Ακούγοντας το φαλτσέτο στη φωνή του Runes, είναι αδύνατο να μη σου έρθει στο μυαλό η οπερατική φωνή της Anohni. Ο τρόπος που γίνεται η εισαγωγή στο πιο πρόσφατο άλμπουμ του, «Ardour», είναι εντυπωσιακός, το «Money» είναι ένα τραγούδι που ξεδιπλώνει τη μελωδία του, αναφέροντας όλα τα δεινά που προκαλεί η λατρεία για το χρήμα.
Η μεγάλη έκταση και η τεχνική της φωνής του Runes δείχνει ξεκάθαρα ότι έχει γίνει πολλή δουλειά – πέρα από το ταλέντο. «Ξεκίνησα να μελετάω βυζαντινή μουσική στο Μουσικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης στην ηλικία που περνούσα μεταφώνηση και δεν μπορούσα να πάρω μέρος σε άλλες καλλιτεχνικές ομάδες» λέει. «Στη βυζαντινή μουσική ξόδεψα τα πρώτα μου χρόνια, τραγουδώντας μόνο ισοκράτημα, και σιγά-σιγά άρχισα να δουλεύω τη φωνή μου και να χτίζω την έκταση σχεδόν από το μηδέν. Με τον καιρό άρχισα να αλλάζω τεχνικά τη φωνή μου και να ερωτεύομαι τα γυρίσματα και τις μελωδίες που δίνουν έναν ανατολίτικο χαρακτήρα, κάτι που πάντα με τραβούσε.
Η βυζαντινή μουσική, τελικά, με βοήθησε πολύ να συνδυάσω διαφορετικά είδη μουσικής για να δημιουργήσω κάτι που, τουλάχιστον στα δικά μου αυτιά, ήταν καινούργιο. Ο συνδυασμός της ανατολίτικης πνευματικής μουσικής με στοιχεία δυτικής ηλεκτρονικής και ambient σύνθεσης μου έδωσε τη δυνατότητα να περιγράψω ιστορίες φαντασίας και να μπορώ να είμαι ευάλωτος, όπως εγώ ξέρω, μέσα από ένα κομμάτι».
Είμαστε όλοι διαφορετικοί και μόνο αν είσαι ειλικρινής μέσα από τη δουλειά σου μπορείς να προωθήσεις τη μοναδικότητα που όλοι οι άνθρωποι φέρουμε. Αυτός είναι ο λόγος που θεωρώ την τέχνη πολύ σημαντική στην κοινωνία, την ικανότητα κάποιων ανθρώπων να πουν αυτά που όλοι αισθανόμαστε, αλλά δεν συζητάμε.
Ο Runes είναι γέννημα-θρέμμα Θεσσαλονικιός και, πέρα από τη μουσική, σπούδασε και αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, κάτι που τον ώθησε να ασχοληθεί με τη γραφιστική και την επεξεργασία βίντεο, όπως εξηγεί. «Έτσι κατέληξα να μπορώ πλέον σε κάθε πρότζεκτ μου να δουλεύω και στο artwork του άλμπουμ, στα visuals, σε 3D animations και βιντεογραφία» λέει. «Η κύρια αγάπη μου, όμως, ήταν πάντα το τραγούδι και το να γράφω κομμάτια, είτε έχω σκοπό να τα κυκλοφορήσω είτε όχι».
Μόλις ολοκλήρωσε τις σπουδές του μετακόμισε στο Μάντσεστερ της Αγγλίας και έναν χρόνο πριν, ακριβώς πριν ξεκινήσουν οι φασαρίες με τον ιό, γύρισε εδώ για να περάσει την καραντίνα στο πατρικό του.
«Η τέχνη είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βάλει ο καθένας μας τις σκέψεις του σε μία σειρά. Είτε υπάρχει κοινό είτε όχι, για να μπορέσεις να εκφράσεις μια σκέψη σου ή ένα συναίσθημα, πρέπει πρώτα να αναλύσεις την προέλευσή τους, το πώς σου αλλάζουν την καθημερινότητα και τις προσωπικές σου σχέσεις. Η μουσική είναι διέξοδος για μένα από τότε που ήμουν παιδί, έτσι κατάλαβα από νωρίς ότι αυτό θέλω να κάνω το υπόλοιπο της ζωής μου. Επίσης, πολλά από τα πράγματα που θέλω να πω είναι πιο εύκολο να τα πω μέσα από μελωδίες παρά μέσα από τον λόγο. Κάθε φορά που γράφω καινούργια μουσική είναι μια περίοδος θεραπείας, κατά την οποία έρχομαι αντιμέτωπος με πράγματα που κρύβω από την υπόλοιπη καθημερινότητά μου, όπως όλοι μας.
RUNES / ARDOUR visualizer
Μου άρεσε πάντα ο πειραματισμός στη σύνθεση και την παραγωγή. Οποιοσδήποτε καλλιτέχνης έχει σκοπό με κάθε νέα του δουλειά να δοκιμάσει καινούργια πράγματα, μου κινεί το ενδιαφέρον. Όποτε άκουγα δουλειά καλλιτεχνών όπως η Björk, ο David Bowie, η Grimes, η Sevdaliza, οι Massive Attack, οι Röykshopp και οι Fever Ray, σκεφτόμουν: “Α, μακάρι να το είχα γράψει εγώ αυτό”. Ήταν καλλιτέχνες που έσπαγαν τους νόμους και έκαναν αυτό που τους έβγαινε. Γενικά, είχα καταλάβει ότι ένα πρότζεκτ, για να θεωρηθεί τέχνη, έπρεπε να έχει την ανάλογη πρόθεση. Δημιουργώ για να δημιουργήσω και όχι για να πουλήσω.
Το “Ardour” το έγραψα ολόκληρο μέσα σε έναν μήνα, την άνοιξη του 2020. Είχε περάσει ήδη κάποιος καιρός κατά τον οποίο ήμασταν κλεισμένοι στο σπίτι και είχα αρχίσει να αισθάνομαι καλλιτεχνικά φορτισμένος, χωρίς να έχω κάποια διέξοδο. Ήταν όλα κλειστά και, όπως πάντα, στην κοινωνία όπου ζούμε, η τέχνη δεν ήταν προτεραιότητα. Έτσι αποφάσισα για μία ακόμα φορά να δημιουργήσω ένα πρότζεκτ εμπνευσμένο από προσωπικά μου βιώματα, καθώς και απ’ όλα όσα έβλεπα να συμβαίνουν γύρω μου και σε άλλες χώρες.
Γενικά, πρόσεξα ότι τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έχει αρχίσει να μιλάει πιο πολύ για όσα τον ενοχλούν, αναζητά καλύτερες πολιτικές συνθήκες από αυτές που βιώνουμε και αυτό ήθελα να είναι εμφανές μέσα από το άλμπουμ μου. “Ardour” σημαίνει μεγάλος ενθουσιασμός ή πάθος και θεώρησα ότι ήταν πολύ ταιριαστό ως όνομα γιατί, γενικά, όταν γράφω μουσική, με συνεπαίρνει αυτός ο ενθουσιασμός. Είναι πολύ βασικό για εμένα το να μπορώ να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου και με οποιονδήποτε ακούσει το κομμάτι μου.
Στην Αγγλία μετακόμισα στα 22 μου και έψαχνα τρόπους να ξεκινήσω την καριέρα μου στη μουσική. Όσο ζούσα εκεί, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω ανθρώπους απ’ όλον τον κόσμο, προερχόμενους από διαφορετικές κουλτούρες, και να μάθω έναν διαφορετικό τρόπο ζωής από τον ελληνικό. Μέσα από συζητήσεις, βόλτες και συναυλίες μπόρεσα να μάθω πολλά πράγματα, τα οποία σίγουρα υποσυνείδητα τα έβαλα στη μουσική μου. Αυτό που μου λείπει περισσότερο, και ανυπομονώ να ξαναβρώ στο μέλλον, είναι το να περπατάω στο κέντρο του Μάντσεστερ και να ακούω διάφορες γλώσσες. Με κάνει να αισθάνομαι ότι είμαι σε ένα μέρος ανοιχτό σε όλο τον κόσμο.
Είμαστε όλοι διαφορετικοί και μόνο αν είσαι ειλικρινής μέσα από τη δουλειά σου μπορείς να προωθήσεις τη μοναδικότητα που όλοι οι άνθρωποι φέρουμε. Αυτός είναι ο λόγος που θεωρώ την τέχνη πολύ σημαντική στην κοινωνία, την ικανότητα κάποιων ανθρώπων να πουν αυτά που όλοι αισθανόμαστε, αλλά δεν συζητάμε. Έχει γίνει μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και πλέον μπορεί ο κόσμος να αναγνωρίσει πού χρειάζεται να επιμείνει και τι χρειάζεται να αλλάξει.
Παλεύω για την LGBTQIA+ κοινότητα και τα δικαιώματά μας μέσα στην κοινωνία, αλλά, ενώ για εμένα είναι αυτονόητο, για πολλούς ανθρώπους, που δεν έχουν εξοικειωθεί καθόλου με αυτόν τον κόσμο και δεν ξέρουν περί τίνος πρόκειται, μόνο αυτονόητο δεν είναι. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε περισσότερη εκπροσώπηση, για να μπορέσει ο κόσμος που βλέπει την κατάσταση απέξω να καταλάβει ότι δεν γίνεται τίποτα περίεργο, είμαστε άνθρωποι σαν όλους τους υπόλοιπους, που θέλουμε τα ίδια πράγματα.
Αυτό που μου φαινόταν πάντα ενδιαφέρον με τη δουλειά μου είναι ότι όποτε έγραφα μουσική μόνος μου, στο δωμάτιό μου, χωρίς να σκέφτομαι εξωτερικούς παράγοντες και τι θα πούνε οι άλλοι, είχα μια αίσθηση ελευθερίας που μου επέτρεπε να δημιουργώ πρότζεκτ, τα οποία κάποιοι εξελάμβαναν ως provocative. Το ότι άφηνα τον εαυτό μου να βγάλει τη θηλυκότητα που έχω μέσα μου, όταν ήθελα να περιγράψω μια ιστορία πιο ευαίσθητη, πιο γλυκιά, έκανε κάποιους ανθρώπους να αισθάνονται άβολα.
Είναι αυστηρή η κοινωνία μας σε σχέση με το τι ορίζει σωστό για έναν άντρα και μια γυναίκα. Όλα τα υπόλοιπα μας φαίνονται ξένα, αλλά είναι ανθρώπινες αντιδράσεις και επιμένω ότι πάντα πρέπει να τις αφήνουμε να βγουν προς τα έξω.
Μέσα από τη διαδικασία της σύνθεσης κομματιών κατάφερα να μάθω καλύτερα τον εαυτό μου. Είναι σαν μια μορφή θεραπείας. Επίσης, είναι κάτι που δεν έχω συναντήσει σε καμία άλλη δραστηριότητά μου. Η δουλειά μου εκείνη τη στιγμή είναι να σκεφτώ για ποιο πράγμα θέλω να γράψω και μετά να ξεκινήσω έναν διάλογο με τον εαυτό μου για να μπορέσω να βάλω τις σκέψεις μου σε μία σειρά. Η ζημιά είναι προφανές ότι είναι οικονομική. Δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά αν το κίνητρό σου είναι να βγάλεις λεφτά για να μπορέσεις να στηρίξεις τη ζωή σου. Επίσης, μου φαινόταν πάντα αστείο το ότι σε αυτόν τον χώρο δεν βγάζεις καθόλου λεφτά, μέχρι να βγάλεις κάποια στιγμή πολλά. Δεν υπάρχει τίποτα ενδιάμεσα.
Στην Ελλάδα, πέρα από τον οικονομικό τομέα, νομίζω ότι πολλοί καλλιτέχνες έχουν έρθει αντιμέτωποι με την πραγματικότητα της κατάστασής μας και με το αν πρέπει να μιλήσουν και τι θα πουν. Δυστυχώς, είναι πολύ δύσκολο να πρέπει να αλλάζεις την εμφάνιση και την προσωπικότητά σου ώστε να αρέσεις περισσότερο σε κάποιον κόσμο και να έχεις πιθανότητες, κάποια στιγμή, να κάνεις επιτυχία. Νομίζω, όμως, ότι πολύς κόσμος πλέον προτιμάει να εκφράσει τη γνώμη του, παρά να γίνει αρεστός.
Ο στόχος μου όσον αφορά τη μουσική είναι να συνεχίσω να εκφράζομαι συναισθηματικά, να μπορώ να ταξιδεύω και να γνωρίζω κόσμο με τα ίδια ακούσματα και εμπειρίες. Θέλω να μπορώ να υποστηρίζω τον εαυτό μου οικονομικά και να βλέπω ότι η τέχνη έχει ακόμα μέλλον.
Χαίρομαι πολύ που κατάφερε ο κόσμος, μέσα από διαδηλώσεις, να δώσει τη δέουσα προσοχή στο ζήτημα της φίμωσης που προσπαθούν να επιβάλουν στην τέχνη. Μιλάμε για έναν νόμο, του οποίου οι μεταβλητές θα ήταν πολύ εύκολο να αλλάξουν, και να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε για προσωπικό του όφελος. Θα ήταν πολύ δύσκολο να μπορέσει κάποιος να χαράξει αυτή την κόκκινη γραμμή που ξεχωρίζει την υποκίνηση σε εγκληματική πράξη μέσα από στίχους από την ειλικρινή έκφραση και προσωπική γνώμη του καθενός για γεγονότα που μας αφορούν όλους. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί να μη χάσουμε την ελευθερία έκφρασης μέσα από την τέχνη, γιατί, όπως έχει αποδείξει η Ιστορία, η τέχνη μπορεί να είναι πολύ σημαντικό μέσο καταπολέμησης αδικιών στην κάθε κοινωνία».
RUNES / BEDROOM CONCERT 2
Το άλμπουμ «Ardour» κυκλοφορεί σε ψηφιακή μορφή από την Amour Records.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LiFO.