Γνωρίζαμε ότι ένα καλό κλάμα κάνει καλό στην υγεία. Ή μήπως όχι;

0

Μέχρι πρόσφατα, επιστήμονες και συγγραφείς βρίσκονταν σε διαφωνία για το αν το να κλαίει κανείς κάνει καλό στην υγεία. O Σαίξπηρ στον «Ερρίκο VI» γράφει: «Το να κλαις ισούται με το να κάνεις λιγότερο το βάθος της θλίψης», ενώ ο αμερικανός συγγραφέας Λέμονι Σνίκετ σημειώνει επίσης: «Εκτός κι αν έχεις υπάρξει πολύ, μα πάρα πολύ τυχερός, τότε γνωρίζεις ότι ένα καλό κλάμα μπορεί να σε κάνεις να νιώσεις πολύ καλύτερα, ακόμη κι αν δεν αλλάξει τίποτα άλλο». 

Ο Δαρβίνος από την άλλη, θεωρούσε τη διαδικασία παραγωγής δακρύων, κοινώς το κλάμα, μία παράπλευρη συνέπεια του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι μύες των ματιών. Θεωρούσε ότι ακριβώς επειδή αυτοί οι μύες έπρεπε να συστέλλονται από καιρού εις καιρόν, η εκροή δακρύων δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μία απρόθετη συνέπεια της όλης λειτουργίας τους. Όλα αυτά από κάποιον που δεν αγνοούσε ούτε τα συναισθηματικά ερεθίσματα που μπορούν να κάνουν κάποιον να κλάψει ούτε καν το γεγονός ότι τα βρέφη κλαίνε, ακριβώς για να επικοινωνήσουν ή να τραβήξουν την προσοχή των γονιών τους. 

Σήμερα πλέον μπορούμε να γνωρίζουμε ότι το κλάμα -τουλάχιστον, για τους ενήλικες που καταφέρνουν ακόμη να κλαίνε- είναι μία σύνθετη βιολογική - ψυχολογική διαδικασία, και μία φυσιολογική αντίδραση σε κάποιο είδος συναισθηματικής διέγερσης. Το αναμενόμενο είναι τα δάκρυα να κυλάνε και να αλλάζουν οι εκφράσεις του προσώπου αυτού που κλαίει, καθώς και ο τρόπος που ανασαίνει. Για παράδειγμα, στους λυγμούς, καταγράφονται οι πιο γρήγορες εκπνοές και εισπνοές που συνοδεύουν το κλάμα. Από επιστημονικής απόψεως, αυτό σημαίνει ότι άλλα δάκρυα παράγονται, όταν κλαίει κανείς λόγω κάποιου συναισθηματικού ερεθίσματος και άλλα δάκρυα παράγονται, όταν καθαρίζουμε κρεμμύδια. Το 1981 στη Μινεσότα, ο ψυχίατρος William H Frey II ανακάλυψε ότι τα δάκρυα που προκαλούνται από μελό ταινίες περιέχουν περισσότερη πρωτεϊνη από εκείνα, που προκαλεί το κόψιμο κρεμμυδιών.   

Tο ενήλικο κλάμα δεν διαφέρει και τόσο από εκείνο των μωρών: με άλλα λόγια και ως ενήλικες κλαίμε για να τραβήξουμε την προσοχή -κάποτε το κάνουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε- ακριβώς για να κρατήσουμε κοντά μας τους πιο αγαπημένους μας.

Ομοίως, όλοι γνωρίζουμε το ότι η θλίψη ή οι μεγάλες τρυφερές συγκινήσεις μπορούν να μας κάνουν να κλάψουμε, όπως άλλωστε και το αίσθημα της μελαγχολίας. Όμως, γιατί κλαίμε ως ενήλικες; Γιατί διατηρούμε αυτό το κατάλοιπο των πρώτων ημερών μας στη ζωή, τότε που η φωνή και το χάρισμα της ομιλίας υποκαθίσταται από αυτό το μέσο για να επικοινωνήσουμε με τους άλλους; Υπάρχουν μερικές θεωρίες επ' αυτού. 

Μία από αυτές τις θεωρίες υποστηρίζει ότι το ενήλικο κλάμα δεν διαφέρει και τόσο από εκείνο των μωρών: με άλλα λόγια και ως ενήλικες κλαίμε για να τραβήξουμε την προσοχή -κάποτε το κάνουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε- ακριβώς για να κρατήσουμε κοντά μας τους πιο αγαπημένους μας. Πρόκειται για έναν τρόπο επικοινωνίας του εσώτερου κόσμου μας, σε μία χρονική στιγμή που δεν μπορούμε να αρθρώσουμε με λόγια αυτό που πραγματικά έχουμε ανάγκη. Οι επιστήμονες επίσης καταλήγουν ότι οι ενήλικες πολύ συχνά κλαίνε, όταν αισθάνονται απολύτως μόνοι, αβοήθητοι. Επίσης, το κλάμα είναι ένας τρόπος για να κατανοήσει κανείς τα ίδια του τα αισθήματα, μία γνωστική διαδικασία που μερικές φορές είναι ιδιαίτερα βοηθητική. 

Και φυσικά υπάρχει και η έννοια της κάθαρσης: το κλάμα προσφέρει ανακούφιση από πραγματικά στρεσογόνες καταστάσεις. Ειδικά αυτή η θεωρία επανέρχεται συνεχώς, μέσα από τα λόγια του Σαίξπηρ, καθώς και Ρωμαίων ποιητών και διανοητών, όπως ο Οβίδιος, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είχε γράψει: «Είναι μια ανακούφιση να κλαις. Η θλίψη ανακουφίζεται και εκφράζεται μέσα από τα δάκρυα». Και ο Αριστοτέλης, όμως, είχε υμνήσει την καθαρτική ιδιότητα των δακρύων, γράφοντας ότι τα δάκρυα λειτουργούν καθαρτικά ως προς το πνεύμα. 

Στο μεταξύ, η μελέτη ενός ψυχολόγου σε περιοδικά του 1986 εντόπισε ότι το 94% της αρθρογραφίας τόνιζε ότι το κλάμα ήταν ίσως το μοναδικό μέσο ανακούφισης της ψυχολογικής έντασης. Το 2008, άλλη έρευνα σε περισσότερους από 4.000 νεαρούς ενήλικες επισήμαινε ότι το κλάμα έκανε τους ανθρώπους να νιώθουν καλύτερα -τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά-, αλλά όχι όλους... Κάποιοι, για παράδειγμα, ανέφεραν ότι δεν ένιωσαν να ανακουφίζονται κλαίγοντας, αντίθετα αρκετές περιπτώσεις ανέφεραν ότι μετά από ένα τέτοιο ξέσπασμα, ένιωσαν ακόμη χειρότερα. Γιατί, όμως; Η απάντηση φαίνεται ότι βρίσκεται στο κοινωνικό πλαίσιο: αν κάποιος νιώθει άβολα να κλαίει μπροστά σε κόσμο, για παράδειγμα, ίσως δεν νιώσει καμία ανακούφιση, σε σχέση με αυτό που θα ένιωθε αν έκλαιγε μόνος ή έστω μπροστά σε κάποιον αγαπημένο φίλο. Κατά τον ίδιο τρόπο και βάσει της έρευνας, επίσης χειρότερα ένιωθαν όσοι ήθελαν να κλάψουν και αναγκάστηκαν να πιέσουν αυτό που ένιωθαν. 

Κατά συνέπεια, η θεωρία ότι ένα καλό κλάμα τα διορθώνει όλα, ή τουλάχιστον πολλά έχει έρεισμα και επιστημονική βάση, ωστόσο το αποτέλεσμα κρίνεται από το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο συμβαίνουν όλα...  

Με στοιχεία από BBC

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Ψυχή & Σώμα / Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Γιατί αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών που επιλέγουν την κατάψυξη ωαρίων; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τον γυναικολόγο Γιώργο Μακρή, διευθυντή της Γυναικολογικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ο οποίος αναλύει τους πιθανούς κινδύνους της κρυοσυντήρησης ωαρίων, τις ηλικίες στις οποίες η διαδικασία δεν είναι ενδεδειγμένη, καθώς και τον λόγο που αυτή η μέθοδος έχει εξελιχθεί σε μια διαδεδομένη «μόδα» τα τελευταία χρόνια.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Ψυχή & Σώμα / Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Γιατί υπάρχει αυτή η εικόνα της εξουθενωμένης μητέρας που βάζει τα παιδιά της για ύπνο και με το που εκείνα κοιμούνται τρέχει και βάζει ένα μεγάλο ποτήρι κρασί και το πίνει όλο, σχεδόν μονορούφι, στην υγειά των αντοχών της; Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με την συγγραφέα Γιούλη Ψαρράκη για τη μητρότητα και την κατανάλωση αλκοόλ.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Ψυχή & Σώμα / Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Τι σημαίνει η ακμή για έναν έφηβο; Γιατί εμφανίζεται; Είναι κληρονομική; Υπάρχουν πια δραστικές θεραπείες; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τη δερματολόγο Μάργκη Καπελλάρη για τις σύγχρονες μεθόδους καταπολέμησης της ακμής, η οποία δεν ταλαιπωρεί μόνο τους εφήβους, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες.
THE LIFO TEAM
Οι ψυχεδελικές θεραπείες ξανά στο προσκήνιο

Explainer / Ψυχεδελικές θεραπείες: Τι ξέρουμε τώρα

Μπορούν οι ψυχεδελικές ουσίες να προσφέρουν αποτελεσματική θεραπεία για ψυχικές παθήσεις όπως η κατάθλιψη και το PTSD; Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τις ιαματικές τους ιδιότητες; Ποια είναι τα νομικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για την ευρεία χρήση τους στην ιατρική;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το «πρόσωπο του Μαρ-α-Λάγκο»: Το μήνυμα της υπερβολής και η «ευγονική» του Τραμπ

Υγεία & Σώμα / Το «πρόσωπο του Μαρ-α-Λάγκο» και η «ευγονική» του Τραμπ

Τη στιγμή που επικρατεί η τάση για ένα «φυσικό» λουκ, όπου οι αισθητικές παρεμβάσεις είναι όσο το δυνατόν πιο αόρατες, το λουκ του Μαρ-α-Λάγκο, με το υπερβολικό botox, τα ορατά fillers προσώπου και το ακραίο μαύρισμα, υποστηρίζει την υπερβολή ως στοιχείο ταυτότητας.
THE LIFO TEAM
Ψυχική υγεία των εργαζομένων: Το νέο success metric για τους οργανισμούς

Υγεία & Σώμα / Ψυχική υγεία και εργασία: Ο νέος δείκτης μέτρησης επιτυχίας για τους οργανισμούς

Γιατί το μέλλον ανήκει στους οργανισμούς που αντιλαμβάνονται και κατανοούν ότι η επιτυχία δεν είναι μόνο οι αριθμοί αλλά και οι άνθρωποι που την κάνουν πραγματικότητα και επενδύουν στη διαμόρφωση ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΟΥΝΤΑ, CHAIRWOMAN & CEO ΤΗΣ HELLAS EAP
Η «Τελική έξοδος» και το δικαίωμα στην ευθανασία

Υγεία & Σώμα / Η «Τελική έξοδος» και το δικαίωμα στην ευθανασία

Έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε πώς θα πεθάνουμε όταν βρισκόμαστε στα πρόθυρα του αναπόφευκτου, χωρίς αυτό να αντιβαίνει στην αξία της ζωής; Ποια είναι τα ηθικά, νομικά και πολιτισμικά διλήμματα; Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για το θέμα πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Μικρή Σκηνή της Στέγης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί έκανα παιδί με τον γκέι φίλο μου

Ψυχή & Σώμα / Γιατί έκανα παιδί με τον γκέι φίλο μου

Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με την Ελίζα Γερολυμάτου, μια τολμηρή γυναίκα που αψήφησε την εμπειρία του ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου και την έλλειψη ωαρίων, ακολουθώντας την εσωτερική της φωνή που της έλεγε πως ήθελε να γίνει μητέρα. Παρά τις αντιξοότητες, απέκτησε ένα παιδί με έναν άνθρωπο που θαύμαζε.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
ΕΠΕΞ Γιατί όλοι ξετρελαίνονται με το πάντελ;

Υγεία & Σώμα / Πάντελ: Το άθλημα με την παράξενη ρακέτα που πωρώνει τους Αθηναίους

«Το πιο ωραίο είναι ότι το παιχνίδι είναι πάντα τόσο έντονο που σε απορροφά, για μιάμιση ώρα το μόνο που έχει σημασία είναι πού πάει το κίτρινο μπαλάκι, πράγμα που σε βοηθάει πολύ να αποφορτιστείς»
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Κοκέτα / Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Τα πάντα ώστε τα πράγματα να μπουν σ’ ένα κουτί και το κλειστό κύκλωμα «ομορφιά - κατανάλωση - εκτόνωση» να διατηρηθεί ακέραιο, να μην υπάρχει τίποτα το καινούργιο, τίποτα το έντονο Ή το εκπληκτικό, παρά μόνο η ίδια Διαφορά παντού.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Γιατί γίνεται τόσος ντόρος με το μικροβίωμα του εντέρου και τη διατροφή;

Ψυχή & Σώμα / Γιατί γίνεται τόσος ντόρος γύρω από το μικροβίωμα του εντέρου και τη διατροφή;

Τι συμβαίνει με τα τρισεκατομμύρια μικροοργανισμών στο έντερό μας; Πώς αλληλεπιδρούν με τη διατροφή μας –ενισχύοντας ή διαταράσσοντάς την– και τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας; H Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη Μαντώ Κυριακού, καθηγήτρια Μικροβιολογίας, στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Η γυναίκα που ανέδειξε τον οργασμικό διαλογισμό θα συνεχίσει να το κάνει ακόμα και στη φυλακή

Υγεία & Σώμα / Η γυναίκα που ανέδειξε τον οργασμικό διαλογισμό θα συνεχίσει να το κάνει ακόμα και στη φυλακή

Η Νικόλ Ντεντόν υπήρξε για μια δεκαετία επικεφαλής μιας αυτοκρατορίας κέντρων ευεξίας που μετέτρεπε τη σεξουαλική διέγερση σε πρακτική διαλογισμού. Τώρα αντιμετωπίζει την κατηγορία της εκμετάλλευσης των εργαζομένων στην εταιρεία που ίδρυσε.
THE LIFO TEAM
Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Ζωή στα καλύτερά της / Διατροφή και γυμναστική: Με τόσα trends στο TikTok πώς θα βρω αυτό που μου ταιριάζει;

Mια συζήτηση για τις αλήθειες και τους μύθους της διατροφής και της γυμναστικής με τον αθλητικό επιστήμονα Γιάννη Κωτσή, στο πλαίσιο της νέας σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
THE LIFO TEAM