Δύο ταινίες που είδαμε πριν μερικές ώρες, που προβάλλονται απόψε και που αποτελούν έξοχα δείγματα ηλεκτρισμένου σινεμά είναι το ΄71 και τα Χέρια βρώμικα, από την Αγγλία και από την Κολομβία αντίστοιχα. Κοινό χαρακτηριστικό αυτών των ταινιών είναι η άμυνα των ανθρώπων απέναντι στον παραλογισμό και τις εχθροπραξίες - μία άμυνα που εκδηλώνεται με συναισθήματα κρυμμένης τρυφερότητας και ευαισθησίας. Δεν είναι τυχαίο που δύο χαρακτήρες τελείως διαφορετικοί, εφόσον διαφορετικά είναι εξίσου και τα δύο φιλμ, κλαίνε όταν φτάνουν στο σημείο να διαπράξουν φόνο.
Το ΄71 που σκηνοθέτησε ο Γιαν Ντεμάνζ διαδραματίζεται ακριβώς στο 1971, στο Μπέλφαστ της Ιρλανδίας, τότε που η πόλη θύμιζε πεδίο μάχης μεταξύ Προτεσταντών και Καθολικών. Παρακολουθούμε την ιστορία του Χουκ, ενός συνεσταλμένου φαντάρου του βρετανικού στρατού (εξαιρετικός πραγματικά ο νέος ηθοποιός Τζακ Ο΄Κόνελ) που στέλνεται με το λόχο του στην Ιρλανδία προς βοήθεια της τοπικής αστυνομίας. Κατά την έφοδο σε ένα σπίτι, προξενείται ανταρσία στους δρόμους και ο Χουκ εγκαταλείπεται από τη μονάδα του. Από κει και πέρα ξεκινά η οδύσσεια του στις φλεγόμενες οδούς και στα σοκάκια του Μπέλφαστ, εφόσον δύο διαφορετικές αντίπαλες ομάδες τον αναζητούν. Ο Χουκ προσπαθεί να επιβιώσει, ενόσω γύρω του άνθρωποι πέφτουν νεκροί από σφαίρες, το μίσος βασιλεύει παντού και η νύχτα γίνεται Κόλαση.
Η ταινία είναι μια καθηλωτική περιπέτεια με τρομερά καλογυρισμένες σκηνές μαχών και συγκρούσεων, όλο αγωνία για το αν θα τα καταφέρει ο πρωταγωνιστής να σωθεί και να γυρίσει σώος στην πατρίδα του και στο μικρό παιδί που τον περιμένει. Ως ταινία εποχής, αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ντοκουμέντο για μία από τις πιο μαύρες σελίδες της νεότερης ιστορίας της Αγγλίας και της Ιρλανδίας, ένα χρόνο πριν από τη διαβόητη Ματωμένη Παρασκευή που κόστισε τη ζωή 9 ανθρώπων.
Το μεγαλύτερο ατού της όμως είναι ο ουμανισμός που αναδύεται μέσα από τη φρίκη του πολέμου: Ο σκηνοθέτης θέλει τον ήρωα του να έχει μία ιδιαίτερη σχέση αγάπης με τα μικρά παιδιά, απ' αυτό που άφησε πίσω του και το άλλο αγόρι που σκοτώνεται κατά την ανατίναξη της παμπ μέχρι τον έφηβο επίδοξο στρατευμένο δολοφόνο. Και στο επίκεντρο, η πιο τυφλή και φανατική βία, ικανή να μετατρέψει ανθρώπους σε ψυχρούς εκτελεστές.
Δεν μου κάνει καμία εντύπωση που το ΄71 ήταν υποψήφιο για τη Χρυσή Άρκτο του φεστιβάλ Βερολίνου. Ένα σινεμά τόσο νευρώδες και ορμητικό, αλλά και τόσο ανθρώπινο παράλληλα!
Σχεδόν τα ίδια βασικά χαρακτηριστικά διαθέτει και η δεύτερη ταινία, το Manos Sucias (ελλ. τίτλος Χέρια βρώμικα), μία συμπαραγωγή Κολομβίας και ΗΠΑ σε σκηνοθεσία Τζόσεφ Κουμπότα Βλάντικα με το όνομα του Σπάικ Λι να φιγουράρει στο ζενερίκ έναρξης ως παραγωγός!
Εδώ ήρωες είναι ένας απεγνωσμένος ψαράς που οι παραστρατιωτικοί σκότωσαν το παιδί του και ένας αφελής 19χρονος ράπερ. Οι δύο αυτοί άνθρωποι, το ίδιο χτυπημένοι από τη μοίρα, δέχονται να μεταφέρουν κοκαΐνη αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε μία τορπίλη, διασχίζοντας τον Ειρηνικό. Αρχικά σκοτώνουν τον έτερο συνεργάτη τους, λευκό και ρατσιστή μαζί τους, έπειτα έχουν να αντιμετωπίσουν τις θαλάσσιες περιπολίες του Λιμενικού και η αγωνία φτάνει στο ζενίθ της όταν αποκοιμούνται και κάποιος τους κλέβει την τορπίλη με το stuff. Δεν πρόκειται, όμως, για κάποιον επικίνδυνο ''μεγαλοκαρχαρία'', αλλά για ένα μικρό φτωχό αγόρι που χρειάζεται λίγη κοκαΐνη για να κάνει καλά την άρρωστη ετοιμοθάνατη γιαγιά του. Στο τέλος, τα ναρκωτικά παραδίδονται εκεί που ήταν να παραδοθούν, πέφτει το χρήμα και οι ήρωες επιστρέφουν στις φτωχικές φαβέλες με το όνειρο για μια καλύτερη ζωή.
Εντυπωσιακή περιπέτεια, γυρισμένη σε αυθεντικά τοπία (η μισή διαδραματίζεται εν πλω και η άλλη μισή μεσ' στην κολομβιανή ζούγκλα) που σε κάνει να συμπαθήσεις τους δύο φτωχοδιάβολους - βαποράκια, καθώς βρίσκονται είτε κατά λάθος, είτε από απόγνωση σ' αυτό το θλιβερό πόστο. Σκληρότητα απ' τη μία, ουμανισμός απ' την άλλη, καθώς παρακολουθούμε να παίζουν τη ζωή τους κορώνα - γράμματα, να γελάνε, να κλαίνε, να μαλώνουν, να συμφιλιώνονται με τη δύναμη της μουσικής, ανίκανοι για να αφαιρέσουν μιαν άλλη ζωή και ουσιαστικά για να εκπληρώσουν την επικίνδυνη αποστολή τους. Κι όταν την εκπληρώνουν με επιτυχία, ένα πολυφωνικό αφρικανικό τραγούδι θυμίζει στον θεατή πως όλοι οι άνθρωποι έχουν αν μη τι άλλο δικαίωμα στ' όνειρο.
Ας έχει τη δομή ενός περιπετειώδους θρίλερ κι ας πέφτουν κι εδώ οι επί μέρους ηθοποιοί σαν τα κοτόπουλα. Τα Χέρια βρώμικα είναι κατά βάθος μια πολύ συγκινητική - ''έθνικ'' θα τολμούσα να τη χαρακτηρίσω - ταινία με κάθε πλάνο της να στάζει αλήθεια και να αποτελεί εμπειρία. Δικαίως συμμετείχε στα μεγαλύτερα φεστιβάλ παγκοσμίως, κάνοντας αίσθηση!
Info:
Το ΄71 προβάλλεται σήμερα στις 20.00 στην αίθουσα Ideal και επαναπροβάλλεται την Τετάρτη 24/9, στις 20.15 στην αίθουσα Δαναός 2.
Τα Χέρια βρώμικα προβάλλονται σήμερα στις 17.45 στην αίθουσα Δαναός 1 και επαναπροβάλλονται αύριο, Τρίτη 23/9, στις 19.30 στην αίθουσα Δαναός 2.
σχόλια