«Δεν θα ήθελες να αδυνατίσεις; Για σένα το λέω, νομίζω ότι θα σου κάνει καλό» / «Γιατί έκοψες τα μαλλιά σου; Το σώμα σου φαίνεται διαφορετικό από πριν» / «Δεν μπορείς να βγεις εσύ έτσι έξω, αν σε έβλεπα στον δρόμο, θα ξερνούσα πάνω σου» / «Πώς έχει γίνει έτσι ο κώλος σου;» / «Ποιος θα σε πηδήξει εσένα;» / «Κοίτα το παιδοβούβαλο, ιδρώνει κιόλας» / «Όταν πεθάνεις, τα σκουλήκια θα έχουν πάρα πολλή τροφή».
«Πολλοί μάς αντιμετωπίζουν ως μη υγιείς, ως αρρώστους, αλλά εγώ βρίσκω άρρωστο το να κάνεις τέτοια σχόλια», λέει ο Αβραάμ Βροχίδης για το παραπάνω τελευταίο σχόλιο που είχε ως στόχο τον ίδιο, και δεν είναι το μόνο.
«Θες να σου πω ιστορίες να βάλεις τα γέλια ή τα κλάματα;» με είχε ρωτήσει λίγο πριν. Είναι κοινωνικός λειτουργός και αυτήν τη στιγμή εργάζεται σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων προσφυγόπουλων. Δημιούργησε τους Fat Unicorns το 2017, μια ομάδα κατά των σωματικών διακρίσεων που βιώνουν όσα άτομα αποκλίνουν από τα προβαλλόμενα πρότυπα σωματικής ομορφιάς.
Όταν ρώτησα αν υπήρξε κάποια αφορμή για τη δημιουργία της ομάδας, απάντησε «η αγανάκτηση. Ένιωθα ότι έπρεπε να δράσουμε άμεσα, εδώ και τώρα. Διάβαζα και άκουγα πάρα πολλά χοντροφοβικά σχόλια, τόσο για μένα όσο και για άλλα άτομα. Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε βρεθεί σε μια σελίδα ή σε ένα γκρουπ στο οποίο γελάνε με ένα χοντρό άτομο, μάλιστα τις περισσότερες φορές θα πρόκειται για γυναίκα ‒ η χονδροφοβία είναι μία μόνο πτυχή του σεξισμού».
Χοντροφοβικό δεν είναι μόνο αυτό που έκανε ο Ξιαρχό, είναι και το “μήπως να ξεκινήσεις να πηγαίνεις γυμναστήριο;” ή το “είσαι σίγουρη ότι θες να το φας αυτό;”. Ή αυτό που μου είπε ένας πρώην εργόδοτης μου όταν είχε ξεκινήσει διατροφή, που, φεύγοντας, κοντοστάθηκε στην πόρτα και μου είπε: “Να κάνεις κι εσύ, κρίμα, είσαι νέα κοπέλα”. Και φυσικά, πάντα υπάρχει εκείνος ο συγγενής που, όταν μας ρωτήσουν σε ένα τραπέζι αν θέλουμε γλυκό, θα μιλήσει εκ μέρους μου λέγοντας “όχι”».
Πριν από έξι χρόνια, το περιοδικό «Antivirus» έκανε ένα ανοιχτό κάλεσμα προς τους αναγνώστες του προκειμένου να φωτογραφηθούν γυμνοί για ένα concept με τίτλο «όλα τα σώματα είναι όμορφα». «Το είδα και σκέφτηκα ότι δεν θα το δοκιμάσει κανένα χοντρό άτομο. Πήγα, παρότι ντρεπόμουν πάρα πολύ να γδυθώ τελείως, να δείξω τα μπούτια μου μπροστά σε πέντε ανθρώπους. Ήμουν έτοιμος να φύγω, μέχρι που με έπιασε ο φωτογράφος και μου είπε “θα σε βλέπω μόνο εγώ, μέσα από τον φακό μου”. Τελικά το έκανα και πήρα τα πάνω μου».
Ο Αβραάμ δεν γνώριζε την ύπαρξη των plus size μοντέλων μέχρι τότε. Μετά την εμπειρία του στη φωτογράφιση έγραψε στο Facebook ότι, πριν αδυνατίσει, θα ήθελε να γίνει χοντρό μοντέλο. «Είχα ανέβει στους δικούς μου στις Σέρρες εκείνη την περίοδο. Έγραψα, λοιπόν, αυτή την ατάκα για πλάκα και τη στιγμή που αποχαιρετιόμασταν με ένα στενό μου πρόσωπο, μου είπε με άνεση “άσε τις βλακείες με το μόντελινγκ, δες πώς έχεις γίνει”. Ο κόσμος νομίζει πως έχει το δικαίωμα να σχολιάζει το οτιδήποτε».
Η επόμενη φωτογράφιση που θυμάται να κάνει ήταν όταν έβγαλε τη μπλούζα του μπροστά στην πιάτσα με τις καφετέριες στο Γκάζι, και το έκανε τρεις φορές. «Άκουγα γέλια, αλλά δεν με ενδιέφερε, εγώ έκανα αυτό που γούσταρα, αυτό ήταν το νόημα της δράσης έτσι κι αλλιώς, να πάω, να σοκάρω, να τους ξεβολέψω και να φύγω».
Θυμάται από το γυμνάσιο να βάζει δέκα κιλά τον χρόνο και να βρίσκεται σε συνεχή δίαιτα. Έχει σταματήσει εδώ και καιρό να ψωνίζει στα φυσικά καταστήματα των fast fashion αλυσίδων, κάνει όλα τα του ψώνια ηλεκτρονικά, «αποφεύγω να βιώσω όλο το άγχος και τη στενοχώρια, την ντροπή και τη δυσφορία που νιώθω όταν δεν μου κάνει κάτι στο δοκιμαστήριο».
Εκτός από την καταγραφή χοντροφοβικών περιστατικών, την ενδυνάμωση των ατόμων που τα έχουν υποστεί μέσα από κλειστές συναντήσεις των μελών της ομάδας, όπου θα μπορούν να γνωριστούν μεταξύ τους και στη συνέχεια να μοιραστούν εμπιστευτικά τα βιώματά τους, ένας από τους στόχους του είναι, μέσω των Fat Unicorns, να δημιουργηθεί ένας χάρτης με τα καταστήματα ρούχων που είναι συμπεριληπτικά ως προς τα μεγέθη, «να ξέρουμε ότι εκεί θα βρούμε XL κανονικό, όχι αυτό που είναι σαν medium. Τα περισσότερα μαγαζιά που απευθύνονται αποκλειστικά σε χοντρά άτομα παίρνουν απλώς ένα κομμάτι πανί, το ράβουν πρόχειρα και το πουλάνε πανάκριβα».
Υποστηρίζει ότι η χονδροφοβία θα έπρεπε να περιλαμβάνεται στις διακρίσεις. «Πολλοί πιστεύουν πως την έχω εφεύρει ο ίδιος, μου λένε “μη χρησιμοποιείς λέξεις που δεν υπάρχουν”. Ακόμα και ο καλύτερος ακτιβιστής μπορεί να είναι χονδροφοβικός. Έχω ζήσει τόση χονδροφοβία στη ζωή μου, που αν τη συγκρίνω με την ομοφοβία, θα σου πω ότι η αναλογία είναι 90-10%».
Ο Αβραάμ είχε μια συνήθεια, έγραφε ένα μήνυμα, το έκανε copy paste και το έστελνε μαζικά στο gay app του Romeo. «Ένας μου απάντησε: “Έχεις πολύ μεγάλο θράσος να μιλάς σε γυμνασμένο άντρα”. Αυτό το σχόλιο όχι μόνο με πλήγωσε, με εξόργισε. Έβαλα στοίχημα να βρεθώ με όσους έγραφαν στο προφίλ του “no fats”. To κατάφερα με αρκετούς, κι όταν τους ρωτούσα τι κάνουν μαζί μου, όλοι μου έλεγαν το ίδιο, “μα, εσύ έχεις πολύ ωραίο πρόσωπο”, σαν να λένε ότι έχουν στο μυαλό τους τα χοντρά άτομα ως άσχημα. Αυτό με το ωραίο πρόσωπο είναι ένα από τα πιο κλασικά σχόλια, θα σ’ το πουν, αλλά θα μείνουν εκεί, και όσοι το συνεχίσουν θα το συμπληρώσουν λέγοντας “γιατί δεν αδυνατίζεις;”. Το ζήτημα όμως δεν είναι να κρίνουν, να μας επιβεβαιώνουν την ομορφιά μας ή όχι, αλλά να μην ασχολούνται με πράγματα που κανείς δεν τους ζητάει να σχολιάσουν».
Όση ώρα μιλάμε χρησιμοποιεί τη λέξη «χοντρός» κι αν τύχει να παρεκκλίνει από αυτήν επαναδιατυπώνει την πρότασή του, «θέλει θάρρος να κάνεις coming out ως τέτοιο άτομο, να αγκαλιάσεις τη λέξη, να την επανοικειοποιηθείς, να μη σε πληγώνει. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι περήφανος που είμαι χοντρός, δεν είναι κάτι δύσκολο, δεν κόπιασα γι’ αυτό. Αλλά, σίγουρα, το ότι είμαι χοντρός δεν είναι κακό».
Τα χοντρά άτομα είναι νωθρά, δεν κάνουν σεξ, μυρίζουν άσχημα: αυτά είναι τα στερεότυπα που παρατηρεί ότι τα ακολουθούν. «Ενώ φροντίζω και μου αρέσει να βγαίνω από το σπίτι και να μοσχοβολάω, θα τύχει να ιδρώσω και αισθανθώ άβολα. Πόσο σέξι όμως θεωρείται ένας αδύνατος ιδρωμένος άντρας; Επίσης, τα κιλά μου δεν με έχουν σταματήσει από το να κάνω καθημερινά χιλιάδες βήματα. Κάποιοι πιστεύουν ότι ο χοντρακτιβισμός είναι επικίνδυνος για την υγεία όλων, λες και τους μαγεύουμε και τους λέμε “μείνετε έτσι” ή “να γίνετε έτσι”. Δεν θέλουμε να παχύνουμε κανέναν ούτε να αγιοποιήσουμε τα κιλά μας. Τι είναι όμως πιο σημαντικό, να σε αγαπήσεις ή να σε αλλάξεις; Θα πω το πρώτο, αν αναλογιστούμε ότι υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που δεν το αγαπούν το σώμα τους, ακόμα κι αν δεν έχουν παραπάνω κιλά».
Πριν από την εμφάνιση του κορωνοϊού βρέθηκε στο pride της Λιουμπλιάνα, τον κάλεσαν ως χοντρακτιβιστή κι εκεί χόρεψε on stage. «Για πολλά χρόνια άκουγα από τους γύρω μου ότι δεν μπορώ να το κάνω επειδή είμαι χοντρός». Είχε κανονίσει να βρεθεί και στη Μπολόνια και στη Ρίγα, για να κάνει περφόρμανς μεταδίδοντας μηνύματα κατά της χονδροφοβίας, όμως, λόγω της πανδημίας, δεν ταξίδεψε.
Ο Αβραάμ ήρθε στο ραντεβού μας έχοντας μαζί του σνακ που καταναλώνει στο πλαίσιο της διατροφής που έχει ξεκινήσει, «άρχισε να με πονάει η μέση μου. Δεν πρόλαβε να πει ο γιατρός ότι πρέπει να χάσω κιλά και τον διέκοψα, το ξέρω ότι πρέπει να το κάνω για να με διευκολύνω. Παρ’ όλα αυτά, το θέμα είναι να νιώθεις όμορφα όπως κι αν είσαι».
Τα Fat Unicorns έχουν μιλήσει και για την ορατότητα των τρανς ατόμων, «δεν υποστηρίζουμε και δεν θέλουμε να ενδυναμώσουμε μόνο τα χοντρά άτομα αλλά όσα νιώθουν δυσφορία με το σώμα τους, δεν μπορούμε να είμαστε επιλεκτικά ακτιβιστές. Το ανθρώπινο σώμα είναι ένα και από κει και πέρα υπάρχουν δισεκατομμύρια παραλλαγές του. Δεν μπορούμε να είμαστε όλοι το ίδιο, θα ήταν και βαρετό».
O Αβραάμ έχει συγκεντρώσει περισσότερα από πεντέμισι χιλιάδες likes, κατάφερε να έχει καθημερινά ειδοποιήσεις από χρήστες του Facebook που αναφέρουν τη σελίδα των Fat Unicorns σε threads περί χονδροφοβίας, σε κακόβουλα posts στα οποία θα απαντήσει αλλά και σε fat acceptance δημοσιεύσεις. Αυτό που δεν έχει δει μέχρι σήμερα είναι πολλά ενεργά μέλη στην ομάδα, τα περισσότερα που είχε ποτέ ήταν εννέα.
Ένα από αυτά είναι η Εύα Ξευγένη, που μου προτείνει να ακούσω τη σειρά podcast Μaintenance Phase, ένα επεισόδιο της οποίας έχει απασχολήσει η περιβόητη στιγμή της Όπρα Ουίνφρι όταν βγήκε στον αέρα σέρνοντας ένα κόκκινο καρότσι με τριάντα κιλά ζωικού λίπους, θέλοντας να δείξει πόσα είχε χάσει. Ένα άλλο επεισόδιο αποδομεί τη θεωρία της επιδημίας της παχυσαρκίας που πρωτοεμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, σε ένα άλλο καταπιάνεται με τις προκαταλήψεις απέναντι στο βάρος.
Η ίδια άρχισε να ψάχνει αν υπάρχουν χοντρακτιβιστές στην Ελλάδα όταν μέσα από το site kamenasoutien.com ανακάλυψε μια άλλη σειρά podcast, το «Χοντρές κι αλλοπαρμένες».
«Νομίζω πως ήταν η πρώτη φορά που άκουσα να μιλάνε στα ελληνικά για το πάχος και για χοντρά άτομα χωρίς να είναι κάτι το κατακριτέο. Αν εγώ έφτασα στα είκοσι πέντε μου για να το ακούσω, υπάρχουν πολλά άτομα που δεν το έχουν ακούσει ποτέ. Τα χοντρά άτομα δύσκολα μπορούν να φτάσουν στο σημείο να αντιληφθούν ότι δεν τους αξίζουν οι συμπεριφορές που δέχονται, συσσωρεύουν σχόλια και μετά δεν θέλουν να κάνουν χοντρακτιβισμό γιατί πιστεύουν ότι δεν το αξίζουν. Δεν έχουμε αποκτήσει ακόμα την αυτοπεποίθηση να πούμε κάποια πράγματα».
Το πιο πρόσφατο δημόσιο χοντροφοβικό σχόλιο έγινε από τον χορογράφο Τάσο Ξιαρχό, όταν πριν από μερικές μέρες ανέβασε story στο οποίο εμφανίζεται μια γυναίκα χωρίς τη συγκατάθεση της, ενώ εκείνος κάνει υποτιμητικά σχόλια για τα ρούχα που επέλεξε να φορέσει. Η ανάρτησή του ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στα social media. Παρ’ όλα αυτά, η Εύα εντόπισε ότι κάτι έλειπε από το κατά τα άλλα υποστηρικτικό κλίμα που δημιουργήθηκε υπέρ του προσώπου που υπέστη bullying.
«Συχνά η κουβέντα γίνεται για εμάς χωρίς εμάς, χωρίς καν να παρευρισκόμαστε, αυτό πρέπει να αλλάξει, έχει σημασία να ακουστούν οι “χοντρές” φωνές. Στην όλη υπόθεση του Ξιαρχό προφανώς η στήριξη είναι καλοδεχούμενη, αλλά το να φορέσει μια αδύνατη σελέμπριτι μπλούζα με ρίγες δεν ξέρω αν μου λέει κάτι. Τη φορούσε πριν, θα τη φορέσει και μετά, όπως και πολλά άλλα πράγματα που αν τα φορέσω εγώ, μπορεί να είμαι το επόμενο βίντεο».
Παρατηρεί ότι η χονδροφοβία είναι ένα θέμα που συντηρείται ακόμα και σε προοδευτικούς κύκλους, «υπάρχουν φεμινίστριες, άτομα στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα που είναι χοντροφοβικά. Πρόσφατα έπεσα πάνω στο post ενός αντιφασίστα που είχε ανεβάσει τον Μιχαλολιάκο στην παραλία με μαγιό κι αυτό ήταν το αστείο. Δεν μας φτάνουν όσα έχει πει κι έχει κάνει για να τον κρίνουμε;». Εργάζεται ως δικηγόρος και ένα πολύ συχνό σχόλιο στον κλάδο της είναι ότι τα πολλά κιλά δεν μπαίνουν σε ταγιέρ.
«Πρόκειται για κάτι τόσο στερεοτυπικό, που το ακούω συνέχεια. Γενικά, υπάρχει μια άνεση στο να σχολιάζουμε την εμφάνιση των γυναικών. Ακόμα και μέσω φωτογραφίσεων που σχετίζονται με το body positivity, όταν αυτές είναι ρετουσαρισμένες και μη ρεαλιστικές, όταν γίνονται σε ένα πλαίσιο ομορφιάς και ελκυστικότητας, αυτό που πετυχαίνουν είναι να μας λένε για ακόμη μία φορά ότι ως γυναίκες το μεγαλύτερο αξίωμά μας στη ζωή είναι να είμαστε όμορφες».
Όπως και ο Αβραάμ, έτσι κι εκείνη λέει πως έχει βιώσει χονδροφοβία από πρώην χοντρά άτομα. «Εν μέρει, μπορώ να καταλάβω τη συμπεριφορά τους. Επειδή έχω μπει πολλές φορές στη διαδικασία να κάνω διατροφή, κάθε φορά ένιωθα μια περιφρόνηση για τους άλλους που απολάμβαναν το φαγητό, σκεφτόμουν ότι εγώ στερούμαι πράγματα, αλλά παραμένω αδύνατη, ήταν σαν είμαι κάπως ηθικά ανώτερη από τους άλλους. Δεν μπορείς να φανταστείς πόση επιβράβευση σου δίνει ο κοινωνικός σου κύκλος αν χάσεις κιλά. Από κει που με φώναζαν “ντουλάπα”, “αγελάδα”, “φάλαινα”, θυμάμαι να είμαι στο σχολείο και να με κοιτάνε όλοι με γουρλωμένα μάτια, να μου κάνουν κομπλιμέντα λες κι έκανα extreme makeover. Είναι λες και εθίζεσαι στη ντοπαμίνη, την οποία έχεις στερηθεί όλο αυτόν τον καιρό, που είσαι κάτι το αποκρουστικό, ένα τίποτα».
Στο βιβλίο της «What we don’t talk about when we talk about fat», η χοντρακτιβίστρια Aubrey Gordon καταγράφει τον αποκλεισμό των χοντρών ατόμων, από τις αεροπορικές θέσεις μέχρι τα δημοφιλή μέσα ενημέρωσης. Κάνοντας λόγο για τους δομικούς παράγοντες που συμβάλλουν και διαιωνίζουν την προκατάληψη κατά του πάχους, αναφέρεται σε επιβάτες που έκαναν παράπονα στο προσωπικό καμπίνας ζητώντας να τους αλλάξουν θέση όταν εκείνη καθόταν δίπλα τους, για το ότι περιόριζε τον εαυτό της επί χρόνια όταν βρισκόταν ανάμεσα σε άλλους ακριβώς για να μην παραπονεθεί κανείς.
H παροχή ίσης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και σε δημόσιους χώρους, ο τερματισμός της βίας κατά του λίπους για εκείνη δεν είναι ζήτημα αυτοεκτίμησης αλλά κοινωνικής δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με έρευνες που παραθέτει, οι χοντροί που έχουν υποστεί σεξουαλική επίθεση είναι λιγότερο πιθανό να γίνουν πιστευτοί και λιγότερο πιθανό να αναφέρουν διάφορα εγκλήματα εναντίον τους από τα αδύνατα θύματα. Το 27% των πολύ χοντρών γυναικών και το 13% των πολύ χοντρών ανδρών επιχειρεί να αυτοκτονήσει. Πάνω από το 50% των γιατρών περιγράφει τους παχύσαρκους ασθενείς τους ως «δύστροπους, μη ελκυστικούς, άσχημους, που δεν συμμορφώνονται».
Σε σαράντα οκτώ Πολιτείες των ΗΠΑ είναι νόμιμο ‒ακόμα και ρουτίνα‒ ένας εργοδότης να αρνηθεί την απασχόληση ενός ατόμου λόγω του μεγέθους του. Κατά τον καθηγητή Βορειοαμερικανικής Ιστορίας και συγγραφέα του «The Age of Fitness» Jürgen Martschukat, «το να είσαι παχύς θεωρείται έκφραση δυσλειτουργίας ή ανεύθυνου τρόπου ζωής».
«Δεν χρειάζονται έρευνες για να αποδείξουν ότι η χονδροφοβία είναι πάντου», θα μου πει η Εύα. «Έχω δεχτεί λεκτικές επιθέσεις στο σχολείο, ακόμα και ξύλο, οι δάσκαλοι έκαναν πως δεν ακούνε και δεν βλέπουν, ενώ τα παιδιά στοχοποιούσαν οτιδήποτε διαφορετικό, την πολύ αδύνατη, την πολύ χοντρή, τους Ρομά. Σχόλια γίνονταν και στο σπίτι μου, στο εργασιακό περιβάλλον, θα τα ακούσεις στην τηλεόραση και σε ένα μπαρ. Αν μπεις στο λεωφορείο, αν ένα χοντρό άτομο κάθεται στις θέσεις που είναι τετράδες και να πιάνει λίγο από τη διπλανή, βλέπεις τους γύρω να δυσανασχετούν.
Χοντροφοβικό δεν είναι μόνο αυτό που έκανε ο Ξιαρχό, είναι και το “μήπως να ξεκινήσεις να πηγαίνεις γυμναστήριο;” ή το “είσαι σίγουρη ότι θες να το φας αυτό;”. Ή αυτό που μου είπε ένας πρώην εργόδοτης μου όταν είχε ξεκινήσει διατροφή, που, φεύγοντας, κοντοστάθηκε στην πόρτα και μου είπε: “Να κάνεις κι εσύ, κρίμα, είσαι νέα κοπέλα”. Και φυσικά, πάντα υπάρχει εκείνος ο συγγενής που, όταν μας ρωτήσουν σε ένα τραπέζι αν θέλουμε γλυκό, θα μιλήσει εκ μέρους μου λέγοντας “όχι”».
Σε μια κοινωνία που ευαγγελίζεται την υγεία, έχει ακούσει κόσμο να χαίρεται που πέρασε γαστρεντερίτιδα κι έτσι κατάφερε να κατέβει πέντε κιλά στη ζυγαριά. Μια φίλη της και μέλος των Fat Unicorns, που ήθελε να μείνει μόνιμα στην Ισπανία, αδυνατούσε να εξασφαλίσει ασφαλιστική κάλυψη, έχοντας δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30, αλλά καθαρές εξετάσεις. Γνωρίζει κόσμο που φοβάται ότι αν του προκύψει κάποιο σοβαρό θέμα υγείας, θα αργήσει να λάβει σωστή διάγνωση, πιστεύοντας ότι το πρώτο «πρόβλημα» που θα εντοπίσει και θα τονίσει ένας ειδικός υγείας είναι τα κιλά.
Το φετινό καλοκαίρι μια 14χρονη στη Θεσσαλονίκη παρουσίασε επιπλοκές και πέθανε έπειτα από χειρουργική επέμβαση τοποθέτησης γαστρικού δακτυλίου για απώλεια βάρους. Σύμφωνα με την οικογένειά της, αποφάσισαν να προχωρήσουν στην εγχείρηση επειδή οι συνομήλικοι της έφηβης την εκφόβιζαν διαρκώς για το βάρος της.
Η Εύα θυμάται να είναι δεκαέξι ετών και να προσπαθεί να αδυνατίσει τόσο, ώστε να μπορεί να μπει στα ρούχα της εξάχρονης αδελφής της. «Υπάρχει η πεποίθηση ότι οι διατροφικές διαταραχές μαστίζουν τα αδύνατα σώματα. Όμως το στίγμα που βαραίνει τα χοντρά άτομα καθιστά συχνά τη σχέση τους με το φαγητό διαταραγμένη. Έτσι οδηγούμαστε στο να μην ζούμε το παρόν, αλλά σε ένα μέλλον, σε μια γη της επαγγελίας όπου είμαστε σε άλλα κιλά και τα αναβάλλουμε όλα για τότε».
Απολαμβάνει να γυμνάζεται, έχει δοκιμάσει διάφορα πράγματα, «το pole dancing ήταν μια ξεκάθαρη προσπάθεια να σταματήσω να φαντάζομαι το ιδανικό μέλλον που μπορεί να μην έρθει ποτέ, αλλά θα με αφήσει έξω από δραστηριότητες, ραντεβού, θα με αποτρέψει από το να βάλω τα ρούχα που θέλω.
Κάποια στιγμή σκέφτηκα “κι αν πεθάνω σε αυτό το σώμα, τι θα έχω κάνει με αυτό;”. Τότε πήρα τα πράγματα πιο ζεστά. Έχουμε ξεκάθαρα κοινωνικά, δομικά και συστημικά εμπόδια, αλλά σίγουρα η δική μας στάση μπορεί να κάνει τη ζωή μας καλύτερη σε επίπεδο καθημερινότητας. Είτε είσαι σε φάση που δεν θες να χάσεις κιλά, όπως εγώ τώρα, είτε θέλεις, το θέμα είναι να θυμάσαι ότι δεν θα έπρεπε να μπορεί κάποιος να σου πει οτιδήποτε για το πώς είσαι».
Στους αναγεννησιακούς ζωγραφικούς πίνακες, το ‒με τα σημερινά δεδομένα‒ πάχος υποδείκνυε την ανώτερη κοινωνική θέση των προσώπων που απεικονίζονταν, μαρτυρούσε τη δυνατότητα πρόσβασής τους στο φαγητό. «Τώρα που μπορείς να βρεις μπέργκερ με δύο ευρώ, οι αδύνατες φιγούρες έχουν συνδυαστεί με τη φινέτσα, η φινέτσα με το ακριβό και ό,τι ακριβό υποδηλώνει ένα στάτους. Μπορεί να ακούγονται πολύ θεωρητικά όλα αυτά, αλλά έχουν τη σημασία τους και μας επηρεάζουν. Το τι θα φορέσουμε καθορίζεται από την επικρατούσα αισθητική ‒ ακόμα και σήμερα οι σχολές μόδας δεν διδάσκουν πατρόν για χοντρά άτομα.
Παράλληλα, έχουμε παγιδευτεί σε ένα ψευδοδίλημμα: είναι το πάχος ηθικά μεμπτό ως κακός τρόπος ζωής ή είναι παθολογικό και νόσος; Και στις δύο περιπτώσεις, ωστόσο, το στίγμα βρίσκεται εκεί, γιατί, όπως και με την ομοφυλοφιλία, όταν έχουμε δαιμονοποιήσει κάτι, όποια κι αν είναι τα αίτιά του, θα δαιμονοποιηθούν κι αυτά».
«Θα χρησιμοποιήσουν την υγεία ως άλλοθι όταν θέλουν να σου κάνουν υποδείξεις για τα κιλά σου, θα σου πουν “εγώ για σένα ενδιαφέρομαι’’. Όμως ο καθένας μας ξέρει καλύτερα για την υγεία του από τον περίγυρό του, πρόκειται για κάτι που μπορεί να το χειριστεί με τους γιατρούς του, συνεπώς δεν χρειάζεται να έχει λόγο κανένας πάνω σε αυτό. Τα στερεότυπα θέλουν τα χοντρά άτομα να έχουν παραιτηθεί από τη ζωή».
Η Στέλλα Αντωνιάδου έχει βρεθεί στο γραφείο του διαιτολόγου της τη δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα που δεν έχανε βάρος και τότε άκουσε ένα σχόλιο που, δεκατέσσερα χρόνια μετά, το θυμάται. «Μου είπε ότι δεν αναλαμβάνω πρωτοβουλίες για το σώμα μου, ότι αυτό που κάνω είναι απλώς να τρώω και να παράγω σκατά. Ήμουν ακόμα στο στάδιο που είχα τύψεις γι’ αυτό που είμαι, που ένιωθα ότι αξίζω τέτοιες συμπεριφορές».
Ένα χρόνο πριν, στη Β’ Λυκείου, είχε πάρει κυριολεκτικά μηδέν στο μάθημα της γυμναστικής. «Υπήρχαν παιδιά που με κορόιδευαν συνεχώς για το βάρος μου, για την εμφάνισή μου και ο καθηγητής τούς έδινε κι άλλες αφορμές, έλεγε μπροστά τους “κάνε πιο γρήγορα, δεν προσπαθείς αρκετά, προσπάθησε περισσότερο. Το αποτέλεσμα ήταν να εκνευριστώ, να σταματήσω να φοράω φόρμα στη γυμναστική και ο τελικός μου βαθμός να είναι αυτός. Το βρήκα ακραίο».
Έχοντας τελειώσει τη Σχολή Καλών Τεχνών, στο προφίλ της στο Ιnstagram @stella.antoniadou.art ανεβάζει τα χοντρά σώματα που ζωγραφίζει, «κατά κάποιον τρόπο αυτά τα σχέδια είναι η ασπίδα μου. Δεν ένιωθα άνετα με το σώμα μου από μικρό παιδί, μέσω της τέχνης έψαχνα να βρω μια διέξοδο σε όσα έχω βιώσει.
Πλέον δύσκολα θα με κάνει κάποιος να αισθανθώ αμήχανα, ακριβώς γιατί συζητάω πολύ ανοιχτά για το θέμα της χονδροφοβίας και για το βάρος μου. Δεν ντρέπομαι, όπως κάποτε, να μιλήσω για το σώμα μου ή να το ντύσω όπως θέλω. Με αυτούς τους τρόπους είναι σαν να μην επιτρέπω στους άλλους να πουν κάτι, ακόμα κι αν το σκέφτονται».
Η ομάδα των Fat Unicorns είναι για εκείνη ένα safe space, μια φωνή των χοντρών ατόμων που βρίσκει απαραίτητο να υπάρχει. «Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που σοκάρονται από τη λέξη “χοντρή”. Την έχω χρησιμοποιήσει για να με περιγράψω, όχι χλευαστικά, και αντέδρασαν λέγοντάς μου “έλα, ρε συ, μην το λες αυτό το πράγμα για τον εαυτό σου”. Η απάντησή μου σε αυτή την αντίδραση είναι “το βλέπεις, μη με δουλεύεις. Είμαι χοντρή και είναι οk».
