Κουμανταρέας/ Μπονφουά/ Βιζέλ: Φόρος Τιμής

Κουμανταρέας/ Μπονφουά/ Βιζέλ: Φόρος Τιμής Facebook Twitter
0

1.

 

Κουμανταρέας/ Μπονφουά/ Βιζέλ: Φόρος Τιμής Facebook Twitter
Μένης Κουμανταρέας

 

Μένης Κουμανταρέας (1931-2014).

Η εικόνα της πόλης περνάει πίσω από τα βλέφαρά μου τόσο διαφορετική από κείνη που μόλις χθες τη νύχτα με γέμιζε φώτα και ηλεκτρικές ανατριχίλες. Μέσα από τα τζάμια του ταξί κοιτάζω με φρίκη το τυφλό πλήθος να πελαγοδρομεί στους δρόμους, πασχίζοντας να προσαρμοστεί στα νεόκοπα μέτρα της τροχαίας: τα πράσινα και τα κόκκινα φανάρια στις διαβάσεις, ο Γρηγόρης και ο Σταμάτης όπως τα βαφτίσανε. Μήπως κι εγώ τυφλός δεν ήμουν πασχίζοντας να στριμώξω τα καλύτερα χρόνια της νιότης μου στα μέτρα των Γραφείων, με τίγκα το χαρτομάνι, στρέφοντας και ξαναστρέφοντας τον ίδιο κύλινδρο γραφομηχανής τύπου Underwood –σαν να λέμε "κάτω από το δάσος", που μπορεί να σημαίνει δυσοίωνα "κάτω από τη γη, στα έγκατα"– με το σταχτί χρώμα, που κι αυτό έχει πένθιμους συνειρμούς; Καμιά σχέση με τη δική μου Olivetti Lettera 22 με το ανοιξιάτικο, πράσινο φιστικί της χρώμα, χρώμα αποκλειστικά αφιερωμένο στα δικά μου γραψίματα [...] Ήταν λίγο μετά το πρώτο μας ραντεβού, ένα πρωινό σαν όλα τ' άλλα, με τη συντροφιά της γκρίζας Underwood και τη νοσταλγία της ψυχής μου στραμμένη στην Olivetti μου – πράσινη, όπως πράσινα είναι τα μάτια της Λιλής [...] Με τον θάνατο της Λιλής το μολύβι μου, η γραφομηχανή μου, η καλή μου Olivetti, τα πλήκτρα του πιάνου, οποιοδήποτε μέσο κι αν είναι αυτό που χρησιμοποιώ, βρίσκονται στην υπηρεσία της, την ευγνωμονούν. Μακριά από κάθε λογοκρισία, το μόνο που πασχίζω να πω είναι η αλήθεια, η αλήθεια όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ και τη βιώνω».

 

―Ο θησαυρός του χρόνου, εκδ. Πατάκης

2.

Κουμανταρέας/ Μπονφουά/ Βιζέλ: Φόρος Τιμής Facebook Twitter
Υβ Μπονφουά

 

Υβ Μπονφουά (1923-2016).

Κοίτα: οι δρόμοι όλοι που επήγαινες κλείνουνε κιόλας,/ Δε σου δίνεται πια μήτε κείνη, έστω, η ανάπαυλα / Του να πηγαίνεις, χαμένος έστω. Γη που χάνεται / Ο ήχος των βημάτων σου που πια δεν περπατούνε.// Γιατί άφησες τ' αγριόχορτα να πνίξουν / Μιαν υψηλή σιγή όπου είχες φτάσει; Η φωτιά / Έρημη ξαγρυπνά στον κήπο της μνημοσύνης / Κι εσύ, ίσκιε μες στη σκιά, πού είσαι;/ Ποιος είσαι; [...] Ο κόσμος αυτός ας παραμείνει!/ Η απουσία, η λέξη,/ Ας γίνουνε για πάντα ένα / Μέσα στο απλό πράγμα./ Η μία για την άλλη, ό,τι είναι / Η σκιά για το χρώμα,/ Ο χρυσός του ώριμου καρπού / Για τον χρυσό του φλοιού που ξεράθηκε./ Κι ας ξεχωρίσουν / Μονάχα με τον θάνατο / Καθώς νερό και λάμψη εγκαταλείπουν / Μια παλάμη όπου το χιόνι έλιωσε. [...] Πιες, έλεγε εκείνη / Που είχε σκύψει επάνω του όταν έκλαιγε / Σιγουρεμένο,/ Μετά το πέσιμο.// Πιες, και το χέρι σου / Ας ανοίξει το κόκκινό μου φόρεμα,/ Ας αφεθεί το στόμα σου / Στον καλοήθη πυρετό.// Απ' το κακό που σ' ηύρε τίποτα / Πια σχεδόν δε σε πονάει, πιες / Απ' το νερό αυτό που είναι / Ο νους που ονειρεύεται. [...] Κι άλλοι, κι άλλοι ακόμη. Αυτοί μου λένε / Ότι ξέρουν,/ Και ότι ο Θεός σκίζει αυτό είν' ο κόσμος– τις σελίδες που γράφει. Ότι είν' η αποστροφή του / Για το έργο του, για κείνον τον ίδιο,/ Γι' ακόμη και την ομορφιά στον ουρανό των λέξεων,/ Που με τη φλόγα της μαυρίζει / Το δέντρο της ανθρώπινης φωνής, που ελπίζει.// Ο Θεός είν' ένας καλλιτέχνης./ Τον ενδιαφέρει μόνο το απρόσιτο / Και έχει τους θυμούς του καλλιτέχνη./ Φοβάται μη τυχόν γεννήσει κάτι / Που θα είναι μόνο εικόνα./ Φωνάζει τη βιασύνη του μες στη βροντή,/ Προσβάλλει αυτό που αγαπά, μην ξέροντας / Πώς ακριβώς είναι να πάρει ένα πρόσωπο μέσα στα χέρια».

 

―Ποιήματα, εισαγωγή-μετάφραση: Μάρκος Καλεώδης, επίμετρο: Χρήστος Μαρσέλλος, εκδ. Περισπωμένη

3.

 

Κουμανταρέας/ Μπονφουά/ Βιζέλ: Φόρος Τιμής Facebook Twitter
Ελί Βιζέλ

 

Ελί Βιζέλ (1928-2016).

Φτάνω στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό. Οι ταξιδιώτες τρέχουν προς κάθε κατεύθυνση σαν να θέλουν να ξεφύγουν από κάποιον εχθρό. Κάθομαι σ' ένα παγκάκι. Παίρνω μια παλιά, τσαλακωμένη εφημερίδα. Αεροπορικό δυστύχημα με καμιά δεκαριά θύματα. Πολιτικά σκάνδαλα που αποσιωπήθηκαν. Ερωτικές φωτογραφίες. Άρθρα για το τέλος του αιώνα. Ο βασιλιάς Σολομώντας είχε πράγματι δίκιο: οι μέρες έρχονται και φεύγουν, το ίδιο και οι νύχτες, μα ο κόσμος παραμένει απαράλλαχτος και ακίνητος. Η γενιά που ανακάλυψε το απόλυτο Κακό χωρίς ν' ανακαλύψει ταυτόχρονα την απόλυτη Αλήθεια είναι καταραμένη, έχει πει ένας φιλόσοφος, μιλώντας για τον θρίαμβο των δικτατοριών που ταπείνωσαν την ανθρωπότητα τον εικοστό αιώνα. Πώς όμως, την ίδια στιγμή, να λησμονήσεις την πρόοδο της επιστήμης; Την κατάκτηση του Διαστήματος, τις ιατρικές ανακαλύψεις, το θαύμα της επικοινωνίας, την ελπίδα που γεννούν όλα αυτά; Πώς να βρει κανείς τον εαυτό του μέσα εδώ; Ο ρυθμός με τον οποίο τρέχουν πλάι-πλάι το Καλό με το Κακό είναι ιλιγγιώδης. Στο μυαλό μου εικόνες και σκέψεις ανακατεύονται και δένονται αξεδιάλυτα. Τίποτα πια δεν είναι σαφές και αναγνωρίσιμο. Τι γυρεύω εγώ μέσα σ' όλα αυτά;».


―Ο καιρός των ξεριζωμένων, μτφρ. Γιώργος Ξενάριος, εκδ. Μεταίχμιο.


Info

Μένης Κουμανταρέας
Ο θησαυρός του χρόνου

Εκδόσεις Πατάκη

Σελίδες: 477

Υβ Μπονφουά

Ποιήματα

Μτφρ.: Μάρκος Καλεώδης

Εκδόσεις Περισπωμένη

Σελίδες: 180

Ελί Βιζέλ

Ο καιρός των ξεριζωμένων

Μτφρ.: Γιώργος Ξενάριος

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Σελίδες: 402

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ