1. Ντερριντά και Αλήτες: Είναι γνωστό ότι ο Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν διάβαζε μανιωδώς γουέστερν, ενώ ο Βάλτερ Μπένγιαμιν ξεκοκάλιζε λαίμαργα κάθε αστυνομικό του Ζορζ Σιμενόν. Προς τα γουέστερν έχει δείξει επίσης την ευμένειά του ο πολύς William H. Gass, ένας φαινομενικά βαρύς κι ασήκωτος στοχαστής και συγγραφέας, ενώ ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, βλοσυρός και αυστηρός σε πολλά ζητήματα, ξεσπούσε σε βροντερά γέλια όταν έβλεπε «Χοντρό & Λιγνό». Οι αντιφάσεις δεν είναι μονάχα το αλατοπίπερο της ζωής αλλά και το κρυφό μας ορυχείο, στο οποίο καταφεύγουμε όταν έχουμε άμεση χρεία θησαυρών για προσωπική κατανάλωση και απόλαυση. Έτσι, καθώς το μπράντι στραφταλίζει στο ποτήρι και τα ξύλα τριζοβολούν στο τζάκι και το Στρογκανόφ ετοιμάζεται με κέφι και είμαι στο μισοΰπνι και δεν θέλω να κατεβώ απ' του ονείρου ταις νεφέλαις, αφήνω λίγο στην άκρη τα απανωτά αστυνομικά μου και πιάνω ξανά μανά και πάλι δοκίμια, πονήματα, κοινωνιολογίες, θεωρίες, φιλοσοφίες. Το τελευταίο έργο του Ζακ Ντερριντά (1930-2004) έφερε τον λίαν θελκτικό τίτλο Αλήτες (Voyous, 2004) και η καθηγήτρια Φιλοσοφίας Penelope Deutscher στο βιβλίο της Ντερριντά (μτφρ. Ιωάννα Ναούμ, εκδ. Πατάκης) σημειώνει: «Στους Αλήτες, ο Ντερριντά μας υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία είναι στοιχειωμένη από μια αδυνατότητα: από την ελευσόμενη δημοκρατία. Η ελευσόμενη δημοκρατία δεν είναι καθαρό ιδεώδες: είναι μια αδυνατότητα – αλλά την ίδια στιγμή είναι "και μετά βίας δυνατή"». Η Deutscher επισημαίνει ότι ο διεισδυτικός και πολυσυζητημένος στοχαστής ήλπιζε έτσι να δώσει μιαν αντιαυταρχική ώθηση στην πολιτική της αποδόμησης.
2. Ευσταθιάδης και Λεπταίσθητοι: «Κοίτα μη γίνεις ο Ρασκόλνικοφ της μαλακίας, όπως λέει ο Ροθ που, υποτίθεται, εκτιμάς. Δεν έχεις μέσα σου ούτε τον δαίμονα, ούτε τον Οθέλλο». Τρομερή φράση! Τεχνουργεί, πάντα ταχυδακτυλουργικώς και ταχυπνευματικώς ο Γιάννης Ευσταθιάδης (Αθήνα, 1946), παίζοντας με τις λέξεις, με τις έννοιες, με τις άνοιες, με τις πλέξεις, με τις γεύσεις. Εδώ, στο Εκατό – 100 (εκδ. Μελάνι), παίζει και με τους αριθμούς, θαρρείς αντικατοπτρίζοντας το 360 (εκδ. Πατάκης) του Αχιλλέα Κυριακίδη, του άλλου λεπταίσθητου. Την Αθανασία των Σκύλων του τρίτου λεπταίσθητου, του Κώστα Μαυρουδή, την αναμένουμε αυτές τις μέρες (από τις εκδόσεις Πόλις). Εκατό τοις εκατό εκατόγχειρας, ο Ευσταθιάδης συνθέτει εκατό κείμενα όλα με θέμα τον αριθμό εκατό. Παιδί του Oulipo, του περιλάλητου Εργαστηρίου Δυνητικής Λογοτεχνίας, κλείνει το μάτι στον Ζορζ Περέκ και γράφει ταξινομώντας, ταξινομεί γράφοντας, παρασύροντας και τους άλλους, π.χ. τον ζωγράφο Γιώργο Χατζημιχάλη, να προβούν σε μια έκλυση των βυθών και να υπερβούν τα εσκεμμένα ώστε να φτάσουν και πάλι στην ουσία, ήτοι στη συγκίνηση: «Με πολλές εικόνες 100 λέξεων εν σειρά, ο ζωγράφος έφτιαξε σιγά σιγά ένα ψηφιδωτό που δεν είχε ούτε λέξεις ούτε εικόνες, αλλά τους ήχους του έρωτα και της μοναξιάς, την αφή του χρόνου και την ασπρόμαυρη γεύση του θανάτου».
3. Εμείς και οι μεταμοντέρνοι: Ένας πολύτιμος τόμος. Ανθολόγιο κειμένων που φρόντισε ο K. M. Newton. Η λογοτεχνική θεωρία του εικοστού αιώνα. Όντως, δεν λείπει τίποτα. Από τον Ρολάν Μπαρτ και τον Paul de Man μέχρι τον Stanley Fish και τον αναπόφευκτο Ζακ Ντερριντά. Εμμένω στη σ. 465, γιατί ο καταιγισμός που στεγάζεται εδώ είναι η καταγωγική περιοχή μας, είναι η παρατεταμένη έκρηξη εντός της οποίας κάποιοι κληθήκαμε να ζήσουμε και να δημιουργήσουμε – ένα μαγικό μακελειό που όσοι το έζησαν ξέρουν τι θα πει ρυτίδες στην ψυχή και καυτή υπέρβαση μαζί και επιβίωση: «Η απαρίθμηση των όσων επακολουθούν παίρνει αυτομάτως χαρακτήρα εμπειρικό, χαώδη, ανομοιογενή: Άντι Γουόρχολ και Ποπ Αρτ, αλλά συνάμα φωτορεαλισμός και, πέραν αυτού, "νέος εξπρεσιονισμός"~ στη μουσική, η στιγμή του Τζον Κέιτζ, αλλά και η σύνθεση κλασικού και "λαϊκού" ύφους που συναντάμε σε συνθέτες όπως ο Φιλ Γκλας και ο Τέρι Ράιλι, αλλά και η πανκ και η νιου γουέιβ ροκ, στον κινηματογράφο ο Γκοντάρ, η μετά από αυτόν εποχή και το πειραματικό σινεμά και βίντεο~ από τη μία ο Μπάροουζ, ο Πίντσον ή ο Ίσμαηλ Ριντ, από την άλλη το γαλλικό nouveau roman και οι διάδοχοί του, και μαζί του οι ανήσυχες νέες τάσεις της λογοτεχνικής κριτικής που βασίζονταν σε μια νέα αισθητική της κειμενικότητας ή της écriture». Ένας παροξυσμός δημιουργικότητας, ένας ίλιγγος επινοητικότητας, ένα ξέφρενο πανηγύρι των ρυθμών και των στυλ, μια πολυεπίπεδη πραγμάτωση του ανθρώπου σε βάθος και πλάτος και μήκος, ένα γόνιμο χάος για το οποίο και πάλι κάνουν λόγο η θεωρία και η ποίηση, η πεζογραφία και η ζωγραφική, έστω σπασμωδικά και αμήχανα στην άχαρη αλλά λίαν ενδιαφέρουσα εποχή μας. Πάντως, εμείς από κει περάσαμε. Και ήταν ωραίο πανηγύρι, μ' όλους τους κινδύνους.