Ο Μουσολίνι προελαύνει ξανά. Τουλάχιστον στα ιταλικά βιβλιοπωλεία. Εδώ και αρκετές εβδομάδες, το ογκώδες βιβλίο του συγγραφέα Αντόνιο Σκουράτι για την άνοδο του Ιταλού δικτάτορα με τίτλο απλά το γράμμα «Μ», παραμένει αμετακίνητο από τις πρώτες θέσεις της λίστας με τα μπεστ-σέλερ στη χώρα.
Ήδη μάλιστα έχει ανακοινωθεί ότι πρόκειται σύντομα να γίνει και τηλεοπτική σειρά υψηλού πρεστίζ από την Wildside, την εταιρεία παραγωγής πίσω από τη σειρά του καναλιού HBO "My Brilliant Friend" που παίζεται με επιτυχία αυτόν τον καιρό και βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Έλενα Φεράντε. Πριν λίγο καιρό επίσης, στη μεγάλη έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης, το βιβλίο του Ιταλού συγγραφέα προκάλεσε ένα μικρό πόλεμο πλειστηριασμών μέχρι να καταλήξουν τα δικαιώματα της αγγλόφωνης έκδοσης στον εκδοτικό οίκο HarperCollins.
«Στο ιταλικό φαντασιακό, ο Μουσολίνι παραμένει ένα είδος τοτέμ, μια χαρισματική φιγούρα, ένας τύπου διεστραμμένος εθνοπατέρας που έχουμε καταπιέσει στο υποσυνείδητο», δηλώνει ο 49χρονος συγγραφέας.
Όπως ήταν αναμενόμενο η τεράστια και απροσδόκητη (;) επιτυχία του βιβλίου, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στην Ιταλία σχετικά με την κληρονομιά του φασίστα ηγέτη. Οι υποστηρικτές του βιβλίου λένε ότι λειτουργεί ως υπενθύμιση των δεινών του φασισμού, ειδικά για τους νέους ανθρώπους.
Στην άλλη όχθη βρίσκονται αυτοί που πιστεύουν ότι το ρετουσάρισμα του Μουσολίνι για τον 21ο αιώνα εγκυμονεί κινδύνους σε μια περίοδο που εθνικιστικές, δεξιές κυβερνήσεις κυβερνήσεις εκλέγονται σε διάφορα σημεία της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας βεβαίως.
Παρότι έχει διαφημιστεί ως νουβέλα (ή ιστορικό μυθιστόρημα), το βιβλίο – που αποτελείται από πολλά μικρά κεφάλαια πλαισιωμένα με αποσπάσματα από ιστορικά τηλεγραφήματα, άρθρα εφημερίδων, επιστολές και αναφορές της αστυνομίας - θολώνει συνειδητά τα όρια μεταξύ λογοτεχνίας και ιστορικού εγχειριδίου.
Κάποιοι κριτικοί πάντως φάνηκαν να ανησυχούν ότι η ουδετερότητα της αφήγησης του βιβλίου, το οποίο παρουσιάστηκε ως η πρώτη νουβέλα που αφηγείται την ιστορία του φασισμού «χωρίς καθόλου πολιτικό ή ιδεολογικό φιλτράρισμα», θα μπορούσε να επανασυστήσει τον Ντούτσε όχι ως τέρας της ιστορίας, αλλά ως συμπαθή πρωταγωνιστή.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα του πάντως που σπεύδει να δηλώσει αντιφασίστας, στόχος του «Μ» είναι να συλλάβει τη γοητεία που προκάλεσε στους συμπατριώτες του ο Μουσολίνι χωρίς να πέσει ο ίδιος θύμα της. Ο ίδιος ορίζει το βιβλίο του ως «ένα αντιφασιστικό μάθημα ιστορίας μεταμφιεσμένο σε νουβέλα».
Η αφήγηση του βιβλίου ξεκινά στην Ιταλία του 1919 και καταγράφει το χρονικό της ανόδου του φασισμού για να καταλήξει με την ιστορική ομιλία του Μουσολίνι στο Κοινοβούλιο στις 3 Ιανουαρίου 1925, ημερομηνία αφετηρίας, σύμφωνα με τους ιστορικούς, του δικτατορικού καθεστώτος. Ο Σκουράτι έχει στα σκαριά άλλα δύο βιβλία που θα ολοκληρώσουν την τριλογία του βίου και της πολιτείας του δικτάτορα, καταλήγοντας την αφήγηση με τον θάνατό του τον Απρίλιο του 1945.
Σήμερα, το όνομα και η κληρονομιά του Μουσολίνι είναι λιγότερο ταμπού από ποτέ στην Ιταλία. Ο Ματέο Σαλβίνι μάλιστα, ο αντιπρόεδρος και υπουργός εσωτερικών της κυβέρνησης, χρησιμοποιεί ατάκες του Ντούτσε στις ομιλίες του την ώρα που ιταλικές νεοφασιστικές ομάδες παρελαύνουν τακτικά στις πόλεις της χώρας.
Με στοιχεία από τους New York Times
σχόλια