«Σ' εσένα μιλάω, Πολιτάκη αγόρι μου, αλλά εσύ βόσκεις πάλι στα Αγροκτήματα Αρόζα...». Αυτή την κουβέντα ενός καθηγητή μου στο Γυμνάσιο (Φυσική ήταν, Χημεία, κάτι τέτοια κινέζικα πάντως) θυμάμαι όποτε ο Κέβιν Σπέισι, αναζητώντας συνενόχους, σπάει τον τέταρτο τοίχο του κάδρου που απομονώνει τον θεατή από τη δράση στο «House of Cards» και μιλάει απευθείας στην κάμερα. Το ποστίς του Προέδρου Φρανκ Άντεργουντ έχει εμφανώς ασπρίσει στον τέταρτο κύκλο της σειράς που καθιέρωσε το «binge watching» (τη βουλιμική παρακολούθηση πολλών ή και όλων των επεισοδίων μαζί), αλλά ο ίδιος παραμένει αγέρωχα κοινωνιοπαθής και αποφασισμένος να διατηρηθεί στην εξουσία, έστω κι αν χρειαστεί να βαδίσει επί πτωμάτων – όχι ότι αυτό τον χαλάει ιδιαίτερα, ίσα-ίσα, το αίμα αθώων είναι το μέσο που καθαγιάζει τον υπέρτατο σκοπό.
Ο Φρανκ και η Κλερ Άντεργουντ (η Πρώτη Κυρία, με την επιβλητικά σαγηνευτική μορφή της ψυχρής θεότητας Ρόμπιν Ράιτ, που πλέον είναι απόλυτα ισότιμος συνέταιρος στο έγκλημα) κινούνται όχι μόνο εκτός συμβατικής ηθικής αλλά και εκτός των επίσημων κανόνων του πολιτικού παιχνιδιού. Στο φινάλε του φετινού κύκλου, μάλιστα (δεν είναι σοβαρό spoiler αυτό), μπαίνει και η σύζυγος στο κόλπο της εμπλοκής με τον θεατή και μαζί μας ανακοινώνουν: «Εμείς δεν υποκύπτουμε στον τρόμο, εμείς δημιουργούμε τον τρόμο». Να μας έδειχνε η σειρά και πώς μπορεί να είναι πραγματικά όταν λειτουργεί κανείς σε τέτοια επίπεδα εξουσίας, πέρα από τα γνωστά στερεότυπα ίντριγκας, συνωμοσίας και χειραγώγησης, τι ωραία που θα ήταν.
Ο όρος "ψυχαγωγία" δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτό που περικλείει, προβάλλει και κάνει πιθανό η τηλεόραση...
Το «House of Cards» όμως (δεν κάνουμε καν τον κόπο να μεταφράσουμε τον τίτλο στα ελληνικά, όπως και για τις περισσότερες σειρές, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι επίσημα δεν έχουμε τηλεόραση, έστω και από δεύτερο χέρι) δεν πάει στα βαθιά. Αρκείται στη συντήρηση μιας εθιστικής έντασης που προκύπτει από τη μονίμως ασταθή ισορροπία μεταξύ πολιτικού περφόρμανς και του συρφετού φόβων, εμμονών και δογμάτων που το υπονομεύουν. Είναι βέβαιο ότι η πραγματικότητα στα άδυτα του Λευκού Οίκου είναι πιο στεγνή και πιο σκοτεινή απ' ό,τι παρουσιάζεται στη σειρά, που είναι πολύ πιο κοντά στις φτηνές συγκινήσεις του «Scandal» παρά στην αείμνηστη «Δυτική Πτέρυγα» που πρόσφερε προνομιακό VIP pass στο Οβάλ Γραφείο, έστω κι αν φορούσε, ώρες-ώρες, ροζ γυαλιά.
Ο τέταρτος κύκλος, που έσκασε ολόκληρος την περασμένη Παρασκευή (για να ακολουθήσει Σαββατοκύριακο εγκλεισμού ανά τον πλανήτη), φάνηκε να είναι πιο «ό,τι να 'ναι» θεματολογικά από τους προηγούμενους, περιλαμβάνοντας αφηγηματικές καμπύλες που θα μπορούσαν να συντηρήσουν μέχρι και τρεις κύκλους. Η προεκλογική μάχη για το δημοκρατικό χρίσμα και κατόπιν για την προεδρία αποτελεί το κεντρικό πεδίο δράσης (μαζί, βέβαια, με τους σκελετούς που έχουν μαζευτεί στην ντουλάπα του Φρανκ και δεν χωράνε πλέον), για να υπάρχει και η σύνδεση με την πολιτική επικαιρότητα, παράλληλα όμως θίγονται (επιφανειακά κυρίως) ένα σωρό trending ζητήματα, από την κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την ηλεκτρονική παρακολούθηση μέχρι την ευθανασία και την προέλαση του Χαλιφάτου στη Συρία. Το ISIS γίνεται ICO (Islamic Caliphate Organization), οι «New York Times» γίνονται «New York Telegraph», η «Washington Post», «Washington Herald», ενώ το CNN, το Fox και το «Vanity Fair» (το τελευταίο σε μια ακραία περίπτωση τοποθέτησης προϊόντος) παρουσιάζονται ως έχουν.
Αυτό που, τελικά, είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της σειράς, ειδικά με τον τρόπο που καταναλώνεται (δυο-τρεις ή ακόμα και μία υπερβολική δόση κι έξω), είναι ότι πλησιάζει πιο πολύ από άλλες στην οπιούχα διάσταση του τηλεοπτικού μέσου. Παρόλο που η τηλεόραση είναι πια κάτι άλλο από το παλιό χαζοκούτι στο κέντρο του σαλονιού, το «House of Cards» μοιάζει να επικυρώνει τις παλιές θεωρητικές προσεγγίσεις για το μέσο, ακόμα και τις πιο αφηρημένες. Η εισαγωγή του κλασικού (τραλαλά, αλλά κάτι βαθύ πάει να πει) κειμένου του George W.S.Trow με τίτλο «Within the context of No-Context» («Μέσα στο πλαίσιο του μη πλαισίου», ναι, τι;), που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1980 και μετά έγινε βιβλίο, μοιάζει να αναφέρεται στην πλοκή και στον αντίκτυπο μιας σειράς σαν το «House of Cards»: «Η τηλεόραση είναι η δύναμη της μη ιστορίας, της μη δράσης, της ισχυρής παθητικότητας. Η τηλεόραση είναι ένα μυστήριο. Κάποια συστατικά της διακρίνονται όμως. Η τηλεόραση έχει μια κλίμακα. Σ' αυτή την κλίμακα, το τετριμμένο ανυψώνεται και το σημαντικό χαμηλώνει. Σ' αυτή την κλίμακα, οι πιο ισχυροί είναι πάντα αυτοί που χρησιμοποιούν ενήλικες δεξιότητες για να επιβάλλουν παιδαριώδεις συμβάσεις. Η τηλεόραση είναι μαγευτική. Ανακατεύεται με τη διόγκωση, τη σύγκρουση και την καταστροφή, αλλάζοντας με την παρουσία της την ίδια τη φύση τέτοιων δυνάμεων. Ο όρος "ψυχαγωγία" δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτό που περικλείει, προβάλλει και κάνει πιθανό η τηλεόραση...».
σχόλια