Γιατί τόσοι νέοι ψήφισαν ακροδεξιά κόμματα;

Γιατί οι νέοι ψήφισαν ακροδεξιά κόμματα; Facebook Twitter
O ψηφοφόρος δεν ευθύνεται για τις επιλογές του, καθώς η παρούσα κατάσταση βαραίνει κυρίως το πολιτικό σύστημα. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


— Πώς μπορεί το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ακροδεξιά απειλή;
Η ακροδεξιά απειλή μπορεί να φαίνεται ως πιθανή πολιτική λύση ή αντίδραση στα μάτια πολλών ψηφοφόρων, αλλά στην πραγματικότητα τόσο η ατζέντα της όσο και οι ιδεολογικές της θέσεις αποδεικνύουν το αντίθετο. Το υπάρχον πολιτικό σύστημα, αντί να αντιστέκεται ιδεολογικά στην απειλή, κανονικοποιεί αυτές τις θέσεις με την ελπίδα να αποτρέψει διαρροές προς τη δεξιά. Αυτό παρατηρείται στον κεντροδεξιό χώρο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η πιο αποτελεσματική λύση είναι η επιστροφή σε μη λαϊκιστικά μονοπάτια που θα αναδείξουν τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες: πράσινη πολιτική, έμφαση στο κράτος δικαίου, ενότητα και προστασία των κοινωνικά αδύναμων ομάδων. Η ελπίδα είναι να υπάρξει κοινό μέτωπο της αριστεράς, όπως συμβαίνει και στη Γαλλία, απέναντι στην απειλή, καθώς υπό τις υπάρχουσες συνθήκες μόνο αυθεντικά αριστερά κινήματα μπορούν να προασπίσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς.

H απουσία αριστερής ιδεολογίας στο πολιτικό τοπίο και ο πόλεμος στην Παλαιστίνη έχουν απομακρύνει πολλούς νέους από τα πολιτικά κόμματα. 

— Τι εξήγηση δίνετε στο γεγονός ότι οι νέοι ψήφισαν σε ένα μεγάλο ποσοστό ακροδεξιά κόμματα;
Η βασική αρχή είναι ότι ο ψηφοφόρος δεν ευθύνεται για τις επιλογές του, καθώς η παρούσα κατάσταση βαραίνει κυρίως το πολιτικό σύστημα. Παρατηρούμε υψηλά επίπεδα κοινωνικής αγανάκτησης, που η κυβέρνηση μέχρι το 2023 είχε περιορίσει χρησιμοποιώντας τον διπολισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, οι δημοτικές εκλογές και οι ευρωεκλογές απέδειξαν το αντίθετο: η κοινωνική οργή μετατοπίστηκε, επιβεβαιώνοντας το αναμενόμενο ευρωπαϊκό φαινόμενο λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα.

cover
Γιώργος Σαμαράς, 
επίκουρος καθηγητής Δημόσιας Πολιτικής στο King’s College

Ένας δεύτερος παράγοντας είναι η δημιουργία ηθικού πανικού, επικεντρωμένου σε θέματα σεξουαλικότητας, παιδείας και μετανάστευσης. Αυτά τα ζητήματα μεγεθύνονται για να τροφοδοτούν την οργή μέσω της αναγνώρισης πιθανών εχθρών. Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ο εβραϊκός πληθυσμός, ενώ το 2024 είναι ο μουσουλμανικός – εξιλαστήρια θύματα, των οποίων η κοινωνική διάσταση απλοποιείται.

— Ποια είναι η ακτινογραφία του ακροδεξιού ψηφοφόρου;
Στην Ελλάδα παρατηρούνται έντονα θρησκευτικά κριτήρια στην ακροδεξιά ψήφο, που συνδέονται συχνά με την Εκκλησία. Το κόμμα Νίκη διατηρεί στενές σχέσεις με εκκλησιαστικούς κύκλους, ενώ η Ελληνική Λύση επικαλείται τη θρησκεία με έμφαση σε εθνικιστικά ζητήματα. Η ανάδειξη της Φωνής Λογικής σε τρίτο ακροδεξιό κόμμα σηματοδοτεί την έναρξη του ηθικού πανικού στη χώρα, στρεφόμενη κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, προσφύγων, μουσουλμάνων, αμβλώσεων και εθνικών θεμάτων.

Η επικινδυνότητα αυτών των φαινομένων, αν και παραμένει σε χαμηλά επίπεδα διάδοσης, υποδεικνύει ότι ο ακροδεξιός ψηφοφόρος επηρεάζεται από εισαγόμενο ηθικό πανικό που βασίζεται σε αστήρικτες θεωρίες συνωμοσίας. Αυτές οι θεωρίες βρίσκουν απήχηση σε κοινό που τρέφεται από αυτές, επιδιώκοντας να κανονικοποιήσει την κοινωνική του οργή και αναζητώντας εύκολους και ανύπαρκτους εχθρούς.

— Συμφωνείτε ή διαφωνείτε ότι το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο έπληξε την κυβέρνηση, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα;
Πιθανόν, όμως αυτό που αγνοεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι σύμβουλοί του είναι ότι ένα κόμμα που έχει επιτεθεί στο κράτος δικαίου, κανονικοποιώντας αυταρχικές πολιτικές ή ακραία ρητορική, δεν μπορεί παράλληλα να προσελκύσει φιλελεύθερους ψηφοφόρους και να κερδίσει το κέντρο. Δεν είναι μόνο το νομοσχέδιο καθαυτό αλλά και ο ιδεολογικός διπολισμός που έφερε τη ΝΔ στο -14%, και η πτώση προβλέπεται να συνεχιστεί.

Η στροφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που περιγράφαμε εδώ και χρόνια, επιβεβαιώνεται από το ότι 20% των ψηφοφόρων κινείται δεξιότερα, αναζητούν κάτι ακόμα πιο έντονο ιδεολογικά. Οι ψηφοφόροι μετατοπίστηκαν λόγω της κυβερνητικής ατζέντας, αλλά τώρα φαίνεται να προτιμούν το αυθεντικό δεξιότερα της δεξιάς και όχι αυτό που προσπαθεί να λειτουργήσει σε διπλό ταμπλό με φιλελεύθερες εκφάνσεις.

— Ποια είναι η εικόνα που επικρατεί στη Μεγάλη Βρετανία λίγο πριν από τις εκλογές;
Αυτή η εκλογή φαίνεται αδιάφορη, καθώς η απουσία αριστερής ιδεολογίας στο πολιτικό τοπίο και ο πόλεμος στην Παλαιστίνη έχουν απομακρύνει πολλούς νέους από τα πολιτικά κόμματα. Η νίκη θα είναι θριαμβευτική για τους Εργατικούς, αλλά το οικονομικό τους πλάνο είναι αμιγώς νεοφιλελεύθερο, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και η κεντροαριστερά κανονικοποιεί δεξιές πολιτικές για εκλογικά οφέλη. Συνεπώς, η απόρροια των εν λόγω φαινομένων θα αναλυθεί μετά τις εκλογές, ιδιαίτερα με την απρόσμενη και ταχύτατη άνοδο του Νάιτζελ Φάρατζ, που πιθανώς να αντικαταστήσει το Συντηρητικό Κόμμα στην αξιωματική αντιπολίτευση, προκαλώντας σοκ στη βρετανική πολιτική σκηνή.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ζωή, όπως Ζορό

Βασιλική Σιούτη / Ζωή, όπως Ζορό

Τιμωρός του κατεστημένου ή εκπρόσωπος μιας δήθεν αντισυστημικής ελίτ που παίζει με τα σπίρτα; Η δημοσκοπική εκτόξευσή της είναι γεγονός και όλοι προσπαθούν να μαντέψουν πόσο θα κρατήσει και ποιες θα είναι οι συνέπειες.   
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Πράγματι, μεγάλος αριθμός των Ένορκων Διοικητικών Εξετάσεων καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα»

Οπτική Γωνία / Οι ΕΔΕ στην Ελλάδα: Πόσες καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα;

Πότε διενεργείται μια Ένορκη Διοικητική Eξέταση; Είναι αλήθεια ότι μεγάλος αριθμός ΕΔΕ καταλήγουν στο αρχείο και τι πρέπει να αλλάξει στο ρυθμιστικό πλαίσιο; Μιλά στη LiFO ο δικηγόρος στον Άρειο Πάγο, Νίκος Βιτώρος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ