«Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ ΠΕΘΑΝΕ πριν από έξι χρόνια, λίγες ώρες αφότου κάθισα στην άκρη του κρεβατιού της σε μια μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων στην Τζόρτζια, και της μίλησα για τελευταία φορά. Η σύζυγός μου κι εγώ μέναμε εκείνες τις μέρες με τον αδελφό μου και τη γυναίκα του, οι οποίοι ζούσαν λίγο πιο κάτω. Ο αδελφός μου έλαβε το τηλεφώνημα λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Με ξύπνησε, πήγαμε στο γηροκομείο και περπατήσαμε στον ημιφωτισμένο, ήσυχο διάδρομο μέχρι το δωμάτιό της. Εκεί ήταν, στο κρεβάτι της, κρύα και ακίνητη. Άγγιξα το πρόσωπό της. Αλλά δεν έκλαψα.
Δύο χρόνια νωρίτερα, είχε έρθει ο κτηνίατρος στο σπίτι μας στο Σάρλοτ, στη Βόρεια Καρολίνα, για να δει το γέρικο σκυλί μας, τον Φρεντ. Ήταν ένα κίτρινο λαμπραντόρ που είχα βρει ως κουτάβι στο χαντάκι μπροστά από το σπίτι μας. Τον είχαμε για 14,5 χρόνια, μέχρι που έπαθε όγκο στο συκώτι του. Ήταν πολύ μεγάλος για να έχει οποιοδήποτε νόημα μια χειρουργική επέμβαση. Η γυναίκα μου κι εγώ τον κρατούσαμε στην αγκαλιά μας καθώς ο κτηνίατρος του έκανε δύο ενέσεις, μία για να τον κάνει να κοιμηθεί και μία για να τον κάνει να μείνει ακίνητος. Και οι τρεις μας κλαίγαμε καθώς χαλάρωνε για πάντα στην αγκαλιά μας.
Όταν θρηνούμε ένα σκυλί, θρηνούμε μια ζωή που συχνά την είδαμε ολόκληρη, και μια μόνιμη πηγή ανόθευτου καλού. Όταν θρηνούμε έναν άνθρωπο, ακόμη και κάποιον που αγαπάμε βαθιά, τα συναισθήματά μας είναι πιο ανάμικτα. Αυτό δεν κάνει τη θλίψη μας μικρότερη. Απλώς την καθιστά μέρος μιας μεγαλύτερης εμπειρίας.
Από κάθε άποψη, αγαπούσα τη μαμά μου περισσότερο από το σκύλο μας. Αν μπορούσα να φέρω έναν από τους δύο πίσω, θα διάλεγα εκείνη 100 φορές στις 100. Γιατί, λοιπόν, τη στιγμή του θανάτου τους, έκλαψα για το σκυλί αλλά όχι για εκείνη;
Ένας απλός –ή απλοϊκός– λόγος που μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο είναι επειδή ένα κατοικίδιο ζώο είναι διαρκώς κοντά μας. Σε πολλές περιπτώσεις, ένα κατοικίδιο ζώο ζει με τον ιδιοκτήτη του σχεδόν κάθε λεπτό της ζωής του, από τσαλακωμένο κουταβάκι μέχρι τον τελευταίο του ύπνο. Η απουσία είναι βαθιά.
‘Ενας βαθύτερος λόγος είναι ότι οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους είναι πολύ πιο περίπλοκες. Διαφωνούμε ακόμη και με τους ανθρώπους που αγαπάμε, και μερικές φορές αυτές οι συγκρούσεις μας διαλύουν. Κάθε γιορτή, κάθε επέτειος γενεθλίων, βασίζεται σε μια μακρά και ενίοτε φορτισμένη ιστορία. Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούμε να ξεχάσουμε, παρόλο που μπορεί να τα έχουμε συγχωρέσει εδώ και καιρό. Το να αγαπάς έναν άλλο άνθρωπο μπορεί να αφήσει πληγές και σημάδια, ακόμα κι αν κάθε ένα από αυτά αξίζει τον κόπο.
Το να αγαπάς ένα κατοικίδιο είναι πολύ πιο απλό. Τα σκυλιά, ειδικά, ζουν για να μας ευχαριστούν. Είναι ο τρόπος με τον οποίο έχουν γίνει απαραίτητα στη ζωή μας. Τα σκυλιά δεν τσακώνονται στο τραπέζι του φαγητού και δεν έχουν αντιπαθητικές πολιτικές απόψεις. Δεν χτυπούν δυνατά την πόρτα όταν βγαίνουν από το σπίτι. Δεν σας ρωτούν γιατί δεν έχετε παντρευτεί ακόμα.
Όταν θρηνούμε ένα σκυλί, θρηνούμε μια ζωή που συχνά την είδαμε ολόκληρη, και μια μόνιμη πηγή ανόθευτου καλού. Όταν θρηνούμε έναν άνθρωπο, ακόμη και κάποιον που αγαπάμε βαθιά, τα συναισθήματά μας είναι πιο ανάμικτα.
Αυτό δεν κάνει τη θλίψη μας μικρότερη. Απλώς την καθιστά μέρος μιας μεγαλύτερης εμπειρίας. Νομίζω ότι τελικά θα το διατύπωνα ως εξής: Όταν πεθαίνει ένα αγαπημένο πρόσωπο, η απώλειά του έχει μεγαλύτερη σημασία. Αλλά όταν πεθαίνει ένα σκυλί, μερικές φορές το νιώθουμε πιο έντονα.
Γιατί έκλαψα εκείνη τη στιγμή για τον σκύλο μου και όχι για τη μαμά μου; Ίσως για όλους τους παραπάνω λόγους, αλλά ίσως, επίσης, επειδή είχα κλάψει γι' αυτήν – και μαζί της– τόσες πολλές φορές ήδη. Έκλαψα στην αγκαλιά της όταν ήμουν μικρός και έπεσα σε μια λακκούβα. Έκλαψα στο τηλέφωνο όταν με απέλυσαν από την δουλειά μου ως ασκούμενος και έπρεπε να γυρίσω με κατεβασμένο το κεφάλι στο σπίτι.
Έκλαψα όταν τσακωθήκαμε επειδή κάπνιζε την ώρα που τρώγαμε. Έκλαιγα από τα γέλια όταν μου αφηγούταν την ιστορία του γείτονα που του έφυγε ο πύθωνας που είχε και τον έψαχνε στη γειτονιά. Έκλαψα όταν τη μεταφέραμε από το σπίτι της στη δομή και ξέραμε και οι δύο ότι δεν θα επέστρεφε ποτέ. Έκλαψα στο προσκέφαλό της τις τελευταίες μέρες της όταν είπαμε ότι αγαπιόμαστε. Η θλίψη μου γι' αυτήν είχε ξεπληρωθεί».
Με στοιχεία από The Atlantic
