Προλογίζοντας τον σκηνοθέτη Jivan Avetysian

Προλογίζοντας τον σκηνοθέτη Jivan Avetysian Facebook Twitter
0

Προλογίζοντας τον σκηνοθέτη Jivan Avetysian Facebook Twitter

 

Μεγάλη η χαρά και η τιμή σαν με κάλεσε ο φίλος μουσικός Στέφανος Δεκεριάν να προλογίσω την πρώτη προβολή της ταινίας του Τζιβάν Αβετισιάν στην Αθήνα. Με το σύγχρονο σινεμά της Αρμενίας πρωτοήρθα σε επαφή πριν από ενάμισι χρόνο στη Λεμεσό, κατά τη διεξαγωγή του φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Κύπρου. Μία ταινία από τις διαγωνιζόμενες λεγόταν ''Short message'' σε σκηνοθεσία ενός νέου παιδιού, συμπατριώτη του Τζιβάν, με το όνομα Βαρντάν Ντανιελιάν. Το ''Short message'' διαρκούσε μόλις 12 λεπτά και στην ουσία επρόκειτο για ένα ποίημα εν είδει καταγραφής της ιστορικής Μνήμης.Οι Αρμένιοι, βλέπετε, όπως και οι Έλληνες, ανήκουν στους λαούς που τους αρέσει να κρατάνε ανοιχτούς λογαριασμούς με το παρελθόν, με όση οδύνη εμπεριέχεται σ' αυτό.

Οι ήρωες του Αβετισιάν κλαίνε, αγγίζονται, φιλιούνται, δεν τσιγγουνεύονται την αγάπη παρά τις αντιξοότητες που ζούνε.

Κοινός παρανομαστής η εθνική τραγωδία. Για εκείνους, τους Αρμένιους, η Γενοκτονία τους, η Γενοκτονία των Αρμενίων όπως ονομάστηκε και όπως σήμερα, μετά από έναν αιώνα, τη θυμόμαστε. Αναρίθμητοι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν απ' αυτήν και κατέθεσαν έργα σημαντικά στη λογοτεχνία, στη μουσική και κυρίως στον κινηματογράφο.

Για εμάς, πάλι, τους Έλληνες, η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 ήταν ένα επίσης σύνηθες θέμα ταινιών της εγχώριας παραγωγής μας - όχι απαραιτήτως στεγνά ιστορικές ταινίες. Τα φαντάσματα του Εμφυλίου, βέβαια, εξακολουθούν να παραμένουν το υπ'αριθμ. 1 κινηματογραφικό ''ελληνικό'' θέμα. Μπορώ, έτσι, να θυμηθώ τον ''Διωγμό'' του Γρηγόρη Γρηγορίου και φυσικά το ''1922'' του Νίκου Κούνδουρου. Αντίστοιχα, εκτός από το μικρού μήκους ''Short message'' του Ντανιελιάν, ανατρέχω στο θρυλικό ''Αμέρικα - Αμέρικα'' του Ελία Καζάν και στο ''Αραράτ'' του Ατόμ Εγκογιάν, ταινίες που φανέρωσαν μέσα στο πέρασμα του χρόνου πόσο σημαντική είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης του κάθε λαού.

Προλογίζοντας τον σκηνοθέτη Jivan Avetysian Facebook Twitter

Ξαφνικά εμφανίζεται ένας νέος σκηνοθέτης από το Ναγκόρνο Καραμπάχ και αποφασίζει να ασχοληθεί με μία νεότερη τραγωδία στον τόπο του. Μια τραγωδία που ταυτίστηκε με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και τη διεκδίκηση του Ναγκόρνο Καραμπάχ από την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν. Αποτέλεσμα: Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι να βρουν το θάνατο ή να διωχτούν από τις εστίες τους σε έναν πόλεμο που διήρκησε ακριβώς έξι χρόνια, δύο μήνες, τρεις εβδομάδες και μία ημέρα.

Ο Τζιβάν Αβετισιάν χωρίς να είναι ιστορικός, ξαναγράφει την πρόσφατη ιστορία της γενέτειρας του. Ένας Καυκάσιος, εντυπωσιακά περίτεχνος μεσ' στην απλότητα του, που κάνει αυτού του είδους σινεμά, διότι δε μπορεί να κάνει διαφορετικό. Διότι η ευρωπαϊκή κουλτούρα του δεν χαράχθηκε σε καλοστρωμένες λεωφόρους, αλλά σε χωράφια της αγροτικής ζωής. Με εικόνες ανεξάντλητες που αν τις απογυμνώσεις από το δυνατό σεναριακό τους περίβλημα, θα μπορούσαν να δείχνουν ένα κομμάτι γης της Ελλάδας ή της Κάτω Ιταλίας, της Ινδίας ή του Ιράν.

Ούτε πολιτικά στρατευμένος είναι ο Τζιβάν Αβετισιάν. Τα όποια σύμβολα του δε χρειάζονται αποσυμβολοποίηση: Είναι τα βλέμματα των μικρών παιδιών - χοάνες μέσα από τις οποίες μπορεί να διακηρύξει κανείς τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως θα έλεγε και η Λένα Πλάτωνος.

Μέσα από την ιστορία τριών παιδιών, ουσιαστικά μέσα από ένα δράμα σε τρεις πράξεις, ο σκηνοθέτης μας φανερώνει τη βαθύτατη ανθρωπιά του και την απέχθεια του για κάθε τι βίαιο, άσκημο και κακό.

Προλογίζοντας τον σκηνοθέτη Jivan Avetysian Facebook Twitter

Οι ήρωες του Αβετισιάν κλαίνε, αγγίζονται, φιλιούνται, δεν τσιγγουνεύονται την αγάπη παρά τις αντιξοότητες που ζούνε. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν η εξωτερίκευση των συναισθημάτων μετράει για τους Αρμένιους και είναι κάτι συνηθισμένο στην κοινωνία τους ή αν ο δημιουργός τούς έκανε σκόπιμα τόσο εκδηλωτικούς και εξωστρεφείς. Αυτό θα πει, πάντως, ότι αντιμετωπίζει την ειλικρίνεια στις σχέσεις των ανθρώπων δίχως κανένα περιορισμό - προϊόν κοινωνικών συμβάσεων.

Οι τρεις ιστορίες του Αβετισιάν συμβαίνουν παράλληλα και ανεξάρτητα μεταξύ τους για να σηματοδοτήσουν μετά από 90 λεπτά το τέλος ενός κινηματογραφικού ταξιδιού, ικανού να ξυπνήσει τις πιο ξέθωρες αισθήσεις του θεατή. Το ''Tevanik'' αφήνει την ίδια ακριβή αίσθηση με το ''Ποίημα για τον λαό της Αρμενίας'' του συνθέτη Αλεξάντερ Αρουτιουνιάν και του ποιητή Γκεβόργκ Εμίν. Δύο αυθεντικά έργα τέχνης, ένα σύγχρονο κινηματογραφικό και ένα παλαιότερο μουσικό, φτιαγμένα από ανθρώπους με απόλυτη γνώση του κόσμου και της ροής του.

Κρατήστε, φεύγοντας, τα μεγάλα μάτια του Αράμ, της Αστγίκ και του Τεβανίκ, αυτές τις πιο ήρεμες κραυγές απελπισίας ενάντια στη φρίκη και στον παραλογισμό του πολέμου.

Και ας συνειδητοποιήσουμε όλοι μαζί πως ο Τζιβάν Αβετισιάν με την, δικαίως πολυβραβευμένη, ταινία του δικαίωσε αυτό που είχε πει κάποτε ο Νίκος Καζαντζάκης: Βίγλα αψηλή στα φρένα μας η Μνήμη...

* Η προβολή της ταινίας ''Tevanik'' του Αρμένιου Τζιβάν Αβετισιάν γίνεται σήμερα στις 20.30 στον Ιανό της Σταδίου. Την εκδήλωση διοργανώνουν η Αρμενική Εθνική Επιτροπή και ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Νέας Σμύρνης. Προλογίζουν ο ίδιος ο Τζιβάν Αβετισιάν, ο δημοσιογράφος Βαγγέλης Παναγόπουλος, η ηθοποιός Δήμητρα Χατούπη και ο σκηνοθέτης - δημοσιογράφος Αντώνης Μποσκοΐτης. Είσοδος ελεύθερη.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Οθόνες / Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Ξεκίνησε ως εφηβικό είδωλο στα ’80s, πρωταγωνίστησε σε δύο εμβληματικές ταινίες του Κόπολα και έχτισε την καριέρα του επιλέγοντας ταινίες με γνώμονα τα ενδιαφέροντά του. Στα 60 του έχει συνδεθεί με μερικές από τις πιο αγαπημένες καλτ ταινίες διεθνώς, δηλώνει ζωγράφος και διατηρεί σημαντική συλλογή τέχνης. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει έναν τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Οθόνες / 10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Δέκα ταινίες που εξασφαλίζουν δέκα ξεχωριστές προβολές, απαραίτητες για κάθε σινεφίλ, από συγκινητικά δράματα και γαλλικά policier μέχρι καλαίσθητα ντοκιμαντέρ και ατμοσφαιρικά θρίλερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες μας σε μια χορταστική συνέντευξη για τη ζωή, το έργο και τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει εδώ και έξι δεκαετίες πίσω από την κάμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Οθόνες / Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Ένα νέο ντοκιμαντέρ ρίχνει για πρώτη φορά φως στους 18 μήνες που ο πρώην Beatle και η Γιόκο Όνο εγκαταστάθηκαν σ΄ ένα ταπεινό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο συνέβαιναν καθημερινά έντονες ριζοσπαστικές ζυμώσεις.
THE LIFO TEAM
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM