10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου

10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου Facebook Twitter
0

 

Αλλάζουμε με το πέρασμα του χρόνου, αλλάζουν και οι λογοτεχνικές αδυναμίες μας. Αυτό που θεωρούσα «μοντέρνο» στα 20 χρόνια μου σήμερα μού μοιάζει ξεπερασμένο και επιτηδευμένο. Μεγαλώνοντας, γίνομαι πιο ανυπόμονη (τόσο πολλά βιβλία/δίσκοι/ταινίες – πότε θα προλάβω να τα απολαύσω όλα;) κι έχω καταλήξει ότι βαριέμαι τρομερά την αμερικανική post-φλυαρία. Δεν θέλω «χορταστικά» μυθιστορήματα και συγγραφείς που κάνουν επίδειξη γνώσεων, θέλω λιτότητα και ουσία στην αφήγηση. Χωρίς αξιολογική σειρά, παραθέτω δέκα βιβλία που υπήρξαν για μένα μαγικές περιπέτειες στη γραφή και στην πλοκή τα τελευταία χρόνια.
ΥΓ.: Πρέπει να σας προειδοποιήσω ότι αν με ρωτήσετε έπειτα από έναν μήνα, η λίστα μου ίσως να έχει τροποποιηθεί εντελώς (με εξαίρεση τον Γκράχαμ Γκρην, και την Άλις Γουόκερ). Όλα ρέουν κι αλλάζουν καθημερινά, το ίδιο και οι αναγνωστικές προτιμήσεις μου.

1. 

Ο Τυφλός Δολοφόνος, της Μάργκαρετ Άτγουντ (μτφρ. Π. Μοσχοπούλου, Ψυχογιός, 2011)

Η σπουδαιότερη εν ζωή συγγραφέας διηγείται μια οικογενειακή σάγκα που διαδραματίζεται στον Καναδά, πριν και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εστιάζοντας στη μνήμη και στη σχέση μας με την ιστορία – με κεφαλαίο και με μικρό Ι. Εγκιβωτισμένες ιστορίες σε μια αφήγηση που αρχικά μοιάζει κλασική, ώσπου αρχίζουν να δένουν τα επιμέρους στοιχεία και τότε μένεις ενεός να αναρωτιέσαι: μα, πώς το κάνει αυτό;

2.

Ζωή μετά τη Ζωή, της Κέιτ Άτκινσον (μτφρ. Μ. Γκανά, Μεταίχμιο, 2013)

Η αγαπημένη μου σύγχρονη Βρετανίδα συγγραφέας διατυπώνει το μεγάλο ερώτημα: τι θα γινόταν αν μπορούσε ο άνθρωπος να βιώνει ξανά και ξανά τη ζωή του, διορθώνοντας κάθε φορά τα λάθη της προηγούμενης εκδοχής, σαν σκηνοθέτης ή σαν συγγραφέας που δίνει την επιθυμητή λύση; Ένα θέμα που με γοητεύει, ένα βιβλίο γραμμένο με τη μοναδική συγγραφική μαεστρία της Άτκινσον, στην έξοχη μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά.

3.

Ο Ήσυχος Αμερικανός, του Γκράχαμ Γκρην (Μτφρ. Γιώργος Τσακνιάς, Πόλις, 2013)

Άλλο μεγάλο δίλημμα της εποχής μας: είναι δυνατόν να μείνει κανείς ουδέτερος κι αποστασιοποιημένος σε καιρούς καταστροφικούς, ματωμένους και φονικούς; Και μπορεί η απόφαση «με ποιους θα πας και ποιους θ' αφήσεις» να είναι αμιγώς ηθική και λογική ή μήπως ενέχει σπέρματα προσωπικού συμφέροντος; Και τι κάνεις με τις ενοχές σου τότε; Ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ού αιώνα αφηγείται μια κρίσιμη στιγμή της Ιστορίας του αιώνα του: την έναρξη της εμπλοκής των Αμερικανών στη Νοτιοανατολική Ασία, στα τέλη της δεκαετίας του '50.

4.

Ο Επίμονος Κηπουρός, του Τζον ΛεΚαρέ (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Bell, 2008)

Εγκλήματα της εποχής μας, όπως η εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου από τις φαρμακευτικές εταιρείες της Δύσης, με τη λιτή αφήγηση του Τζον ΛεΚαρέ, του συγγραφέα που επιβεβαιώνει την άποψη ότι το αστυνομικό μυθιστόρημα μπορεί να είναι η πιο πολιτική αφήγηση της εποχής μας.

5.

Γυάλινος Κώδωνας, της Σύλβια Πλαθ (μτφρ. Ε. Ηλιοπούλου, εκδόσεις Μελάνι, 2007)

Το ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Πλαθ (που κυκλοφόρησε έναν μήνα περίπου πριν από την αυτοκτονία της, με το ψευδώνυμο Βικτόρια Λούκας) λειτουργεί ως μικρός προβολέας που φωτίζει τα ποιήματά της, στα οποία επανερχόμαστε ξανά και ξανά. «Dying is an art like everything else» (από το «Λαίδη Λάζαρος»).

6. 

Possessing the Secret of Joy, της Άλις Γουόκερ

Μυθιστόρημα που συνδέει με έξοχο τρόπο την ψυχανάλυση και την ενοχή με το αποτρόπαιο έθιμο της κλειτοριδεκτομής. Πολυφωνικό μυθιστόρημα για την Αφρική, την πατριαρχία, τον μισογυνισμό και τις φρικτές τελετές μιας παράδοσης που αναιρεί την έννοια του όρου («Torture is not a culture» λέει η Γουόκερ).

7.

Εξιλέωση, του Ίαν ΜακΓιούαν (μτφρ. Γ. Σκαρπέλος, Νεφέλη, 2008)

Πολυεπίπεδη βρετανική οικογενειακή σάγκα που πραγματεύεται την ανάγκη για εξιλέωση και τη διαδικασία που απαιτείται για να συνειδητοποιήσουμε τα μικρά και μεγάλα εγκλήματα που διαπράττουμε στη μικρή, ασήμαντη ζωή μας.

8.

Πλατιά Θάλασσα των Σαργασσών, της Τζιν Ρυς (διαβάζεται μαζί με την Τζέιν Έιρ, της Σαρλότ Μπροντέ) (μτφρ. Α. Μαντόγλου, Μελάνι, 2007)

Η «αληθινή ιστορία» της τρελής γυναίκας του Ρότσεστερ, την οποία μάθαμε να μισούμε διαβάζοντας την Τζέιν Έιρ. Ιδιοφυής παραλλαγή της γνωστής υπόθεσης, ιδωμένη με τα μάτια μιας συγγραφέως που υπήρξε εξίσου περιθωριακή και παρείσακτη με την ηρωίδα της. Με ιδιαίτερα κατατοπιστικό επίμετρο της Αργυρώς Μαντόγλου (που έχει κάνει τη μετάφραση).

9. 

Και Ιδού Ίππος Χλωρός, της Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ (Καστανιώτη, 1990)

Μοντέρνα γραφή σε ανύποπτο χρόνο. Άλλο ένα βιβλίο για την Κατοχή; Κάθε άλλο. Μια πραγματεία για τις αξίες και τις αποφάσεις που οφείλει να πάρει ο καθένας απέναντι στη βία και στη βαρβαρότητα. Και επειδή τα πράγματα, πόσο μάλλον οι άνθρωποι, δεν είναι άσπρα και μαύρα, αμιγώς καλοί ή κακοί.

10.

Laura, της Βέρα Κάσπαρι

Διαβάζω αστυνομικά βιβλία από αγάπη στο είδος και όχι από επαγγελματική υποχρέωση ή διαστροφή. Βλέποντας την πλημμύρα των μυθιστορημάτων από όλες τις περίεργες και μακρινές χώρες (ήρωες από τη Μογγολία, τον Αρκτικό Κύκλο και από την Μποτσουάνα), αναρωτιέμαι πότε θα ανακαλύψουμε εκ νέου μια ακόμα terra incognita: τις γυναίκες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας της μεταπολεμικής περιόδου. Μία από τις εμμονές μου παραμένει η Βέρα Κάσπαρι, και η «Λώρα» της. Από τα πιο ατμοσφαιρικά νουάρ, με ηρωίδα μια γυναίκα που είναι και όμορφη, και απελευθερωμένη, και επιτυχημένη επαγγελματικά, και τόσο ευφυής ώστε να μη χρειάζεται άνδρες σωτήρες. (Σπάνιας ομορφιάς η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον Ότο Πρέμινγκερ, το 1944).

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Βιβλίο / Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Υπεύθυνη για τα πιο πολύτιμα αποκτήματα της ιδιωτικής συλλογής του διάσημου τραπεζίτη, η απέριττα κομψή βιβλιοθηκάριος Μπελ ντα Κόστα Γκριν ήταν μαύρη αλλά εμφανιζόταν ως λευκή στον αφρό της υψηλής κοινωνίας μέχρι και τον θάνατό της το 1950.
THE LIFO TEAM
Leslie Absher: «Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι» 

Βιβλίο / Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι, συγγραφέας

Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Leslie Absher μάς ξεναγεί στο «Σπίτι με τα μυστικά», εκθέτοντας ταυτόχρονα την προσωπική της πορεία προς την απελευθέρωση, την «ελληνική» της εμπειρία και τις εντυπώσεις της από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Πολυτεχνείο - Ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια»

Βιβλίο / Το Πολυτεχνείο έγινε κόμικ: Μια νέα έκδοση για μια μονίμως επίκαιρη εξέγερση

Παραμονές της φετινής επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, οι εκδόσεις Red ‘n’ Noir κυκλοφόρησαν ένα έξοχο κόμικ αφιερωμένο σε αυτή, που το υπογράφουν ο συγγραφέας Γιώργος Κτενάς και ο σκιτσογράφος John Antono.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τον Μάλκολμ Λόουρι και το «Κάτω από το ηφαίστειο»

Βιβλίο / Το μεγαλόπνοο «Κάτω από το ηφαίστειο» του Μάλκολμ Λόουρι, μια προφητεία για την αποσύνθεση του κόσμου

Οι αναλογίες μεταξύ του μυθιστορηματικού βίου του Βρετανού συγγραφέα και του κορυφαίου έργου του είναι παραπάνω από δραματικές, όπως και αυτές μεταξύ της υπαρξιακής πτώσης του και του σημερινού, αδιέξοδου κόσμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Βιβλίο / Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Στο νέο του βιβλίο, «Ψέματα που μας έμαθαν για αλήθειες», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, ο Νικόλας Σμυρνάκης καταρρίπτει 23 μύθους που μας καταπιέζουν, βοηθώντας μας να ζήσουμε ουσιαστικότερα.
ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Βιβλίο / Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Μια διαφωτιστική συζήτηση με τον γνωστό δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του ΛΟΑΤΚΙ + Δικαιώματα & Ελευθερίες (εκδ. Σάκκουλα), ένα μνημειώδες όσο και πολύτιμο βοήθημα για κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βασιλική Πέτσα: «Αυτό που μας πάει μπροστά δεν είναι η πρόοδος αλλά η αγάπη»

Βιβλίο / Η Βασιλική Πέτσα έγραψε ένα μεστό μυθιστόρημα με αφορμή μια ποδοσφαιρική τραγωδία

Η ακαδημαϊκός άφησε για λίγο το βλέμμα του κριτή και υιοθέτησε αυτό του συγγραφέα, καταλήγοντας να γράψει μια ιστορία για το συλλογικό τραύμα που έρχεται να προστεθεί στις ατομικές τραγωδίες και για τη σημασία της φιλικής αγάπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

Απώλειες / Μιχάλης Γκανάς (1944-2024): Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Βιβλίο / «Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Μια αναδρομή στην έξοχη, προκλητική όσο και «προφητική» νουβέλα του Ουίλιαμ Μπάροουζ στην οποία βασίστηκε η πολυαναμενόμενη ταινία του Λούκα Γκουαντανίνο που βγαίνει σύντομα στις κινηματογραφικές αίθουσες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ