Ρευστότητα χαρακτηρίζει και πάλι το πολιτικό σκηνικό στη χώρα μας αυτή την περίοδο, όπως εκείνη που είχε εμφανιστεί μαζί με τις πρώτες μνημονιακές κυβερνήσεις ή, ακριβέστερα, όταν αυτές άρχιζαν να καταρρέουν εξαιτίας της πολιτικής και των χειρισμών τους.
Υπάρχουν ομοιότητες αλλά και πολλές διαφορές. Οι μεγάλες απώλειες για τον ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, υπήρξαν κατά τη διάρκεια της πρώτης κυβέρνησής του, όταν έφερε το δικό του μνημόνιο και περισσότεροι από 30 βουλευτές αρνήθηκαν να το ψηφίσουν.
Αυτοί όμως αντικαταστάθηκαν στις δεύτερες εκλογές –οι οποίες έγιναν με λίστα– με άλλους, «υπάκουους», στους οποίους ο Τσίπρας ξεκαθάρισε εξαρχής ότι θεωρεί διορισμένους και απαιτεί την απόλυτη συμμόρφωσή τους. Τους ζητήθηκε, μάλιστα, να συμφωνήσουν από πριν ότι όποιος τυχόν διαφωνήσει θα παραδώσει και την έδρα.
Aποτελεί στρατηγικό στόχο του Τσίπρα να μην πετύχει αυτοδυναμία ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές. Αυτός είναι ο λόγος που πριμοδοτεί κάθε ασήμαντο στέλεχος που φεύγει από τη Νέα Δημοκρατία, από τον Ευάγγελο Αντώναρο μέχρι τον Φαήλο Κρανιδιώτη.
Αυτή η προληπτική τακτική του Αλέξη Τσίπρα, παρότι αντίκειται στο Σύνταγμα και δεν είναι δημοκρατική (καθώς ο βουλευτής πρέπει να πράττει με βάση τις αρχές και τη συνείδησή του), του εξασφάλισε μια πειθήνια κοινοβουλευτική ομάδα, από την οποία δεν κινδύνευσε ούτε στιγμή. Μόνη απώλεια ήταν ο Στάθης Παναγούλης, ίσως επειδή ήταν ο μόνος (λόγω και της ιστορίας και του βάρους του ονόματός του) που δεν ένιωθε ευεργετημένος από τον Αλέξη Τσίπρα.
Οι περισσότεροι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ –άγνωστοι στην πλειοψηφία τους για τον πολύ κόσμο– εξελέγησαν χάρη στη δυναμική και στην κεκτημένη ταχύτητα του κόμματος στις εκλογές και το ήξεραν από την αρχή. Όπως γνωρίζουν και τώρα ότι εκτός του δεν έχουν κανένα πολιτικό μέλλον.
Η σημερινή κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει, άλλωστε, προσωπικότητες όπως ο Μανώλης Γλέζος, η Σοφία Σακοράφα και άλλοι πολλοί, που θεωρούσαν ότι περισσότερα πράγματα έδωσαν στον ΣΥΡΙΖΑ παρά πήραν.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα βουλευτή, του οποίου η σύντροφος είναι και αυτή διορισμένη από την κυβέρνηση σε δημόσια θέση, ο οποίος παραδεχόταν πριν από λίγο καιρό ότι εάν δεν ήταν βουλευτής (ελέω Τσίπρα), σήμερα θα έπαιρνε μια σύνταξη των χιλίων ευρώ. Και θα ζούσε όπως πολλοί συμπολίτες του, που δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.
Κάπως έτσι είναι και οι περισσότεροι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αυτής της περιόδου. Αναγνωρίζουν στον Αλέξη Τσίπρα όσα τους έδωσε και νιώθουν ευεργετημένοι. Γι' αυτό και ψηφίζουν αναντίρρητα ό,τι φέρνει στη Βουλή, όσο και αν για πολλούς αυτά είναι κόντρα σε όσα υποστήριζαν για χρόνια.
Αυτός είναι ο βασικός λόγος που η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αρραγής και όλα δείχνουν ότι έτσι θα παραμείνει μέχρι τέλους, εκτός αν συμβεί κάτι απρόοπτο. Το πρόβλημα για την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, όμως, είναι ότι επειδή ο λαός δεν του έδωσε αυτοδυναμία, χρειάστηκε να συμμαχήσει με τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Πάνου Καμμένου και να στηρίξει πάνω τους την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Τα περί πατριωτισμού αποδείχθηκαν σημαία ευκαιρίας για τους ΑΝ.ΕΛ., αφού ξεχάστηκαν γρήγορα όταν μοιράστηκαν τα υπουργεία και τα κυβερνητικά αξιώματα. Σε κάθε περίπτωση, ο οπορτουνισμός της ηγεσίας τους αποδείχτηκε ισχυρότερος από τον «πατριωτισμό» τους. Αυτό δεν φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από πολλά στελέχη της όποιας βάσης τους και το κόμμα μετά το Μακεδονικό φυλλορροεί, ασκώντας πίεση και στα στελέχη του να πράξουν αναλόγως.
Είναι γνωστό ότι κάποια στελέχη των ΑΝ.ΕΛ. κοιτάζουν προς τη ΝΔ, ενώ κάποιοι βουλευτές είναι σε στενή σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ και σε προχωρημένες συζητήσεις μαζί του (Ξένια Κουντουρά και Θανάσης Παπαχριστόπουλος). Παρόμοια εικόνα διάλυσης παρουσιάζει και το Ποτάμι, το οποίο δέχεται κριτική ότι και για τη δική του ηγεσία ο «αντιλαϊκισμός» και ο «αντικρατισμός», που ήταν οι σημαίες του, ήταν επίσης σημαίες ευκαιρίας.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης, παρότι το αρνείται δημοσίως, είναι επιβεβαιωμένο ότι έχει και εξακολουθεί να διατηρεί διαύλους με το Μέγαρο Μαξίμου και τον Αλέξη Τσίπρα, ενώ είναι γνωστό ότι μετά τις εκλογές περίμενε ότι θα ήταν εκείνος ο εκλεκτός του πρωθυπουργού για κυβερνητικός εταίρος και όχι ο Πάνος Καμμένος. Παρά τις αρνήσεις που έχει δεχτεί στο παρελθόν ο Σταύρος Θεοδωράκης αλλά και τις έντονες επικοινωνιακές επιθέσεις από την Κουμουνδούρου και το Μαξίμου, δεν πτοείται και περιμένει να του δοθεί η ευκαιρία.
Γνωρίζει ότι το κόμμα του εξάντλησε το όποιο πολιτικό κεφάλαιο είχε και δεν έχει πλέον μέλλον. Έτσι, αναζητεί πολιτικό χώρο επιβίωσης και, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το ιδανικό για εκείνον θα ήταν να στηριχτεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ως δήμαρχος Αθηναίων. Η ιδέα αυτή δεν ενθουσιάζει όμως τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος θέλει να αξιοποιήσει τον Θεοδωράκη, αλλά όχι να του δώσει το χρίσμα για τον δήμο της Αθήνας, καθώς δεν έχει πειστεί ότι μια τέτοια επιλογή δεν θα του προκαλέσει σοβαρές απώλειες. Και αυτός επιδιώκει –και είναι θεμιτό– πολιτικά κέρδη από αυτές τις τακτικές κινήσεις.
Με παρόμοιο τρόπο η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ παίζει πολιτικά παιχνίδια και ξεδιπλώνει την τακτική της, χρησιμοποιώντας πρόσωπα από το Κίνημα Αλλαγής με τα οποία θεωρεί ότι μπορεί να προκαλέσει πλήγματα στους πολιτικούς της αντιπάλους.
Ο Αλέξης Τσίπρας –ξεμπερδεύοντας σιγά-σιγά και σε λίγο οριστικά με το «αριστεροχώρι», όπως είχε αποκαλέσει τον χώρο της αριστεράς– επιθυμεί να ηγηθεί της κεντροαριστεράς, για να μπορέσει να είναι αυτός ο επικεφαλής του δεύτερου πόλου απέναντι στο κόμμα της δεξιάς. Για να το πετύχει αυτό, εκτιμά ότι χρειάζεται κι άλλες δυνάμεις – ό,τι μπορεί να μαζέψει δηλαδή από το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ και το ΠΟΤΑΜΙ. Για τον λόγο αυτό τον εξυπηρετεί η διάλυσή τους.
Ταυτόχρονα, αποτελεί στρατηγικό στόχο του Τσίπρα να μην πετύχει αυτοδυναμία ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές. Αυτός είναι ο λόγος που πριμοδοτεί κάθε ασήμαντο στέλεχος που φεύγει από τη Νέα Δημοκρατία, από τον Ευάγγελο Αντώναρο μέχρι τον Φαήλο Κρανιδιώτη.
Πρόκειται για πρόσωπα που ποτέ δεν είχαν την παραμικρή κομματική ισχύ, παρ' όλα αυτά επικοινωνιακά δημιουργούν ένα κλίμα και βοηθούν το Μαξίμου να παρουσιάσει για τη ΝΔ την εικόνα που θέλει. Άλλωστε για το πρωθυπουργικό επιτελείο η επικοινωνία είναι πιο σημαντική από την πολιτική.
Αυτά εντός των συνόρων. Εκτός, ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί να είναι ο «ντάρλινγκ» της Μέρκελ, κάνοντας ό,τι μπορεί για να τη βγάλει από τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει από τη διαχείριση του προσφυγικού. Για τον λόγο αυτό δέχτηκε με μεγάλη προθυμία θα δημιουργηθούν στην Ελλάδα νέα στρατόπεδα προσφύγων, όπου η Γερμανία θα στέλνει όσους δεν θέλει ή δεν χρειάζεται.
Υποτίθεται ότι, όπως και στις προηγούμενες συμφωνίες, θα υπάρχουν υποχρεώσεις και οφέλη. Τα οφέλη είναι βασικά οικονομικά και αφορούν μια περίεργη και ετερόκλητη «αγορά» που βγάζει κέρδος από το προσφυγικό και βρίσκεται κοντά στην κυβέρνηση. Το κείμενο της κοινής απόφασης των Ευρωπαίων ηγετών για το προσφυγικό, πάντως, αποτελεί άλλο ένα κείμενο «δημιουργικής ασάφειας», η οποία –και από πείρα– γνωρίζουμε ότι λειτουργεί πάντα υπέρ του ισχυρού, δηλαδή της Γερμανίας.
