«Ο θάνατος της δημοκρατίας»: Πώς η Γερμανία οδηγήθηκε στον ναζισμό

«Ο θάνατος της δημοκρατίας»: Πώς η Γερμανία οδηγήθηκε στον ναζισμό Facebook Twitter
«Ο πόλεμός μας θα διεξαχθεί με αφίσες». Ψηφοφόροι περιεργάζονται διαφημίσεις της προεκλογικής εκστρατείας, 1930. CREDITS: BPK BILDAGENTUR / ART RESOURCE, NY
4

Η συζήτηση για τη Βαϊμάρη δεν φαίνεται να τελειώνει ποτέ, όχι μόνο γιατί σε περίοδο δημοκρατίας τρομάζει η παρατηρούμενη άνοδος αντιδραστικών σχηματισμών και κομμάτων αλλά και επειδή στην περίπτωση της Βαϊμάρης παρατηρείται το πιο ακραίο πολιτικό παράδοξο: το να διαδέχεται την πιο πετυχημένη δημοκρατική συνύπαρξη προοδευτικών σχηματισμών στην εξουσία, που συνοδεύτηκε από ταυτόχρονη άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών, η ναζιστική λαίλαπα.

Η αντίθεση μεταξύ της πρώτης δημοκρατικής περιόδου στην ιστορία της Γερμανίας, με την παραίτηση του Κάιζερ Γουλιέλμου Β' από τους θρόνους της Πρωσίας και της Γερμανίας, και της ανόδου στην εξουσία της ναζιστικής Γερμανίας το 1933 είναι απόλυτη, αλλά όχι αδικαιολόγητη, τουλάχιστον για τους ιστορικούς, οι οποίοι έσπευσαν να ρίξουν φως στα ανεξάντλητα ερωτήματα.

Η υπάρχουσα βιβλιογραφία είναι ήδη πλούσια και εκτείνεται από τις προσωπικές καταγεγραμμένες εμπειρίες του Κρίστοφερ Ίσεργουντ στο Αντίο Βερολίνο (Μεταίχμιο), τα προσωπικά απομνημονεύματα των μελών του «Σπάρτακος» και το Ο κόσμος του χθες (Printa) του Στέφαν Τσβάιχ έως τις εμβριθείς ιστορικές προσεγγίσεις του Ίαν Κέρσοου με το δίτομο Χίτλερ (Μεταίχμιο) ή τα βιβλία του Ρίτσαρντ Έβανς για το Ράιχ (Αλεξάνδρεια) και το Βαϊμάρη: Η ανάπηρη δημοκρατία του Χάινριχ Βίνκλερ (Πόλις), για να αναφέρουμε μερικούς μόνο από τους τίτλους. Ωστόσο, ένα νέο βιβλίο με τίτλο Ο θάνατος της δημοκρατίας - Η πτώση της Βαϊμάρης και η άνοδος του ναζισμού ‒σε ωραία μετάφραση Φωτεινής Πίπη από τις εκδόσεις Διόπτρα‒, που έχει κερδίσει ήδη το αναγνωστικό κοινό και τους κριτικούς, γραμμένο από έναν ουσιαστικό γνώστη της περιόδου, τον Μπέντζαμιν Κάρτερ Χετ, έρχεται για να φωτίσει ολόπλευρα το ανοιχτό παράδοξο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.

Ο Χετ όχι μόνο επεξεργάζεται τα νέα αρχεία που ήρθαν στο φως τις τελευταίες δεκαετίες (αλληλογραφία, δημοσιεύματα στον Τύπο, μαρτυρίες, δημόσια έγγραφα, ακόμα και αφίσες) αλλά και συγκρίνει τα δεδομένα στο εσωτερικό της Γερμανίας με τον διεθνή χάρτη, έχοντας παράλληλα πλήρη εποπτεία των γεγονότων και των πηγών.

Ο συγγραφέας θεωρεί πως ως πρότυπό του ο Χίτλερ είχε, μεταξύ άλλων, τον Κεμάλ Ατατούρκ και ως εκ τούτου δεν είναι τυχαία η άρνησή του να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων.

Επιπλέον, ο Κάρτερ Χετ λαμβάνει εξίσου υπ' όψιν του τις κοινωνικοπολιτικές μεταλλάξεις του γερμανικού ιστού με τα δραματικά ιστορικά γεγονότα που μεσολάβησαν την περίοδο της εύθραυστης αυτής δημοκρατίας, χωρίς ωστόσο να καταλήγει σε μονοσήμαντα συμπεράσματα. Το σημαντικότερο, εξηγεί αναλυτικά, προσφεύγοντας μάλιστα στην αρχή κάθε κεφαλαίου σε λογοτεχνικού τύπου ανάγλυφες περιγραφές, ώστε να γίνει κατανοητός απ' όλους τους αναγνώστες.

«Ο θάνατος της δημοκρατίας»: Πώς η Γερμανία οδηγήθηκε στον ναζισμό Facebook Twitter
Συμβολική παράσταση συνεργασίας: Ο Χίντενμπουργκ και ο Χίτλερ την «Ημέρα της Γερμανικής Εργασίας», 1η Μαΐου 1933. CREDITS: BUNDESARCHIV

Καταρχάς, ο Κάρτερ Χετ τάσσεται υπέρ της ευρέως διαδεδομένης άποψης ότι οι ατιμωτικοί όροι της Συνθήκης των Βερσαλλιών, η οποία σφράγισε το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, εξέθρεψαν ακραίες αντιδράσεις και τον περίφημο μύθο της «πισώπλατης μαχαιριάς», στην οποία αναφέρεται εκτενώς, αλλά υποστηρίζει ότι δεν είναι αρκετοί για να εξηγήσουν πώς κατάφερε, αμέσως μετά, να ευδοκιμήσει η Δημοκρατία, και μάλιστα για αρκετά χρόνια.

Συμφωνεί ότι ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος οφείλεται στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού, και ειδικά οι στρατιωτικοί, ήταν εξοικειωμένο με τη βία και δεν μπορούσε να προσαρμοστεί εύκολα σε εκδημοκρατισμένα περιβάλλοντα, αλλά αυτός δεν είναι ούτε επαρκής ούτε αναγκαίος όρος που θα εξηγούσε την απότομη και απόλυτη μεταστροφή της εύρωστης φαινομενικά δημοκρατίας σε φασιστικό καθεστώς: «Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ήταν οικοδομημένη πάνω σε διόλου υποσχόμενα θεμέλια: μια καταστροφική ήττα στον πόλεμο και μια μισητή ειρηνευτική συμφωνία, που τη διαδέχτηκε μια τεράστια πολιτική και οικονομική αναταραχή. Παρ' όλα αυτά, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, η Δημοκρατία επιβίωσε και, την εποχή του Στρέζεμαν, γνώρισε και άνθηση. Η απίθανη επιβίωση της Βαϊμάρης και η ενσωμάτωσή της στη διεθνή κοινότητα αποτελούν ηχηρή υπενθύμιση ότι, σε αντίθεση με έναν μύθο που επιμένει, η Δημοκρατία δεν ήταν καταδικασμένη εξαρχής» γράφει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας.


Τι οδήγησε, επομένως, στον στραγγαλισμό της; Ο συγγραφέας καταγράφει πολλαπλούς παράγοντες, καθώς και μία σειρά από τραγικά πολιτικά λάθη, εκτός από τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, που γέννησε το κύμα ρεβανσιστικών χτυπημάτων και εθνικισμού: την πολιτική αστάθεια, τη σημαντική αντίθεση και σύγκρουση μεταξύ αγροτικών περιοχών και εκβιομηχανισμένης πρωτεύουσας, τη συμμαχία μεγάλων επιχειρήσεων και ένοπλων δυνάμεων κόντρα στην ευνοούμενη από τους εργαζόμενους σοσιαλδημοκρατία, την υποτίμηση του Χίτλερ απ' όλα τα κόμματα και την υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπο του προέδρου του Ράιχσταγκ, το άρθρο 48 του πρόχειρα συνταγμένου από τον νομικό Πρόις Συντάγματος της Βαϊμάρης που κατέλυσε de jure τη Δημοκρατία, αφού ο ελεγχόμενος από τον στρατό καγκελάριος διοικούσε πλέον μετά το 1930 μέσω διαταγμάτων, τη λανθασμένη στρατηγική του Χάινριχ Μπρίνινγκ αλλά και τις ύπουλες διεργασίες του πανίσχυρου Σλάιχερ που έφεραν σχεδόν προγραμματικά τον Χίτλερ στην εξουσία.

Κατά κύριο λόγο, όμως, ο συγγραφέας θεωρεί ότι για την άνοδο του ναζισμού ευθύνεται η απόλυτη οικονομική παρακμή της Γερμανίας λόγω της παγκόσμιας ύφεσης που ακολούθησε το κραχ του '29, με τον τριπλασιασμό των δεικτών της ανεργίας, τη δυστοκία σε όλα τα επίπεδα, με τη χώρα να οδηγείται αναπόφευκτα στον διεθνή απομονωτισμό. Τότε ήταν που άρχισαν να επικρατούν οι ακραίες θέσεις και η ναζιστική λαϊκιστική ρητορική να επικεντρώνεται στην ανάγκη των εξαθλιωμένων στρωμάτων της επαρχίας για απόκτηση δύναμης με ρεβανσιστικές διαθέσεις.

«Ο θάνατος της δημοκρατίας»: Πώς η Γερμανία οδηγήθηκε στον ναζισμό Facebook Twitter
Αλλαγή καθεστώτος: Στρατιώτες της Επανάστασης διασχίζουν εποχούμενοι την Πύλη του Βρανδεμβούργου, Νοέμβριος 1918. CREDITS: BUNDESARCHIV


Από τη Γερμανία, φυσικά, δεν εξέλιπαν, από τη δεκαετία του '20 και μετά, τα καθημερινά περιστατικά βίας, οι εμπρησμοί, οι δολοφονίες και τα χτυπήματα. Εκτός από το πραξικόπημα του «Καπ», γνωστό είναι και το «πραξικόπημα της μπιραρίας» που οδήγησε στην καταδίκη του Χίτλερ με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας αλλά και στην ολική επαναφορά του μετά την αποφυλάκισή του, κάτι που κανείς δεν κατάφερε να προβλέψει έγκαιρα. Επιπλέον, η σταδιακή καταστολή των εργαζομένων, ειδικά των εκπροσώπων των συνδικάτων και του Κομμουνιστικού Κόμματος, αλλά και οι διαρκείς συμπλοκές καλλιέργησαν μια εξοικείωση με τη βία.

Ας μην ξεχνάμε ότι με την ανοχή της σοσιαλδημοκρατίας δολοφονήθηκαν τα μέλη της οργάνωσης Σπάρτακος, μεταξύ των οποίων και η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Δεδομένων όλων αυτών, ο Χίτλερ ήξερε ότι έπρεπε εξαρχής να έχει σύμμαχο του τον λαό, αφού μόνο μέσω αυτού θα μπορούσε να εφαρμόσει τα μεγαλόπνοα οράματά του όχι μόνο όσον αφορά τον γερμανικό επεκτατισμό αλλά και την εξόντωση των αλλοφρόνων και των Εβραίων. Ο συγγραφέας θεωρεί πως ως πρότυπό του ο Χίτλερ είχε, μεταξύ άλλων, τον Κεμάλ Ατατούρκ και ως εκ τούτου δεν είναι τυχαία η άρνησή του να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων.


Ωστόσο, το σημείο καμπής της Δημοκρατίας που άνοιξε τον δρόμο για τον Χίτλερ σημειώθηκε όταν οι συντηρητικοί σχηματισμοί και οι παντοδύναμοι ηγέτες τους, όπως ο Χούγκενμπεργκ, χρησιμοποίησαν τον γραφικό γι' αυτούς Χίτλερ για να εφαρμόσουν τα δικά τους σχέδια. Χαρακτηριστικό ήταν επίσης ότι ο στρατάρχης Χίντενμπουργκ, ο οποίος κατάφερνε από τη θέση του παντοδύναμου Προέδρου της Βαϊμάρης να ελέγχει τον διορισμό των καγκελαρίων και το σύστημα, προτίμησε τα ακραία σχέδια των ναζιστών και του ηγέτη τους από τους σοσιαλδημοκράτες. Πίστευε ότι όχι μόνο θα μπορούσε να ελέγξει τον αποτυχημένο στα μάτια του πρώην αξιωματικό Χίτλερ αλλά ότι ήταν προτιμότερος από τους σοσιαλδημοκράτες, εναντίον των οποίων αντιδρούσαν οι βιομήχανοι και οι επιχειρηματίες αλλά και ο ίδιος, καθώς δεν έδειχναν πρόθυμοι να ψηφίζουν τα γερά κονδύλια για τον αμυντικό εξοπλισμό της χώρας.

Ήταν και πάλι ο Χίντενμπουργκ που δεν συναίνεσε στην απαγόρευση των Ταγμάτων Εφόδου των ναζί ‒τότε Es-Α‒ και επιδίωξε την παραίτηση της κυβέρνησης του Μπρίνιγκ και την έλευση των ναζί στην εξουσία. Όλα τα άλλα είναι ιστορία γραμμένη με τα πιο μελανά και αιματοβαμμένα χρώματα στην Ιστορία της Γερμανίας και ολόκληρης της Ευρώπης.

«Ο θάνατος της δημοκρατίας»: Πώς η Γερμανία οδηγήθηκε στον ναζισμό Facebook Twitter
«Σήμα ανελέητου κινδύνου»: Ο Χίτλερ μιλά στο Σπόρτπαλαστ του Βερολίνου λίγο μετά την ανάληψη της καγκελαρίας. CREDITS: BUNDESARCHIV

Benjamin Carter Hett

Ο θάνατος της δημοκρατίας - Η πτώση της Βαϊμάρης και η άνοδος του ναζισμού

Μετάφραση: Φωτεινή Πίπη

Εκδόσεις Διόπτρα

Σελ.: 384

 

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Βιβλίο
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες»: ένα νέο βιβλίο διερευνά τον ύπουλο θάνατο της σύγχρονης δημοκρατίας

Οδηγός Βιβλίου / «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες»: ένα νέο βιβλίο διερευνά τον ύπουλο θάνατο της σύγχρονης δημοκρατίας

Δυο πολιτικοί επιστήμονες επιχειρούν να εξηγήσουν την ασθένεια που πλήττει τη δημοκρατία, αλλά και τι πρέπει να κάνουμε για να αποφύγουμε τον αργό θάνατό της
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Βερολίνο, Δημοκρατία της Βαϊμάρης: κοκαΐνη, ξενύχτια, ασυλλόγιστο σεξ και στο βάθος οι ναζί

Αρχαιολογία & Ιστορία / Βερολίνο, Δημοκρατία της Βαϊμάρης: κοκαΐνη, ξενύχτια, ασυλλόγιστο σεξ και στο βάθος οι ναζί

Στο βιβλίο του Norman Ohler «Υπερδιέγερση, Τα ναρκωτικά στο Τρίτο Ράιχ», που μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, η γκλάμορους ντέκα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και το Βερολίνο της δεκαετίας του '20, ζωγραφίζονται με τα πιο ζωηρά, εξπρεσιονιστικά χρώματα.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
Έχοντας μικρή ιστορική γνώση της συγκεκριμένης περιόδου αλλά κατανοώντας την ιστορία νομίζω ότι οι περιόδοι όπου υπάρχει ευρεία αποδοχή της βίας ως πολιτικό μέσο και παράλληλα υπάρχει γενικευμένο αίτημα για λογοκρισία μυρίζουν μπαρούτι...
όπου υπάρχει ευρεία αποδοχή της βίας ως πολιτικό μέσο και παράλληλα υπάρχει γενικευμένο αίτημα για λογοκρισία μυρίζουν μπαρούτι Πηγή: www.lifo.grΕεε όχι και ευρεία αποδοχή της βίας.Την ίδια εποχή ανθούσε η δημοκρατία στην ΕΣΣΔ...