Αν και οι εγχώριες κριτικές ήταν πιο συγκρατημένες από ό,τι αρχικά πίστευα, ο Κυνόδοντας ξεκίνησε την προβολή του σε δυο αθηναϊκές αίθουσες με ουρές και 4.500 εισιτήρια στο πρώτο τετραήμερο. Μετά τα βραβεία που μαζεύει σε διεθνή φεστιβάλ, η ταινία θα προβληθεί στα σινεμά πολλών ευρωπαϊκών χωρών (τα δικαιώματα πώλησης χειρίζεται η MK2 του Μαρίν Καρμίτς), καθώς και στις ΗΠΑ. Ο Γιώργος Λάνθιμος έχει προτάσεις να δουλέψει στην Αμερική και, μετά το πετυχημένο δεδικασμένο του Ντένη Ηλιάδη, του εύχομαι να αξιοποιήσει το θετικό σούσουρο της στιγμής και να γίνει κάτι αντίστοιχο των Μεϊρέγιες και Ινιάριτου.
"Σε όσο περισσότερες χώρες ταξιδεύω με την ταινία, γίνομαι και πιο περίεργος με την ανταπόκριση του Κυνόδοντα στην Ελλάδα. Στην Ισλανδία που προβλήθηκε σε πολύ σύγχρονο και νεανικό κοινό, οι θεατές φάνηκαν να έχουν αποδεχθεί την ουσία της ταινίας και δεν ρωτούσαν πώς και γιατί. Υπάρχουν κοινές ερωτήσεις, αλλά και διαφορετικότητα από χώρα σε χώρα.
Όσοι έχουν δει την ταινία στο εξωτερικό δεν αναρωτιούνται αναγκαστικά αν είναι ελληνική η οικογένεια. Δεν υπάρχει το φολκλόρ, αλλά είναι ελληνική η γλώσσα, το τοπίο, ο ήλιος, οι άνθρωποι που παίζουν. Στην Αμερική με ρωτούν αν έχει σχέση με το home schooling. Προσπαθούν όλοι να τη συνδέσουν με πράγματα που γνωρίζουν εκ των προτέρων, που είναι και το ιδανικό νομίζω.
Μακάρι ο καθένας να αναρωτηθεί ό,τι νομίζει ανάλογα με την εμπειρία, τη γνώση, τη μόρφωση και τη συναισθηματική κατάσταση που βρίσκεται. Η ταινία ξεκίνησε σαν ιδέα· οk, η οικογένεια, αν θ' αλλάξει στο μέλλον, αν τελικά οι οικογένειες διαλύονται και τα παιδιά μένουν μόνα τους. Βλέποντας φίλους να παντρεύονται και να κάνουν παιδιά, και όντας έξω από αυτήν τη διαδικασία, συζητούσαμε για την άποψή τους, πώς και το αποφασίζουν με δεδομένο ότι τα πράγματα δεν πάνε και πολύ καλά επί του θέματος. Παρατηρούσα πως το έπαιρναν πολύ σοβαρά και γίνονταν επιθετικοί, ένιωθαν την αμφισβήτηση για την οικογένεια που θα έχτιζαν. Από εκεί πήρα την ιδέα, πώς γίνεται ένας άνθρωπος που θέλει να διατηρήσει τον θεσμό, ο πατέρας δηλαδή, και να τον κρατήσει άθικτο σε μια εποχή που όλο αυτό διαλύεται και τείνει να γίνει είδος προς εξαφάνιση. Δεν έχει και τόση σημασία το πότε το αποφάσισε, αν είναι τώρα ή πριν από 20 χρόνια. Πολλοί με ρωτούν αν η ταινία είναι επιστημονικής φαντασίας, κάτι το οποίο σκέφτηκα να κάνω αρχικά. Δεν είναι σημαντικό αυτό. Δανείζομαι πολλά κλισέ της ελληνικής κοινωνίας που είναι παλιά, όπως την αντίληψη ότι τα παιδιά μένουν στο σπίτι μέχρι να μεγαλώσουν αρκετά και υποστηρίζονται οικονομικά από τους γονείς ή όταν ο πατέρας φέρνει την κοπέλα για να γαμήσει ο γιος, ενώ δεν σκέφτεται το ίδιο για τα κορίτσια του.
Προσπαθώ να κάνω τις ταινίες ανοιχτές. Δεν θέλω να στα δείξω στη μούρη ή να σου πω πως αυτό είναι καλό ή το άλλο είναι κακό. Αποφεύγω να διαμορφώσω τις αντιλήψεις και τις απόψεις των θεατών. Δεν μ' ενδιαφέρει το κίνητρο του πατέρα στην ταινία, άσε που το θεωρώ προφανές. Αν δεν είναι καθαρό σε κάποιον, δεν με απασχολεί. Με ενδιαφέρει το αποτέλεσμα. Το πώς έφτασαν οι χαρακτήρες ως εκεί, ποια είναι τα βιώματά τους είναι μια άλλη ταινία.
Ξεκινάω μια ταινία από την αναρώτηση για πράγματα, για την κατάσταση του ήρωα, τη συνθήκη, και αφού λύσω τι είναι αυτό που με απασχολεί και φτιάξω μια ιστορία, μετά έρχονται η φόρμα και η εικαστική πλευρά. Ωστόσο, δεν ξεκινάω ποτέ από το εικαστικό, δεν ξέρω πώς θα είναι η φόρμα της ταινίας που πρόκειται να γυρίσω. Πρώτα ιδέα, σενάριο, άνθρωποι με τους οποίους κάνω πρόβα και αυτοσχεδιασμό και κάπου εκεί έρχεται η φόρμα.
Η αλήθεια είναι πως με ενδιαφέρουν περισσότερο η αρχιτεκτονική και η φωτογραφία παρά το σινεμά των άλλων. Υποσυνείδητα είναι όλα αυτά. Βρίσκω ενδιαφέρουσα την Ελλάδα με τον φριχτό αρχιτεκτονικό της τρόπο. Κινηματογραφικά κατάγομαι περισσότερο από τον Μπρεσόν και τον Κασαβέτη και τον Αντονιόνι.
Συνεχίζω να το ψάχνω, δεν αισθάνομαι πως με τον Κυνόδοντα βρήκα κάτι συγκεκριμένο που θα επαναλάβω. Δεν κλειδώνω σε ένα σινεμά που θέλω να κάνω μόνο έτσι από δω και πέρα.
Μετά την Κινέττα και τον Κυνόδοντα και την ενασχόλησή μου με τη διαφήμιση για βιοποριστικούς λόγους, σαφώς και με ενδιαφέρει να κάνω ταινία στο εξωτερικό, δεν μπορώ να αγνοήσω την ευκαιρία που μου δίνεται να κάνω πράγματα αλλού με καλύτερες συνθήκες. Αλλά πάντα κρατώντας και το κομμάτι να κάνω και τα δικά μου πράγματα, πιθανότατα στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, διατηρώντας τον έλεγχο. Υπάρχει ένα buzz και διάφορες προτάσεις για την Αμερική, αλλά είναι ακόμη πρόωρο. Το θέμα είναι να διαφυλάξω αυτό που θέλω να κάνω και να μην παρασυρθώ. Ακόμη και στην Ευρώπη είναι εύκολο να χάσεις τον έλεγχο. Σημασία έχει να γίνεται πιο αξιοπρεπώς η δουλειά από ό,τι τώρα, που φτύνουμε αίμα. Θέλω να πω πως θα μου άρεσε να κάνω και μια εμπορική ταινία που φυσικά θα με ενδιέφερε, αλλιώς δεν έχει νόημα, αν δεν βάλεις και την προσωπικότητά σου μέσα. Κάνω και 10 διαφημιστικά αντί να χάσω τον χρόνο μου με κάτι που δεν μου λέει τίποτε, δεν έχω πρόβλημα.
Οι Έλληνες σκηνοθέτες που μου αρέσουν είναι ο Δαμιανός και ο Παπατάκης. Όταν είδα τους Βοσκούς της Συμφοράς, είχα μείνει κανονικά, δεν πίστευα πως υπήρχε τέτοια ταινία που να βγήκε από τη χώρα μας και τόσα χρόνια πριν. Η Ευδοκία και το Μέχρι το πλοίο είναι αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά, όχι μόνο του ελληνικού.
Παρακολουθώντας την πρόσφατη ταινία του Μπρινό Ντιμόν, ένιωσα πως βλέπω σινεμά κανονικά μετά από πολλά χρόνια. Επίσης, είδα την τελευταία του Χάρμονι Κορίν και είπα τι μαλακίες κάθομαι και κάνω! Με το τίποτε την έκανε, με VHS, είχε βγει στον δρόμο στο Νάσβιλ και τραβούσε, χωρίς σενάριο, ντυμένοι γέροι και βανδαλίζουν και την πόλη... σε κάνει και αισθάνεσαι άσχημα, σαν μαλάκας!
Αισθητικά, μου αρέσουν πολύ τα '50s και τα '60s, τότε που ήταν πολύ ωραίοι οι άνθρωποι. Δεν ξέρω αν πραγματικά θα άντεχα να ζήσω τότε, τη σκέφτομαι νοσταλγικά την εποχή εκείνη, εξιδανικευμένη.
σχόλια