Στέφανος Μαλιάτσης

Στέφανος Μαλιάτσης Facebook Twitter
Ένα τμήμα ανταρτών του Ορέστη, τον Μάρτιο του 1943.
0



ΤΑ ΔΕΡΒΕΝΟΧΩΡΙΑ 'Η ΑΡΑΒΑΝΙΤΟΧΩΡΙΑ της Βοιωτίας επιτηρούνται και προστατεύονται από το 34ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ.

Τη νύχτα της 15ης Oκτωβρίου 1943 μια δύναμη περίπου εκατόν είκοσι Γερμανών από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας, με οδηγό κάποιον σύγχρονο Εφιάλτη, κατορθώνει περνώντας από δύσβατα μονοπάτια, να βρεθεί πίσω από τη γραμμή των ανταρτών και βαδίζει εναντίον του χωριού Πύλη.

Oι αντάρτες αιφνιδιάζονται. Χάνουν πολύτιμο χρόνο, νομίζοντας ότι πρόκειται για ευρύτερο σχέδιο περικύκλωσης.

Ώσπου να φτάσουν στο απειλούμενο χωριό, αναλαμβάνουν την άμυνα της Πύλης οι χωρικοί. Με ό,τι όπλο έχει ο καθένας και φυσικό ηγέτη τον τσοπάνο Στέφανο Μαλιάτση, ταμπουρώνονται μπροστά από τα πρώτα σπίτια του χωριού.

Προς το ξημέρωμα διακρίνουν τους Γερμανούς να ανηφορίζουν, αλλά βλέπουν και κάτι που τους παγώνει.

Μπροστά τους, σαν ασπίδα, οι «γενναίοι» στρατιώτες του Γ΄ Ράιχ κρατάνε τρία μικρά παιδιά. Το ένα είναι ο γιος του Στέφανου Μαλιάτση.

Κανένας Πυλιώτης δεν διανοείται να κάνει την αρχή. Όλοι περιμένουν την αντίδραση του πατέρα. Oι Γερμανοί όλο και πλησιάζουν.

«Λέγε, Στέφα», τον ρωτάνε από γύρω οι ταμπουρωμένοι συγχωριανοί του.

Προς το ξημέρωμα διακρίνουν τους Γερμανούς να ανηφορίζουν, αλλά βλέπουν και κάτι που τους παγώνει. Μπροστά τους, σαν ασπίδα, οι «γενναίοι» στρατιώτες του Γ΄ Ράιχ κρατάνε τρία μικρά παιδιά. Το ένα είναι ο γιος του Στέφανου Μαλιάτση. Κανένας Πυλιώτης δεν διανοείται να κάνει την αρχή. Όλοι περιμένουν την αντίδραση του πατέρα. Oι Γερμανοί όλο και πλησιάζουν.

«Τη ζωή του τη διαθέτει και μια και δέκα φορές κανείς. Και χιλιάδες, εκατομμύρια άνθρωποι την έχουν διαθέσει εθελοντικά. [...] Πόσοι όμως, σ' όλων των χωρών την ιστορία, πόσοι πατέρες βρέθηκαν σε αυτές τις τραγικές στιγμές. [...] Στιγμές όμως μόνο, ούτε ολόκληρο λεπτό δισταγμός του Στέφα». (Φ. Γρηγοριάδης)

«Πυρ», βόγκηξε ο Στέφας.

Τα τουφέκια πήραν φωτιά γύρω του. Μαζί με τους πρώτους Γερμανούς έπεσαν και τα παιδιά.

Στέφανος Μαλιάτσης Facebook Twitter
Ο Στέφας Μαλιάτσης με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά του (δεξιά ο Γιώργος).

Οι Γερμανοί είναι φοβεροί πολεμιστές και βαριά εξοπλισμένοι. Τα πολυβόλα τους θερίζουν τις θέσεις των χωρικών και φαίνεται ζήτημα χρόνου να ποδοπατήσουν τα κορμιά τους.

Αλλά δεν πέρασαν. Oι χωρικοί της Πύλης τούς κράτησαν καθηλωμένους τρεις ολόκληρες ώρες.

  

Ώσπου φάνηκε, τρέχοντας πρώτος μπροστά, ο αθάνατος Καλλίας (μόνιμος ανθυπολοχαγός Χαράλαμπος Μώκος) με τον λόχο του και έβαλαν τους επιδρομείς στη μέση.

Η άγρια μάχη τερματίστηκε το σούρουπο. Oι Γερμανοί είχαν τύχη οικτρή: ογδόντα νεκροί ανάμεσα στις πέτρες και στα αγριόχορτα και οι υπόλοιποι σαράντα τρεις αιχμάλωτοι, με μόνο έναν αντάρτη νεκρό.

O ιερωμένος του ελασίτικου 34ου Συντάγματος, αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Πέπας, κατεβαίνει στο πεδίο της μάχης:

«Προχωρώντας μέσα από τους 80 σκοτωμένους Γερμανούς, βρέθηκα στην πιο συγκλονιστική σκηνή. Χάμω κείτονταν νεκρά τα πυλιώτικα τσοπανόπουλα, ανάσκελα, καθώς τα κορμιά τους ήταν ζεστά ακόμα. [...] Σκύβω και τα χαϊδεύω λέγοντας συγχρόνως επικήδειες ευχές. Καθώς σηκώνομαι, αντικρίζω λίγο πιο πέρα τον Στέφα να στέκεται με τ' όπλο στο χέρι, πάνω απ' το νεκρό παιδί του. O Στέφας, μόλις φτάνω κοντά του, με σπαραγμό ψυχής μου λέει: "Παπα-Χρυσόστομε, από βόλια γερμανικά σκοτώθηκε ο γιος μου και τ' άλλα μας παιδιά ή από δικά μας βόλια;". "Στέφα", του απαντώ, "για την πατρίδα, για την πατρίδα έγιναν όλα αυτά"». (Ορέστης, Απογευματινή, 26.2.1958).

Το μεταπολεμικό ευχαριστώ της πατρίδας στον Στέφανο Μαλιάτση, ήταν να βαλθούν τα σαΐνια της εθνικοφροσύνης να αποδείξουν ότι ο απλός τσοπάνος ήταν κομμουνιστής. Ο άνθρωπος δεν είχε ιδέα από πολιτική.

Τελικά ένας θρασύτατος αξιωματικός της Αστυνομίας τον μέμφθηκε αποπάνω για τις πολλαπλές ταλαιπωρίες που τον υπέβαλαν: «Ποιος σου είπε, ρε, να πολεμήσεις τους Γερμανούς;».

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Το μνημείο Ασλάν Καγιά (Βράχος του Λέοντος), ένα μνημείο 2.600 ετών που παρουσιάζει μορφές σφίγγας και μια εικόνα θηλυκής θεότητας που πλαισιώνεται από λιοντάρια
THE LIFO TEAM
Ναυάγιο Αντικυθήρων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένας θησαυρός της ενάλιας αρχαιολογίας

Η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» παρουσιάζει τις πιο σύγχρονες αποκαλύψεις και ευρήματα για το θρυλικό ναυάγιο, προσφέροντας την πληρέστερη μέχρι σήμερα καταγραφή της ιστορίας του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ποιοι ήταν οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν στην αθηναϊκή πεδιάδα επί Οθωμανών; Ποιες είναι οι πηγές, τα σωζόμενα μνημεία, τα χωριά και τα μοναστήρια που απλώνονται στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Πάλλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Warwick δείχνει ότι η άνοδος του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας ξεκίνησε τουλάχιστον έναν αιώνα νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε
THE LIFO TEAM
Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τo χρυσάφι των ελληνιστικών χρόνων έρχεται στο μουσείο Μπενάκη

Σημαντικά κοσμήματα αλλά και τα αποτελέσματα μιας ενδελεχούς έρευνας πάνω στην τεχνογνωσία της κατασκευής των κοσμημάτων των ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τους δύο πυλώνες της μεγάλης έκθεσης που ξεκινά στο Μουσείο Μπενάκη. Τριάντα μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού συμμετέχουν στην έκθεση-σταθμό. Η επιμελήτρια Ειρήνη Παπαγεωργίου και ο κοσμηματοποιός και επιστημονικός σύμβουλος Άκης Γκούμας μας ξεναγούν στην έκθεση.
M. HULOT
Πως διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Ιστορία μιας πόλης / Πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Δαυίδ Ναχμία για τη ζωή και την πορεία του πρωτοπόρου συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού των αρχών του 20ού αιώνα Αττίκ, την «Μάντρα» του και την ιστορία του τραγουδιού «Ζητάτε να σας πω».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM