Γιατί τα τρολ τρολάρουν; Ο Κίρκεγκωρ ερμηνεύει την ψυχολογία τους σε ένα κείμενο του 1847

Γιατί τα τρολ τρολάρουν; Ο Κίρκεγκωρ ερμηνεύει την ψυχολογία τους σε ένα κείμενο του 1847 Facebook Twitter
1

 

Αν, για παράδειγμα, κάνω την είσοδό μου σε ένα χώρο όπου πολλοί είναι μαζεμένοι, συχνά συμβαίνει ένας από αυτούς να μου επιτεθεί αμέσως γελώντας – καταπώς φαίνεται, θεωρεί ότι με αυτό τον τρόπο εκφράζει την κοινή γνώμη. Αλλά τι έκπληξη, αν τότε εγώ κάνω ένα απλό σχόλιο, το ίδιο πρόσωπο γίνεται εξαιρετικά υποχωρητικό και εξυπηρετικό

 

Ο Σαίρεν Κίρκεγκωρ, ο πρώτος υπαρξιστής φιλόσοφος, σημάδεψε με το έργο του την εποχή του και υπήρξε πρόδρομος των μοντέρνων και μεταμοντέρνων αντιλήψεων. Ήταν μεταξύ πολλών συγγραφέων που διατηρούσαν ημερολόγιο. Στα ημερολόγιά του περιλαμβάνονται πάνω από 7.000 χιλιάδες χειρόγραφες σελίδες στις οποίες περιγράφονται σημαντικά γεγονότα, στοχασμοί, σκέψεις σχετικά με τα έργα του και σχόλια για καθημερινά ζητήματα.

 

Σε ένα εξαιρετικά διορατικό απόσπασμα του 1847 ο 34χρονος Κίρκεγκωρ κάνει μια παρατήρηση για την διάχυτη παθολογία της ανθρωπότητας, εξηγώντας την ίδια ψυχολογία που λιμνάζει πίσω από σύγχρονα φαινόμενα όπως το bullying, το trolling και τις διαδικτυακές επιθέσεις ανθρώπων που αυτοχαρακτηρίζονται επικριτικοί ενώ από τους άλλους χαρακτηρίζονται επιθετικοί.To απόσπασμα επισήμανε το brainpicking.com, από όπου και το μεταφράσαμε.

  

«Υπάρχει μια μορφή ζήλιας την οποίας παραδείγματα παρατηρώ συχνά, κατά την οποία ένα άτομο προσπαθεί να εξασφαλίσει κάτι μέσω του εκφοβισμού (bullying). Αν, για παράδειγμα, κάνω την είσοδό μου σε ένα χώρο όπου πολλοί είναι μαζεμένοι, συχνά συμβαίνει  ένας από αυτούς να μου επιτεθεί αμέσως γελώντας – καταπώς φαίνεται, θεωρεί ότι με αυτό τον τρόπο εκφράζει την κοινή γνώμη. Αλλά τι έκπληξη, αν τότε εγώ κάνω ένα απλό σχόλιο, το ίδιο πρόσωπο γίνεται εξαιρετικά υποχωρητικό και εξυπηρετικό. Ουσιαστικά μου δείχνει ότι με θεωρεί κάτι σπουδαίο, ίσως σπουδαιότερο από ό,τι είμαι – όμως αν δεν μπορεί να γίνει δεκτή η συμμετοχή του στη σπουδαιότητα μου, τουλάχιστον μπορεί να γελάει εις βάρος μου. Αλλά μόλις γίνει τρόπον τινά συμμετέχων, καυχιέται για τη σπουδαιότητά μου.

Αυτά συμβαίνουν όταν ζει κανείς σε μια μικροπρεπή κοινωνία"

Eίναι μάλλον απίθανο ο Κίκεργκωρ να ήξερε αυτό που ονομάζουμε Σύνδρομο Φράνκλιν -το ψυχολογικής αναστροφής τρικ με το οποίο  χειρίζεσαι τους τραμπούκους -ωστόσο περιγράφει ένα περιστατικό που το ενσαρκώνει τέλεια. Περιγράφει πώς περνώντας από μια πύλη, έπεσε πάνω σε τρεις νεαρούς άντρες, που βλέποντάς τον, άρχισαν να μορφάζουν περιφρονητικά. Καθώς τους πλησίασε, είδε ότι καπνίζουν πούρο, οπότε και τους απευθύνθηκε, να ζητήσει φωτιά. Αυτόματα, η στάση των νεαρών έκανε στροφή 180 μοιρών -η απλή επαφή τους παρείχε την ποθητή πρόσκληση να συμμετάσχουν σε αυτό που ένοιωθαν ότι τους ξεπερνά:

"Την ίδια στιγμή, και οι τρεις έβγαλαν τα καπέλα τους και από τη συμπεριφορά τους φαινόταν ότι θα τους έκανα μεγάλη εξυπηρέτηση αν τους ζητούσα φωτιά. Επομένως: οι ίδιοι άνθρωποι θα ήταν ευτυχείς να φωνάξουν «εύγε» για χάρη μου αν απλώς τους απευθυνόμουν με ευγένεια, πόσο μάλλον, αν τους απεύθυνα κολακευτικά λόγια. Ως έχει, φωνάζουν «ας χαθεί για πάντα!» και είναι προκλητικοί... Όλα τελικά καταλήγουν στην υιοθέτηση ρόλων. Αλλά πόσο χρήσιμο και ενδιαφέρον είναι να εμπλουτίζει κανείς τη γνώση του περί της ανθρώπινης ψυχολογίας με αυτή την ευκαιρία."

 Λ.Φ.

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Βιβλίο / Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Στον Μανταμάδο οι γυναίκες του Φυσιολατρικού–Ανθρωπιστικού Συλλόγου «Ηλιαχτίδα» δημιούργησαν ένα βιβλίο που συνδυάζει τη νοσταλγία της παράδοσης με τις γευστικές μνήμες της τοπικής κουζίνας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ 

Απώλειες / Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Συγγραφέας, ηθοποιός, πολυτάλαντος καλλιτέχνης, κριτικός τέχνης, ονομαστός και συχνά καυστικός ακόμα και με προσωπικούς του φίλους, o Γκάρι Ιντιάνα πέθανε τον περασμένο μήνα από καρκίνο σε ηλικία 74 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζούλια Τσιακίρη

Οι Αθηναίοι / Τζούλια Τσιακίρη: «Οι ταβερνιάρηδες είναι ευεργέτες του γένους»

Με διαλείμματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, έχει περάσει όλη της τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας - το ξέρει σαν την παλάμη της. Έχει συνομιλήσει και συνεργαστεί με την αθηναϊκη ιντελεγκέντσια, είναι άλλωστε κομμάτι της. Εδώ και 60 χρόνια, με τη χειροποίητη, λεπτολόγα δουλειά της στον χώρο του βιβλίου και με τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» ήξερε ότι δεν πάει για τα πολλά. Αλλά δεν μετανιώνει για τίποτα απ’ όσα της επιφύλαξε η μοίρα «εις τον ρουν της τρικυμιώδους ζωής της».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«H woke ατζέντα του Μεσοπολέμου», μια έκδοση-ντοκουμέντο

Βιβλίο / Woke ατζέντα είχαμε ήδη από τον Μεσοπόλεμο

Μέσα από τις «12 queer ιστορίες που απασχόλησαν τις αθηναϊκές εφημερίδες πριν από έναν αιώνα», όπως αναφέρει ο υπότιτλος του εν λόγω βιβλίου που έχει τη μορφή ημερολογιακής ατζέντας, αποκαλύπτεται ένας ολόκληρος κόσμος βαμμένος στα χρώματα ενός πρώιμου ουράνιου τόξου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Βιβλίο / Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Μια νέα ερευνητική έκδοση του Ιδρύματος Ωνάση, ευχάριστη και ζωντανή, αφηγείται την ιστορία της πολυκατοικίας αλλά και της πόλης μας με τις μεγάλες και τις μικρότερες αλλαγές της, μέσα από 37 ιστορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της νεωτερικότητας

Βιβλίο / Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της εποχής μας

Το δοκίμιο «Νεωτερικότητα και χυδαιότητα» του Γάλλου συγγραφέα Μπερτράν Μπιφόν εξετάζει το φαινόμενο της εξάπλωσης της χυδαιότητας στην εποχή της νεωτερικότητας και διερευνά τη φύση, τα αίτια και το αντίδοτό της.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
«Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Βιβλίο / «Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Μια κουβέντα με τη Δανάη Σιώζιου, μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της νέας γενιάς, που την έχουν καθορίσει ιστορίες δυσκολιών και φτώχειας και της οποίας το έργο έχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες.
M. HULOT
«Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Βιβλίο / «Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Μια επίκαιρη συζήτηση με την εγκληματολόγο Αναστασία Τσουκαλά για ένα πρόβλημα που θεωρεί «πρωτίστως αξιακό», με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίου της το οποίο αφιερώνει «στα θύματα, που μάταια αναζήτησαν δικαιοσύνη».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια