Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ σε φωτογραφία της δεκαετίας του 1930. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp
0

Η Σανόρα Μπαμπ, η οποία είχε γεννηθεί στην Οκλαχόμα και είχε μεγαλώσει ανάμεσα στους καλλιεργητές καλαμποκιού στο ανατολικό Κολοράντο πριν γίνει δημοσιογράφος, ήξερε καλά πώς είναι να μεγαλώνεις σε συνθήκες φτώχειας. Αυτός ήταν ο λόγος που θέλησε να γράψει για τη τραγική θέση στην οποία είχαν βρεθεί εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες οι οποίοι είχαν πληγεί βαρύτατα από το διπλό κακό της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης που ακολούθησε το κραχ του 1929 και την μεγάλη ξηρασία που έπληξε μεγάλα τμήματα της πολιτείας της Οκλαχόμα στα μέσα της επόμενης δεκαετίας, αναγκάζοντάς τους να μετοικίσουν στην Καλιφόρνια προκειμένου να βρουν δουλειά. Το 1938, η 30χρονη Μπαμπ ξεκίνησε να εργάζεται για τον Τομ Κόλινς, διαχειριστή της Επιτροπής Αγροτικής Ασφάλειας (FSA), στους καταυλισμούς των μεταναστών και να κρατάει εκτενείς σημειώσεις για ένα μυθιστόρημα που είχε ξεκινήσει σχετικά με τη δυσχερή θέση αυτών των ανθρώπων και την στυγνή εκμετάλλευσή τους από τους γαιοκτήμονες. Η Μπαμπ ήταν μέλος του αμερικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος, γεγονός που θα την τοποθετούσε στη «μαύρη λίστα» κατά την περίοδο του μακαρθισμού.

Λίγους μήνες μετά την έναρξη της εθελοντικής εργασίας της Μπαμπ για την FSA, ο Τομ Κόλινς την κάλεσε σε μια κοντινή καφετέρια για να γευματίσει με έναν συγγραφέα με τον οποίο συνεργαζόταν, τον Τζον Στάινμπεκ. Ο Στάινμπεκ, το μπεστ σέλερ του οποίου «Άνθρωποι και ποντίκια» κυκλοφορήσει ένα χρόνο πριν, είχε βρει τον Κόλινς ενώ έγραφε μια σειρά άρθρων για τη δυσχερή θέση των προσφύγων από την Οκλαχόμα στην εφημερίδα The San Francisco News. Εκτός από τη συγγραφή αυτών των επτά άρθρων για την εφημερίδα, ο Στάινμπεκ είχε επίσης γράψει μια σύντομη περίληψη για την κατάσταση των μεταναστών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Nation, καθώς και ένα φυλλάδιο με τίτλο «Their Blood Is Strong». Σκεπτόμενος ότι η παρουσία ενός συγγραφέα με τα εύσημα και τις πωλήσεις του Στάινμπεκ θα τραβούσε την προσοχή του κοινού στα στρατόπεδα των αγροτών, ο Κόλινς προθυμοποιήθηκε να τον συνοδεύσει κατά την επίσκεψή του στον καταυλισμό.

Ίσως εξαιτίας της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά.

Ο Στάινμπεκ είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά τον καταυλισμό του Κόλινς στα μέσα Οκτωβρίου του 1937. Όταν ο συγγραφέας επέστρεψε σπίτι του, άρχισε να δουλεύει πάνω στην πρώτη του απόπειρα να γράψει το μυθιστόρημά του για το λεγόμενο «Dust Bowl», εγκατέλειψε όμως αυτό το χειρόγραφο και ξεκίνησε μια δεύτερη εκδοχή (που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και τελείωσε τον Μάιο του 1938), αλλά όταν την τελείωσε ήταν τόσο απογοητευμένος από το αποτέλεσμα ώστε την πέταξε και αυτή στα σκουπίδια, πριν τη δει ο ατζέντης του ο οποίος ήδη προωθούσε το επερχόμενο βιβλίο.

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στον καταυλισμό Arvin για τους πρόσφυγες του Dust Bowl κοντά στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια, με τον Tom Collins.

Ο Στάινμπεκ γνώρισε την Μπαμπ κατά τη διάρκεια της δεύτερης επίσκεψης του στον Κόλινς τον Μάιο του 1938, αφού είχε εγκαταλείψει δύο εκδοχές του βιβλίου που ήθελε να γράψει. Πάνω από φλιτζάνια καφέ, μίλησαν για τους καταυλισμούς, τη δυσχερή θέση των προσφύγων, τον τρομερό έλεγχο που ασκούσε το συνδικάτο της Ένωσης Αγροτών στις κοινότητες όπου ζούσαν και το ισχυρό πολιτικό λόμπι των γαιοκτημόνων. Η Μπαμπ δεν μπορούσε να γνωρίζει ότι το αντίγραφο των ενδελεχών σημειώσεών της που θα έδινε πρόθυμα στον Στάινμπεκ όχι μόνο θα τον ενέπνεε καθώς ξεκινούσε την τρίτη και τελευταία του προσπάθεια να γράψει το μυθιστόρημά του, αλλά θα καθιστούσε αδύνατη την έκδοση του δικού της μυθιστορήματος. Όπως θα έλεγε η ίδια πολύ αργότερα, «ο Τομ Κόλινς ... μου είχε ζητήσει να κρατάω λεπτομερείς σημειώσεις για τη δουλειά μας κάθε μέρα, για τους ανθρώπους, τα πράγματα που έλεγαν, που έκαναν, πόσο δούλευαν, πόσο υπέφεραν. Νόμιζα ότι ήταν για τον ίδιον και για τη δουλειά μας, αλλά ήταν για τον Στάινμπεκ. Ήμουν πολύ αφελής».

Στο μεταξύ, ο Μπένετ Κερφ, επικεφαλής του έγκριτου εκδοτικού οίκου Random House είχε εντυπωσιαστεί με τα τέσσερα κεφάλαια του μυθιστορήματός που του είχε στείλει η Μπαμπ, τόσο πολύ που την κάλεσε στη Νέα Υόρκη για να ολοκληρώσει εκεί τη συγγραφή του μυθιστορήματός, προσφέροντάς της συγχρόνως συμβόλαιο για το βιβλίο της. Η Μπαμπ ολοκλήρωσε το βιβλίο στο οποίο έδωσε τον τίτλο «Whose Names Are Unknown» (Τα ονόματα των οποίων είναι άγνωστα), αλλά όταν πήγε τελικά στη Νέα Υόρκη για τα «τυπικά», όπως νόμιζε, οι υπεύθυνοι του εκδοτικού οίκου την πληροφόρησαν ότι η έκδοση του βιβλίου της –το οποίο θα κυκλοφορούσε τελικά το 2004, ένα χρόνο πριν από τον θάνατό της σε ηλικία 98 ετών– θα έπρεπε αναγκαστικά να αναβληθεί επ’ αόριστο αφού μόλις είχε εκδοθεί το βιβλίο του Στάινμπεκ με τίτλο «Τα σταφύλια της οργής».  

Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια Facebook Twitter
Η Σανόρα Μπαμπ στο κέντρο της φωτογραφίας, ανάμεσα σε εθελοντές εργαζόμενους στον καταυλισμό προσφύγων στο Μπέικερσφιλντ της Καλιφόρνια. Φωτ.: Courtesy of Joanne Dearcopp

Μετά τις δύο προηγούμενες αποτυχημένες εκκινήσεις του διάσημου μυθιστορήματος, ο Στάινμπεκ, οπλισμένος με το υλικό που του είχε δώσει η Μπαμπ, άρχισε να γράφει με γοργούς ρυθμούς, ολοκληρώνοντας το πρώτο του προσχέδιο στα μέσα Οκτωβρίου του 1938. Όπως παρατήρησε ο βιογράφος του, Τζάκσον Μπένσον, «όταν τελικά άρχισε να γράφει το τελικό προσχέδιο του βιβλίου, το έκανε σαν κατοστάρης, όχι σαν μαραθωνόδρομος, και η πίεση σχεδόν τον διέλυσε». Πράγματι, ο Στάινμπεκ θα νοσηλευόταν στο νοσοκομείο λόγω εξάντλησης μετά την ολοκλήρωση του πρώτου προσχεδίου του βιβλίου.

Ίσως εξαιτίας αυτής της ιλιγγιώδους ταχύτητας και της έλλειψης εμπεριστατωμένης γνώσης για την κοινότητα που περιέγραφε, ο Στάινμπεκ έκανε σοβαρά λάθη και παραλείψεις που κατά καιρούς πολλοί μελετητές έχουν τεκμηριώσει διεξοδικά. Όχι μόνο δεν έκανε έρευνα στις επισκέψεις του στον καταυλισμό, αλλά είπε ψέματα σχετικά με ένα ταξίδι του τον Φεβρουάριο του 1938, όπου, όπως δήλωνε, «ακολούθησε ένα καραβάνι μεταναστών από την Οκλαχόμα στην Καλιφόρνια και έζησε μαζί τους σε καταυλισμούς στην άκρη του δρόμου», ως έρευνα για το βιβλίο του. Αυτό το ταξίδι του δεν συνέβη ποτέ.

Με στοιχεία από Salon

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Βιβλίο / Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Στην πιο de profundis στιγμή της ζωής του ο συνθέτης γράφει το αυτοβιογραφικό «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα», αποκαλύπτοντας σαν σε προσευχή τις πιο προσωπικές, τρωτές στιγμές του, ζητώντας συγγνώμη από τους οικείους του και ομολογώντας ότι η έμπνευση συμπορεύεται με τη θνητότητα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαριάννα Κορομηλά «Η Μαρία των Μογγόλων»

Το Πίσω Ράφι / Για όλες τις Μαρίες που «δωρίστηκαν» σε βαρβάρους και άξεστους

Ψάχνοντας και γράφοντας για τη Μαρία των Μογγόλων, η Μαριάννα Κορομηλά ήρθε αντιμέτωπη με όλες εκείνες τις παραγνωρισμένες γυναικείες μορφές της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανένταχτο και φεμινιστικό βιβλίο που συζητήθηκε έντονα μόλις κυκλοφόρησε.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Βιβλίο / «O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Ο ιδιοφυής μουσικός έφυγε αναπάντεχα στα 44 του, αφήνοντας πίσω του ανεκπλήρωτα σχέδια. Ο Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, ο οποίος ουσιαστικά δεν τον γνώρισε ποτέ, αλλά η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάσωση του έργου του, υπογράφει σήμερα το πιο ενημερωμένο βιβλίο για εκείνον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Portraits 2025 / Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Η ολοκλήρωση της περίφημης «Τριλογίας του Δράκου της Πρέσπας» αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια από τις πιο απρόβλεπτες, ουσιαστικές και συνεπείς συγγραφείς μας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CHECK GIA 3/1 εκδόσεις δωμα

Portraits 2025 / Εκδόσεις Δώμα: «Θέλαμε να δούμε αν το κοινό μας θα ανταποκριθεί σε πιο βαριά πράγματα ή αν θα μας γυρίσει την πλάτη»

Μετά από εφτά χρόνια λειτουργίας και εξήντα προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, η Μαριλένα Καραμολέγκου και ο Θάνος Σαμαρτζής εξακολουθούν να πειραματίζονται, σαν να προτείνουν βιβλία σε φίλους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Claude Pujade-Renaud

Το Πίσω Ράφι / «Οι γυναίκες του λαθροθήρα»: Μια εντελώς διαφορετική οπτική σε ένα θρυλικό ερωτικό τρίγωνο

Η Claude Pujade-Renaud ανατέμνει την ιστορία της σχέσης του Τεντ Χιουζ με τη Σίλβια Πλαθ και την Άσια Ουέβιλ δημιουργώντας ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Βιβλίο / Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Κι αν η Μέση Γη εξυψώθηκε στη φαντασμαγορία που όλοι γνωρίζουμε μέσα απ’ τις ταινίες του Πίτερ Τζάκσον, δεν ξεχνάμε ποτέ εκείνη τη στιγμή της πρώτης βραδινής ανάγνωσης, των απρόσμενων αράδων που σχημάτισαν αμέσως ένα σύμπαν αυτονόητο.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ