Τζένη, κοιμήσου (ήσυχη)

Τζένη, κοιμήσου (ήσυχη) Facebook Twitter
Το Στέλλα Κοιμήσου μιλά για τη λαϊκή τάξη που ονειρεύεται να χωρέσει σε μια αστική κοινωνία που στη χώρα μας, για να είμαστε ιστορικά ειλικρινείς, δεν υπήρξε ποτέ και οδηγείται, σχεδόν αταβιστικά, σε μια αναπόφευκτη, σοφόκλεια τιμωρία.
1

Ίσα-ίσα που πρόλαβα να δω την, κατά πολλούς, παράσταση της δεκαετίας. Το Στέλλα Κοιμήσου είχε μεταφερθεί πλέον από το Εθνικό στο Θέατρο Τζένη Καρέζη και φέτος έκανε την τρίτη και τελευταία του σεζόν.

Είχα πολλά χρόνια να ανέβω τα σκαλιά της θρυλικής αίθουσας της οδού Ακαδημίας και με το που κάθισα το βλέμμα μου ασυναίσθητα έπεσε πάνω σε ένα στοιχείο του σκηνικού της Ιουλίας Σταυρίδου: ένα επιπλάκι με ποτά, ακροβολισμένο δεξιά στη σκηνή, με ταξίδεψε αστραπιαία 35 χρόνια πίσω, σε μια ιστορική παράσταση, το Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ σε σκηνοθεσία Ζιλ Ντασέν, μετάφραση Φασουλή και Καρέζη, και πρωταγωνιστές την ίδια και τον Κώστα Καζάκο, με διανομή στους δεύτερους ρόλους τον Γρηγόρη Βαλτινό και την Όλια Λαζαρίδου.

Επιστροφή και μαζί στροφή της Ελληνίδας ηθοποιού σε ρόλο υψηλών αξιώσεων, το talk of the town των θεατρικών '80s, πασπαλισμένο με σούσουρο στην κολωνακιώτικη θεατρόφιλη κοινότητα: η Καρέζη του Δεσποινίς Διευθυντής μεθάει και βρίζει! Ζευγάρι στη ζωή, εχθροί στη σκηνή. Μήπως το εννοούν;


«Ο Τζορτζ και η Μάρθα, κρίμα, κρίμα, κρίμα...» ήταν η ατάκα που μου έμεινε από ένα έργο που, φυσικά, είχα δει στην κινηματογραφική του μεταφορά από τον Μάικ Νίκολς με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Ρίτσαρντ Μπέρτον.

Το Στέλλα Κοιμήσου, με τον τρόπο του, ήταν μια τραγική κωμωδία επίσης. Ψευδοαστική, ωστόσο. Και με αγοραίο λεξιλόγιο, χειμαρρώδες με το «καλημέρα», αρμόζον και ενωμένο με την ανατροφή και ίσως το DNA των ηρώων.

Στο κατάμεστο κάθε βράδυ θέατρο, Καζάκος και Καρέζη έσκιζαν ο ένας τα σωθικά του άλλου στους ρόλους του πανεπιστημιακού καθηγητή και της συζύγου, κόρης μεγαλοσχήμονα ακαδημαϊκού, με δόλωμα-ταμπού ένα παιδί που δεν μαθαίνουμε αν είχαν ποτέ ή τελικά έχασαν, θύματα δύο νεότερους προσκεκλημένους που καταλήγουν άναυδοι και ταπεινωμένοι, και καταλύτη το άφθονο αλκοόλ.

Τζένη, κοιμήσου (ήσυχη) Facebook Twitter
Στο κατάμεστο κάθε βράδυ θέατρο, Καζάκος και Καρέζη έσκιζαν ο ένας τα σωθικά του άλλου.

Από το μπαρ του διαμερίσματός τους, χαρακτηριστικό αξεσουάρ της αμερικανικής νοοτροπίας, όπως το έχουμε δει μυριάδες φορές στις ταινίες περασμένων δεκαετιών, γέμιζαν συνεχώς τα ποτήρια τους με σκληρό οινόπνευμα και πότιζαν συστηματικά και εξαντλητικά το άψητο ζευγαράκι που έντεχνα δελέασαν στην έδρα τους μετά από ένα άσκοπο πάρτι.

Ώσπου έγιναν λιάδα, αλλά, μέσα στο σπάραγμά τους, προλάβαιναν να αλληλοακυρωθούν, με ψήγματα χαδιών και απανωτά λεκτικά χαστούκια, σε μια ψυχική αποσύνθεση, ερμηνεύοντας έξοχα το κλασικό κείμενο του Έντουαρντ Άλμπι.


Έβριζαν, αλλά μη φανταστείτε... Οι μισοί από τους θεατές πήγαιναν να δουν την παράσταση για τους λάθος λόγους, δηλαδή για να αποδομήσουν ένα στερεωμένο είδωλο των παιδικών τους χρόνων σε έναν διαφορετικό δραματικό ρόλο, εκεί όπου η «αντίπαλος» Βουγιουκλάκη δεν είχε τολμήσει να διαβεί – ξεμύτιζε, τσέκαρε τις αντιδράσεις και πάραυτα επέστρεφε στο καβούκι της ξανθιάς γάτας. Και έφευγαν με μια εσωτερική διαδρομή σε τραγική κωμωδία, κατεξοχήν αστική.

Τζένη, κοιμήσου (ήσυχη) Facebook Twitter
Για τα νέα παιδιά του Στέλλα Κοιμήσου, την Κολλιοπούλου, τον Νιάρρο και την Τρίγγου, το ωραίο, μακρύ ταξίδι τώρα ξεκινάει.

Το Στέλλα Κοιμήσου, με τον τρόπο του, ήταν μια τραγική κωμωδία επίσης. Ψευδοαστική, ωστόσο. Και με αγοραίο λεξιλόγιο, χειμαρρώδες με το «καλημέρα», αρμόζον και ενωμένο με την ανατροφή και ίσως το DNA των ηρώων.

Στο ντεμπούτο του στο θέατρο, ο Γιάννης Οικονομίδης του Σπιρτόκουτου και του Η ψυχή στο στόμα ακτινογράφησε μια νεοελληνική οικογένεια που μοιάζει λούμπεν, αλλά διατηρεί ατόφια τη δυναμική και την παθογένεια του ελληνικού 21ου αιώνα.

Ένας επικείμενος γάμος που κινδυνεύει να δυναμιτίσει έναν χρήσιμο αρραβώνα γίνεται ο πόλος γύρω από τον οποίο εκτροχιάζεται μια επταμελής οικογένεια, αν υπολογίσουμε και δύο στενούς συγγενείς μαζί με τα τρία παιδιά, τη χαμένη στον κόσμο της μάνα και τον πάτερ-φαμίλια (δεν έχω λόγια για τον Στάθη Σταμουλακάτο).

Το πρώτο μέρος, πολύ αστείο μέσα στη σοβαρότητα των καταστάσεων που προετοιμάζει. Το δεύτερο, ανατρεπτικό και ουσιαστικά αιχμηρό. Γνώριζα πως το φινάλε αλλάζει σε κάθε παράσταση.

Δεν είδα καμία προσπάθεια συντονισμού, τόσο φυσικό και φυσιολογικό μου φάνηκε το συλλογικό αποτέλεσμα που προήλθε μετά από ομαδικές ταπεινώσεις με τη (δραματική, βεβαίως) βοήθεια ουσιών και ποτών, πάντα από το μπαρ στη δεξιά γωνία.

Ενθουσιάστηκα, όπως και τότε, με τη Βιρτζίνια Γουλφ. Και θυμήθηκα πως αν το θεατρικό βγει πραγματικά καλό και σε συλλάβει την κατάλληλη στιγμή, γίνεται αξέχαστη εμπειρία.

Τζένη, κοιμήσου (ήσυχη) Facebook Twitter
Από αριστερά: Όλια Λαζαρίδου, Κώστας Καζάκος, Τζένη Καρέζη, Γρηγόρης Βαλτινός και ο σκηνοθέτης της παράστασης Ζιλ Ντασέν.

Η ιδιαίτερη ειρωνεία στη σύγκριση των δύο έργων είναι πως η Βιρτζίνια Γουλφ είναι ένα καθαρόαιμα αστικό δράμα από έναν Αμερικανό εκπρόσωπο της γενιάς των δραματουργών που έγραφαν ψυχολογικά, αλλά ζήλευαν δραματουργικά την αρχαιοελληνική τραγωδία και τη λοξοκοιτούσαν συνεχώς, ενώ το Στέλλα Κοιμήσου μιλά για τη λαϊκή τάξη που ονειρεύεται να χωρέσει σε μια αστική κοινωνία που στη χώρα μας, για να είμαστε ιστορικά ειλικρινείς, δεν υπήρξε ποτέ και οδηγείται, σχεδόν αταβιστικά, σε μια αναπόφευκτη, σοφόκλεια τιμωρία.


Την Καρέζη την ξαναείδα ως Έντα Γκάμπλερ, όπου περισσότερο μόχθησε φιλότιμα παρά αφομοίωσε οργανικά, και για τελευταία φορά στο Διαμάντια και Μπλουζ της Λούλας Αναγνωστάκη, όπου ήταν συγκλονιστική, ίσως καλύτερη και από τη Μάρθα που είχε κάνει εντελώς δική της μερικά χρόνια νωρίτερα.

Για τα νέα παιδιά του Στέλλα Κοιμήσου, την Κολλιοπούλου, τον Νιάρρο και την Τρίγγου, το ωραίο, μακρύ ταξίδι τώρα ξεκινάει. Και μπορεί τα βραβεία τους να έχουν δοθεί στη μνήμη άλλων σπουδαίων Ελλήνων ηθοποιών, του Χορν και της Μελίνας, αλλά η παρουσία τους στο συγκεκριμένο θέατρο τιμά την προσπάθεια της Τζένης Καρέζη να ρισκάρει την όποια εικόνα είχε αποκτήσει, εν μέρει σε πείσμα των ονείρων της, και να προσπεράσει τα σίγουρα εργάκια για να σώσει την ψυχή της, χάνοντάς τη μέσα σε σαρκοφάγους, ψυχοφθόρους ρόλους.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

 

Θέατρο
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η «Χρυσή Εποχή»

Αποστολή στο Νόβι Σαντ / Κωνσταντίνος Ρήγος: «Ήθελα ένα υπέροχο πάρτι όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι»

Στη νέα παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου «Χρυσή Εποχή», μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου, εικόνες από μια καριέρα 35 ετών μεταμορφώνονται ‒μεταδίδοντας τον ηλεκτρισμό και την ενέργειά τους‒ σε ένα ολόχρυσο ξέφρενο πάρτι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Απόπειρες για τη ζωή της: Ψάχνοντας την αλήθεια για τις υπέροχες, βασανισμένες γυναίκες και τις τραγικές εμπειρίες τους

Θέατρο / Η βάρβαρη εποχή που ζούμε σε μια παράσταση

Ο Μάρτιν Κριμπ στο «Απόπειρες για της ζωή της» που ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον σκιαγραφεί έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο πόλεμος, ο θάνατος, η καταπίεση, η τρομοκρατία, η φτώχεια, ο φασισμός, αλλά και ο έρωτας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
To νόημα τού να ανεβάζεις Πλάτωνα στην εποχή του ΤikTok

Άννα Κοκκίνου / To νόημα τού να ανεβάζεις το Συμπόσιο του Πλάτωνα στην εποχή του tinder

Η Άννα Κοκκίνου στη νέα της παράσταση αναμετριέται με το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα και τις πολλαπλές όψεις του Έρωτα. Εξηγεί στη LiFO για ποιον λόγο επέλεξε να ανεβάσει το αρχαίο φιλοσοφικό κείμενο, πώς το προσέγγισε δραματουργικά και κατά πόσο παραμένουν διαχρονικά τα νοήματά του.
M. HULOT
«Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Θέατρο / «Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Η παράσταση TERAΣ διερευνά τις queer ταυτότητες και τα οικογενειακά τραύματα, μέσω της εμπειρίας της αναγκαστικής μετανάστευσης. Μπορεί τελικά ένα μέλος της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας να ζήσει ελεύθερα σε ένα μικρό νησί;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Αντώνης Αντωνόπουλος από μικρός είχε μια έλξη για τα νεκροταφεία ή Όλα είναι θέατρο αρκεί να στρέψεις το βλέμμα σου πάνω τους ή Η παράσταση «Τελευταία επιθυμία» είναι ένα τηλεφώνημα από τον άλλο κόσμο

Θέατρο / «Ας απολαύσουμε τη ζωή, γιατί μας περιμένει το σκοτάδι»

Ο Αντώνης Αντωνόπουλος, στη νέα του παράσταση «Τελευταία Επιθυμία», δημιουργεί έναν χώρο όπου ο χρόνος για λίγο παγώνει, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να συναντήσουμε τους νεκρούς αγαπημένους μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

Θέατρο / Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

«Δεν πηγαίνουμε ποτέ στη Μόσχα, όμως η επιθυμία γι’ αυτήν κυλάει διαρκώς μέσα μας» - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για τη sold-out παράσταση «Τρεις Αδελφές» του Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Θέμελης Γλυνάτσης: Ας ξεκινήσουμε με το να είμαστε πολύ πιο τολμηροί με τους ρόλους που δίνουμε στους νέους καλλιτέχνες, κι ας μην είναι τέλειοι

Θέατρο / Μια όπερα με πρωταγωνιστές παιδιά για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Μεταξύ χειροποίητων σκηνικών και σκέψεων γύρω από τη θρησκεία και την εξουσία, «Ο Κατακλυσμός του Νώε» δεν είναι άλλη μια παιδική παράσταση, αλλά ανοίγει χώρο σε κάτι μεγαλύτερο: στη δυνατότητα τα παιδιά να γίνουν οι αυριανοί δημιουργοί, όχι απλώς οι θεατές.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηow to resuscitate a dinosaur/ Έι, Romeo, πώς δίνεις το φιλί της ζωής σε έναν δεινόσαυρο;

Guest Editors / «Ο Καστελούτσι σκηνοθετεί μια υπόσχεση· και κάνει τέχνη εκκλησιαστική»

«Πέρασαν μέρες από την πρώτη μου επαφή με τη Βερενίκη. Μάντρωσα ένα κοπάδι σκέψεις» – ο Κυριάκος Χαρίτος γράφει για μια από τις πολυσυζητημένες παραστάσεις της σεζόν, που ανέβηκε στη Στέγη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Θέατρο / Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Ένα νέο, αλλιώτικο σύμπαν για τον «χορό» ξεδιπλώνεται από τις 3 έως τις 6 Απριλίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από τα πρωτοποριακά έργα τεσσάρων κορυφαίων Ελλήνων χορογράφων και του διεθνούς φήμης Damien Jalet.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κώστας Νικούλι

Θέατρο / «Μπορώ να καταλάβω το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος»

Ο 30χρονος Κώστας Νικούλι μιλά για την πορεία του μετά το «Ξενία» που του χάρισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού όταν ήταν ακόμα έφηβος, για το πόσο Έλληνας νιώθει, για την πρόκληση του να παίζει τρεις γκέι ρόλους και για το πόσο τον έχει αλλάξει το παιδί του.
M. HULOT
Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Οι Αθηναίοι / Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Ανατρέποντας πολλά από τα στερεότυπα που συνοδεύουν τους ανθρώπους με αναπηρία, η Βασιλική Δρίβα περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αλλά και τις χαρές, και μπορεί πλέον να δηλώνει, έστω δειλά, πως είναι ηθοποιός. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ξαναγράφοντας τον Ίψεν

Θέατρο / Ο Ίψεν στον Πειραιά, στο μουράγιο

«Δεν είναι εύκολο να είσαι ασυμβίβαστη. Όπως δεν είναι εύκολο να ξαναγράφεις τον Ίψεν» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Εχθρός του λαού» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Βασιλακόπουλου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Lifo Videos / «Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Η ηθοποιός Παρασκευή Δουρουκλάκη μιλά για την εμπειρία της με τον Πέτερ Στάιν, τις προσωπικές της μάχες με το άγχος και την κατάθλιψη, καθώς και για το θέατρο ως διέξοδο από αυτές.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Θέατρο / Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Από τον ρόλο της Μάσα στην πραγματική ζωή, από το Ηράκλειο όπου μεγάλωσε μέχρι τη ζωή με τους ανθρώπους του θεάτρου, από τον φόβο στην ελευθερία, η ζωή της Μαρίας Σκουλά είναι ένας δρόμος μακρύς και δύσκολος που όμως την οδήγησε σε κάτι δυνατό και φωτεινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Θέατρο / Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Μέσα από την εναλλαγή αφηγήσεων, εμπειριών, αναπαραστάσεων, χορού, βίντεο και ήχου, η παράσταση του Γιώργου Βαλαή αναδεικνύει τις διαφορές αλλά και τις συνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ των δυο διαφορετικών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ