Φανταστείτε να είστε μέσα σε ένα πιάνο και το πιάνο να είναι τόσο μεγάλο όσο μια αίθουσα συναυλιών.
Φανταστείτε να είστε μέσα σε ένα πιάνο. Φανταστείτε ότι το πιάνο επεκτείνεται και καταλαμβάνει το μέγεθος μιας αίθουσας συναυλιών. Αυτή είναι μια εγκατάσταση που το EMPAC (experimental media performing art centre) ανέθεσε στον συνθέτη Σταύρο Γασπαράτο. Η εγκατάσταση και η συναυλία βασίζονται στην ιδέα του prepared piano, μιας παράδοσης όπου βίδες, καουτσούκ, και άλλα στοιχεία είναι συνδεδεμένα με τις χορδές μέσα σε ένα πιάνο, και αλλοιώνουν τον ήχο. Με βάση τις πολλές διάσημες συνθέσεις που υπάρχουν, ο Γασπαράτος μετατρέπει την ιδέα σε μια μοναδική ηλεκτρονική μορφή.
Ο συνθέτης Σταύρος Γασπαράτος, κάνει πρεμιέρα στο EMPAC, στο Τρόι της Νέας Υόρκης, στις 7 Νοεμβρίου, με αυτό το καινούργιο προσωπικό πρότζεκτ. Το EMPAC είναι ένα κέντρο experimental media performing art centre, στο οποίο φτάνουν και πειραματίζονται με τον ήχο καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Εμπνευσμένος από τα έργα του John Cage, επιχειρεί τη δική του δουλειά στο prepared piano.
Τον συναντήσαμε για να λύσουμε τις απορίες μας
Θα μας εξηγήσετε τι σημαίνει prepared piano;
Διάφοροι συνθέτες, με πιο γνωστό τον John Cage έχουν γράψει έργα για prepared piano, που σημαίνει ότι με μηχανικούς τρόπους προετοίμαζαν ένα πιάνο. Βάζοντας ελάσματα, βίδες, διάφορα πράγματα και φτιάχνοντας ένα τμήμα του πιάνου να ακούγεται σαν κρουστό και όχι πια σαν πιάνο. Εμπνευσμένος από αυτή την ιδέα εγώ, είπα να φτιάξω μια εγκατάσταση που να αφορά ένα πιάνο το οποίο θα είναι ηλεκτρονικά και όχι μηχανικά προετοιμασμένο.
Δηλαδή η σύνδεση του πιάνου αυτή τη φορά είναι με ηλεκτρονικό υπολογιστή;
Ναι, θα υπάρχει ζωντανά επεξεργασία από τον υπολογιστή. Έτσι κατά κάποιο τρόπο φτιάχνουμε ένα καινούργιο όργανο. Τμήματα του πιάνου, παράγουν καινούργιους ήχους ζωντανά, επειδή τροφοδοτούνται από έναν υπολογιστή. Αυτό αφορά το πρώτο μισό μέρος της εγκατάστασης.
Το δεύτερο μισό είναι ότι το κοινό ακούει την performance αυτή, το έργο το οποίο θα γράψω γι’ αυτή την εγκατάσταση, μέσα σε ένα surround σύστημα 24 καναλιών. Αυτό έχει σαν πρόθεση να τοποθετήσει το κοινό «μέσα στο πιάνο», να νιώσουν δηλαδή ότι η σύνθεση που ακούνε παράγεται από ένα εικονικό όργανο το οποίο είναι οικείο στον άνθρωπο.
Πόσο καιρό πειραματίζεστε με αυτή την εφαρμογή;
Ήμουν εκεί όλο τον Αύγουστο, όπου ουσιαστικά έκανα πειράματα και ασχολήθηκα με τα τεχνικά μέρη. Τώρα έχω ξεκινήσει να γράφω τη μουσική γι’ αυτό και πηγαίνω πίσω στην Αμερική 22 του Οκτωβρίου και μετά από πρόβες δύο εβδομάδων θα το παρουσιάσω εκεί στις 7 Νοεμβρίου εκεί. Στην ουσία πρόκειται για ένα συνδυασμό του κλασικού ήχου και του κλασικού τρόπου γραφής με ένα συνδυασμό της τεχνολογίας και του σύγχρονου τρόπου γραφής στην πραγματικότητα.
Στην Ελλάδα πόσο έχουμε προχωρήσει σε αυτές τις εφαρμογές και τα πειράματα του ήχου;
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα που πειραματίζονται με τη συνύπαρξη του κλασικού ήχου με τον ηλεκτρονικό. Δυστυχώς αυτό συμβαίνει περισσότερο σε ένα χώρο ακαδημαϊκό, και λιγότερο από συνθέτες που έχουν πρόθεση να έρθουν σε επαφή και να αγκαλιάσουν το ευρύ κοινό. Επόμενο πρόβλημα ή εμπόδιο, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, είναι ότι δεν υπάρχουν χώροι. Tο προφίλ του 90% από αυτά τα πράγματα που γίνονται στην Ελλάδα έχουν έναν ακαδημαϊκό χαρακτήρα.
Εσάς ποιά είναι η πρόθεσή σας με αυτό το έργο;
Η πρόθεσή μου δεν είναι να κάνω ένα έξυπνο κι ενδιαφέρον installation που να έχει απλά πολλή τεχνολογία, η δική μου πρόθεση είναι να φτιάξω ένα καινούργιο όργανο για το οποίο θα γράψω ένα μουσικό έργο. Ο τελικός μου στόχος δεν είναι η τεχνική, το τεχνικό επίπεδο, αλλά είναι το να χρησιμοποιήσω αυτά τα καινούργια υλικά για να γράψω ένα ενδιαφέρον έργο για αυτά.
Αυτές οι εγκαταστάσεις έχουν και ένα επίπεδο εφεύρεσης;
Ένα μεγάλο του κομμάτι έχει να κάνει με μία έρευνα που κάνω για τον surround ήχο αλλά και για το πώς το φυσικό όργανο αυτό, ο μηχανισμός του, μπορεί να παράξει άλλα πράγματα άλλο ήχο. Το ίδιο το πιάνο είναι ένα απίθανο όργανο. Σε αυτή την περίπτωση θα έχει επάνω του όλη την τεχνολογία, έναν καινούργιο τρόπο παιξίματος αλλά και έναν καινούργιο τρόπο να ακούς μέσα στην αίθουσα. Επίσης αυτό που με αφορά είναι το ότι μπαίνεις σε μια μεγάλη αίθουσα συναυλιών και βλέποντας ένα μεγάλο πιάνο στο κέντρο της σκηνής, περιμένεις ένα κλασικό κονσέρτο πιάνου, αλλά τελικά αυτό που θα ακούσεις δε θα είναι καθόλου αυτό. Η ανατροπή αυτή έχει να κάνει με τη συνοχή του κλασικού και της τεχνολογίας. Είναι ένα μακρύ ταξίδι και ένα μεγάλο παιχνίδι.
O Σταύρος Γασπαράτος είναι συνθέτης και ασχολείται με τον ψηφιακό ήχο. Συνθέτει μουσική για τον χορό, το θέατρο και τον κινηματογράφο, και συχνά εργάζεται για σόλο μουσικά έργα. Η μουσική του έχει παρουσιαστεί σε όλα τις μεγάλα ελληνικά θέατρα και συναυλιακούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο, και το Μέγαρο Μουσικής. Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί διεθνώς στο Λονδίνο, το Μακάο, τη Νάπολη, το Βερολίνο, το Τορόντο, το Άμστερνταμ, το Παρίσι και τη Σόφια. Έχει συνθέσει μουσική για πάνω από 90 παραγωγές και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του νέου ελληνικού κύματος.
σχόλια