ΛΙΓΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΙΣΩ: μια τρομακτική είδηση με twist plot πέρασε στα ψιλά της ειδησεογραφίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έπρεπε να ερευνηθεί λίγο βαθύτερα: νεαρός άντρας γρονθοκόπησε στη μέση του δρόμου μια ηλικιωμένη Ασιάτισσα, χωρίς, όμως να υπολογίζει στις αντιδράσεις της.
Αρκετά χρόνια πίσω: ο Μπρους Λι, ο πρώτος Κινέζος σούπερ σταρ της (αμερικανικής) βιομηχανίας του θεάματος πολύ συχνά είχε αναφερθεί στο μίσος των Δυτικών και στις διακρίσεις σε βάρος του. Οι καταγγελίες του σημειώνονταν σε μια εποχή που ήταν πολύ πιο εύκολο να φανεί ως ο γραφικός της ιστορίας. Η εντύπωση αυτή φτάνει ως το σήμερα. Ακόμη και με μια φευγαλέα ματιά στο «Κάποτε στο Χόλιγουντ».
Τι σχέση μπορούν να έχουν μεταξύ τους αυτές οι δύο –άσχετες φαινομενικά– μεταξύ τους περιπτώσεις; Μεγάλη. Και στην περίπτωση της ηλικιωμένης που αντέδρασε με οργή μετά από χρόνια διακρίσεων και «λευκής» κακοποίησης και στην περίπτωση του θρύλου των πολεμικών τεχνών το δεδομένο ήταν και εξακολουθεί να είναι ότι οι Ασιάτες –ακριβώς όπως και οι μαύροι– αντιμετωπίζονται ως παρείσακτοι στην αμερικανική κοινωνία, παρά την τεράστια βοήθειά τους στην αμερικανική οικονομία και την προσφορά τους σε ό,τι αφορά το πολυπολιτισμικό τους υπόβαθρο.
Ο "Ασιάτης", στο δυτικό υποσυνείδητο, ήταν πάντα ταυτισμένος όχι με τη σκληρή εργασία και την επιχειρηματική ευφυΐα, αλλά με τον χθόνιο εχθρό του έθνους που εισβάλλει ύπουλα προκειμένου να καταστρέψει την καλή "λευκή" οικονομία: να μια αντίληψη που, ειδικά επί Τραμπ, καλλιεργήθηκε με πάθος, μπολιάζοντας τους ψηφοφόρους του με μίσος για τους "κακούς" Κινέζους.
Σύμφωνα με τα ακριβή στατιστικά του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Stop AAPI Hate τους τελευταίους μήνες οι επιθέσεις σε Ασιάτες έχουν αυξηθεί κατά 150%, είτε αναφερόμαστε σε ρατσιστικά ξεσπάσματα και απρόκλητη λεκτική βία είτε μιλάμε για σωματικές επιθέσεις και κακοποίηση. Η έρευνα διενεργήθηκε σε όλη την αμερικανική επικράτεια από τις 19/3 του 2020 έως τις 28/2 του 2021 και ο αριθμός είναι σοκαριστικός, καθώς 3.795 περιστατικά μίσους είχαν σημειωθεί κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος.
Στο ερωτηματολόγιο, το οποίο απαντήθηκε από Ασιάτες, ένα 68,1% είχε δεχθεί φραστική επίθεση, ένα 20,5% απαξιωτική συμπεριφορά με βάση το χρώμα του δέρματος ή την προφορά του και ένα 11, 1% απρόκλητη επίθεση και σωματική βία. Βάσει της έρευνας, οι γυναίκες ασιατικής καταγωγής δέχθηκαν τέτοιου είδους επιθέσεις κατά 2,3 φορές περισσότερο από τους άντρες, ενώ η βία εστιαζόταν εντονότερα σε Κινέζους-Αμερικανούς σε ποσοστό 42,2%, σε Κορεάτες-Αμερικανούς κατά 14,8% και σε Βιετναμέζους-Αμερικανούς κατά 8,5%.
Μία διαφορετική ανάγνωση των στατιστικών προσφέρει η αρθρογράφος Diana Chow, η οποία μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας stopasianhate.info αναφέρει ότι μόνο μέσα στο 2020 το πολυδύναμο αστυνομικό τμήμα της Νέας Υόρκης κατέγραψε αύξηση έως και 1900% σε εγκλήματα μίσους κατά Ασιατών σε εθνικό επίπεδο, ξεκινώντας από τη λεκτική και διαδικτυακή παρενόχληση έως και τις παραβιάσεις πολιτικών και εργασιακών δικαιωμάτων και τέλος μέχρι τις βαριές σωματικές επιθέσεις και την απρόκλητη βία.
Ναι, αλλά γιατί; Σύμφωνα με τις περισσότερες ακτιβιστικές οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα το δυτικό –και εν προκειμένω– το αμερικανικό μίσος εναντίον των Ασιατών χάνεται βαθιά μέσα στον χρόνο και παρά τα θρυλούμενα δεν εστιάζεται εξ ολοκλήρου στα γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Από τις απαρχές του ευρωπαϊκού αποικισμού στη Βόρεια Αμερική και από το τέλος της δουλείας με χρήση έμμισθων σκλάβων, τα ασιατικά χέρια κρίθηκαν ως ιδανικά για το πέρασμα στη νέα εποχή. Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ Κίνας και Αγγλίας στις αρχές του 1800 και το κινεζικό επιχειρηματικό δαιμόνιο με τις πρώτες china towns αποτελούσε πάντα πηγή κερδών, αλλά και προβλημάτων για τους ασιατικής καταγωγής εμπόρους.
Ο «Ασιάτης», στο δυτικό υποσυνείδητο, ήταν πάντα ταυτισμένος όχι με τη σκληρή εργασία και την επιχειρηματική ευφυΐα, αλλά με τον χθόνιο εχθρό του έθνους που εισβάλλει ύπουλα προκειμένου να καταστρέψει την καλή «λευκή» οικονομία: να μια αντίληψη που, ειδικά επί Τραμπ, καλλιεργήθηκε με πάθος, μπολιάζοντας τους ψηφοφόρους του με μίσος για τους «κακούς» Κινέζους.
Βαθιά πίσω στον χρόνο, ο όρος «κίτρινη απειλή» καθιερώνεται επίσης μέσα στο 1800, οπότε και ιδρύεται η Ομάδα Αποκλεισμού Ασιατών σε μία εποχή που οι Αμερικανοί κυνηγούν χρυσάφι και δεν θέλουν στα πόδια τους Ασιάτες μετανάστες χρυσοθήρες που, ομοίως, κυνηγούν την ευκαιρία για μία καλύτερη ζωή. Η σφαγή του Ροκ Σπρινγκς τον ίδιο αιώνα, είναι ένας τέτοιος εγκληματικός αποκλεισμός Ασιατών από λευκούς μεταλλωρύχους.
Από εκεί μέχρι την αιματηρή διεκδίκηση πολιτικών δικαιωμάτων και φυσικά μέχρι τα αντίποινα για την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, όπου μετά πας Ιάπωνας / Αμερικανός είναι αυτομάτως και κατάσκοπος, το μίσος προς τους Ασιάτες δεν έσβησε ποτέ.
Στο σήμερα και με την αποχώρηση του Τραμπ από την εξουσία, η κυβέρνηση Μπάιντεν, μετά το BlackLivesMatter καλείται να αντιμετωπίσει ακόμη ένα στοίχημα: αυτό της αναχαίτισης του μίσους εναντίον Ασιατών που εκδηλώνεται όλο και πιο έντονα –βάσει των στατιστικών– στην αμερικανική καθημερινότητα.
Ίσως τώρα, το οργισμένο μήνυμα της ηθοποιού Sandra Oh πριν από λίγες ημέρες στο Πίτσμπουργκ δεν ακούγεται τόσο «εκτός τόπου και χρόνου», μετά μάλιστα και από τις εν ψυχρώ δολοφονίες 6 γυναικών ασιατικής καταγωγής στην Ατλάντα την προηγούμενη εβδομάδα. Ίσως τώρα γίνει σαφές ότι μαζί με τους μαύρους και η ασιατική κοινότητα βιώνει καθημερινά μία απειλή κατά ζωής και προσωπικότητας που για ευνόητους λόγους δεν χωρά πάντα στα αστυνομικά ρεπορτάζ και «καταναλώνεται» ως άλλη μια είδηση που σε λίγες ημέρες θα ξεχαστεί...
