ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ

Άμα μου απευθυνθείς ξανά, θα σπάσω την οθόνη. Από τον Δημήτρη Πολιτάκη

Άμα μου απευθυνθείς ξανά, θα σπάσω την οθόνη. Από τον Δημήτρη Πολιτάκη Facebook Twitter
Ο Φρανκ και η Κλερ Άντεργουντ (η Πρώτη Κυρία, με την επιβλητικά σαγηνευτική μορφή της ψυχρής θεότητας Ρόμπιν Ράιτ, που πλέον είναι απόλυτα ισότιμος συνέταιρος στο έγκλημα) κινούνται όχι μόνο εκτός συμβατικής ηθικής αλλά και εκτός των επίσημων κανόνων του πολιτικού παιχνιδιού.
3


«Σ' εσένα μιλάω, Πολιτάκη αγόρι μου,
αλλά εσύ βόσκεις πάλι στα Αγροκτήματα Αρόζα...». Αυτή την κουβέντα ενός καθηγητή μου στο Γυμνάσιο (Φυσική ήταν, Χημεία, κάτι τέτοια κινέζικα πάντως) θυμάμαι όποτε ο Κέβιν Σπέισι, αναζητώντας συνενόχους, σπάει τον τέταρτο τοίχο του κάδρου που απομονώνει τον θεατή από τη δράση στο «House of Cards» και μιλάει απευθείας στην κάμερα. Το ποστίς του Προέδρου Φρανκ Άντεργουντ έχει εμφανώς ασπρίσει στον τέταρτο κύκλο της σειράς που καθιέρωσε το «binge watching» (τη βουλιμική παρακολούθηση πολλών ή και όλων των επεισοδίων μαζί), αλλά ο ίδιος παραμένει αγέρωχα κοινωνιοπαθής και αποφασισμένος να διατηρηθεί στην εξουσία, έστω κι αν χρειαστεί να βαδίσει επί πτωμάτων – όχι ότι αυτό τον χαλάει ιδιαίτερα, ίσα-ίσα, το αίμα αθώων είναι το μέσο που καθαγιάζει τον υπέρτατο σκοπό.


Ο Φρανκ και η Κλερ Άντεργουντ (η Πρώτη Κυρία, με την επιβλητικά σαγηνευτική μορφή της ψυχρής θεότητας Ρόμπιν Ράιτ, που πλέον είναι απόλυτα ισότιμος συνέταιρος στο έγκλημα) κινούνται όχι μόνο εκτός συμβατικής ηθικής αλλά και εκτός των επίσημων κανόνων του πολιτικού παιχνιδιού. Στο φινάλε του φετινού κύκλου, μάλιστα (δεν είναι σοβαρό spoiler αυτό), μπαίνει και η σύζυγος στο κόλπο της εμπλοκής με τον θεατή και μαζί μας ανακοινώνουν: «Εμείς δεν υποκύπτουμε στον τρόμο, εμείς δημιουργούμε τον τρόμο». Να μας έδειχνε η σειρά και πώς μπορεί να είναι πραγματικά όταν λειτουργεί κανείς σε τέτοια επίπεδα εξουσίας, πέρα από τα γνωστά στερεότυπα ίντριγκας, συνωμοσίας και χειραγώγησης, τι ωραία που θα ήταν.

Ο όρος "ψυχαγωγία" δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτό που περικλείει, προβάλλει και κάνει πιθανό η τηλεόραση...


Το «House of Cards» όμως (δεν κάνουμε καν τον κόπο να μεταφράσουμε τον τίτλο στα ελληνικά, όπως και για τις περισσότερες σειρές, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι επίσημα δεν έχουμε τηλεόραση, έστω και από δεύτερο χέρι) δεν πάει στα βαθιά. Αρκείται στη συντήρηση μιας εθιστικής έντασης που προκύπτει από τη μονίμως ασταθή ισορροπία μεταξύ πολιτικού περφόρμανς και του συρφετού φόβων, εμμονών και δογμάτων που το υπονομεύουν. Είναι βέβαιο ότι η πραγματικότητα στα άδυτα του Λευκού Οίκου είναι πιο στεγνή και πιο σκοτεινή απ' ό,τι παρουσιάζεται στη σειρά, που είναι πολύ πιο κοντά στις φτηνές συγκινήσεις του «Scandal» παρά στην αείμνηστη «Δυτική Πτέρυγα» που πρόσφερε προνομιακό VIP pass στο Οβάλ Γραφείο, έστω κι αν φορούσε, ώρες-ώρες, ροζ γυαλιά.

Ο τέταρτος κύκλος, που έσκασε ολόκληρος την περασμένη Παρασκευή (για να ακολουθήσει Σαββατοκύριακο εγκλεισμού ανά τον πλανήτη), φάνηκε να είναι πιο «ό,τι να 'ναι» θεματολογικά από τους προηγούμενους, περιλαμβάνοντας αφηγηματικές καμπύλες που θα μπορούσαν να συντηρήσουν μέχρι και τρεις κύκλους. Η προεκλογική μάχη για το δημοκρατικό χρίσμα και κατόπιν για την προεδρία αποτελεί το κεντρικό πεδίο δράσης (μαζί, βέβαια, με τους σκελετούς που έχουν μαζευτεί στην ντουλάπα του Φρανκ και δεν χωράνε πλέον), για να υπάρχει και η σύνδεση με την πολιτική επικαιρότητα, παράλληλα όμως θίγονται (επιφανειακά κυρίως) ένα σωρό trending ζητήματα, από την κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την ηλεκτρονική παρακολούθηση μέχρι την ευθανασία και την προέλαση του Χαλιφάτου στη Συρία. Το ISIS γίνεται ICO (Islamic Caliphate Organization), οι «New York Times» γίνονται «New York Telegraph», η «Washington Post», «Washington Herald», ενώ το CNN, το Fox και το «Vanity Fair» (το τελευταίο σε μια ακραία περίπτωση τοποθέτησης προϊόντος) παρουσιάζονται ως έχουν.


Αυτό που, τελικά, είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της σειράς, ειδικά με τον τρόπο που καταναλώνεται (δυο-τρεις ή ακόμα και μία υπερβολική δόση κι έξω), είναι ότι πλησιάζει πιο πολύ από άλλες στην οπιούχα διάσταση του τηλεοπτικού μέσου. Παρόλο που η τηλεόραση είναι πια κάτι άλλο από το παλιό χαζοκούτι στο κέντρο του σαλονιού, το «House of Cards» μοιάζει να επικυρώνει τις παλιές θεωρητικές προσεγγίσεις για το μέσο, ακόμα και τις πιο αφηρημένες. Η εισαγωγή του κλασικού (τραλαλά, αλλά κάτι βαθύ πάει να πει) κειμένου του George W.S.Trow με τίτλο «Within the context of No-Context» («Μέσα στο πλαίσιο του μη πλαισίου», ναι, τι;), που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1980 και μετά έγινε βιβλίο, μοιάζει να αναφέρεται στην πλοκή και στον αντίκτυπο μιας σειράς σαν το «House of Cards»: «Η τηλεόραση είναι η δύναμη της μη ιστορίας, της μη δράσης, της ισχυρής παθητικότητας. Η τηλεόραση είναι ένα μυστήριο. Κάποια συστατικά της διακρίνονται όμως. Η τηλεόραση έχει μια κλίμακα. Σ' αυτή την κλίμακα, το τετριμμένο ανυψώνεται και το σημαντικό χαμηλώνει. Σ' αυτή την κλίμακα, οι πιο ισχυροί είναι πάντα αυτοί που χρησιμοποιούν ενήλικες δεξιότητες για να επιβάλλουν παιδαριώδεις συμβάσεις. Η τηλεόραση είναι μαγευτική. Ανακατεύεται με τη διόγκωση, τη σύγκρουση και την καταστροφή, αλλάζοντας με την παρουσία της την ίδια τη φύση τέτοιων δυνάμεων. Ο όρος "ψυχαγωγία" δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτό που περικλείει, προβάλλει και κάνει πιθανό η τηλεόραση...».

3

ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Δ. Πολιτάκης / Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Στις 29 Μαρτίου συμπληρώθηκαν σαράντα έξι χρόνια από την πρώτη εκπομπή του ανθρώπου που μας έμαθε να ακούμε μουσική, όμως, παρά την οικειότητα, το κύρος και τη γνώση που εκπέμπει ακόμα η φωνή του από τα ερτζιανά, ο ίδιος παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Δ. Πολιτάκης / 200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Πέρα από τις εθιμοτυπικές τελετουργίες της αρμόδιας επιτροπής, ο εορτασμός των 200 χρόνων από το ’21 θα μπορούσε να γίνει αφορμή για μια βαθύτερη αντίληψη των συναρπαστικών γεγονότων εκείνης της εποχής από αυτή που μας χάρισε το σχολείο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Δημήτρης Πολιτάκης / H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Ούτε το έργο ενός δημιουργού μπορεί εύκολα να διαγραφεί ούτε όμως και η σύνδεσή του με τις όποιες αποτρόπαιες πράξεις. Μένει εκεί, σαν ανεξίτηλη κηλίδα που διαβρώνει και συρρικνώνει το σέβας, το δέος, την εκτίμηση, την απόλαυση. Αυτό είναι το τίμημα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Δημήτρης Πολιτάκης / Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Έχει ανάγκη ο κόσμος να περιβληθεί στην απομόνωσή του από ένα γιορτινό σκηνικό, από μια λαμπερή ψευδαίσθηση, ξορκίζοντας μια χρονιά που έγινε η προσωποποίηση όλων των δεινών που έχουν πέσει στο κεφάλι μας, όχι μόνο της πανδημίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Δημήτρης Πολιτάκης / Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Ας είμαστε προετοιμασμένοι για σεμνές, ταπεινές, υπερβατικές γιορτές, όπως θα έπρεπε δηλαδή πάντα να είναι, αν πιστέψουμε όλες αυτές τις χριστουγεννιάτικες ταινίες που βλέπουμε μια ζωή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Απόδραση από την Αθήνα

Δημήτρης Πολιτάκης / Απόδραση από την Αθήνα

Παίζει ξανά δυνατά ως σενάριο ή ως όραμα μέσα στην πανδημία η οριστική φυγή από τη μητρόπολη και η μετεγκατάσταση σε κάποια ιδανική γωνιά της επαρχίας με άμεση πρόσβαση σε φύση, βουνά, ακρογιαλιές, δειλινά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

σχόλια

2 σχόλια
Πάντως «η παραβίαση του τέταρτου τοίχου», δε συμβαίνει στο House of Cards όπως σε άλλες περιπτώσεις. Θα πίστευε κανείς πολύ εύκολα ότι ο Άντεργουντ αρέσκεται να κοιτάει προς μία φανταστική κάμερα και να λέει τα όσα λέει... άλλο που τυγχάνει αυτή η κάμερα να υπάρχει όντως, αυτή τη φορά στον κόσμο του Κέβιν Σπέισι.Χαρακτηριστικά, τις στιγμές που αυτό συμβαίνει, δεν παρευρίσκεται κάποιος άλλος (ή, τουλάχιστον, δεν παρατηρεί τον ήρωα) στον ίδιο χώρο.
Πολύ εύστοχο σχόλιο.Να μην παραλείπουμε τις πιο εγκεφαλικές ερμηνείες. Στο "House of Cards" η συγκεκριμένη τακτική δεν προσφέρεται για την συμβατική (επίπεδη) θεώρησή της.