Φέτος γιόρτασα πέντε χρόνια νηφαλιότητας. Έχουν περάσει πάνω από έξι χρόνια από τότε που άρχισα να αμφισβητώ σοβαρά τη σχέση μου με το αλκοόλ και που ξεκίνησα να σκέφτομαι πώς θα ήταν η ζωή μου μακριά από αυτό.
Ήταν έξι σκληρά αλλά και όμορφα χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων όχι μόνο σταμάτησα να πίνω αλλά απομακρύνθηκα από την περιστασιακή χρήση ναρκωτικών και έπαψα να έχω θέματα με τη βουλιμία.
Η ζωή μου πριν από τη διακοπή του αλκοόλ ήταν κάπως σαν τη «Μέρα της Μαρμότας»: περίμενα την κάθε μέρα να ξεκινήσει για να γίνουν ξανά και ξανά τα ίδια και τα ίδια. Ειλικρινά μπορώ να πω ότι η απόφασή μου να μείνω νηφάλια στα 34 μου χρόνια είναι το καλύτερο πράγμα που έχω κάνει ποτέ για τον εαυτό μου. Ήταν το σημείο που μεταπήδησα σε μια άλλη ζωή που έθαβα μέσα μου για χρόνια. Κατάφερα να ξεχρεώσω ένα χρέος που είχα, ξεκίνησα τη δική μου εταιρεία, λάνσαρα το δικό μου podcast ενώ αυτή τη στιγμή είμαι στα μέσα της συγγραφής ενός βιβλίου.
Και μπορεί η απόφασή μου να μείνω νηφάλια να είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει για τον εαυτό μου αλλά ήταν και μια από τις πιο δύσκολες φάσεις που έχω περάσει. Όχι γιατί το να μην πίνεις είναι κάτι το τρομαχτικά δύσκολο αλλά διότι ζούμε μέσα σε μια κοινωνία όπου οι περισσότεροι γύρω μας πίνουν.
Και μπορεί η απόφασή μου να μείνω νηφάλια να είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει για τον εαυτό μου αλλά ήταν και μια από τις πιο δύσκολες φάσεις που έχω περάσει. Όχι γιατί το να μην πίνεις είναι κάτι το τρομαχτικά δύσκολο αλλά διότι ζούμε μέσα σε μια κοινωνία όπου οι περισσότεροι γύρω μας πίνουν.
Τελικά έφτασα να πιστεύω ότι θεωρείται πιο φυσιολογικό να πίνει κανείς τη σήμερον ημέρα παρά να μένει νηφάλιος. Η απόφασή μου να κάνω το δεύτερο ήταν σαν να σπάω κάποιο κοινωνικό συμβόλαιο κι αποδείχθηκε μια τολμηρή πράξη αυτό-βελτίωσης που σήμαινε ότι έβλεπα αλλαγές στα πάντα: αναπόφευκτες αλλαγές στις σχέσεις, στην προσωπική μου ταυτότητα, στον τρόπο με τον οποίο περνάω τον ελεύθερό μου χρόνο αλλά και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζω το καθετί.
Παρακάτω έχω σημειώσει κάποια πράγματα που είδα να αλλάζουν εντελώς στη δική μου ζωή και πιθανότατα θα δείτε να αλλάζουν και στη δική σας αν αποφασίσετε να κόψετε τα ξίδια.
1.
Προετοιμαστείτε να δείτε αλλαγές στις φιλικές σας σχέσεις
Εάν είστε σαν τους περισσότερους πότες τότε πιθανότατα περιβάλλεστε από μια ομάδα ανθρώπων που επίσης πίνουν, σε κάθε κοινωνική εκδήλωση. Υποθέτω ότι πολλοί από εμάς τείνουν να ανήκουν σε ομάδες φίλων που έχουν τις ίδιες συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ, συνήθειες οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τις δικές μας. Με λίγα λόγια, συνήθως δεν θέλουμε να έχουμε νηφάλιους φίλους όταν πίνουμε.
Προσωπικά, πάντα πίστευα ότι οι μεθυσμένοι φίλοι μου ήταν διασκεδαστικοί και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που δεν ήθελα στο παρελθόν να σταματήσω να πίνω. Ήθελα να ανήκω σε αυτή την ομάδα των ανθρώπων που δεν τους ένοιαζε αν γινόμασταν λίγο λιώμα ή δεν σκέφτονταν ότι είναι παράξενο αν κάποιος απολαμβάνει μια μεσημεριανή οινοποσία.
Αν όλοι οι φίλοι σας πίνουν, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα, έτσι; Λοιπόν, υπάρχει μια έννοια στην ψυχολογία γνωστή και ως «προκατάληψη αυτοεπιβεβαίωσης» (confirmation bias) και αυτό σημαίνει ότι συχνά ψάχνουμε για αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξουμε κάτι που ήδη πιστεύουμε ότι είναι αλήθεια.
Για παράδειγμα, αν είστε πεπεισμένοι ότι δεν έχετε κακή σχέση με το ποτό, προσπαθείτε συνεχώς να βρίσκετε λόγους που υποστηρίζουν αυτό το επιχείρημα, ότι δηλαδή στην πραγματικότητα δεν έχετε μια προβληματική συνήθεια κατανάλωσης αλκοόλ. Το γεγονός ότι όλοι οι φίλοι σας κάνουν το ίδιο πράγμα, επομένως τίποτα δεν φαίνεται να πηγαίνει στραβά, λειτουργεί πάντα ως μια καλή δικαιολογία.
Όταν ανακοινώσετε στους φίλους σας ότι δεν πίνετε πια μπορεί να φρικάρουν. Σκεφθείτε ότι για αυτούς θα είναι σαν να τους τραβάτε το χαλάκι της αυτοεπιβεβαίωσης γι' αυτόν τον τρόπο ζωής κάτω από τα πόδια. Μερικοί από αυτούς θα αισθανθούν την απειλή και θα σας προκαλέσουν να αμφισβητήσετε αυτή σας την απόφαση, ίσως και να σας πιέσουν να πιείτε ένα ποτηράκι μαζί τους.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι φίλοι σας θα απειληθούν ή ότι όλες οι φιλίες σας θα αλλάξουν. Μερικοί σίγουρα θα παραμείνουν φίλοι σας, και ίσως όχι απαραιτήτως οι πιο κοντινοί σας.
Πάντως δεν υπάρχει μόνο ένας συγκεκριμένος τρόπος για να το αντιμετωπίσετε όλο αυτό. Είναι στα αλήθεια μέρος όλου του πακέτου της διακοπής και αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό. Η νηφαλιότητα μπορεί να αποδειχθεί ένας απίστευτος τρόπος για να τερματίσετε σχέσεις που έχετε ξεπεράσει καθώς και να βρείτε νέες που να ευθυγραμμίζονται με τις νέες σας αξίες. Φυσικά και μπορεί να υπάρξει συναισθηματική φόρτιση καθώς θα βλέπετε κάποιες φιλικές σχέσεις ζωής να μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα αλλά το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να εμπιστευθείτε το συναίσθημά σας και να αφήσετε αυτές τις φιλίες να πάρουν το δρόμο τους, όποιος κι αν είναι αυτός. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να έχετε υπομονή και επιμονή ώστε να διατηρήσετε τα δικά σας πρότυπα.
2.
Υπάρχει θέμα όταν έρχεται η ώρα να μοιραστείτε τον λογαριασμό
Πριν κόψω το αλκοόλ δεν με ένοιαζε ποτέ να μοιράζομαι τον λογαριασμό με τους φίλους μου. Δεν έδινα σημασία αν κάποιος είχε πάρει ένα πιάτο που έκανε λίγα ευρώ παραπάνω από το δικό μου ή αν είχε πιει ένα ποτό πιο πολύ από μένα. Τώρα όμως που είμαι νηφάλια υπάρχει θέμα. Κι αυτό όχι μόνο επειδή το μερίδιό μου στον λογαριασμό είναι σημαντικά μικρότερο από οποιονδήποτε άλλον στο τραπέζι, αλλά και γιατί αρνούμαι να πληρώνω για το αλκοόλ. Αισθάνομαι πλέον και ηθικά ενάντια σε αυτό.
Σε κάτι τέτοιες στιγμές πρέπει να υπενθυμίζω στον εαυτό μου όχι μόνο ότι δεν συμμετέχω στην κατανάλωση αλκοόλ αλλά και ότι πρέπει να υπερασπίζομαι τα όρια και τις αποφάσεις μου. Το βρίσκω σαν μια μοναδική ευκαιρία για να διεκδικήσω τα δικαιώματά μου και να επιβεβαιώσω την αξία μου.
Ο πιο απλός τρόπος με τον οποίο χειρίζομαι αυτές τις καταστάσεις είναι όταν έρχεται η ώρα για να πληρώσω τον λογαριασμό να δηλώσω ότι δεν κατανάλωσα καθόλου αλκοόλ και δεν θέλω να πληρώσω για αυτό. Συνήθως παίρνω τον έλεγχο παίρνοντας την απόδειξη, υπολογίζοντας τι έφαγα και πληρώνοντας το ποσό που μου αναλογεί. Και αν κάποιος έχει κάποιο πρόβλημα με αυτό ή σκέφτεται ότι είμαι τσιγκούνα ή κάτι τέτοιο, είναι πρόβλημά του και σημάδι ότι δειπνώ με λάθος ανθρώπους.
3.
To Netflix και οι πιτζάμες θα αποκτήσουν νέο νόημα στη ζωή σας
Όταν έπινα, δεν μου φαινόταν ότι στην πραγματικότητα είμαι ένας άνθρωπος εσωστρεφής. Αντιθέτως όλοι πίστευαν ότι είμαι πολύ κοινωνική, απολάμβανα την παρέα και μου άρεσε να βγαίνω έξω τα βράδια.
Όταν σκέφτομαι τον εαυτό μου πριν κόψω το αλκοόλ ανακαλύπτω πως όταν χρειαζόταν να συνευρίσκομαι με κόσμο έπρεπε να πίνω. Όταν σταμάτησα να πίνω, όχι μόνο κατάλαβα ότι χρειαζόμουν πολύ χρόνο για τον εαυτό μου αλλά ανακάλυψα ότι είμαι ένας άνθρωπος που απολαμβάνει να περνάει χρόνο μόνος του.
Φορτίζω τις μπαταρίες μου όταν είμαι μόνη μου ενώ όταν βρίσκομαι μαζί με άλλους νιώθω ότι εξαντλούμαι - ειδικά με πολύ κόσμο. Το αλκοόλ καμουφλάριζε αυτή την αλήθεια για μένα.
Δεν είμαι μόνη σε αυτό. Ρωτήστε οποιοδήποτε νηφάλιο άτομο αν θέλει να πάει σε ένα κοκτέιλ πάρτι ή να μείνει μέσα και να παρακολουθεί σειρές στο Netflix με τις πιτζάμες του. Και για να εξηγούμαστε δεν είναι η νηφαλιότητα που σε μετατρέπει σε σπιτόγατο. Ίσως να ήσασταν κι εσείς, όπως κι εγώ, ένας σπιτόγατος σε όλη σας τη ζωή.
4.
Θα σας ρωτάνε γιατί δεν πίνετε ή θα σας λένε γελοία πράγματα σχετικά με την αποχή σας από το αλκοόλ
Όταν σταματήστε να πίνετε μετατρέπεστε αυτόματα σε καθρέφτη, ένας φάρος νηφαλιότητας σε μια κοινωνία που πιστεύει ότι η αποχή από το αλκοόλ δεν είναι κάτι κανονικό.
Το «κανονικό» είναι να πίνετε και αν δεν το κάνετε οι υπόλοιποι γίνονται πολύ περίεργοι για τον λόγο για τον οποίο δεν έχετε κι εσείς ένα ποτό στο χέρι.
Το πρώτο διάστημα της αποχής ένιωθα ότι ήταν υποχρέωσή μου να απαντώ στην ερώτηση «Πώς και δεν πίνεις;». Δεν είχα ακόμη συνειδητοποιήσει ότι θα μπορούσα να αρνηθώ να απαντήσω ή ότι δεν χρειαζόταν να καταλαβαίνουν όλοι τους λόγους για τους οποίους είχα πάρει αυτή την απόφαση. Η απάντησή μου σταδιακά, με το πέρασμα του χρόνου, άλλαξε. Για μια περίοδο ήταν «Διότι είμαι αλκοολική», κάτι που έκανε τους πάντες να το βουλώνουν. Πλέον λέω απλά ότι «Δεν πίνω» και δεν αισθάνομαι υποχρεωμένη να δώσω άλλες εξηγήσεις.
Υπάρχουν βέβαια στιγμές που δεν θέλω καν να δίνω ειλικρινείς απαντήσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις μια δικαιολογία αρκεί. Καμιά φορά λέω ότι παίρνω αντιβίωση, άλλες ότι έχω πολύ πρωινό ξύπνημα ή ότι έχω στομαχόπονο.
Ό,τι και να απαντάω πάντως το πρώτο μου μέλημα είναι να νιώθω εγώ άνετα και όχι να προσπαθώ να κάνω τους άλλους να νιώσουν άνετα με την κατάσταση μου.
Επίσης, οφείλω να προειδοποιήσω ότι οι άνθρωποι γύρω σας θα σας προσφέρουν ποτά και θα χρειαστεί να τα αρνηθείτε. Πρέπει να ξεκινήσετε να σκέφτεστε όπως οι βίγκαν. Ένας βίγκαν δεν τρώει κρέας για να κάνει του άλλους να αισθάνονται καλύτερα. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και όταν κάποιος πάρει την απόφαση να απέχει από το αλκοόλ.
5.
Θα κάνετε επιτέλους σεξ νηφάλιοι
Δεν κάνω και τόσο συχνά σεξ πλέον κι αυτό έχει να κάνει με τα standards μου τα οποία έχω ανεβάσει. Παλιότερα απλά γινόμουν λιώμα και το έκανα με ανθρώπους που καλά-καλά δεν γνώριζα. Πλέον μου αρέσει να ζω το κομμάτι εκείνο που γνωρίζεις τον άλλον ή που ξεκινάς να νοιάζεσαι για εκείνον.
Ανακάλυψα επιτέλους ότι το σεξ δεν είναι όπως αυτό που βλέπουμε στις ταινίες αλλά ένας αδέξιος κι ευάλωτος χορός ανάμεσα σε δύο αδέξιους κι ευάλωτους ανθρώπους. Κι αυτό, όπως ανακάλυψα, είναι μια πανέμορφη πράξη κι εύχομαι να είμαι πάντα νηφάλια όταν κάνω σεξ.
Ο μόνος τρόπος να περιηγηθείτε στη νέα σεξουαλική σας ζωή είναι να βεβαιωθείτε ότι είστε με κάποιον που θα είναι ευγενικός και θα σας σέβεται. Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να γνωρίσετε τον εαυτό σας μόνοι σας πρώτα. Η ώρα που θα περάσετε γνωρίζοντας το σώμα σας μπορεί να σας βοηθήσει να επικοινωνήσετε καλύτερα τις ανάγκες σας με τους παρτενέρ σας.
6.
Θα υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα θέλουν να σας φλερτάρουν επειδή ακριβώς δεν πίνετε
Δεν αρέσει σε όλους η νηφαλιότητα. Στην αρχή αυτό θα σας πειράξει, όμως με την πάροδο του χρόνου θα το δείτε σαν ένα «δώρο». Κάτι που θα σας κάνει να μην χάνετε πλέον τον χρόνο σας με τους λάθος ανθρώπους.
7.
Πολύ πιθανό να ανακαλύψετε ότι διακατέχεστε από μια κάποια αμηχανία
Ένας από τους μεγαλύτερους μου φόβους στη ζωή είναι να βρίσκομαι σε παρέες πολλών ανθρώπων ή να στέκομαι ολομόναχη σε κάποιο πάρτι.
Το αλκοόλ με βοηθούσε όταν βρισκόμουν σε αυτή την κατάσταση. Με βοηθούσε να ξεχνάω την αμηχανία μου και μου έλυνε κάπως τη γλώσσα. Όταν ήμουν μεθυσμένη δεν χρειαζόταν να ανησυχώ αν θα έμενα μόνο στο πάρτι ή αν θα έλεγα τα σωστά πράγματα.
Τώρα που είμαι νηφάλια δεν έχω άλλη επιλογή από το να είμαι απλά ο εαυτός μου. Δεν υπάρχει διαδρομή διαφυγής ή μαγικό φίλτρο που κάνει τους ανθρώπους λιγότερο τρομακτικούς ή πιο φυσιολογικούς κοινωνικά. Δεν μπορώ να αλλάξω το ποια είμαι.
Η ομορφιά του να αισθάνεσαι αμήχανος και να είσαι νηφάλιος είναι ότι γίνεσαι επιτέλους ο εαυτός σου γιατί δεν μπορείς πλέον να χρησιμοποιήσεις το αλκοόλ για να καλύψεις αυτό που πραγματικά είσαι.
Το να είσαι νηφάλιος δεν σημαίνει μόνο να αποφεύγεις το αλκοόλ. Πρόκειται για την ανατρεπτική και σκληρή επιλογή του να πάρετε τη ζωή στα χέρια σας.
Το κείμενο αποτελεί απόδοση στα ελληνικά άρθρου που δημοσιεύτηκε στο Self.
σχόλια