Μουσική και Τζέιμς Τζόις

Μουσική και Τζέιμς Τζόις Facebook Twitter
0

1. SOUNDTRACK: Τα βιβλία έχουν τη μουσική τους. Και δεν εννοώ την προσωδία της πρόζας ενός Τζακ Κέρουακ, φερ’ ειπείν, ή τις μελωδίες των κρυστάλλων στα μυθιστορήματα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ. Εννοώ όντως μουσική, τραγούδια που παρεισφρέουν στις σελίδες και ακούγονται από πικάπ, από κασετόφωνα σε παλιά αμάξια, από στερεοφωνικά υψηλής πιστότητας, ή άλλοτε τα σιγοτραγουδάνε οι ήρωες, καθώς θυμούνται μια χαμένη νιότη ή ετοιμάζονται για μια περιπέτεια.

Ο Ισπανός Ενρίκε Βίλα-Μάτας (Βαρκελώνη, 31/03/1948), μετρ του διακειμενισμού, αποτίνει φόρο τιμής στον Τζέιμς Τζόις και νοσταλγεί την εποχή της ακόρεστης κι ακούραστης βιβλιοφιλίας. Στη Δουβλινιάδα (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτης), ο Σάμουελ Ρίβα είναι εκδότης, πότης, μελαγχολικός και πικραμένος, και αποφασίζει να τιμήσει την Bloomsday, παρασύροντας τους παλιόφιλούς του να προσκυνήσουν το Δουβλίνο. Θαυμάσια! Ένα μυθιστόρημα βούτυρο στο ψωμί κάθε booklover που ομνύει σε ονόματα όπως Μπέκετ, Μπέρνχαρντ, Μπόρχες, Μπάλαρντ, Μπολάνιο, Μπάροουζ, αντιλαμβάνεστε.

Επίσης, η Δουβλινιάδα έχει έξοχα τραγούδια. Παραθέτω μερικά: Μπομπ Ντίλαν, «Most likely you go your way» (σ. 41). Τομ Γουέιτς, «Downtown Train» (σ. 66). Ζορζ Μπρασένς, «Les copains d’ abord» (σ. 70). Ριτά Μιστουκό, «Le petit train». Ρίτσαρντ Χώλεϋ, «Just like the rain» (σ. 81). Μπομπ Ντίλαν και Τζόνι Κας, «That’s all right, mama» (σ. 108). Φρανσουάζ Αρντύ, «Partir quand même» (σ. 156). Λίαμ Κλάνσυ, «Green fields of France» (σ. 174). Javier de Galloy, «Walk on the wild side» (σ. 182, παρεμπτιπτόντως: άθλια διασκευή, κυριολεκτικώς εκτέλεση). Beatles, «This Boy» (σ. 188). Το ιρλανδέζικο λαϊκό τραγούδι που ακούγεται στο τέλος της ταινίας Οι Νεκροί του Τζον Χιούστον, το «Lass of Aughrim» (σ. 191). Φρανκ Σινάτρα, «The best is yet to come» (σ. 296). Ακούγονται επίσης: Les Surfs (σ. 34), τζαζ μουσική (σ. 49), Μπίλι Χόλιντεϊ (σ. 61), γαλλική μουσική από το ραδιόφωνο (σ. 162) και Coldplay (σ. 264).

 

2. COMING SOON: Αναμένεται με αδημονία, αποτελεί ήδη θέμα έντονων συζητήσεων στις βιβλιοφιλικές ομάδες του facebook -δες Έλληνες πυντσον-όφιλοι (ή πυντσονολάγνοι) και Bookspotting, φυσικά- και θα είναι, το δίχως άλλο, ένα από τα εκδοτικά γεγονότα του 2012. Μιλάμε για το (σχεδόν αμετάφραστο) Finnegans Wake του Τζέιμς Τζόις. Όταν το ανακοίνωσα για πρώτη φορά, κάμποσοι φίλοι νόμιζαν ότι έκανα ακόμα μία από τις γνωστές φάρσες μου. Αλλά όχι, είναι αλήθεια και το γεγονός της επικείμενης έκδοσης από την Εστία και το όνομα του τολμητία μεταφραστή: Ελευθέριος Ανευλαβής. Τον οποίο πολλοί θυμούνται ως τζόρα και ρωμαλέο καλεσμένο σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Σημειώνω ότι δείγματα του άθλου που επιτέλεσε ο Ανευλαβής, με την απόλυτη στήριξη του ιστορικού οίκου της Εστίας, βρίσκουμε ήδη στα τεύχη 1798 (Μάρτιος 2007), 1804 (Οκτώβριος 2007), 1812 (Ιούνιος 2008), και 1833 (Μάιος 2010) της Νέας Εστίας.

3.TEXT: Παραθέτω την περιλάλητη τρίτη παράγραφο του Finnegans Wake, όπως την αποδίδει ο χαλκέντερος Ελευθέριος Ανευλαβής:

«πτώση(μπαμπαμπαναλγκχαραγκχτακαμμιναρροννκοννμπροντόννερρονντουοννθανντροβαρρχοουναουσκαουντοοχοοχορντενένθουρνουκ!) ενός, κάποτε κατρουλόγερου του τοιχοστενοσόκακου, ξαναϊστορείται, από το λίκνο μέχρι το βασίλεμα της ζωής, μέσα από τη χριστιανική υμνωδία. Το κατρακύλισμα από τον ψηλό τοίχο, μοιραία, σχεδόν χωρίς προειδοποίηση , έφερε πφφτζουτ το γκρεμοτσάκισμα του Φίννεγκαν, Ιρλανδού στιβαρού άντρα, που το βουισμένο χαμπτοκορφοκέφαλό του πάραυτα στέλνει ερευνητή πέρα στη δύση να διενεργήσει έρευνα για τα ταμπτυποδοδάχτυλά του: και η πανωγυρισμένη κορυφοσημειοθέση τους βρίσκεται στο ύψωμα, πέρα κει στο φοινοκόπαρκο, όπου πορτοκάλια είναι αφημένα να οξειδαναπαύονται πάνω στο πράσινο, απ’ όταν οι πρωοδουβλινέζοι αγάπησαν τη λίββυ».

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ