Λίγοι συγγραφείς έχουν μείνει πιστοί στην εικόνα που θα είχε το «αμερικανικό όνειρο», αν υπήρχε στα αλήθεια, όσο ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ: Λουσμένος με χρυσόσκονη και γεμάτος φανταχτερά κορίτσια, ο κόσμος που ξεδιπλώνεται στις σελίδες του είναι ο κατεξοχήν κόσμος της πιο αθώας αμερικανικής φαντασίας. Φαινομενικά, στα διηγήματά του (όπως αυτά που περιλαμβάνονται στη συλλογή Επιστροφή στη Βαβυλώνα κι άλλες ιστορίες) ο συγγραφέας περιγράφει τον τρυφηλό κόσμο του Μεσοπολέμου –πάρτι με flappers και ιψενικά ερωτικά τρίγωνα–, ουσιαστικά όμως αναφέρεται στον άφθαρτο κόσμο που ανέδειξαν μόνο οι σπουδαίοι Αμερικανοί συγγραφείς αλλά κι αυτοί που εντρύφησαν με επιτυχία στις απατηλές πτυχές του αμερικανικού ονείρου (όπως ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ).
Στις πανέμορφες λυρικές περιγραφές του συγγραφέα του Μεγάλου Γκάτσμπι («Μεγάλου» όπως και το «Μεγάλο Αμερικανικό Μυθιστόρημα» – Great American Novel) ενυπάρχουν συγχρόνως τα σκοτεινά ρομαντικά μυθιστορήματα, η μεσαιωνική ποίηση αλλά και οι άπιαστες οντότητες της πιο ακήρατης συγγραφικής φαντασίας. Εδώ τα κορίτσια είναι συνάμα απρόσιτα και θελκτικά και οι εικόνες απόλυτες στην πιο απόκοσμη ομορφιά τους. Σαν τις πεταλούδες που είναι πάντα φανταχτερές, πετούν πάντα μακριά, δεν έχουν αισθήματα και πληγώνουν καθώς απομακρύνονται στο βάθος του ορίζοντα. Ο Χέμινγουεϊ έλεγε ότι «το ταλέντο του Φιτζέραλντ ήταν τόσο φυσικό όσο τα σχέδια στα φτερά μιας πεταλούδας», ίσως γιατί ήξερε ότι οι πεταλούδες ενσαρκώνουν τις πλέον αθώες και αδέσποτες ιδέες του. Ό,τι και να έγραψε, ό,τι κι αν ονειρεύτηκε και σε ό,τι και να πίστεψε, ο Φιτζέραλντ παρέμεινε αμετανόητα ρομαντικός ως το τέλος. Γι’ αυτό και πάντοτε ακραίος.
Ε, και λοιπόν; Να τι νομίζω τώρα: ότι η φυσική κατάσταση του ευαίσθητου ενηλίκου είναι μια ήπια δυστυχία». Αυτήν τη δυστυχία τη βίωσε ποιητικά μέχρι το μεδούλι της ύπαρξης του, συνειδητοποιώντας εξίσου λυρικά ότι ο κόσμος είναι μάταια φτιαγμένος από το υλικό που είναι φτιαγμένα τα όνειρα – αυτό και τίποτε άλλο. Ιδού, λοιπόν, το θάμβος της ωραιότητάς του κι η βαθιά αλήθεια του.
σχόλια