισχυρές αρχές όταν επρόκειτο για την ασφάλεια του Ισραήλ και μία ισχυρή θέληση όταν επρόκειτο για την πρόοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστίνιους», αναφέρει ο Γιόακιμ Γκάουκ στην επιστολή του. «Παρά τις φρικαλεότητες (των ναζί) κατά της οικογενείας του κατά το Ολοκαύτωμα, ο Σιμόν Πέρες έτεινε το χέρι» στους Γερμανούς. «Γι΄αυτή του τη στάση του είμαστε ευγνώμονες», συνεχίζει ο γερμανός πρόεδρος. «Η ζωή του στην υπηρεσία της ειρήνης και της συμφιλίωσης μπορεί να είναι παράδειγμα για τους νέους», καταλήγει.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ τιμά στο πρόσωπο του Σιμόν Πέρες «έναν από τους θερμότερους υπερασπιστές της ειρήνης» και ένα «πιστό φίλο της Γαλλίας».«Ο Σιμόν Πέρες ανήκει πλέον στην Ιστορία, που τον συνόδευσε σε όλη τη μακρά ζωή του», γράφει ο πρόεδρος της Γαλλίας στην ανακοίνωσή του.
«Με τον θάνατο του Σιμόν Πέρες, το Ισραήλ χάνει ένας από τους πιο εμβληματικούς πολιτικούς του ηγέτες, η ειρήνη έναν από τους θερμότερους υπερασπιστές της και η Γαλλία έναν πιστό φίλο», γράφει ο Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος είχε μία τελευταία συνομιλία μαζί του στις 25 Μαρτίου. «Ημουν σε θέση να διαπιστώσω ότι η δύναμη τη πίστης του ήταν ανέπαφη».
«Μέλος σειράς κυβερνήσεων, κατ΄επανάληψιν πρωθυπουργός, εν τέλει, πρόεδρος από το 2007 μέχρι το 2014, ο Σιμόν Πέρες ήταν το Ισραήλ στα μάτια του κόσμου».
Ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπιλ Κλίντον χαιρέτισε στο πρόσωπο του Σιμόν Πέρες «μία ιδιοφυία με μεγάλη καρδιά». Ο Μπιλ Κλίντον, υπό την αιγίδα του οποίου υπεγράφησαν οι συμφωνίες του Οσλο ανάμεσα στους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους, χαιρέτισε στην ανακοίνωσή του «ένα ένθερμο υποστηρικτή της ειρήνης, της συμφιλίωσης και ενός μέλλοντος όπου όλα τα παιδιά του Αβραάμ θα κτίσουν ένα καλύτερο αύριο».
σχόλια