Δεν σκεφτόμαστε υπερβολικά το σεξ· απλώς το σκεφτόμαστε με λάθος τρόπο.
O Aλέν Ντε Μποτόν ξεκαθαρίζει από την αρχή τις προθέσεις τους.
Στο βιβλίο με τίτλο "Πώς να σκεφτόμαστε περισσότερο το σεξ" που κυκλοφορεί σύντομα από τις εκδόσεις Πατάκη (μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης) ο Ελβετός συγγραφέας δεν μας λέει πράγματα που δεν ξέρουμε. Απλώς μέσα από έναν συνδυασμό χιούμορ, γνώσεων και φιλοσοφικής ματιάς υπενθυμίζει πράγματα που θέλουμε να ακούσουμε και σκέψεις που συχνά προτιμάμε να ξεχνάμε. Και κυρίως κάνει μαζί μας τη διαδρομή από το πρώτο άγγιγμα και φιλί ως τον οργασμό.
Αυτό το ενδελεχές και εξαιρετικά ειλικρινές βιβλίο είναι γραμμένο για να μας καθοδηγήσει στην ενδόμυχη και συναρπαστική – αν και συχνά μπερδεμένη και δύσκολη – εμπειρία που ονομάζεται σεξ. Ελάχιστοι από εμάς συνηθίζουμε να αισθανόμαστε απολύτως σίγουροι στο ζήτημα του σεξ, ενώ όσα υποτίθεται ότι πρέπει να νιώθουμε, σπάνια αντιστοιχούν με την πραγματικότητα.
Καλύπτοντας θέματα που περιλαμβάνουν τη λαγνεία, τον φετιχισμό, την απιστία και την πορνογραφία, ο Aλέν Ντε Μποτόν αρθρώνει τα διλήμματα της σύγχρονης σεξουαλικότητας, προσφέροντας οξυδερκή και παρηγορητικά σχόλια για να μας βοηθήσει να σκεφτούμε βαθύτερα και συνετότερα για το σεξ που κάνουμε ή δεν κάνουμε.
Χωρισμένο σε τρία βασικά κεφάλαια οι "Χαρές του σεξ", "Τα προβλήματα του σεξ" και "Συμπεράσματα" ο συγγραφέας καταπιάνεται με ζητήματα όπως τον ερωτισμό και τη μοναξιά, την αγάπη και το σεξ, τη σεξουαλική απόρριψη, την έλλειψη επιθυμίας, την πορνογραφία αλλά και τις χαρές ή την ανοησία της απιστίας. Συγχρόνως απαντά σε ερωτήματα όπως αν το σεξ μπορεί να είναι βαθυστόχαστο;
"Η οξυδερκής ζεστασιά της γραφής του Ντε Μποττόν κάνει ακόμη και τα πιο ακανθώδη θέματα προσιτά. Κι αυτό χωρίς υποχωρήσεις και χωρίς να χάνει ούτε στιγμή το παιγνιώδες χιούμορ του"- Kirkus
"Διαυγές, έξυπνο και απολαυστικό"- The New York Times.
Στο κεφάλαιο "Ερωτισμός και μοναξιά" ο Αλέν Ντε Μποτόν αναφέρεται στη σημασία των χώρων:
"Πολλοί καθωσπρέπει φυσικοί χώροι αποδεικνύοντα αναπάντεχα ερωτικοί από μόνοι τους. Οπως ακριβώς οι στολές μπορούν να εμπνεύσουν λαγνεία στη σκέψη της παραβίασης των κανόνων, εξίσου διεγερτικό -και για παρόμοιους λόγους- είναι να φανταζόμαστε το σεξ σε μια κρυφή γωνιά μιας πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης, στο βεστιάριο ενός εστιατορίου ή στην κουκέτα ενός τρένου.
Η απείθαρχη παρανομία μπορεί να μας δώσει μια αίσθηση δύναμης που υπερβαίνει το απλά σεουαλικό. Το να κάνουμε σεξ στην πίσω πλευρά ενός αεροσκάφους γεμάτου επιχειρηματίες είναι σαν να δοκιμάζουμε να ανατρέψουμε τη συνήθη ιεραχία των πραγμάτων, εισάγοντας την επιθυμία σε ένα πλαίσιο όπου η ψυχρή πειθαρχία κυριαρχεί γενικά, συγκρινόμενη με τις προσωπικές μας επιθυμίες.
Στα 35.000 πόδια ύψος, όπως και στο διαχωριστικό ενός γραφείου, η επικράτηση της οικειότητας φαντάζει πιο γλυκιά και η απόλαυση μας αυξάνεται ανάλογα".
"Xαρακτηρίζουμε "σέξι" το σενάριο στο αεροπλάνο, όμως εκείνο που εννοούμε πραγματικά είναι ότι μας διεγείρει που υπερπηδάμε ένα κατά τα άλλα καταπιεστικό είδος αποξένωσης".
Οταν λέμε ότι τα ρούχα είναι σέξι δεν εννοούμε απλώς ότι όσες τα φοράνε δείχνουν υγιείς. Υπονοούμε ότι μας αρέσει ο τρόπος που βλέπουν τον κόσμο.
"H Marni για παράδειγμα ίσως στοχεύει στην ιδιορρυθμία, την υπολογιζόμενη ανωριμότητα και την αριστερή πολιτική τοποθέτηση".
Τα στερεότυπα καταρρέουν!
Ενας άντρας που έχει υποφέρει από την εγωπαθή και άκαρδη, δεσποτική μητέρα του είναι βέβαιο πως παρατηρώντας τα παπούτσια μιας γυναίκας θα επιλέξει εκείνη που φορά μοκασίνια και όχι τα λατρεμένα από τις γυναίκες ψηλοτάκουνα Manolo Blahnik.
"Αν η συνοδός είχε εμφανιστεί με ένα ζευγάρι Manolo Blahnik ή Jimmy Choo, στην απίθανη περίπτωση που κατέληγαν μαζι στο κρεβάτι, θα μπορούσε κάλλιστα να μην έχει στύση. Ομως, τα μοκασίνια ήταν και παραμένουν τέλεια. Συγκεντρώνουν τα χαρακτηριστικα που αναζητεί αγωνιωδώς σε μια ρομαντική σύντροφο. Σε δυο στενά, καλοδουλεμένα δερμάτινα αντικείμενα μήκους ακριβώς είκοσι δύο εκατοστών, ανιχνεύει την ταυτότητα της ιδανικής γυναίκας για τον ίδιο: ένα άτομο ήρεμο, προικισμένο με σύνεση, αυτοέλεγχο, ευπρέπεια, ταπεινότητα και ένα βαθμό ντροπαλοσύνης αντίστοιχο με το δικό του".
"Χάρη στη φιλοσοφία του Πλάτωνα, ένα ζευγάρι όμορφα μοκασίνια, ένα ευπαρουσίαστο ρολόι χειρός αντίκα και ένα λαστιχάκι δεν χρειάζεται πλέον να απορρίπτονται ως ανούσια και ανίκανα να δημιουργήσουν οτιδήποτε περισσότερο από ασήμαντα και άσχετα κύματα επιθυμίας. Αντίθετα μαζί με τα υπόλοιπα φετίχ, μπορεί να λεχθεί ότι βρίσκονται στη βάση μιας κλίμακας που οδηγεί σε όσα ίσως αγαπήσουμε περισσότερο σε ένα άλλον άνθρωπο. Μας ερεθίζουν επειδή αποτελούν σύμβολα του Καλού".
To δίλημμα Νάταλι (Πόρτμαν) ή Σκάρλετ (Γιόχανσον)
"Αν είχαμε πληγωθεί από υπερβολικά θεατρινίστικους και αναξιόπιστους γονείς, ίσως αποφασίσουμε ότι στα χαρακτηριστικά της Σκάρλετ, υπάρχει κάτι που υπονοεί ότι της αρέσει μάλλον υπερβολικά ο ενθουσιασμός και το μελόδραμα.
Ισως κρίνουμε ότι τα ζυγωματικά της υποδεικνύουν μία τάση προς μια εγωπώθεια με την οποία είμαστε ήδη εξαιτερικά εξοικειωμένοι προσωπικά, και ότι τα μάτια της, αν και φαντάζουν γαλήνια φανερώνουν μια υπερβολική ικανότητα για εκρήξεις καταστροφικής οργής, στις οποίες είμαστε ήδη επιρρεπείς και δεν χρειαζόμαστε περαιτέρω βοήθεια.
"Ισως καταλήξουμε να προτιμήσουμε τη Νάταλι, που αντικειμενικά δεν είναι ομορφότερη από τη Σκάρλετ, επειδή τα μάτια της αντανακλούν εκείνη ακριβώς τη γαλήνη που λαχταράμε, χωρίς να την έχουμε απολαύσει ποτέ σε ικανοποιητικό βαθμό λόγω της υποχόνδριας μητέρας μας. Ισως ερεθιστούμε από τη σκληρή πρακτική αποφασιστικότητα που ανιχνεύουμε στο μέτωπο της ακριβώς επειδή δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι διαθέτουμε αυτά τα χαρακτηριστικά (πάντοτε χάνουμε τα κλειδιά του σπιτιού και μας μπερδεύει η συμπλήρωση ασφαλιστικών αιτήσεων). Και ίσως μας γοητεύσει το στόμα τςη επειδή υπονοεί μιαν αυτοσυγκράτηση και μια στωϊκότητα που εξισορροπούν τέλεια με την οδυνηρή μας τάση προς την αυθάδεια και την έλλεθψη πειθαρχίας".
Εν κατακλείδι: "Οι ιδιαιτερότητες όσων πραγμάτων θεωρούμε όμορφα και σέξι καταδεινύουν εκείνα που ποθούμε εντονότερα προκειμένου να ανακτήσουμε την ισορροπία μας"...
Η σεξουαλική απόρριψη:
"Η απόρρψη πονάει τόσο επειδή την εκλαμβάνουμε ως μία καταδίκη όχι μόνο της φυσικής μας έλξης αλλά της συνολικής μας ύπαρξης και κατ' επέκταση του δικαιώματός μας να υπάρχουμε".
Ομως:
"Δεν χρειάζεται να εκλάβουμε τη σεξουαλική απόρριψη ως σίγουρη ένδειξη ότι κάποιος άλλος κοίταξε βαθιά στην ψυχή μας και κατέληξε να αποστρέφεται κάθε στοιχείο της ύπαρξής μας. Συνήθως η πραγματικότητα είναι πολύ πιο απλή και λιγότερο καταστροφική: για κάποιον λόγο το συγκεκριμένο άτομο απλώς δεν ερεθίζεται από το σώμα μας.
Μπορούμε να ανακουφιστούμε γνωρίζοντας ότι η απόφαση αυτή είναι αυτόματη, προ- συνειδητή και αμετάβλητη. Εκείνος που απορρίπτει δεν είναι ηθελημένα κακόβουλος, απλώς δεν έχει επιλογή. Δεν μπορούμε να αποφασίσουμε ποιος θα μας διεγείρει, με τον ίδιο τρόπο που δεν γνωρίζουμε εκ των προτέρων ποια γεύση παγωτού ή ποιο είδος ζωγραφικής είναι τα αγαπημένα μας".
H έλλειψη επιθυμίας έπειτα από έναν μαρκροχρόνιο γάμο:
"Δεν γίνεται να περιμένουμε ότι θα συνεχίσουμε να κάνουμε έρωτα αν το χαλί παραμένει πάντα το ίδιο". Ξενοδοχείο Park Hyatt, Τόκιο.
Συμπεράσματα (ίσως πρέπει να ξεκινήσετε την ανάγνωση του βιβλίου από αυτό το κεφάλαιο).
1. "Ισως ήμασταν πολύ καλύτερα αν δεν διαθέταμε σεξουαλικές ορμές, στο μεγαλύτερο διάστημα της ζωής μας, μας δημιουργούν προβλήματα και ανησυχίες. Για χάρη τους κάνουμε αποτρόπαια πράγματα με άτομα που δεν συμπαθούμε ιδιαίτερα, ενώ εκ των υστέρων νιώθουμε αηδιασμένοι και αμαρτωλοί".
2. "Το σεξ βοηθά να βγούμε από τα σπίτια και τα καβούκια μας. Για χάρη του διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και συγχρωτιζόμαστε ανεπιφύλακτα με τυχαία μέλη του είδους μας. Ατομα που κατά τα άλλα μένουν κλεισμένα στον εαυτό τους, που σιωπηρά πιστεύουν ότι δεν έχουν και πολλά κοινά με την πλειοψηφία της ανθρωπότητας, μπαίνουν σε μπαρ και κλαμπ, ανεβαίνουν νευρικά τις σκάες σε πολυκατοικίες, περιμένουν σε άγνωστες γειτονιές, φωνάζουν προκειμένου να ακουστούν πάνω από την εκκωφαντική μουσική και μιλούν ευγενικά με αξιοσέβαστες μητέρες σε καθιστικά στολισμένα με μπιμπελό και φωτογραφίες από σχολικές βραβεύσεις την ώρα που στο επάνω δωμάτιο τα μεγάλα παιδιά αυτών των μαμάδων αλλάζουν και φοράνε τα φρεσκοπλυμένα και κομψά γκρι εσώρουχά τους".
3. "Χωρίς το σεξ θα είχαμε πολύ λιγότερες ασχολίες. Κανείς δεν θα έμπαινε στον κόπο να ανοίξει ένα κοσμηματοπωλείο, να ράβει δαντέλες, να σερβίρει εδέσματα σε ασημένιες πιατέλες ή να φτιάχνει δωμάτια ξενοδοχείων σε πλωτές γέφυρες σε τροπικές λίμνες. Το μεγαλύτερο τμήμα της οικονομίας μας θα ήταν άχρηστο αν το σεξ δεν αποτελούσε κινητήρια δύναμη ή οργανωτική αρχή".
4. "Χωρίς το σεξ θα ήμασταν επικίνδυνα άτρωτοι. Ισως να πιστεύαμε ότι δεν είμαστε γελοίοι. Δεν θα εξοικειωνόμασταν τόσο με την απόρριψη και την ταπείνωση".
5. "Θα μπορούσαμε να αποδεχτούμε μέχρι και την οδύνη που προκαλεί στο σεξ, αφού δίχως αυτήν δεν θα κατανοούσαμε το ίδιο την τέχνη και τη μουσική. Τα τραγούδια του Σούμπερτ ή το άλμπουμ "Ophelia" της Natalie Merchant, οι ¨Σκηνές από ένα γάμο" του Μπέργκμαν ή η "Λολίτα" του Ναμπόκοφ σε καμια περίπτωση δεν θα ήταν το ίδιο σημαντικά. Θα ήμασταν πολύ λιγότερο εξοικειωμένοι αγωνία και άρα πολύ πιο άσπλαχνοι και πιο διστακτικοί να αυτοσαρκαστούμε".
*****