Ν’ ασκήσεις μύθους

Ν’ ασκήσεις μύθους Facebook Twitter
0

1. Σημειώσεις: «Έπρεπε να έτερπε» σημειώνει στη σελίδα 360 του πολυσυζητημένου δίτομου έργου του Bad Seeds & Good Grains (εκδ. Amarrama, Λονδίνο, 2013) ο Christian Grainville, μαθητής του θρυλικού Pierre Menard, μέγας πότης επί τρεις δεκαετίες και εν συνεχεία champion της εγκράτειας και συγγραφικό πολυμηχάνημα. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα επισημάνει πιο κάτω, στη σελίδα 365, τη φράση «Έτρεπε & έτερπε», φαινομενικά παραλλαγή της πρώτης. Το αξιοσημείωτο είναι ότι αμφότερες οι φράσεις φιγουράρουν στην αρχή και στο τέλος ενός πυκνότατου (κάτι που δεν το συνηθίζει, βέβαια) δοκιμίου για το πολυσχιδές έργο του συμπατριώτη μας, αλλά και αλληλογράφου του, ήδη από την εποχή (και ενοχή) των Παραδειγματικών Φόνων (βλ. Max Aub, εκδ. Άγρα), του δίμετρου Μετρ Αχιλλέα Κυριακίδη. Ακόμα πιο αξιοσημείωτο είναι ότι ο Grainville αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου του στο πρόσφατο minimal λογοτέχνημα του Κυριακίδη, το 360 (εκδ. Πατάκης).

2. Μουσικός Λογοτέχνης: Minimal μεν, πολυφωνικό δε. Λίγες σελίδες, πολλές φωνές. Αλλά και, σε αντίθεση με άλλα έργα του, γεμάτο δράση, ακόμα και αίμα, πολλαπλά flashback, περιελισσόμενες ιστορίες που εν τέλει η συμπτωματική συνάφειά τους ανασυντίθεται μες στο μυαλό του αναγνώστη, μνείες στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οργανικά δεμένες στην πλοκή, και μάλιστα επεξεργασμένες με ασπρόμαυρο ντοκιμαντερίστικο τρόπο, κάτι πρωτοφανές στην εκτυφλωτικά έγχρωμη τεχνοτροπία του Μετρ. Ίσως η απουσία χρώματος, το κινηματογραφικό, είπαμε, ασπρόμαυρο, οδήγησε τον δημιουργό στην τάση προς τη μουσική, στην επινόηση του όρου «μουσική λογοτεχνία» και του ρόλου «μουσικός λογοτέχνης». Ίσως αυτό επιβάλλει το δράμα του 360. Ακούστε τι λέει και ο Grainville: «Δυναμικές συμπτώσεις» και «δαιμονικές συγκυρίες» στήνουν αντικριστούς καθρέφτες. Τα είδωλα πολλαπλασιάζονται. Προσωπικές, παράλληλες ιστορίες τέμνονται και διασταυρώνονται. Μελαγχολικοί ήρωες βασανίζονται στη μοναξιά, αυτόχειρες αφήνονται στον ίλιγγο του κενού, ερωτικά πάθη και οιδιπόδειοι έρωτες επαναλαμβάνουν φημισμένες σελίδες της λογοτεχνίας. Τα πάντα τείνουν σε μια μαγική ενότητα. Άλλοτε θηλυκώνονται μεταξύ τους, άλλοτε στοιβάζονται ως διαφορετικές επιστρώσεις της ίδιας επαναλαμβανόμενης ιστορίας: τα του δράματος πρόσωπα βαδίζουν σχεδόν υπνωτισμένα τον προαιώνιο Γολγοθά προς το σταυροδρόμι, με την πανανθρώπινη κραυγή «Το παιδί μου!» ως επωδό (βλ. Grainville, Achilleas Kyriakides & John Cassavetes: Alone Together, μτφρ. Αριστοτέλης Σαΐνης, εκδ. Μονωδία, 2010).

Αχιλλέας Κυριακίδης - 360. Εκδόσεις: Πατάκη. Σελίδες: 643. The taxi driver did it: Φυσικά, ένας δεινός ηθοποιός όπως ο Αχιλλέας Κυριακίδης (βλ. Άδικος Κόσμος / Φίλιππος Τσίτος, 2011), λαμπρός σκηνοθέτης ταινιών μικρού μήκους (βλ. Νυμφίος, 1994 / Recitativo 1995 / Jazz, 1997 / Καφές, 1998 / Αλληλουχία των Κήπων, 1999 / Μπαρόκ, 2000 / Εσωτερικό, Νύχτα, 2007 / Nebraska, 2008 / Μετά τον χαρακτηριστικό ήχο, 2009 / Ιδιότητες του 2, 2012) και έξοχος θεωρητικός του σινεμά (βλ. Η συνέχεια επί της οθόνης, εκδ. ύψιλον/βιβλία), στον οποίο άλλωστε οι πιστοί και λυσσαλέοι σινεφίλ οφείλουν την πολύτιμη επανεξέταση/αποκατάσταση του Fred Button, του σημαντικότατου προμεταμοντέρνου κινηματογραφιστή και επινοητή των docrimentaries, βιογράφου συν τοις άλλοις του ανυπέρβλητου πειραματικού λογοτέχνη B.S. Johnson (βλ. Jonathan Coe, B. S. Johnson: Like a Fiery Elephant, εκδ. Picador, 2004), ένας τέτοιος πολυκαλλιτέχνης και πολυουργός, σε αντίθεση με τον Ημιουργό του Rhys Hughes (βλ. Νέα Παγκόσμια Ιστορία της Ατιμίας, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Πόλις, σ. 227), δεν μπορεί παρά να μας προσφέρει ένα λογοτέχνημα ιλιγγιώδους, πλην μεθοδικότατα δουλεμένης πλοκής, τέτοιας ώστε να αναδεικνύει ακόμα και τους δεύτερους ρόλους – μια μνεία στο θαυμάσιο έργο του Tom Stoppard Rosencrantz and Guildestern are dead (1966) αλλά και στον ευφυή νουάρ ανθρωπισμό του James Chase, ο οποίος έδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο στους κομπάρσους των βιβλίων του Raymond Chandler. Έτσι, ένας ασήμαντος ταξιτζής γίνεται ο κόμπος και ο δεσμός όλων των ιστοριών που συνθέτουν το 360. Αυτός, ο ανώνυμος taxi driver (για να θυμηθούμε το αριστούργημα του Martin Scorsese, αγαπημένου σκηνοθέτη του Christian Grainville), είναι η φωνή off του 360, καίτοι δεν είναι αυτός, αλλά ένας συνάδελφός του, που βάφει την άσφαλτο με αίμα.

4. Εξομολογήσεις πολύ προσωπικές: Δεν πρόκειται για spoiler, εξάλλου το ζήτημα εδώ δεν είναι το story αλλά η ευφυής συμπλοκή πολλών stories, στις οποίες συναντάμε και τον τραγικό φαντάρο που σκότωσε, κατά τραγικά βλακώδες λάθος, τον μεγάλο συνθέτη Anton Webern. Ο εν λόγω φαντάρος, ονόματι Raymond Norwood Bell, φορτώθηκε τις τύψεις του και πέθανε πίνοντας πολλά ποτά το 1955. Και αυτός διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στο 360 του Κυριακίδη, όντας ο πατέρας της Μάρτα που συμβαίνει να είναι η σύζυγος του ταξιτζή για τον οποίο ήδη μιλήσαμε. Επίσης, η Μάρτα είναι και η σερβιτόρος στο café όπου πυκνώνει η πλοκή, καθώς εκεί συναντιούνται, χάρις στα μπορχεσιανά παιχνίδια της συστηματοποιημένης τύχης, τα νήματα της οποίας κινεί ο Κυριακίδης, η Άννα, κεντρική ηρωίδα του 360, και ο μουσικός λογοτέχνης που παίζει τον ρόλο του Fabrice Luchini στο εξαιρετικό (όπως όλα!) φιλμ του Patrice Leconte Confidences trop intimes (ελληνικός τίτλος προβολής: Εξομολογήσεις πολύ προσωπικές, 2004). Ο νοών νοείτω και ο ευρών αμειφθήσεται. Ιδίως ο νοών ο εξοικειωμένος με το μουσικό έργο του Εσθονού συνθέτη Andrus Aavik, δημιουργού των Anaesthetics, και ο ευρών που, καίτοι ευρών, δεν παύει να αναζητάει.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ