Ελένη Παπαγεωργίου
Απολαμβάνω πολύ την ανάγνωση μεγάλων μυθιστορημάτων που σε βάζουν στον κόσμο τους, σε κάνουν να ζεις μαζί με τους ήρωες σε μακρινούς τόπους και άλλες εποχές, σε παθιάζουν και χτίζουν μια παράλληλη πραγματικότητα στην οποία ζεις όσο τα διαβάζεις. Το ίδιο ισχύει και για τις τριλογίες, αφού ο χρόνος που περνάς με τους ήρωες είναι ακόμα περισσότερος, η περιπέτεια πιο πλούσια, οι εικόνες πιο ζωηρές. Ένα τέτοιο βιβλίο που εκδώσαμε φέτος στο Μεταίχμιο είναι η Βαλκανική Τριλογία της Olivia Manning, ένα απολαυστικό αφήγημα σε τρία μέρη από μια παραγνωρισμένη συγγραφέα που άφησε το στίγμα της στη βρετανική μεταπολεμική λογοτεχνία. Το Βουκουρέστι και η Αθήνα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η καθημερινότητα σε καιρούς ταραγμένους, οι φιλίες, οι συσχετισμοί μεταξύ εθνοτήτων, αλλά κυρίως οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της, ο Γκάι, η Χάριετ, ο Γιάκιμοφ και τόσοι άλλοι αξέχαστοι χαρακτήρες, κάνουν τη Βαλκανική Τριλογία μια αναγνωστική εμπειρία.
Κώστας Δάρδανος
Το μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά, Ο Κόμης Μοντεχρίστος, είναι μια πρόκληση: πολύ μεγάλο (2.000 σελίδες) για να το αγνοήσεις, πολύ μεγάλο και για να το ξεκινήσεις. Ήταν μεγάλες οι προκλήσεις που αντιμετώπισε ο κόμης, είναι μικρές οι αντοχές μας για τις προκλήσεις του κόμη. Ένα βιβλίο-σύμβολο σε μια εποχή σαν τη δική μας, που έχει χάσει την πίστη της στα σύμβολα. Μια εποχή που, κατά βάση, ο άνθρωπος έχει χάσει την πίστη στον εαυτό του και στην ιδέα πως, ό,τι και να συμβεί, εκείνος θα τα καταφέρει. Η αξία ενός κλασικού βιβλίου που άντεξε στον χρόνο είναι ανυπολόγιστη, εφόσον μπορούμε να εμπνευστούμε από αυτό και να υπερβούμε τις δικές μας συμβάσεις. Η υπόθεση του βιβλίου είναι απλή: ο Εδμόνδος Νταντές, νεαρός πετυχημένος ναυτικός, φυλακίζεται για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε. Στη φυλακή ο συγκρατούμενός του κάνει λόγο για έναν αμύθητο θησαυρό θαμμένο στο νησί Μοντεχρίστο. Δραπετεύει, βρίσκει τον θησαυρό και αποφασίζει να εκδικηθεί αυτούς που τον αδίκησαν. Μια μεγάλη πρόκληση και μαζί μια ευκαιρία να διαβάσετε το δημοφιλέστερο μυθιστόρημα του Δουμά στην πλήρη εκδοχή του.
Κυριάκος Καραΐσκος
Το καλύτερο βιβλίο που έχουμε βγάλει μέχρι στιγμής το 2020 είναι το Χωρίς ασπίδα της Μπάρμπαρα Κινγκσόλβερ. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που εστιάζει στο προσωπικό και κοινωνικό σοκ που προκαλεί η συνειδητοποίηση πως ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο στον κόσμο μας αλλάζει ραγδαία. Η συγγραφέας δεν καταφεύγει στην εύκολη επιλογή κάποιου ζοφερού μέλλοντος. Αντίθετα, επιλέγει να αφηγηθεί εναλλάξ δύο ιστορίες που εκτυλίσσονται στον ίδιο τόπο, η μία στο σήμερα και η άλλη στη δεκαετία του 1870. Ιστορία, επιστήμη, οικονομικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες διαπλέκονται αριστοτεχνικά στον αφηγηματικό ιστό της Κινγκσόλβερ, απ' όπου αναδύονται χαρακτήρες που μπορούμε πραγματικά να κατανοήσουμε και να συμπαθήσουμε. Ήρωες που, παρά τους χαλεπούς καιρούς στους οποίους ζουν, δεν χάνουν στιγμή από την ψυχή τους την ελπίδα για κάτι καινούργιο και καλύτερο.
Σταύρος Πετσόπουλος
Φέτος εκδίδουμε μια μεγάλη γκάμα ευφάνταστων βιβλίων: αστυνομικά (Σιμενόν, Καρίλ Φερέ, Γ. Μαρής), Γιόζεφ Ροτ, Ό. Σακς, Γιουρσενάρ, Κάφκα, Κλάους Μαν (μια πολύ πλούσια έκδοση του Μεφίστο) κ.ά.
Θέλω να σταθώ στο εκπληκτικό μυθιστόρημα του Τζον ΜακΓκρέγκορ, Ταμιευτήρας 13 (μτφρ. Α. Καλοφωλιά). Είναι ένας πολυβραβευμένος συγγραφέας, δύο φορές στη λίστα του βραβείου Booker, που κατέχει εξέχουσα θέση στην κοινότητα των Άγγλων και Αμερικανών συγγραφέων.
Το μυθιστόρημα αρχίζει με την εξαφάνιση ενός έφηβου κοριτσιού στην περιοχή των υδροταμιευτήρων, έξω από ένα χωριό. Οι έρευνες της αστυνομίας διαρκούν χρόνια, η φιγούρα της έφηβης στοιχειώνει την περιοχή, άλλοι νομίζουν ότι την είδαν ζωντανή κάποια στιγμή, άλλοι την ονειρεύονται. Ο αναγνώστης περιμένει μια έκβαση, να επιλυθούν τα νήματα των ερωτημάτων. Ο ΜακΓκρέγκορ, όμως, ενδιαφέρεται κυρίως για το τι συμβαίνει όταν κάποιος αγνοείται. Η πραγματική ζωή εξελίσσεται στο χωριό. Και όπως λέει ο σπουδαίος συγγραφέας Τζορτζ Σόντερς, ερωτευόμαστε το χωριό, ερωτευόμαστε τους ανθρώπους. Ο ΜακΓκρέγκορ χρησιμοποιεί με μαεστρία το τέχνασμα της παραπλάνησης του αναγνώστη, καθώς το κύριο θέμα του είναι η κοινότητα του χωριού στα χρόνια της εξαφάνισης.
Χάρης Νικολακάκης
Υπεύθυνος του εκδοτικού προγράμματος των εκδόσεων Bell
Αγαπημένο βιβλίο δεν υπάρχει, καθώς η επιλογή κάθε τίτλου γίνεται πολύ προσεχτικά και τον δρόμο της έκδοσης παίρνουν μόνο εκείνα που πραγματικά απολαμβάνουμε να διαβάζουμε κι εμείς. Αν όμως πρέπει να ξεχωρίσω ένα, μάλλον θα πρέπει να πω το μυθιστόρημα που τιμήθηκε με το βραβείο Gold Crown ως το καλύτερο ιστορικό μυθιστόρημα του 2019. Το Μια φορά κι ένα ποτάμι της Diane Setterfield. Η ιστορία, που διαδραματίζεται τον 19ο αιώνα σε μια περιοχή γύρω από τον Τάμεση, ξεκινάει μια σκοτεινή νύχτα, τη νύχτα του χειμερινού ηλιοστασίου, όταν ένας άγνωστος μπαίνει σ' ένα πανδοχείο κρατώντας ένα νεκρό κορίτσι στην αγκαλιά του. Μερικές ώρες αργότερα, όμως, το παιδί παίρνει ανάσα και επιστρέφει στη ζωή. Είναι θαύμα ή αποτέλεσμα μαγείας; Και σε ποιον ανήκει το παιδί; Τρεις οικογένειες θα το διεκδικήσουν και όλες οι απαντήσεις θα δοθούν μέσα από μια πολυεπίπεδη ιστορία μυστηρίου που ξεχειλίζει από στοιχεία λαϊκών θρύλων, παραδόσεων, δεισιδαιμονιών αλλά και επιστημονικών ανακαλύψεων που έκαναν αίσθηση την εποχή εκείνη, την εποχή του Δαρβίνου.
Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Θα επιλέξω να σας προτείνω το Παράδοξο του χιμπατζή, του καθηγητή Steve Peters. Το ξεχωρίζω για το πρωτότυπο περιεχόμενό του, τη συνέπεια στις συμβουλές του και το εντυπωσιακό βιογραφικό του συγγραφέα. Ο χιμπατζής είναι η πιο ακατέργαστη πλευρά του εαυτού μας, αυτή που επηρεάζεται και κατευθύνεται από τα συναισθήματα και τις πρώτες εντυπώσεις, και δρα χωρίς να εκλογικεύει τις καταστάσεις. Αν καταφέρουμε να τον αναγνωρίσουμε μέσα μας και να τον οριοθετήσουμε, τότε έχουμε κάνει το μεγαλύτερο βήμα προς την αυτοπραγμάτωση και μια πιο σωστή διαχείριση του εαυτού μας.
Γιάννης Λεβέντης
Το βιβλίο που προτείνω είναι το 1984 - Ο Μεγάλος Αδελφός του Τζορτζ Όργουελ, ένα βιβλίο που, λόγω του πρόσφατου εγκλεισμού και της εποχής μας, έγινε ξανά επίκαιρο. Κατά τη γνώμη μου, είναι ένα βιβλίο που όλοι πρέπει κάποια στιγμή να διαβάσουν. Δεν είναι ένα απλό μυθιστόρημα αλλά ένα μάθημα ζωής που ταρακουνάει τον κόσμο του αναγνώστη συθέμελα. Και είναι από τα μυθιστορήματα που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις 8 Ιουνίου του 1949, όταν το 1984 ήταν μακρινό. Στο βιβλίο περιγράφεται ένα μέλλον όπου το Κόμμα κυριαρχεί σε μια χώρα με απολυταρχικό καθεστώς υπό το εξεταστικό βλέμμα του Μεγάλου Αδελφού. Είναι εκπληκτικό ότι αυτά που περιγράφονται στις σελίδες του βιβλίου εμφανίζονται πλέον όλο και πιο έντονα και στη δική μας κοινωνία. Το ολοκληρωτικό καθεστώς του Μεγάλου Αδελφού, παρακολουθώντας συνεχώς τους πάντες και τα πάντα μέσα από αμέτρητες διαδραστικές τηλεοθόνες, ασκεί τον απόλυτο έλεγχο σε πράξεις. Tο 1984 εξακολουθεί να γοητεύει τους αναγνώστες, ιδιαίτερα τους πιο νεαρούς, που είναι ξετρελαμένοι με τις δυστοπίες και τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
Λουκάς Ρινόπουλος
Οι επιλογές μας, για οικονομικούς και προσωπικούς λόγους, είναι εκ των πραγμάτων τόσο προσεκτικές ώστε όλες οι νέες μας εκδόσεις, ιδιαίτερα φέτος, μας αγγίζουν και μας συγκινούν το ίδιο. Όμως, αν έπρεπε να διαλέξουμε έναν τίτλο από αυτούς που εκδώσαμε το 2020, θα επιλέγαμε το Ζωντανό Νόμισμα του Πιερ Κλοσοφσκί, ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα, όχι ιδιαίτερα γνωστού στους Έλληνες αναγνώστες. Το Ζωντανό Νόμισμα συνενώνει ιδέες συγγραφέων όπως ο Σαντ, ο Φουριέ, ο Μαρξ, ο Νίτσε, ο Κέινς και ο Φρόιντ, με σκοπό να αναδείξει το γεγονός ότι οι σύγχρονες κοινωνίες δεν βασίζονται τόσο στην παραγωγή και κατανομή αγαθών όσο, κυρίως, στην κυκλοφορία επιθυμιών και φαντασιώσεων και ότι στον σύγχρονο καπιταλισμό τα σώματα είναι πρωτίστως αντικείμενα ηδονικής κατανάλωσης και λιβιδινικής ανταλλαγής.
Όπως αναφέρει και ο Μισέλ Φουκό σε επιστολή του στον Κλοσοφσκί: «Αυτό ακριβώς ήταν που έπρεπε να στοχαστούμε: την επιθυμία, την αξία και το ομοίωμα – τρίγωνο που μας επιβάλλει την κυριαρχία του και μας συγκροτεί εντός της ιστορίας μας, εδώ και αιώνες δίχως αμφιβολία».
Δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος, ζωγράφος, μεταφραστής, πρώην δομινικανός δόκιμος μοναχός, κάποιες φορές φοιτητής Θεολογίας, ο Πιερ Κλοσοφσκί είναι ένας από τους αυθεντικότερους και επινοητικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Το Ζωντανό Νόμισμα είναι ένα από τα πλέον ερεθιστικά βιβλία του.
Άννα Πατάκη
Έχω πολλά πολύ αγαπημένα, προφανώς, και αρκετά από αυτά το αναγνωστικό κοινό τα έχει αγκαλιάσει ήδη, ευτυχώς. Η Γιάλτα - Το τίμημα της ειρήνης του Oυκρανοαμερικανού ιστορικού και καθηγητή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, S.M. Plokhy (μτφρ. Πέτρος Γεωργίου), είναι ένα βιβλίο που μπορεί σε πρώτη επαφή να τρομάξει με την έκταση (550 σελίδες μεγάλου σχήματος), ενώ το θέμα μπορεί να φανεί πολύ «ειδικό». Κι όμως, είναι ένα από τα πιο απολαυστικά βιβλία που διάβασα τα τελευταία χρόνια, ένα βιβλίο που με κάνει να ονειρεύομαι τις ιστορίες των ανθρώπων που έγραψαν την Ιστορία που μας καθορίζει ως σήμερα, να ξεκαθαρίζω κακοχωνεμένες γνώσεις και «συνάψεις». Είναι Ιστορία που διαβάζεται σαν μυθιστόρημα, ενίοτε αστυνομικό, είναι τεράστιος μόχθος που μοιάζει περίπατος, είναι, για μένα, ένας θησαυρός.
Αγγέλα Σωτηρίου
Διευθύντρια εκδοτικού τμήματος των εκδόσεων Ψυχογιός
Φέτος ξεχώρισα ένα βιβλίο που, τι περίεργο για μένα, δεν είναι μυθιστόρημα. Πρόκειται για ένα χρονικό «κατάκτησης» των δύο άκρων και της πιο ψηλής κορυφής του κόσμου, γραμμένο από τον βραβευμένο με Πούλιτζερ, Έντουαρντ Λάρσον, με τίτλο Ως τις άκρες της Γης. Αφήγηση που σου κόβει την ανάσα, λεπτομέρειες για τις αποστολές που δεν είχα φανταστεί ποτέ και κρύο... πολύ κρύο! Σε κάθε σελίδα ανέτρεχα στο Ίντερνετ για να δω τις φωτογραφίες και τα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων που διένυσαν χιλιόμετρα στον Βόρειο και στον Νότιο Πόλο και σκαρφάλωσαν στα Ιμαλάια. Δεν είμαι άνθρωπος της περιπέτειας και των extreme σπορ και πραγματικά τους θαύμασα, ζήλεψα την τόλμη και την ψυχική αντοχή τους, εντυπωσιάστηκα με το «θράσος» τους να τα βάλουν, τρόπον τινά, με τη φύση, να δοκιμάσουν τα όριά τους και να διακινδυνεύσουν και τη ζωή τους ακόμα. Αφήστε που ενόσω το διάβαζα, αναρωτιόμουν συνεχώς αν εγώ θα το τολμούσα ποτέ ή αν θα κατάφερνα να περπατήσω στους πάγους μέχρι την άκρη του κόσμου. Κατέληξα μετά βεβαιότητας ότι δεν θα το τολμούσα, αλλά ότι θα ξαναδιάβαζα ευχαρίστως το βιβλίο!
Γρηγόρης Παπαδογιάννης
Μέλος της Κοινσέπ «Εκδόσεις Παράξενες Μέρες»
Είμαστε ένας μικρός εκδοτικός που διαλέγει προσεκτικά και αγαπάει όλα τα βιβλία του, αλλά το 2020 είναι η Καρδιά που γυρνάει, του Ιρλανδού Ντόναλ Ράιαν, που αγαπάμε λίγο πιο πολύ. Είναι ένα συγκλονιστικό βιβλίο, βραβευμένο, μεταξύ άλλων, με το Λογοτεχνικό Βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα των ημερών μας και το πρώτο στη σειρά μας «Παράξενες Μέρες στην Ευρώπη», που περιλαμβάνει οκτώ εξαιρετικά βιβλία. Εκτυλίσσεται στην Ιρλανδία στις αρχές της δεκαετίας του 2010 και αποτυπώνει την εικόνα της χώρας τα χρόνια της οικονομικής ύφεσης. Αυτό το κάνει ακόμα πιο οικείο στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Κυκλοφορεί με πρόλογο του συγγραφέα ειδικά για την ελληνική έκδοση. Προσωπικά, νιώθω πολύ τυχερός γιατί είχα την ευκαιρία να μεταφράσω ένα βιβλίο που, σύμφωνα με τους «New York Times», θυμίζει έντονα Ουίλιαμ Φόκνερ, με τον οποίο ξεκίνησα το 1990.
Νίκος Αργύρης
Από τις νέες εκδόσεις του Ίκαρου ξεχωρίζουμε το πιο πρόσφατο αστυνομικό μυθιστόρημα της Ευτυχίας Γιαννάκη, Η νόσος του μικρού θεού, το πρώτο από τη νέα σειρά Η τριλογία του βυθού. Στο πρώτο βιβλίο της τριλογίας μια γυναίκα εντοπίζεται νεκρή στο νότιο άκρο της Πάρου. Ο κεντρικός ήρωας, ο αστυνόμος Χάρης Κόκκινος, θα εμπλακεί στην εξιχνίαση του εγκλήματος σε μια υπόθεση που απλώνει τα δίχτυα της μέχρι την Ευρώπη. Οι αναγνώστες θα έρθουν σε επαφή με μια καλογραμμένη ιστορία που συνδυάζει την αστυνομική δράση ‒χωρίς να περιορίζεται μόνο σε αυτή‒ με πραγματικά γεγονότα που εμπλέκουν ακόμα και κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας. Ένα πολυεπίπεδο αστυνομικό μυθιστόρημα που θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών και θα τους καλωσορίσει στο ευφυές λογοτεχνικό σύμπαν της Ευτυχίας Γιαννάκη, αν δεν το έχει κάνει ήδη!
Γιάννης Κωνστανταρόπουλος
Ζούμε σε μια πολύπλοκη εποχή γεμάτη αβεβαιότητες και συνεχείς μεταβολές. Η πανδημία ανέτρεψε τις βεβαιότητες, τις συνήθειές μας και την καθημερινότητά μας. Σε αυτό το δύσκολο και αβέβαιο περιβάλλον χρειαζόμαστε βιβλία που μας ενδυναμώνουν και μας βοηθούν να προσεγγίζουμε τον κόσμο με αισιοδοξία και ελπίδα. Ένα τέτοιο βιβλίο είναι και το Θετική ενέργεια, υπέροχη ζωή του Βεξ Κινγκ.
Ο ίδιος ο συγγραφέας πέρασε πολλές δυσκολίες στην παιδική του ηλικία και γνώρισε πολλές αντιξοότητες. Κατάφερε, όμως, να βρει τον δρόμο προς μια καλύτερη ζωή, αφήνοντας πίσω τις σκοτεινές μέρες. Έχοντας ως εφαλτήριο τις προσωπικές του εμπειρίες, μας δίνει απλές συμβουλές για το πώς να μεταμορφώσουμε τη ζωή μας. Μικρά βήματα κάθε φορά για να ξεπεράσουμε τους φόβους μας, να βάλουμε στόχους και να σχεδιάσουμε τη ζωή που πραγματικά ονειρευόμαστε.
Περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε βιβλία που να τονίζουν τη θετική στάση απέναντι στη ζωή. Πάντα υπάρχει επιλογή. Και στις πιο δύσκολες συνθήκες θα βρούμε λύσεις.
Παύλος Παπαχριστοφίλου
Επιλέγω το βιβλίο Η συμφωνία που «γκρίζαρε» το Αιγαίο - Από τα Ίμια στη Μαδρίτη των Μιχάλη Ιγνατίου και Νίκου Μελέτη. Έχει ιδιαίτερη γοητεία η «ανάγνωση» ενός ιστορικού γεγονότος μέσα από ντοκουμέντα που έως τώρα ήταν εντελώς απρόσιτα για τον αναγνώστη. Με μυθιστορηματικό αλλά και δημοσιογραφικό τρόπο, οι δύο συγγραφείς, έμπειροι και καταξιωμένοι δημοσιογράφοι, αναπαριστούν το πραγματικό σκηνικό μιας περιόδου που σφράγισε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, βασισμένοι σε δεκάδες απόρρητα έως σήμερα τηλεγραφήματα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Από την επομένη του επεισοδίου των Ιμίων καταγράφεται όλη η διπλωματική κινητικότητα στο τρίγωνο Ουάσινγκτον - Αθήνα - Άγκυρα, η οποία καταλήγει στη Συμφωνία της Μαδρίτης. Ένα βιβλίο που συμπληρώνει ακόμα ένα σημαντικό κομμάτι στο πολύπλοκο παζλ των ελληνοτουρκικών σχέσεων και συμβάλλει στη βαθύτερη κατανόηση φαινομένων όπως η τωρινή ένταση μεταξύ των δύο χωρών.
Ραχήλ Καπόν
Ο Ωκεανός ξεχωρίζει από τα φετινά μας βιβλία, προσκαλώντας μας σε μια οδύσσεια από τα κύματα στις αμμουδιές έως τα βάθη της αβύσσου. Κάθε σελίδα του είναι μια έκπληξη, καθώς μας αποκαλύπτεται ο αεικίνητος, πολύχρωμος και συνάμα εύθραυστος θαλάσσιος κόσμος που ζωντανεύει και ξεπηδά μέσα από τις εικόνες και τα αναπτύγματα της Hélène Druvert, ενώ τα περιεκτικά κείμενα της βιολόγου Emmanuelle Grundmann συμπληρώνουν την έκδοση που θα ενθουσιάσει παιδιά και μεγάλους και θα μας κάνει να δούμε διαφορετικά τις φετινές μας βουτιές στις παραλίες αλλά και να νοιαστούμε για την προστασία των θαλασσών. Ο Ωκεανός προστίθεται στη σειρά των παιδικών και νεανικών μας βιβλίων που ξεκίνησε πέρσι με ένα ταξίδι σε μακρινούς γαλαξίες με το Κοιτάζοντας τα αστέρια και συνεχίζεται φέτος, εκτός από τον Ωκεανό, και με την Ιστορία των εικόνων για παιδιά, που θα μας ταξιδέψει από τις ζωγραφιές στα σπήλαια μέχρι το iPad μέσα από τη ματιά του Ντέηβιντ Χόκνεϊ.
Εύα Καραϊτίδη
Ήταν εξαιρετικά δύσκολο να επιλέξω το αγαπημένο μου βιβλίο του 2020. Επειδή όμως οι παλιές αναγνωστικές αγάπες είναι πανίσχυρες, θα μνημονεύσω ένα εκπληκτικό δοκίμιο του Άγγελου Τερζάκη, το Αφιέρωμα στην τραγική μούσα, που κυκλοφόρησε πρόσφατα σε νέα έκδοση από την Εστία, με εμπεριστατωμένο επίμετρο του Δημήτρη Αγγελή. Γράφει στην εισαγωγή του ο στοχαστικός συγγραφέας: «Αποστρέφομαι τα χρήσιμα πράγματα, δεν είμαι καθόλου καθηγητής. Είμαι (το λέω πάντοτε στους μαθητές μου) ένας, εκεί, καλλιτέχνης που έχει την τρέλα να μονολογεί για ό,τι αγαπάει με πάθος». Ευτυχώς για μας, ο Τερζάκης μονολόγησε με πάθος και μας άφησε «ένα βιβλίο-σταθμό για τις θεατρικές σπουδές στην Ελλάδα» (Δημ. Αγγελής), το οποίο μεταφράστηκε σύντομα στις ΗΠΑ. Το δοκίμιο είναι πρότυπο και γλωσσικά, βυθίζεσαι μέσα του και βγαίνεις αποκαθαρμένος. Είτε για την αρχαία τραγωδία πρόκειται είτε για τη σαιξπηρική, ο Τερζάκης μας παρασύρει στα βαθιά με την άνεση των πολλών χαρισμάτων του, του υπαρξιστή και του ανατόμου ποιητή: «Ή σωφροσύνη θα διαθέτεις ή θα είσαι βασιλέας Ληρ, βασιλέας του Μύθου. Το στέμμα της Τραγωδίας είναι αιματοστάλαχτο. Φοριέται από τους μεγάλους γελασμένους του κόσμου τούτου».
Αργύρης Καστανιώτης
Τόσο οι Πλάνητες της νομπελίστριας Όλγκα Τοκάρτσουκ όσο και η Χορτοφάγος της Χαν Γκανγκ είναι δύο βραβευμένα βιβλία που έχουν αγαπηθεί ήδη από τους αναγνώστες. Όλο και περισσότερο ανακαλύπτουν τη μαγική γραφή της Πολωνής συγγραφέως και, αντιστοίχως, την υπόγεια δύναμη της Νοτιοκορεάτισσας. Θα ήθελα, ωστόσο, να σταθώ σε ένα βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και με συνάρπασε για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Είναι το Μπορν, το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του Τζεφ Βάντερμιερ στα ελληνικά, που μόλις κυκλοφόρησε. Όσοι ευτύχησαν να τον γνωρίσουν μέσα από την Τριλογία της Νότιας Ζώνης, την οποία εκδώσαμε μεταξύ 2015 και 2016, θα ανακαλύψουν το νέο φοβερό σύμπαν που έχει δημιουργήσει αυτός ο ξεχωριστός στο είδος του συγγραφέας. Είναι μια δυστοπία, όπου τα πάντα ανατρέπονται από μια παράξενη, σαγηνευτική μορφή ζωής. Όποιος θέλει να βρεθεί εκεί ακριβώς όπου συναντιούνται αριστοτεχνικά η επιστημονική φαντασία και η λογοτεχνία αξιώσεων, τότε ο Βάντερμιερ είναι το σταυροδρόμι του. Απόλαυση αλλά και ουσιαστικός προβληματισμός για το μέλλον του κόσμου μας.
Θάνος Σαμαρτζής
Αν ένα είναι το βιβλίο που πρέπει να διαλέξουμε, αυτό θα είναι το «Ο σκύλος μου ο Ηλίθιος» του Τζων Φάντε. Σε τούτη τη νουβέλα ο Φάντε καταφέρνει τρία πράγματα που θα θέλαμε να κάνουν όλα μας τα βιβλία: πρώτον, δίνει κάτι πολύ όμορφο, φτιαγμένο από εντελώς απλά υλικά· δεύτερον, παρουσιάζει κάτι υψηλό, ασχολούμενος με κάτι εξαιρετικά πεζό· τρίτον, προσφέρει κάτι βαθύ, όντας ασταμάτητα διασκεδαστικός. Ο αφηγητής και πρωταγωνιστής είναι ένας μάλλον απαίσιος άνθρωπος, αλλά τελικά όχι κατ' ανάγκην περισσότερο απ' τον οποιονδήποτε. Ο Χένρι Μολίσε μοιάζει να μην αντέχει κανέναν, ιδίως αυτούς που αγαπά, και σίγουρα όχι τον εαυτό του. Ο διαρκής εκνευρισμός του τον οδηγεί στο να κάνει βλακείες για τις οποίες γρήγορα μετανιώνει, επιστρέφοντας στις ονειροφαντασίες του, που κι αυτές γρήγορα τις βαριέται. Θέλει να καταφέρει κάτι σημαντικό που να αξίζει, μα, περισσότερο απ' όλα, θέλει τη βολή του και την αγάπη των δικών του, αγάπη που ήδη την έχει, αλλά κάπως καταφέρνει να την κάνει να τον ενοχλεί. Κι ένας εκκεντρικός σκύλος εμφανίζεται απ' το πουθενά και μοιάζει να του προσφέρει μια ευκαιρία να ξεφύγει από τον εαυτό του. Αλλά πού τέτοια τύχη!
Κώστας Σπαθαράκης
Το σημαντικότερο βιβλίο που έβγαλαν φέτος οι Αντίποδες ήταν το Με τις μέλισσες ή με τους λύκους, η αγόρευση του Θανάση Καμπαγιάννη στη δίκη της Χρυσής Αυγής, που κυκλοφόρησε στα μέσα Φεβρουαρίου του 2020. Κι αυτό γιατί ο ενθουσιασμός και το κέφι που έχει κανείς όταν εμπλέκεται παρεμβατικά σε ένα τόσο σημαντικό και επίκαιρο ζήτημα της δημόσιας ζωής δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα. Εξού και ήταν, παρά την πίεση και το άγχος, απολαυστική και η ταχύτητα της έκδοσης, ενάμιση περίπου μήνα μετά την εκφώνηση στο δικαστήριο. Σημαντικό ήταν επίσης για μας το γεγονός ότι ήρθαμε ξανά σε επαφή με το υλικό της δίκης μέσα από την αγόρευση του Καμπαγιάννη, ένα κείμενο πυκνό, με συγκροτημένη επιχειρηματολογία και λογική, άψογα δουλεμένο από πραγματολογική και υφολογική άποψη. Το βιβλίο αυτό σηματοδότησε μια διεύρυνση της εκδοτικής μας λογικής, την οποία θα συνεχίσουμε προς αντίστοιχες κατευθύνσεις.
