Σικάγο, 1886
Μία από τις σημαντικότερες μέρες του εργατικού κινήματος. Την εποχή εκείνη ουσιαστικά εργασιακά δικαιώματα δεν υπήρχαν και οι συνθήκες εργασίας μπορούσαν άνετα να χαρακτηριστούν «άθλιες». Την 1η Μαΐου 1886 εργατικά συνδικάτα βγήκαν στους δρόμους του Σικάγου, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ, διεκδικώντας το οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Στην πορεία συμμετείχαν 90.000 άτομα και από τις συγκρούσεις που ξέσπασαν με τους αστυνομικούς κατέληξαν –επισήμως– οκτώ αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές.
Μάης του '68
Αρκετά έχουν γραφτεί για την κορυφαία, για πολλούς, στιγμή του φοιτητικού κινήματος. Τα γεγονότα που ξεκίνησαν από τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών στο Παρίσι σύντομα έλαβαν χαρακτηριστικά γενικευμένης επανάστασης, με τη συμμετοχή εργατικών συνδικάτων και του απλού λαού. Οι καταλήψεις σε διάφορα πανεπιστήμια και σχολεία, η γενικευμένη απεργία που ακολούθησε και οι δεκάδες άγριες συγκρούσεις με την αστυνομία οδήγησαν τον Σαρλ ντε Γκολ στην προκήρυξη εκλογών. Στο διάστημα που ακολούθησε ως τις εκλογές ο επαναστατικός αγώνας «ξεφούσκωσε» και το κόμμα του Ντε Γκολ βγήκε πρώτο και ισχυρότερο απ' ό,τι πριν. Παρ' όλα αυτά, ο «γαλλικός Μάης» πέτυχε να φέρει στο προσκήνιο ιδέες όπως η ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η σεξουαλική απελευθέρωση και να εμπνεύσει και άλλους παρόμοιους αγώνες.
Ματωμένη Κυριακή, Ιρλανδία, 1972
Τα γεγονότα της συγκεκριμένης ημέρας ενέπνευσαν το τραγούδι των U2 «Sunday, Bloody Sunday» και το ομώνυμο του Τζον Λένον. Η Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Βόρειας Ιρλανδίας διοργάνωσε μια πορεία διαμαρτυρίας εναντίον της βρετανικής πολιτικής στην περιοχή Μπόγκσαϊντ την Κυριακή 30 Ιανουαρίου 1972. Ξαφνικά, και χωρίς καμιά πρόκληση, μέλη του 1ου Τάγματος του Βρετανικού Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών που βρίσκονταν εκεί ως τμήμα της μεγάλης βρετανικής δύναμης στο νησί άρχισαν να πυροβολούν κατά του πλήθους. Αποτέλεσμα: 13 άνθρωποι (μεταξύ των οποίων 6 ανήλικοι) σκοτώθηκαν επί τόπου και ένας ακόμη υπέκυψε στα τραύματά του. Μόλις το 2010, 38 χρόνια μετά, δημοσιοποιήθηκε το πόρισμα για τα γεγονότα, στο οποίο αναφέρεται ότι δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για τους πυροβολισμούς. Ο πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον ζήτησε και επίσημα συγγνώμη εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης.
Διαδηλώσεις κατά της παγκοσμιοποίησης, 1999-2001
Τέλη της δεκαετίας του 1990 δημιουργήθηκε ένα διεθνές κίνημα που δήλωνε εναντίον διαφόρων πτυχών της παγκοσμιοποίησης και είχε σοσιαλιστικά και οικολογικά χαρακτηριστικά. Εναντιωνόταν στη μη ομοιόμορφη κατανομή του νέου πλούτου και στην ανισότητα που πήγαζε από αυτό που έβλεπαν ως νέο σύστημα. Το κίνημα έγινε παγκοσμίως γνωστό κατά τα επεισόδια στο Σιάτλ των ΗΠΑ το 1999, όταν ακτιβιστές συγκρούστηκαν με τις αστυνομικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια συνεδρίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Σωματεία, συνδικάτα και ανεξάρτητες συλλογικότητες κινητοποίησαν 50.000 διαδηλωτές που κατέκλυσαν τους δρόμους της πόλης, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί μέχρι και πλαστικές σφαίρες. Εκτεταμένες ταραχές επαναλήφθηκαν και το 2001 στη Γένοβα της Ιταλίας, στην 27η Σύνοδο των G8.
Αργεντινή, 2001
Τρία χρόνια μετά την οικονομική κρίση και κατόπιν πολλών αλλαγών στους υπουργούς Οικονομικών, η λαϊκή οργή ξέσπασε όταν επιβλήθηκαν έλεγχοι στη ροή κεφαλαίου τον Δεκέμβριο του 2001. Το μενού περιείχε τεράστιες διαδηλώσεις, λεηλασίες καταστημάτων, εισβολές σε τράπεζες και συγκρούσεις με την αστυνομία. Στο τέλος ο πρόεδρος Φερνάντο ντε λα Ρούα εγκατέλειψε τη χώρα με ελικόπτερο.
Πορτοκαλί Επανάσταση, Ουκρανία, 2004
Με τον όρο «Πορτοκαλί Επανάσταση» χαρακτηρίστηκαν οι μεγάλες συγκεντρώσεις κυρίως στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο, από τα τέλη του Νοεμβρίου 2004 ως και τον Ιανουάριο του 2005. Οι πολυπληθείς διαδηλωτές (κάποιοι κάνουν λόγο ακόμα και για 500.000 άτομα στην πλατεία Ανεξαρτησίας τη δεύτερη μέρα των κινητοποιήσεων) κατηγορούσαν τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς για εκτεταμένη νοθεία και εκφοβισμό ψηφοφόρων στην εκλογική αναμέτρηση της 21ης Νοεμβρίου ανάμεσα στον ίδιο και τον φιλοευρωπαίο Βίκτορ Γιούσενκο. Οι οπαδοί του Γιούσενκο, ο οποίος είχε διαλέξει το πορτοκαλί χρώμα για την καμπάνια του (εξού και η «Πορτοκαλί Επανάσταση»), ζητούσαν επανάληψη των εκλογών. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ουκρανίας, μετά από εβδομάδες αναταραχών, διέταξε επαναληπτική ψηφοφορία στην οποία ο Γιούσενκο έλαβε το 52% των ψήφων και αναδείχθηκε Πρόεδρος της χώρας.
Γαλλία, 2005
Ο θάνατος δύο νεαρών μεταναστών σε υποβαθμισμένο προάστιο στο Παρίσι στις 27 Οκτωβρίου πυροδότησε τα θερμά επεισόδια που ακολούθησαν στα υποβαθμισμένα προάστια-γκέτο της πόλης. Χιλιάδες αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν, εκατοντάδες άτομα τραυματίστηκαν, όπως εκατοντάδες ήταν και τα κατεστραμμένα καταστήματα, ενώ οι συγκεκριμένες περιοχές ήταν απροσπέλαστες για την αστυνομία. Στα επεισόδια πρωταγωνίστησαν μετανάστες δεύτερης γενιάς, οι οποίοι, ενώ κατέχουν τη γαλλική υπηκοότητα, ασφυκτιούν απομονωμένοι από την πολιτική και κοινωνική ζωή της υπόλοιπης χώρας. Τα επεισόδια έδειξαν ότι υπάρχουν δύο κόσμοι στο Παρίσι: αυτός των διάσημων αξιοθέατων και εκείνος των υποβαθμισμένων γκέτο.
Αραβική Άνοιξη
Το κύμα διαδηλώσεων που εκδηλώθηκε στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική ξεκίνησε στις 18 Δεκεμβρίου 2010 στην Τυνησία. Ως τις αρχές του 2012 τα αυταρχικά καθεστώτα σε Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη και Υεμένη είχαν καταπέσει και συγκρούσεις μαίνονταν στη Συρία και το Μπαχρέιν. Μεγάλες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης σε Αλγερία, Ιράκ, Ιορδανία, Κουβέιτ, Μαρόκο και Σουδάν. Κοινό γνώρισμα των διαδηλώσεων ήταν οι μαζικές διαμαρτυρίες με καμπάνιες, απεργίες, πορείες, καθώς και η χρήση κοινωνικών δικτύων.
Αγανακτισμένοι, Ισπανία, 2011
Ήταν αφενός η μαζικότητα των διαδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στις πλατείες της Ισπανίας το 2011και αφετέρου η μη σύνδεσή τους με κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα που έκανε παρατηρητές απ' όλο το κόσμο να στρέψουν εκεί το βλέμμα τους. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό τους ήταν ο ειρηνικός τους χαρακτήρας. Οι συγκεκριμένες διαδηλώσεις ενέπνευσαν και τους δικούς μας «Αγανακτισμένους» και τις μεγάλες κινητοποιήσεις στην πλατεία Συντάγματος. Το κίνημα των Ισπανών «Αγανακτισμένων» μετεξελίχθηκε σε κόμμα, το Podemos, που σε πολλές έρευνες βρίσκεται στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων του εκλογικού σώματος.
Occupy Wall Street, ΗΠΑ, 2011
To κίνημα διαμαρτυρίας ξεκίνησε στο πάρκο Zuccotti, στην ευρύτερη περιοχή της Γουόλ Στριτ της Νέας Υόρκης, στις 17 Σεπτεμβρίου του 2011. Στο στόχαστρό του μπήκαν κυρίως οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες αλλά και η διαφθορά και η υπέρμετρη επιρροή των μεγάλων επιχειρήσεων στην κυβέρνηση. Το σλόγκαν του ήταν το «Είμαστε το 99%», μια ευθεία αναφορά στις διαφορές ανάμεσα στο πιο πλούσιο 1% της κοινωνίας και στο υπόλοιπο 99%. Μετά την εκδίωξή τους από το πάρκο τον Νοέμβριο του 2011 το κίνημα οργάνωσε διαδηλώσεις σε τράπεζες και έδρες μεγάλων οργανισμών, πανεπιστήμια κ.α.
Αδελφοί Μουσουλμάνοι, 2012-13
Mετά την Αραβική Άνοιξη και τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές από την περίοδο Μουμπάρακ, οι Μουσουλμάνοι Αδελφοί κατέκτησαν την εξουσία και εξέλεξαν πρόεδρο τον Μοχάμεντ Μόρσι, που επεδίωξε να αναθεωρήσει το Σύνταγμα. Το γεγονός οδήγησε σταδιακά σε συγκρούσεις ανάμεσα στους οπαδούς του Μόρσι, ανάμεσα σε πιστούς μουσουλμάνους δηλαδή και δυνάμεις του κοσμικού κράτους. Στις 3 Ιουλίου 2013 ο στρατός προχώρησε σε πραξικόπημα και καθαίρεσε τον Μόρσι, οδηγώντας στους δρόμους χιλιάδες μουσουλμάνους. Εκατοντάδες μέλη των Αδελφών Μουσουλμάνων σκοτώθηκαν στις διαδηλώσεις που ακολούθησαν και χιλιάδες φυλακίστηκαν.
Πάρκο Γκεζί, Τουρκία, 2013
Οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν στις 28 Μαΐου του 2013 εναντίον της σχεδιαζόμενης καταστροφής του πάρκου Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη γρήγορα πήραν τη μορφή εκτεταμένων ταραχών στην Πόλη (αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα) μετά την εξαιρετικά βίαιη αντιμετώπιση των διαδηλωτών από την αστυνομία, που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή. Ο τότε πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν έριξε λάδι στη φωτιά, μιλώντας απαξιωτικά για τους διαδηλωτές. Στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ακολούθησαν πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και χιλιάδες τραυματίστηκαν. Τελικά, η τουρκική κυβέρνηση έκανε πίσω και ανέβαλε το σχέδιο για την ανέγερση εμπορικού κέντρου στο πάρκο.
Λονδίνο 2014
Χιλιάδες φοιτητές βγήκαν στους δρόμους του Λονδίνου τον Νοέμβριο του 2014 μετά την απόφαση της κυβέρνησης για αύξηση στα δίδακτρα των κολεγίων. Υπό κατάληψη βρέθηκαν πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως το Royal Holloway στο Πλίμουθ, το London South Bank στο Μπέρμιγχαμ, το UCL στο Έσεξ και το UWE στο Μπρίστολ. Από την οργή των διαδηλωτών στο Λονδίνο δεν γλίτωσε ούτε ο πρίγκιπας Κάρολος, στο αυτοκίνητο του οποίου επιτέθηκαν νεαροί όταν πέρασε τυχαία κοντά από ένα σημείο διαδήλωσης.
σχόλια