Για την επανεπινόηση της ζωής

Για την επανεπινόηση της ζωής Facebook Twitter
Υποθέτουμε ότι τα συναισθήματα δεν γράφουν την ιστορία. Έτσι και η μεγάλη δυσφορία που περιγράφω μπορεί να ξαστοχήσει ή να εκφυλιστεί σε μνησίκακη αδυναμία. Κάποια όμως συναισθήματα έχουν τη δύναμη να γεννούν ερωτήματα που κανένας δεν μπορεί να τα προσπεράσει. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ γνωστοί μου, άνθρωποι μάλλον μετριοπαθείς πολιτικά και πάντως μακριά από πλατφόρμες ριζοσπαστικές, έχουν πια χάσει την υπομονή τους. Όχι μόνο δεν δίνουν μεγάλα περιθώρια χρόνου στις πολιτικές ηγεσίες (αυτό έχει συμβεί προ πολλού σε όλη τη Δύση), δεν θέλουν πια να αυτολογοκρίνονται και να σιγούν για όσα βλέπουν και αισθάνονται πως παραβιάζουν και κακοποιούν την καθημερινότητά τους.

Και ενώ αναγνωρίζουν πόσα σημαντικά και καλά έχουν υπάρξει στα σαράντα εννέα χρόνια από τη μέρα που γιορτάζουμε ως επέτειο αποκατάστασης της δημοκρατίας, νιώθουν ότι πολλά στη δημόσια ελληνική εμπειρία είναι αξιοθρήνητα και εξοργιστικά.

Μοιάζει να συνειδητοποιούν, μέσα από πράγματα μικρά και βιωματικά, ότι οι ελευθερίες που κάρπισαν πραγματικά επί δεκαετίες πρέπει να συνδεθούν πια με καλύτερες πρακτικές και ιδίως με μια νέα αίσθηση συλλογικότητας.

Δεν θα το εκφράσουν όλοι-ες με τα ίδια λόγια, ούτε θα το προβάλουν και θα το ντύσουν με τον τρόπο της κοινωνικής θεωρίας. Από μια άποψη συμβαίνει κάτι σχεδόν σωματικό, κάτι που δεν μπορεί κανείς να το αφήσει γιατί είναι σάρκα και όχι πια ιδέες. Τι; Ότι δεν αντέχεται άλλο η αστική υποβάθμιση, η καταπονητική μιζέρια των δημόσιων συγκοινωνιών, ο εκτραχηλισμός πολλών από τις κοινωνικές και εργασιακές σχέσεις, οι προσβλητικές πρακτικές από τρίτους ή από τις εξουσίες.

Η ατομική χλίδα, η άνεση του παλαιάς κοπής συνταξιούχου των εφάπαξ στα πενήντα, η καλή τύχη των boomers που άρπαξαν τις ευκαιρίες ή είχαν να λάβουν κληρονομιές, η οικονομία της ξαπλώστρας και γενικά της υπερτιμολογημένης κλεπτοκρατικής ανάπτυξης έχουν κάνει τον κύκλο τους.

Άνθρωποι που δεν διαθέτουν σχήματα εξήγησης ριζοσπαστικά ούτε ρεφλέξ «λαϊκιστικά» (αντιθέτως) έχουν, παρ' όλα αυτά, ισχυρές απαιτήσεις και αμετάθετες ανάγκες. Δεν θα έλεγε κανείς ότι υποτιμούν τα καλά που τους έχουν συμβεί. Με άλλα λόγια, δεν ανήκουν στην κατηγορία όσων θεωρούν ψιλά γράμματα ή πανουργίες και αποπροσανατολισμό τα όσα έζησαν οι γενιές της μεταπολιτευτικής ειρήνης. Δεν σνομπάρουν ούτε τις αστικές ελευθερίες, ούτε τα διευκολυντικά γκατζετάκια, ούτε την κατανάλωση. Βρισκόμαστε όμως σε μια άλλη εποχή, όπου η αξιοπρεπής ζωή χρειάζεται καινούργιες, συλλογικές υποδομές.

Η ατομική χλίδα, η άνεση του παλαιάς κοπής συνταξιούχου των εφάπαξ στα πενήντα, η καλή τύχη των boomers που άρπαξαν τις ευκαιρίες ή είχαν να λάβουν κληρονομιές, η οικονομία της ξαπλώστρας και γενικά της υπερτιμολογημένης κλεπτοκρατικής ανάπτυξης έχουν κάνει τον κύκλο τους: τώρα προκαλούν θυμό γιατί είναι συστήματα εμφανώς παρασιτικά που επανέρχονται με φόρα και αναβάλλουν την επανεπινόηση της ελληνικής ζωής.

Αυτό όμως έχουμε ανάγκη περισσότερο: αλλαγή των όρων του συμβολαίου που «υπογράφηκε» το μακρινό 1974 από κάποιες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Είχε και εξακολουθεί να έχει αξία αυτό το συμβόλαιο μιας δημοκρατίας των ιδιοκτητών, στηριγμένης σε ισχυρά επαγγελματικά συμφέροντα και οικογενειακές προσόδους. Δημιούργησε μια κοινωνία λιγότερο ακραία και λιγότερο ταξική από άλλες της Ευρώπης. Τώρα όμως η ακρότητα έχει περάσει στα ίδια τα πράγματα, στα νησιά που καταστράφηκαν ή εξαντλούνται, στις πόλεις που έγιναν συστήματα ταλαιπωρίας των σωμάτων, στις γερασμένες υποδομές.

Υποθέτουμε ότι τα συναισθήματα δεν γράφουν την ιστορία. Έτσι και η μεγάλη δυσφορία που περιγράφω μπορεί να ξαστοχήσει ή να εκφυλιστεί σε μνησίκακη αδυναμία. Κάποια όμως συναισθήματα έχουν τη δύναμη να γεννούν ερωτήματα που κανένας δεν μπορεί να τα προσπεράσει. Έτσι και οι φίλοι που δεν θέλουν να χαρίζονται πια και έχασαν την υπομονή τους, άνθρωποι που δεν αγοράζουν εύκολες συνταγές ευτυχίας και πολιτικής θαυματουργικής, θέλουν μια ποιοτική και αξιοβίωτη δημοκρατία. Γι’ αυτό και δεν πιστεύω ότι θα σωπάσουν. Μάλλον έχουν αποφασίσει να εκφράζονται συχνότερα, υψώνοντας τον τόνο.

Καταλαβαίνουν στην πράξη ότι για να υπερασπιστείς μια ιδέα του μέτρου, χρειάζεται να βγεις από την υπερβολική αβροφροσύνη. Απέναντι στο θρασύδειλο, στο ωμό, στη βαναυσότητα του «αφεντικού», μικρού ή μεγάλου, φρόνηση είναι πια το να ανεβάζουμε την κλίμακα των απαιτήσεων, έχοντας φυσικά κατά νου και τις δικές μας απαράγραπτες ευθύνες. Με όρους μη βίας, δημοκρατικής διαύγειας και ωριμότητας. Καταπολεμώντας τον φθόνο, την προσωποποιημένη εκτόνωση, τις απολίτικες κραυγές.

Μια επανεπινόηση της ζωής συμβαδίζει και δίνει νόημα στην επανεπινόηση της δημοκρατίας, μισό αιώνα μετά την αποκατάστασή της, εκείνο τον μακρινό Ιούλιο του 1974.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ζωή, όπως Ζορό

Βασιλική Σιούτη / Ζωή, όπως Ζορό

Τιμωρός του κατεστημένου ή εκπρόσωπος μιας δήθεν αντισυστημικής ελίτ που παίζει με τα σπίρτα; Η δημοσκοπική εκτόξευσή της είναι γεγονός και όλοι προσπαθούν να μαντέψουν πόσο θα κρατήσει και ποιες θα είναι οι συνέπειες.   
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Πράγματι, μεγάλος αριθμός των Ένορκων Διοικητικών Εξετάσεων καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα»

Οπτική Γωνία / Οι ΕΔΕ στην Ελλάδα: Πόσες καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα;

Πότε διενεργείται μια Ένορκη Διοικητική Eξέταση; Είναι αλήθεια ότι μεγάλος αριθμός ΕΔΕ καταλήγουν στο αρχείο και τι πρέπει να αλλάξει στο ρυθμιστικό πλαίσιο; Μιλά στη LiFO ο δικηγόρος στον Άρειο Πάγο, Νίκος Βιτώρος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ