8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Ταφικό μνημείο της Καλλιθέας. Εντυπωσιακό σε μέγεθος και πολυτέλεια ταφικό μνημείο, το αποκορύφωμα της υπερβολής, που χαρακτηρίζει τα ταφικά μνημεία του 4ου αι. π.Χ. Ανήκει στο Νικήρατο Πολυξένου, μέτοικο-σιτέμπορο από την Ίστρια (περιοχή της σημερινής Ρουμανίας), και στο γιο του, Πολύξενο Νικηράτου, που είχαν ταφεί δίπλα στα Μακρά Τείχη, στο δρόμο από τον Πειραιά προς την Αθήνα. Έχει σχήμα ναΐσκου με δύο ιωνικούς κίονες, που στηρίζεται επάνω σε ψηλό βάθρο, το οποίο επιστέφει ζωφόρος με παράσταση αμαζονομαχίας. Η κρηπίδα επάνω από το βάθρο έχει τρεις βαθμίδες, από τις οποίες οι δύο πρώτες φέρουν επιγραφές με τα ονόματα των νεκρών και ζωφόρο με τέρατα και άγρια ζώα. Μέσα στο ναΐσκο, μπροστά στο φόντο από γκρίζο μάρμαρο, προβάλλονται τρία αγάλματα. Αριστερά ο πατέρας, στο κέντρο ο νεαρός αθλητής γιος του, που θυμίζει τα αγάλματα του Λυσίππου, και δεξιά ο μικρότερος δούλος, που φορτώνεται το ιμάτιο του κυρίου του. Η ζωφόρος του μνημείου τονιζόταν ακόμη περισσότερο με χρώματα, ίχνη των οποίων διατηρούνται μέχρι σήμερα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά

1

Πώς μπορούμε να διηγηθούμε το παρελθόν και το παρόν μιας πόλης; «Μπορούμε να φτιάξουμε πίνακες με χρονολογίες και γεγονότα, να τους εμπλουτίσουμε με φωτογραφίες, χάρτες και σχέδια, να περιηγηθούμε στο σύγχρονο κέντρο της και να ξεναγηθούμε στα μνημεία της, να μιλήσουμε για όσα ξέρει ο ένας και αγνοεί ο άλλος. Όμως, η βιογραφία μιας πόλης δεν είναι απλώς το περιβάλλον μιας ενιαίας αφήγησης» λέει στη LiFO η αρχαιολόγος - μουσειολόγος Δώρα Ευαγγέλου που επιμελείται και συντονίζει την περιοδική έκθεση «Αντιθέσεις», η οποία πραγματοποιείται αυτό το χρονικό διάστημα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά και θα εκτίθεται εκεί καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.


«Ο αστικός χώρος, ως κοινωνική κατασκευή, διαμορφώνεται στην πορεία του ιστορικού χρόνου σύμφωνα με τις αντιθέσεις που εκφράζονται ως διαφορετικές θεωρήσεις και στρατηγικές, ιδιοποιήσεις και διεκδικήσεις, ενσωματώσεις και αποκλεισμοί. Έτσι, τη συμβολική γεωγραφία μιας πόλης απαρτίζουν ετερογενή στοιχεία που συγκροτούνται σε διαφορετικές χωρικές αναπαραστάσεις ταυτοτήτων.

Στην έκθεση παρουσιάζεται η συγκρότηση της πόλης, η επικοινωνία και η συλλογικότητα που συμβάδιζαν διαχρονικά με τους κοινωνικούς, φυλετικούς και έμφυλους διαχωρισμούς, τις ταξικές ανισότητες και τις πολιτισμικές διαφορές.


Το πλήθος των ετερόκλητων στοιχείων και οι μετασχηματισμοί μέσα στον ιστορικό χρόνο της πόλης συνθέτουν την ιδιαιτερότητα του Πειραιά. Από την ίδρυσή της τον 5ο αιώνα π. Χ. μέχρι σήμερα, με ενδιάμεσο σταθμό την "επανίδρυσή της" τον 19ο αιώνα, ποικίλες εκδοχές ταυτότητας συνυπάρχουν στην πόλη εξαιτίας του μεγάλου λιμανιού της που είναι μαζί πέρασμα, τόπος εγκατάστασης, καταφύγιο και ευκαιρία» συμπληρώνει.

Στην έκθεση, τη γενική εποπτεία της οποίας έχει η αρχαιολόγος και διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, Στέλλα Χρυσουλάκη, παρουσιάζεται, μέσω των αντικειμένων και του οπτικού υλικού, η συγκρότηση της πόλης, η επικοινωνία και η συλλογικότητα που συμβάδιζαν διαχρονικά με τους κοινωνικούς, φυλετικούς και έμφυλους διαχωρισμούς, τις ταξικές ανισότητες και τις πολιτισμικές διαφορές.


Γη και ιδιοκτησία, εργασία και ελεύθερος χρόνος, οι ασχολίες του πληθυσμού του Πειραιά, η συμμετοχή στα κοινά και η απόρριψη, η ενσωμάτωση και η περιθωριοποίηση, η περίοδος του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η επανίδρυση της πόλης, οι δύο πόλοι «αστοί και εργάτες», εργοστάσια, οι αντιήρωες του περιθωρίου, τα Κόκκινα Φανάρια, η ναυτιλία, είναι μερικές από τις κατηγορίες της περιοδικής έκθεσης. Όλα όσα συναποτελούν τη μοναδικότητα του Πειραιά, της πόλης που βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση.


Στο αφιέρωμα που ακολουθεί επιλέγουμε ενδεικτικά κάποια άγνωστα στο ευρύ κοινό εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά.

8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Κατά τη μερική αποδόμηση θεμελίων του Παλαιού Δημαρχείου Πειραιά, στο πλαίσιο της κατασκευής της δυτικής επέκτασης του τραμ προς Πειραιά, αποκαλύφθηκε η θεμέλια λίθος του κτιρίου. Πρόκειται για μαρμάρινη θήκη που ήταν τοποθετημένη σε οριζόντια θέση στον τοίχο. Η καλυπτήρια πλάκα της φέρει στη μία της επιφάνεια επιγραφή όπου αναγράφεται η θεμελίωση του πρώτου Χρηματιστηρίου της Ελλάδας. Η κυρίως θήκη φέρει ορθογώνια εγκοπή όπου είχαν τοποθετηθεί εννέα νομίσματα της εποχής. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Επιτύμβια στήλη του Αγήτορος από τα Μέγαρα. Ο αθλητής εικονίζεται τη στιγμή που καθαρίζει το σώμα του με τη στλεγγίδα μετά την άσκηση. 370-350 π.Χ. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Τμήμα ενεπίγραφης στήλης με αγορανομικό νόμο που αφορά το εμπόριο ψαριών. 117-138 μ.Χ. Στο κείμενο της στήλης ορίζεται απαλλαγή φόρου για τους Ελευσίνιους ψαράδες για τα ψάρια που πωλούνται στην αγορά της Ελευσίνας ‒ «Την επιστολή αυτή να την χαράξετε σε στήλη και να την τοποθετήσετε στον Πειραιά, μπροστά στο Δείγμα. Χαίρεται». Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Μετρολογικό ανάγλυφο. Απεικονίζονται σε κοίλο ανάγλυφο μετρικές μονάδες: το μισό της οργυιάς, η οποία είναι όσο το άνοιγμα των δύο χεριών, ο πήχυς (0,487 μ.) και η σπιθαμή (0,242 μ.), καθώς και δύο μέτρα του ποδός (0,302 μ.) και 0,322 μ.). Το δεύτερο με τη μορφή του κανόνος χρησίμευε για τον υπολογισμό του πήχυ, της σπιθαμής και της οργυιάς. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Δικαστικά πινάκια και αθωωτική ψήφος από σίδερο με επιγραφή ΨΗΦΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑ. Την πρώτη φορά που κάποιος εκλεγόταν δικαστής στην αρχή του έτους, παραλάμβανε ένα είδος δικαστικής ταυτότητας, το πινάκιο. Όταν οι διάδικοι τελείωναν τους λόγους τους, οι δικαστές καλούνταν να ψηφίσουν, μυστικά, για την ενοχή ή όχι του κατηγορουμένου με δύο χάλκινους δίσκους, τις ψήφους. Οι ψήφοι τοποθετούνταν σε δύο ξεχωριστές κάλπες. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Αγορανομική επιγραφή με τις τιμές των ειδών που προσφέρονταν στα εφθοπωλεία, καταστήματα ανάλογα με τα σημερινά πατσατζίδικα. Αναφέρονται ποδαράκια, κεφαλάκι, μυαλό, κοιλίτσα, στήθος, συκωτάκι, πλεμόνια. Στον κατάλογο προηγούνται ως ακριβότερα τα χοιρινά, ακολουθούν τα κατσικίσια, στο τέλος τα βοδινά. Οι τιμές είναι για ένα μισόκιλο (μνα) και δίνονται σε χαλκούς ή σε αναλογία με την τιμή του κρέατος. Η στήλη ξαναγράφτηκε (στο πλάι) το 86 π.Χ. μετά την καταστροφή του Πειραιά από τον Σύλλα. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
8 άγνωστα εκθέματα από την πολύτιμη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά Facebook Twitter
Μέρος επιτύμβιας στήλης με την παράσταση δέντρου και τα λείψανα αντρικής μορφής. Στο τύμπανο υπάρχει φοινικική επιγραφή που μαρτυράει, μαζί με άλλες, την ύπαρξη φοινικικής παροικίας στον Πειραιά. Στο επιστύλιο σώζεται το τελευταίο γράμμα από το ελληνικό όνομα του νεκρού. Πρώτο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Αρχαιολογία & Ιστορία
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αρχαίο φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Το σπάνιο τεχνούργημα βρέθηκε κατά τη διάρκεια ενός συνεχιζόμενου ανασκαφικού έργου στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας στη Μικρά Ασία και χρονολογείται στον πέμπτο αιώνα
THE LIFO TEAM
Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Το μνημείο Ασλάν Καγιά (Βράχος του Λέοντος), ένα μνημείο 2.600 ετών που παρουσιάζει μορφές σφίγγας και μια εικόνα θηλυκής θεότητας που πλαισιώνεται από λιοντάρια
THE LIFO TEAM
Ναυάγιο Αντικυθήρων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένας θησαυρός της ενάλιας αρχαιολογίας

Η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» παρουσιάζει τις πιο σύγχρονες αποκαλύψεις και ευρήματα για το θρυλικό ναυάγιο, προσφέροντας την πληρέστερη μέχρι σήμερα καταγραφή της ιστορίας του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ποιοι ήταν οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν στην αθηναϊκή πεδιάδα επί Οθωμανών; Ποιες είναι οι πηγές, τα σωζόμενα μνημεία, τα χωριά και τα μοναστήρια που απλώνονται στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Πάλλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Warwick δείχνει ότι η άνοδος του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας ξεκίνησε τουλάχιστον έναν αιώνα νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε
THE LIFO TEAM
Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τo χρυσάφι των ελληνιστικών χρόνων έρχεται στο μουσείο Μπενάκη

Σημαντικά κοσμήματα αλλά και τα αποτελέσματα μιας ενδελεχούς έρευνας πάνω στην τεχνογνωσία της κατασκευής των κοσμημάτων των ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τους δύο πυλώνες της μεγάλης έκθεσης που ξεκινά στο Μουσείο Μπενάκη. Τριάντα μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού συμμετέχουν στην έκθεση-σταθμό. Η επιμελήτρια Ειρήνη Παπαγεωργίου και ο κοσμηματοποιός και επιστημονικός σύμβουλος Άκης Γκούμας μας ξεναγούν στην έκθεση.
M. HULOT
Πως διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Ιστορία μιας πόλης / Πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Δαυίδ Ναχμία για τη ζωή και την πορεία του πρωτοπόρου συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού των αρχών του 20ού αιώνα Αττίκ, την «Μάντρα» του και την ιστορία του τραγουδιού «Ζητάτε να σας πω».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM

σχόλια

1 σχόλια
Kαλό το άρθρο και μπράβο σας για το αφιέρωμα και τις φωτογραφίες, των σπουδαίων αυτών εκθεμάτων. Θα ήθελα και κάποια ενδεικτική φωτογραφία από την Αίθουσα με τα Χάλκινα εκθέματα τα οποία είναι και το "βαρύ χαρτί" του συγκεκριμένου Μουσείου!