Αρκεί να αναζητήσει κανείς μία τόση δα συμβουλή, λόγου χάριν για το ποια είναι η καλύτερη μάσκαρα της αγοράς. Ή για το πώς εφαρμόζει καλύτερα το make up. Ή για να κάνει contouring. Αυτομάτως το YouTube έχει να του προσφέρει αμέτρητες, άπειρες ώρες με νεαρά κορίτσια -ή μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες, με επίσης άπειρες συμβουλές ομορφιάς. Συμβουλές που για να εφαρμοστούν χρειάζονται και (άπειρο) χρόνο. Η διαδικασία του μακιγιάζ έτσι κι αλλιώς χρειάζεται ώρα, σίγουρα πάντως αρκετό χρόνο από την καθημερινότητα μιας γυναίκας μπροστά στον καθρέφτη.
Και δεν είναι απλώς ότι πρόκειται για αγαπημένη συνήθεια, ταυτισμένη με την πλειονότητα των γυναικών ή ότι ακριβώς η αγάπη για τα καλλυντικά και τις κούρες ομορφιάς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα των σεξιστικών αστείων. Πρόκειται για κάτι πολύ πιο σημαντικό, που αν το επισημάνει κανείς θα του χρεώσουν φεμινιστικές τάσεις, ένα "ταμπού" στο οποίο δεν υπάρχει τρόπος να αναφερθεί είτε για να μη φανεί κακός είτε για να μην τον αποκαλέσουν φεμινιστή.
Αποφάσισα να της διδάξω μια βασική αρχή: για θέματα εξωτερικής εμφάνισης, για θέματα, δηλαδή, αμελητέα και μη ουσιώδη, ό,τι σου τρώει πάνω από 15 λεπτά, απλώς δεν αξίζει τον κόπο σου.
Ωστόσο, μια μητέρα βρήκε τον πιο τέλειο τρόπο για να εξηγήσει στην κόρη της γιατί το μακιγιάζ είναι χάσιμο χρόνου. Ο λόγος για τη γνωστή, βραβευμένη μυθιστοριογράφο Zadie Smith, η οποία μιλώντας στην 7χρονη κόρη της για όλο αυτόν τον φαινομενικά θαυμαστό κόσμο της ομορφιάς και των καλλυντικών είχε το καλύτερο δυνατό επιχείρημα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει, μιλώντας σε ένα κοριτσάκι.
«Δεν είναι απλώς ότι θα ξοδεύεις άσκοπα τον χρόνο σου. Ας πούμε ότι ο αδελφός σου δεν θα χρειαστεί ποτέ να να ξοδέψει χρόνο για κάτι τέτοιο. Θα είναι πάντα πανέτοιμος για οτιδήποτε, θα μπορεί να φύγει από κάπου για να πάει κάπου αλλού τη στιγμή που θα το χρειαστεί, και δεν θα δίνει δεκάρα αν εσύ χρειάζεσαι μια ολόκληρη ώρα για να κάνεις το μακιγιάζ σου», είπε η Smith στην κόρη της, όπως αποκάλυψε πριν από λίγες μέρες κατά τη διάρκεια φεστιβάλ βιβλίου στο Εδιμβούργο.
Ο λόγος για τον οποίο το έκανε αυτό, ήταν διότι, όπως είπε, γιατί πριν από λίγο καιρό διαπίστωσε ότι η μικρή περνούσε αρκετό χρόνο της μέρας της παρατηρώντας τον εαυτό της στον καθρέφτη. «Όταν συνειδητοποίησα τι κάνει, προβληματίστηκα. Και αποφάσισα να της διδάξω μια βασική αρχή: για θέματα εξωτερικής εμφάνισης, για θέματα, δηλαδή, αμελητέα και μη ουσιώδη, ό,τι σου τρώει πάνω από 15 λεπτά, απλώς δεν αξίζει τον κόπο σου. Θεώρησα σωστό να τη πω αυτό, παρά να της κάνω μία μίνι διάλεξη περί γυναικείας ομορφιάς, προτίμησα να καταλάβει το πρακτικό σκέλος της υπόθεσης, για παράδειγμα, πόση ώρα μου παίρνει εμένα να ντυθώ και να ετοιμαστώ».
Βέβαια, αυτή η κουβέντα της Smith -η οποία είναι αντικειμενικά μια όμορφη γυναίκα- πυροδότησε εκ νέου μία ευρύτερη κουβέντα για τη βιομηχανία ομορφιάς και το φύλο, με αρκετά περιοδικά μόδας να στέκονται επικριτικά απέναντι στη δήλωση της. Μάλιστα, αρκετά άρθρα από γνωστούς beauty editors υπερασπίζονταν και τη θέση που λέει ότι πολλοί άνθρωποι και όχι μόνο γυναίκες απολαμβάνουν την τελετουργία που κρύβεται πίσω από την ημερήσια ρουτίνα ομορφιάς τους και ότι δεν μπορείς να απορρίπτεις με τέτοιες γενικεύσεις κάτι που κάνει πολλούς ανθρώπους να νιώθουν καλύτερα.
Όμως, τα λόγια της μπεστσελερίστα μυθιστοριογράφου έρχονται μάλλον την κατάλληλη στιγμή και παρά τη δυσφορία που ίσως αισθάνονται με τέτοιες δηλώσεις οι απανταχού fashions / beauty editors και οι εταιρείες προϊόντων ομορφιάς. Εδώ και καιρό, στη Βρετανία -και όχι μόνο- τα όσα καταγράφονται σε στατιστικές, έρευνες και σχετική αρθρογραφία για τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την ομορφιά και τον εαυτό τους τα νεαρά κορίτσια, περιγράφει μία μάλλον απαισιόδοξη (για τις νέες γυναίκες) κατάσταση.
Η εμμονή της ομορφιάς, η σχεδόν νοσηρή ενασχόληση με την εξωτερική εμφάνιση και ο καταιγισμός μη ρεαλιστικών προτύπων μέσω των social media κάνει το μήνυμα της Smith ακόμη πιο ουσιαστικό στην παρούσα φάση. Κάτι που φυσικά αποδείχθηκε από το μένος με το οποίο κατέγραψαν και ανέλυσαν την απάντηση της online γυναικεία περιοδικά, που εκτός από τον εκνευρισμό τους, φρόντισαν να εικονογραφήσουν το θέμα με τις λιγότερο κολακευτικές φωτογραφίες της συγγραφέως που θα μπορούσαν να εντοπίσουν. Μικρόψυχο; Απλώς ενδεικτικό των αληθινών προθέσεων των ανθρώπων που εμμονικά υπηρετούν την -ανύπαρκτη και δαπανηρή- τελειότητα της εξωτερικής εμφάνισης πάντα...
Με στοιχεία από London Times, The Cut, Metro.co.uk
σχόλια