«Οι άλλοι άνθρωποι, όπως έχω διαβάσει, φυλάνε σαν θησαυρό τις πολύτιμες αναμνήσεις της ζωής τους: εκείνο το χάραμα που κάποιος ανέβηκε στον Παρθενώνα, εκείνο το καλοκαιρινό σούρουπο που κάποιος άλλος γνώρισε ένα μοναχικό κορίτσι στο Σέντραλ Παρκ, γνωριμία που εξελίχθηκε σε μια γλυκιά και φυσιολογική σχέση, όπως λένε στα βιβλία. Κι εγώ γνώρισα κάποτε ένα κορίτσι στο Σέντραλ Παρκ, αλλά δεν θυμάμαι και πολλά πράγματα από τη συνάντηση. Αυτό που θυμάμαι πάντα είναι τον Τζον Γουέιν στην Ταχυδρομική Άμαξα να σκοτώνει τρεις με μια καραμπίνα την ώρα που πέφτει στον σκονισμένο δρόμο, και το γατάκι που βρίσκει τον Όρσον Γουέλς στο κατώφλι της πόρτας στον Τρίτο Άνθρωπο». Το απόσπασμα είναι από το Moviegoer (1961), την πρώτη και πιο γνωστή νουβέλα του Αμερικανού συγγραφέα Γουόκερ Πέρσι, και μου 'ρχεται στο μυαλό όποτε σκέφτομαι τον μέγιστο των ηθοποιών Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, που πέθανε στα 46 του με μια σύριγγα στο χέρι σαν σήμερα (2 Φεβρουαρίου) πριν από δύο χρόνια, και που τον συνάντησα ένα σούρουπο στο Σέντραλ Παρκ τον Μάιο του 2009. Αυτό θα το θυμάμαι πάντα, πιο πολύ και από τις αξέχαστες εμφανίσεις του σε τόσο πολλές ταινίες που απογείωσε με το απόκοσμο ταλέντο του.
Πολύ σύντομα καταλάβαμε ότι βρισκόταν εκεί ως σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής (εξού και η κρίση πανικού) της πρώτης και μοναδικής ταινίας που γύρισε ο ίδιος.
Είναι αυτός; Μα, δεν μπορεί... Κι όμως είναι. Το γνώριμο ατσούμπαλο σουλούπι, το πρόσωπο που μοιάζει μεγαλύτερο από την ηλικία του, αλλά συγχρόνως και αιώνια αγορίστικο, το αδιόρατα μελαγχολικό βλέμμα, σαν να βρίσκεται σε μόνιμη σύνδεση με κάποια βαθιά, πικρή αλήθεια. Μα, τι κάνει εκεί, πίσω από το παγκάκι, ευάλωτος και αποτραβηγμένος, όπως στις ταινίες; Κλαίει; Σαν να κλαίει φαίνεται. Δεν έκλαιγε ακριβώς, αλλά μια κρίση πανικού την περνούσε σίγουρα. «Συγγνώμη, δεν είστε ο...;». «Όλα καλά;». «Ναι, ναι, ευχαριστώ, συγγνώμη πρέπει να πάω πίσω». Πολύ σύντομα καταλάβαμε ότι βρισκόταν εκεί ως σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής (εξού και η κρίση πανικού) της πρώτης και μοναδικής ταινίας που γύρισε ο ίδιος. Ήταν το Jack goes boating (Ο Τζακ πάει βαρκάδα), μια άξια, και γλυκόπικρη που λένε, ρομαντική κομεντί που είδα χρόνια μετά, ελπίζοντας ότι θα μ' έβρισκα ξαφνικά στο βάθος κάποιου κάδρου (το σετ ήταν ανοιχτό και πολλοί γίναμε ανεπίσημοι κομπάρσοι κωπηλατώντας με τις βάρκες στη λίμνη), αλλά, δυστυχώς, δεν έμειναν και πολλές σκηνές από εκείνο το οδυνηρό μάλλον για τον ίδιο γύρισμα. Η είδηση του αιφνίδιου θανάτου του ήταν ένα σοκ, ειδικά εξαιτίας των περιστάσεων. Πρεζάκι που ξανακύλησε; Μα, πώς δηλαδή; Αυτός έμοιαζε να φιλτράρει μεγαλοπρεπώς δαίμονες και διεγέρσεις στους ρόλους. Ναι, λες και μπορεί να ξέρει κανείς.
Έναν χρόνο περίπου μετά το μοιραίο, ο ποιητής Nick Flynn έγραψε το παρακάτω ποίημα (ξέρω ότι είναι εντελώς σαν πεζό, αλλά, εντάξει, μην αλλάξουμε θέμα) με τίτλο «Philip Seymour Hoffman»: «Πέρσι το καλοκαίρι βρήκα παραχωμένο κάπου στο διαμέρισμά μου ένα μικρό κουτί, ένα κουτί γεμάτο με Vicodin αρκετά για να με σκοτώσουν. Θα έπαιρνα όρκο ότι το είχα πετάξει χρόνια πριν, αλλά προφανώς όχι. Έμεινα να κοιτάζω τα λευκά χάπια αρκετή ώρα, ακόμα και φωτογραφία τα τράβηξα, πριν (τελικά, οριστικά) τα πετάξω. Ήμουν καθαρός (ξανά) για κάποια χρόνια όταν βρήκα εκείνο το κουτί, όλοι οι εθισμένοι όμως έχουν ένα –μικρό κουτί, μεταφορικό ή πραγματικό– κρυμμένο κάπου. Πριν τα ρίξω στη λεκάνη της τουαλέτας, τα κράτησα για λίγο στην παλάμη μου, κι αναλογίστηκα με δέος ότι κάποια στιγμή στο όχι –και– τόσο μακρινό παρελθόν μού είχε φανεί καλή ιδέα να καβατζώσω κάπου ένα κουτί με χάπια. Για μια ώρα ανάγκης, είχα πει στον εαυτό μου. Τι είδους ανάγκη; Μπορεί, ας πούμε, να πάθαινα καμιά μόλυνση σε δόντι Κυριακή βράδυ. Το κουτάκι θα με βοηθούσε ν' αντέξω τον πόνο μέχρι να πάει ο οδοντίατρος στη δουλειά του το πρωί. Αυτό μου έλεγε ο μισός μου εγκέφαλος, ενώ ο άλλος μισός ήξερε ότι κοιτάζοντας το κουτί με τα χάπια ήταν σαν να βλέπω μια φωτογραφία του εαυτού μου, ενώ στέκεται στην άκρη μιας γέφυρας, μιας γέφυρας που βρίσκεται στη γνώριμη σκοτεινή γειτονιά του μυαλού μου, σ' εκείνο το φιλικό μέρος όπου μπορώ με κάποιον τρόπο να πιστέψω ότι το γάμα τα όλα είναι μια ικανοποιητική απόκριση στη ζωή».
σχόλια