ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ, η Έλλη Πασπαλά μου είχε δώσει ένα ραντεβού για να δω τα γυρίσματα του βίντεο κλιπ του τραγουδιού «Ι love Athens» και μου είχε μιλήσει με ενθουσιασμό για μια ορχήστρα με «πιτσιρίκια», σε μια διεύθυνση στην Κηφισιά. Όταν έφτασα, σε ένα υπόγειο γκαράζ, συνάντησα καμιά δεκαπενταριά πιτσιρίκια και λίγο μεγαλύτερα παιδιά να κάνουν πρόβα, ήταν οι μουσικοί που τη συνόδευαν. Έτσι γνώρισα την Underground Youth Orchestra, που αυτήν τη χρονιά κάνει ακόμα ένα βήμα ενηλικίωσης και επανέρχεται δυναμικά μετά από δυο χρόνια πανδημίας.
Τα 12 χρόνια δράσης που έχει στο ενεργητικό της περιλαμβάνουν 80 συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, 5 ηχογραφήσεις, 250 νέους σπουδαστές μουσικής που έχουν συμμετάσχει στην ορχήστρα, με 14 μέλη της να σπουδάζουν στο εξωτερικό και 4 διεθνή βραβεία που απέσπασαν μέλη της ορχήστρας.
Για τη νέα καλλιτεχνική περίοδο παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα, με μετακλήσεις καλλιτεχνών από το εξωτερικό, συμπράξεις με σημαντικούς εκπροσώπους της παγκόσμιας κλασικής μουσικής σκηνής, όπως οι αρχιμουσικοί Garrett Keast, Justus Frantz, Αναστάσιος Συμεωνίδης και Μιχάλης Οικονόμου, ο βιολονίστας Wolfgang Schröder, η σοπράνο Marisol Montalvo, ο τσελίστας Johannes Przygodda, το τρίο Clara Haskil.
Το 2019, η UYO συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ Νεανικών Ορχηστρών Young Euro Classic, μετά από πρόσκληση που δόθηκε για πρώτη φορά σε ελληνική νεανική συμφωνική ορχήστρα. Το επόμενο βήμα για το οποίο όλοι ανυπομονούν είναι ένα τριετές πρόγραμμα συνεργασιών με σημαντικούς μουσικούς από το εξωτερικό καθώς και συνεργασίες με πανεπιστήμια και νεανικές ορχήστρες απ’ όλο τον κόσμο.
Η ορχήστρα από την αρχή της δημιουργίας της είχε μια μείξη επιπέδου σπουδών και ηλικιών. Ο βασικός λόγος ήταν ότι θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα κλίμα άμιλλας και όχι ανταγωνισμού. Τα μεγαλύτερα και πιο προχωρημένα παιδιά βοηθούσαν τα μικρότερα και πάντα υπήρχε η αίσθηση μιας μεγάλης οικογένειας.
Όλα ξεκίνησαν το 2010, όταν τα μικρά παιδιά του μουσικού Κώστα Ηλιάδη, σημερινού μαέστρου της ορχήστρας, και της επίσης μουσικού συζύγου του και σταθερής συνοδοιπόρου σε αυτό το εγχείρημα Ευσταθίας Παπαγεωργοπούλου ήθελαν να παίζουν μουσική με τους φίλους τους. Έτσι άρχισαν να οργανώνουν μικρές συναυλίες στο υπόγειο του σπιτιού τους, με τη συμμετοχή του φίλου τους, βιολιστή Φρανς Σεστάνι.
Με τον καιρό άρχισαν να δημιουργούν μικρά σχήματα στα οποία συμμετείχαν όλο και περισσότερα παιδιά. Κάποια στιγμή έφτασαν σε ένα σημείο όπου ο αριθμός των παιδιών που συμμετείχαν έφτιαχνε μια μικρή ορχήστρα.
«Αυτό γέννησε την ιδέα της ορχήστρας και επειδή ξεκινήσαμε από ένα υπόγειο και τα παιδιά την ονόμαζαν “ορχήστρα υπογείου”, αποφασίσαμε να λέγεται Underground Youth Orchestra. Ετοιμαζόμουν να δώσω ένα ρεσιτάλ στο Φεστιβάλ Ανδραβίδας-Κυλλήνης και χωρίς να το πολυσκεφτώ τους είπα ότι θα έχω και μια νεανική ορχήστρα μαζί μου. Έτσι, το καλοκαίρι του 2012 ξεκινήσαμε εντατικές πρόβες, που για τα παιδιά ήταν ένα είδος διακοπών με πολλή μουσική. Εκείνη την εποχή η ορχήστρα είχε 15 παιδιά και το μεγαλύτερο ήταν 13 χρονών» λέει ο Κώστας Ηλιάδης.
Οι πρώτες συναυλίες τους ήταν αφιερωμένες στη λατινοαμερικάνικη μουσική. Με τη βοήθεια της σοπράνο Ελπινίκης Ζερβού φτιάχτηκε ένα πρόγραμμα με χαρακτηριστικές μελωδίες από όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και η νεανική ορχήστρα πραγματοποίησε αρκετές συναυλίες.
Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν ενθουσιώδης και ήταν πραγματικά συγκινητικός ο τρόπος που τα νέα παιδιά ξεπερνούσαν τις τεχνικές δυσκολίες, παρασυρμένα από την ίδια τη μουσική. Όπως ήταν φυσικό, ακολούθησαν πολλά διαφορετικά προγράμματα με διαφορετικά είδη μουσικής.
«Η ορχήστρα από την αρχή της δημιουργίας της είχε μια μείξη επιπέδου σπουδών και ηλικιών. Ο βασικός λόγος ήταν ότι θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα κλίμα άμιλλας και όχι ανταγωνισμού. Τα μεγαλύτερα και πιο προχωρημένα παιδιά βοηθούσαν τα μικρότερα και πάντα υπήρχε η αίσθηση μιας μεγάλης οικογένειας. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργείται μια δυναμική που ανάγκαζε όλους να γίνονται καλύτεροι και να δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό προκειμένου να πετύχουμε ένα υψηλό ερμηνευτικό αποτέλεσμα.
Για εμάς το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό. Αυτό που από την πρώτη στιγμή επιδιώξαμε είναι να δημιουργήσουμε τον κατάλληλο χώρο ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν την αυτοπεποίθησή τους και το ταλέντο τους. Υπήρξαν παιδιά που ενώ έπαιζαν κάποιο όργανο ασχολήθηκαν τελικά με τη σύνθεση ή με άλλο όργανο ή με άλλο είδος μουσικής. Όλα αυτά τα παιδιά βρήκαν τρόπο μέσα από τα διαφορετικά είδη μουσικής και από το βήμα που τους δώσαμε για να εκφραστούν να βρουν το πραγματικό τους ταλέντο και να ακολουθήσουν τον δρόμο τους» λέει ο Κώστας Ηλιάδης.
Σήμερα, πολλά παιδιά είναι πλέον επαγγελματίες μουσικοί σε ορχήστρες και πολλά συνεχίζουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό με διακρίσεις. Το όλο εγχείρημα υποστηρίχθηκε με ενθουσιώδη εθελοντισμό από όλους τους συμμετέχοντες και στηρίζεται διαρκώς από το κοινό, που κάνει τις συναυλίες διαρκώς sold out αλλά έχει όλα τα χρόνια και τη διαρκή στήριξη της Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
Φέτος, η ορχήστρα, που αριθμεί πλέον 60 μέλη, είναι υπό την αιγίδα και την επιχορήγηση του υπουργείου Πολιτισμού και την αιγίδα του ΕΟΤ και κάνει πρόβες σε έναν χώρο που της έχει παραχωρήσει το Μέγαρο Μουσικής.
Είναι αξιοσημείωτο ότι εξασφαλίζει τη δωρεάν συμμετοχή των μελών της στα καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά προγράμματά της, ενώ έχει αναλάβει την οργάνωση και παρουσίαση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Οι νεαροί μουσικοί παίρνουν μέρος σε masterclass με σημαντικούς και επιλεγμένους καθηγητές από την Ευρώπη. Η επόμενη συναυλία της UYO θα γίνει με τη σοπράνο Marisol Montalvo, στις 5 Μαρτίου, στο Μέγαρο Μουσικής.
«Η δουλειά με νέους είναι μια διαρκής συλλογή εμπειριών. Γίνεται κανείς σοφότερος και δημιουργικότερος, αρκεί να μη θεωρεί κανείς τον εαυτό του μόνο δάσκαλο αλλά και μαθητή. Κάτι πολύ σημαντικό, που δεν αφορά μόνο τη μουσική. Όταν εμπιστευτείς και δώσεις βήμα στους νέους, τότε μπορούν να γίνουν θαύματα» λέει ο Κώστας Ηλιάδης.
«Το όραμα δεν σταματά εδώ, γι’ αυτό και σχεδιάζω την επόμενη δεκαετία, όπου στόχος είναι η ορχήστρα να προσφέρει στα μέλη της ευρωπαϊκού επιπέδου εκπαίδευση και συναυλίες. Παράλληλα, θα επεκτείνουμε και θα βελτιώσουμε το πρόγραμμα UYO Network που αφορά τη δημιουργία νέων νεανικών ορχηστρών και τη διάδοση της ορχηστρικής παιδείας».