Η ταινία ''Φυλακές Ανηλίκων'' θεωρείται χαρακτηριστικό δείγμα cult ελληνικού σινεμά των 80s. Γυρίστηκε από τον βετεράνο Ντίμη Δαδήρα σε σενάριο του ανεκδιήγητου Γιώργου Μυλωνά, του εμπλεκόμενου στην υπόθεση Ζαχόπουλου και του οποίου η κόντρα με τη δημοσιογράφο Βένα Γεωργακοπούλου για τα κρατικά κινηματογραφικά βραβεία είχε απασχολήσει τον Τύπο προ 6ετίας.
Και ποιος δεν έχει δει τη συγκεκριμένη ταινία, ένα must στα βιντεοκλάμπ της εποχής, στην TV λίγο μετά και πλέον στο youtube - μια ταινία κοινωνική, δραματική κλπ., που όμως σήμερα βλέπεται μάλλον σαν κωμωδία.
Ο Κώστας Γανωτής είναι ένας εντελώς ιδιοσυγκρασιακός ερμηνευτής και τραγουδοποιός μέσα στην ελληνική μουσική κι αν κάποιοι τον κατατάσσουν στους ''ελαφρολαϊκούς'' καλλιτέχνες, ο ίδιος έχει εκδώσει τραγούδια του σε ποίηση Ρίτσου, Τσαρλς Μπουκόφσκι στη μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα (!) και, πρόσφατα, Κικής Δημουλά και Κ. Π. Καβάφη!
Ήρωες είναι τέσσερις νέοι ανερμάτιστοι, ο Στέφανος, ο Γιώργος, ο Νώντας και ο Χρήστος. Μηχανόβιοι, ντισκόβιοι και γκομενόβιοι, που κάποια στιγμή οργανώνουν ληστεία για να ξεφύγουν απ' τη φτώχια τους, αλλά τους τσιμπάει η αστυνομία και καταλήγουν στις φυλακές ανηλίκων. Εκεί συναντάνε τα μύρια κακά: Ξυλοδαρμούς, απομόνωση, τον βασανιστή δεσμοφύλακα τους ονόματι ''Θεό'', τον πρεζάκια χαφιέ Γιώργο Πετρόχειλο, τον Αρτέμη Μάτσα, ιδανικό διευθυντή των φυλακών και τον Αρχιφύλακα Λευτέρη Γυφτόπουλο, γραφικό κουλτουριάρη κρυφογκέι που την πέφτει στον Στέφανο, απαγγέλοντας του ποίηση (από τις πιο ξεκαρδιστικές σκηνές της ταινίας με την ασύλληπτη ατάκα του Αρχιφύλακα: ''Θα σε συντρίψω γιατί σε χρειάζομαι'')! Το πως τού'ρθε, βέβαια, του Μυλωνά να βάλει έναν μπάτσο κρυφογκέι να προσπαθεί να ρίξει τεκνά δια της ποιήσεως, αυτό είναι κάτι που σηκώνει μεγάλη ανάλυση, αλλά ομολογώ πως βαριέμαι να το κάνω και δεν μας αφορά κιόλας στο άρθρο αυτό. Πάντως, για την ιστορία να πούμε ότι στην πραγματικότητα η σκηνή παίζεται μεταξύ πατέρα και γιού, αφού τον Στέφανο υποδύεται ο νεαρός Άγης Γυφτόπουλος, γιος του Λευτέρη Γυφτόπουλου - Αρχιφύλακα!
Παρ' όλα αυτά, αν εξαιρέσει κανείς την ολότελα επιδερμική αντιμετώπιση του θέματος από τον σεναριοπλόκο κυρίως, η σκηνοθεσία ήταν αξιοπρεπής και οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στις φυλακές ανηλίκων παρουσιάζονταν με τρόπο αρκετά ρεαλιστικό.
Υπάρχει και ακόμη ένας λόγος, όμως, για τον οποίο αρκετοί μνημονεύουν μέχρι σήμερα τις κινηματογραφικές ''Φυλακές Ανηλίκων'' κι αυτός δεν είναι άλλος από το τραγούδι των τίτλων έναρξης, τη ''Σάπια Βίδα''! Η μουσική είναι του Γιώργου Κατσαρού, μουσικοσυνθέτη της ταινίας, και οι στίχοι του σεναριογράφου Γιώργου Μυλωνά. Ερμηνεύει ο Κώστας Γανωτής σε πρώτη εμφάνιση, ένα χρόνο πριν την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού δίσκου του, ''Κατά τ'άλλα καλά'' (1983), σε μουσική Τάκη Μπουγά και στίχους Αντώνη Ανδρικάκη. Το ακούμε εδώ:
Ο Κώστας Γανωτής είναι ένας εντελώς ιδιοσυγκρασιακός ερμηνευτής και τραγουδοποιός μέσα στην ελληνική μουσική κι αν κάποιοι τον κατατάσσουν στους ''ελαφρολαϊκούς'' καλλιτέχνες, ο ίδιος έχει εκδώσει τραγούδια του σε ποίηση Ρίτσου, Τσαρλς Μπουκόφσκι στη μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα (!) και, πρόσφατα, Κικής Δημουλά και Κ. Π. Καβάφη! Του χρωστάω ένα αφιέρωμα και δεσμεύομαι, διότι τον θεωρώ πραγματικά μοναδική περίπτωση δημιουργού.
Επικοινώνησα μαζί του με αφορμή το άρθρο που διαβάζετε κι είχε πολλά ενδιαφέροντα να μοιραστεί μαζί μας:
Έχοντας έρθει από τη γενέτειρα του, τον Βόλο, στην Αθήνα εν έτει 1982, ο νεαρός Κώστας Γανωτής πέρασε από τη MINOS με σκοπό έναν πολυπόθητο πρώτο δίσκο. Αντ' αυτού, ο παραγωγός της εταιρείας, Σπύρος Ράλλης, που δε ζει πια, τον έστειλε στο τηλεοπτικό ''Να η Ευκαιρία'' ώστε αν ήταν να γίνει κάτι, να ξεκινούσε από κει. Πράγματι, πήγε ο Γανωτής στην εκπομπή και τραγούδησε ένα δικό του τραγούδι με την κιθάρα του. ''Θα μας πείτε τα λόγια του τώρα;'' τον ρώτησε αμέσως μετά η Ροζίτα Σώκου για να λάβει την απάντηση του: ''Τα ξέχασα''! Είχε πάρει, όμως, απ' όλα τα μέλη της επιτροπής, ''10'', τον ανώτερο βαθμό.
Δύο μέρες μετά του τηλεφώνησε ο Γιώργος Κατσαρός από την επιτροπή και του ζήτησε να πει με τη ζεστή βραχνή φωνή του το τραγούδι για τους τίτλους έναρξης μιας ταινίας που έγραφε τη μουσική της. Ήταν φυσικά οι ''Φυλακές Ανηλίκων'' και το τραγούδι, η ''Σάπια Βίδα''.
Ο συνθέτης Γιώργος Κατσαρός ενημερωνόταν από αιθουσάρχες πως πήγαιναν πολλοί έφηβοι στους κινηματογράφους με... κασετόφωνα φορητά για να ''γράψουν'' τη ''Σάπια Βίδα'', όπως ακουγόταν από την οθόνη!
Μπήκαν μαζί στο στούντιο και το τραγούδι γράφτηκε με μία κιθάρα μόνο και τη φωνή του Γανωτή, prima vista. Λίγο καιρό μετά ο τραγουδιστής θα έμπαινε στο σχήμα της Χαρούλας Αλεξίου κατόπιν οντισιόν και σύντομα θα έκανε τον πρώτο του δίσκο στη MINOS, το ''Κατά τ' άλλα καλά''. Υπήρχε μάλιστα η σκέψη ο πρώτος του δίσκος να γινόταν εξ ολοκλήρου σε συνεργασία με τον Κατσαρό, αλλά η εταιρεία αρνήθηκε και προτίμησε να ''ταιριάξει'' τον καινούργιο τραγουδιστή της με έναν άλλο συνθέτη, τον Τάκη Μπουγά.
Όταν οι ''Φυλακές Ανηλίκων'' βγήκαν στις αίθουσες έγινε χαμός με το τραγούδι! Ο συνθέτης Γιώργος Κατσαρός ενημερωνόταν από αιθουσάρχες πως πήγαιναν πολλοί έφηβοι στους κινηματογράφους με... κασετόφωνα φορητά για να ''γράψουν'' τη ''Σάπια Βίδα'', όπως ακουγόταν από την οθόνη! Ο Γανωτής που ενημερώθηκε κι αυτός με τη σειρά του, δεν το πίστευε!
Αυτός ήταν και ο λόγος που το 1985, στον δεύτερο δίσκο του με τίτλο ''Έθνος Εξαιρετικά'', ο Κώστας Γανωτής ενέταξε τη ''Σάπια Βίδα'', ενορχηστρωμένη εκ νέου σε πιο εξηλεκτρισμένο ύφος από τον Αντώνη Βαρδή. Την ακούμε εδώ αυτή τη δεύτερη εκδοχή με φωνητικά από τον Βαρδή και αποσπάσματα από την ηχητική μπάντα της ταινίας στην έναρξη:
Για πολλά χρόνια ο Γανωτής δεν το έλεγε το τραγούδι στα live του. Είχε ενταχθεί, άλλωστε, στο περίφημο σχήμα της ''Λεωφόρου Α'' και ''Β'' με Πρωτοψάλτη, Αρβανιτάκη, Βουτσινά, Νικολακοπούλου και την υπόλοιπη παρέα, ενώ θα συνεργαζόταν με μεγάλους ερμηνευτές του λαϊκού και του έντεχνου τραγουδιού, σαν την Πόλυ Πάνου, τον Γιώργο Νταλάρα, τη Δήμητρα Γαλάνη και την Τάνια Τσανακλίδου. Στο περιθώριο όλων αυτών, θα εξέδιδε και το πρώτο του βιβλίο εν έτει 1995, που θα γινόταν μάλιστα μουσικοθεατρική παράσταση.
Τελευταία, πάντως, ίσως με την αναβίωση της ''Σάπιας Βίδας'' μέσω του youtube, το κομμάτι έγινε απαραίτητο στις ζωντανές εμφανίσεις του. Ο κόσμος το ζητάει και το τραγουδάει μαζί του, χαρίζοντας του ρίγη συγκίνησης για εκείνη την παρθενική του εμφάνιση στο χώρο της μουσικής, μέσω του κινηματογράφου.
* Ο Κώστας Γανωτής θα εμφανιστεί τις Παρασκευές 27/3 και 3/4 στη μουσική σκηνή ''Θέσις 7'' (Αγίου Φιλίππου 7, Μοναστηράκι). Μαζί του θά'ναι ο Νίκος Καλαντζάκος στο πιάνο και τα κρουστά και η Λυδία Στεφάνου στο τραγούδι.
σχόλια