Πρωσικό Μπλε του Φίλιπ Κερ

Πρωσικό Μπλε του Φίλιπ Κερ Facebook Twitter
Ο Φίλιπ Κερ μπορούσε να μετατρέπει τα σκοτεινά περιβάλλοντα της προναζιστικής αλλά και της μεταναζιστικής Γερμανίας σε ατμοσφαιρικό σκηνικό των αστυνομικών του.
0



Ο ΦΙΛΙΠ ΚΕΡ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΑ έναν δικό του τρόπο να συνδυάζει το προσωπικό με το πολιτικό, δίνοντας πολύτιμες πληροφορίες για το κοινωνικό περιβάλλον της εκάστοτε ιστορίας του. Ευαίσθητος δέκτης της παραμικρής λεπτομέρειας, την οποία έδενε μοναδικά με την πλοκή, μπορούσε να μετατρέπει τα σκοτεινά περιβάλλοντα της προναζιστικής αλλά και της μεταναζιστικής Γερμανίας σε ατμοσφαιρικό σκηνικό των αστυνομικών του. Αυτό συμβαίνει και με το Πρωσικό Μπλε, ένα ακόμα βιβλίο με πρωταγωνιστή τον Μπέρνι Γκούντερ, τον οποίο γνωρίσαμε από τη Μοιραία Πράγα και τον Άνθρωπο χωρίς ανάσα, όπου ο δημοφιλής επιθεωρητής αναλαμβάνει να ταξιδέψει στο Λονδίνο για να δηλητηριάσει με θάλλιο την Ανν Φρεντς, πράκτορα με την οποία είχε συνεργαστεί στο παρελθόν. Ο εντολέας, Έριχ Μίλκε, του απευθύνει ουσιαστικά μια πρόταση την οποία εκείνος δεν μπορεί να αρνηθεί, αφού πρόκειται για τον πανίσχυρο υποδιευθυντή της Στάζι. Η περίφημη συνάντηση του επιθεωρητή με τον πανίσχυρο αρχηγό, κατά τη διάρκεια της οποίας αποκαλύπτονται πολλά μυστικά για το γερμανικό καθεστώς της εποχής –το οποίο ο συγγραφέας γνωρίζει από πρώτο χέρι–, πραγματοποιείται στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου, που ακολουθεί, και συμπληρώνεται από άλλη μία συγκλονιστική ιστορία, αυτήν τη φορά με φόντο τις κατεχόμενες από τον Χίτλερ βαυαρικές Άλπεις το 1939, που συνδέεται άμεσα με την πρώτη, οδηγώντας σε ένα συγκλονιστικό φινάλε. ― Τίνα Μανδηλαρά.

Κεφάλαιο 2

Οκτώβριος 1956

Υπολόγισα κάποτε ότι η Γκεστάπο είχε προσωπικό κάτω από πενήντα χιλιάδες άτομα, τα οποία παρακολουθούσαν ογδόντα εκατομμύρια Γερμανούς, αλλά απ' όσα έχω διαβάσει για τη ΛΔΓ, η Στάζι απασχολεί τουλάχιστον τα διπλάσια –και δεν αναφέρω καν τους πληροφοριοδότες ανάμεσα στους πολίτες ή τις γοητευτικές κατασκόπους, που όλοι μαζί ανέρχονταν, σύμφωνα με τις φήμες, περίπου στο ένα δέκατο του πληθυσμού– για να παρακολουθούν μόλις δεκαεφτά εκατομμύρια Γερμανούς. Ως υποδιευθυντής της Στάζι ο Έριχ Μίλκε ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στη ΛΔΓ. Και όπως ήταν πιθανόν αναμενόμενο από έναν τέτοιο άνθρωπο, είχε προβλέψει ήδη όλες μου τις ενστάσεις σε μια τόσο άκομψη αποστολή, όπως αυτή που είχε περιγράψει, και ήταν έτοιμος να επιχειρηματολογήσει εναντίον τους με την ωμή δύναμη εκείνου που έχει συνηθίσει να γίνεται το δικό του εναντίον ανθρώπων που είναι επίσης αυταρχικοί και επιβλητικοί. Είχα την αίσθηση ότι ο Μίλκε μπορεί και να με άρπαζε απ' τον λαιμό ή να χτυπούσε το κεφάλι μου στο τραπέζι, και φυσικά η βία ήταν σημαντικό στοιχείο του χαρακτήρα του: ως νεαρό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Βερολίνο είχε συμμετάσχει στον πασίγνωστο φόνο δύο ένστολων αστυνομικών.


«Όχι, μην καπνίσεις», είπε, «άκου μόνο. Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία για σένα, Γκούντερ. Μπορείς να βγάλεις χρήματα, να πάρεις καινούργιο διαβατήριο –γνήσιο διαβατήριο Δυτικής Γερμανίας, με διαφορετικό όνομα, για να ξεκινήσεις κάπου απ' την αρχή– και, το πιο σημαντικό απ' όλα, μπορείς να εκδικηθείς την Ανν Φρεντς, και με το παραπάνω, που σε χρησιμοποίησε τόσο αδίστακτα».


«Μόνο και μόνο επειδή εσύ της είπες να μου φερθεί έτσι. Έτσι δεν είναι; Εσύ την έβαλες να τα κάνει όλα αυτά».


«Δεν της είπα να κάνει έρωτα μαζί σου. Δική της ιδέα ήταν. Σε κάθε περίπτωση, σε έκανε παιχνιδάκι της, Γκούντερ. Δεν έχει πια και πολλή σημασία, όμως, σωστά; Την ερωτεύτηκες σφοδρά, ε;»


«Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τι κοινό έχετε εσείς οι δύο. Δεν έχετε καθόλου αρχές».


«Ισχύει. Αν και στην περίπτωσή της ήταν και μία από τις καλύτερες ψεύτρες που έχω γνωρίσει ποτέ. Και εννοώ την παθολογική έννοια. Πραγματικά, δεν πιστεύω πως ήξερε πότε έλεγε ψέματα και πότε αλήθεια. Όχι ότι πιστεύω πως η ανηθικότητα της εξαπάτησης είχε καμιά σημασία για κείνη. Της αρκούσε να μπορεί να διατηρεί το απόμακρο χαμόγελό της και να ικανοποιεί την ανάγκη της για υλικά αγαθά. Κατόρθωσε να πείσει τον εαυτό της πως δεν το έκανε για τα χρήματα: η ειρωνεία είναι ότι νόμιζε πως είχε ισχυρές αρχές. Κι αυτό την έκανε ιδανική κατάσκοπο. Όχι πως έχει έστω και την παραμικρή αξία η ιστορία της μέχρι τότε.


Αυτό που είναι σημαντικό –τουλάχιστον για μένα– είναι ότι τώρα κάποιος πρέπει να τη σκοτώσει. Πολύ φοβάμαι πως η MI5 θα απορούσε αν δεν προσπαθούσαμε τουλάχιστον να τη σκοτώσουμε. Κι έτσι όπως τα βλέπω εγώ, αυτός ο κάποιος εύκολα θα μπορούσε να είσαι εσύ. Δεν είναι πως δεν έχεις σκοτώσει ανθρώπους στο παρελθόν, σωστά; Τον Χένιχ, για παράδειγμα. Θέλω να πω ότι μόνο εσύ θα μπορούσες να ήσουν που του φύτεψες μια σφαίρα και το έκανες να φαίνεται πως το είχε κάνει εκείνη».


Ο Μίλκε σταμάτησε για όσο έφερναν το φιλέτο μας και απομάκρυναν το μισοφαγωμένο αστακό.


«Θα το κόψουμε μόνοι μας», είπε απότομα στον σερβιτόρο. «Και φέρε μας ένα μπουκάλι απ' το καλύτερο Bordeaux σας. Σε καράφα βέβαια. Αλλά θέλω να δω το μπουκάλι πρώτα, εντάξει; Και τον φελλό».


«Δεν εμπιστεύεσαι κανέναν, έτσι δεν είναι;» είπα.


«Αυτός είναι ένας απ' τους λόγους που έχω παραμείνει ζωντανός τόσο καιρό».


Όταν έφυγε πια ο σερβιτόρος, ο Μίλκε έκοψε το Σατομπριάν στα δύο, πήρε με το πιρούνι του το μεγαλύτερο μισό, το έβαλε στο πιάτο του και χασκογέλασε. «Προσέχω όμως και τον εαυτό μου, να ξέρεις. Δεν καπνίζω, δεν πίνω πάρα πολύ και μου αρέσει να γυμνάζομαι, επειδή μέσα μου νιώθω ακόμα μαχητής του δρόμου. Ακόμη κι έτσι όμως έχω ανακαλύψει ότι ο κόσμος είναι περισσότερο διατεθειμένος ν' ακούσει έναν αστυνομικό που δείχνει ότι μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του παρά έναν που δεν το δείχνει. Δεν θα το πιστέψεις πόσες φορές χρειάστηκε να εκφοβίσω διάφορους στην Κεντρική Επιτροπή του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος.¹ Σου το ορκίζομαι, ακόμη και ο Βάλτερ Ούλμπριχτ² με φοβάται».

«Έτσι αποκαλείς τον εαυτό σου πλέον, Έριχ; Αστυνομικό;»


«Γιατί όχι; Αυτό είμαι. Γιατί να ενοχλεί κάτι τέτοιο έναν άνθρωπο σαν εσένα, Γκούντερ; Εσένα που ήσουν μέλος της Κρίπο και της Υπηρεσίας Ασφαλείας σχεδόν για είκοσι χρόνια. Κάποιοι από τους τάχα μου αστυνομικούς που σου έδιναν εντολές ήταν ανάμεσα στους χειρότερους εγκληματίες της Ιστορίας: Χάινριχ. Χίμλερ. Νέμπε. Κι εργάστηκες για όλους αυτούς». Κούνησε το κεφάλι του αγανακτισμένος. «Ξέρεις, μια μέρα θα ρίξω μια προσεχτική ματιά στον φάκελό σου στο Κεντρικό Γραφείο Ασφαλείας του Ράιχ και θα δω τι εγκλήματα έχεις διαπράξει, Γκούντερ. Έχω τη σοβαρή υποψία ότι επ' ουδενί δεν είσαι τόσο καθαρός όσο παρουσιάζεις. Ας μην προσποιούμαστε, λοιπόν, πως υπάρχει κάτι που μας χωρίζει όσον αφορά την ηθική ανωτερότητα. Έχουμε κάνει και οι δυο μας πράγματα που ευχόμαστε να μην είχαμε κάνει. Είμαστε όμως ακόμα εδώ».

Ο Μίλκε σώπασε την ώρα που έκοβε το φιλέτο του σε μικρότερα τετράγωνα.


«Παρ' όλα αυτά, δεν ξεχνώ ότι εσύ μου έσωσες τη ζωή σε δύο περιστάσεις».


«Τρεις», είπα με πικρία.


«Τόσες ήταν; Ίσως. Όπως έλεγα λοιπόν. Να τη σκοτώσεις. Να μια καλή ευκαιρία για σένα. Να κάνεις μια καινούργια αρχή. Ευκαιρία να γυρίσεις στη Γερμανία και να ξεφύγεις απ' αυτό το μέρος στην άκρη της Ευρώπης, όπου δεν γίνεται τίποτα και που, για να είμαι ειλικρινής, τα ταλέντα σου πάνε χαμένα. Αν υποθέσουμε ότι διαθέτεις τη σοφία να το καταλάβεις».

Ο Μίλκε έβαλε ένα τετράγωνο κομμάτι φιλέτο στο μεγάλο στόμα του και άρχισε να το μασάει με μανία.


«Έχω διαφωνήσει;» ρώτησα.


«Όχι. Για πρώτη φορά δεν το κάνεις. Που κι αυτό είναι περίεργο».


Σήκωσα τους ώμους.


«Δέχομαι να κάνω αυτό που ζητάς, στρατηγέ. Είμαι άφραγκος. Δεν έχω φίλους. Μένω μόνος μου σ' ένα διαμέρισμα που δεν είναι μεγαλύτερο από παγίδα για αστακούς και η δουλειά μου πρόκειται να σταματήσει τον χειμώνα. Μου λείπει η Γερμανία. Χριστέ μου, μου λείπει ακόμη κι ο καιρός. Αν το τίμημα που πρέπει να πληρώσω για να πάρω τη ζωή μου πίσω είναι να σκοτώσω την Ανν Φρεντς, τότε είμαι κάτι παραπάνω από πρόθυμος να το κάνω».


«Πότε ήταν εύκολο να σε επηρεάσουν, Γκούντερ. Θα είμαι ειλικρινής μαζί σου. Περίμενα μεγαλύτερη αντίσταση. Ίσως μισείς την Άνν Φρεντς περισσότερο απ' ό,τι νόμιζα. Ίσως θέλεις όντως να τη σκοτώσεις. Σ' αυτή την περίπτωση, όμως, η προθυμία δεν είναι αρκετή. Πρέπει να πας στην Αγγλία και να τη σκοτώσεις».


Ο σερβιτόρος επέστρεψε με μια καράφα κόκκινο κρασί και την άφησε πάνω από το τραπέζι μπροστά μας. Ο Μίλκε την πήρε, μύρισε τον φελλό και μετά ένευσε στη θέα του μπουκαλιού Chateau Mouton Rothschild που του έφεραν να επιθεωρήσει.
«Δοκίμασέ το» μου είπε.


Το δοκίμασα και, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν εξίσου καλό με το λευκό που έπινα, ίσως και καλύτερο. Έκανα κι εγώ ένα νεύμα.
«Για να είμαι ειλικρινής, όντως τη μισώ», είπα. «Πολύ περισσότερο απ' όσο περίμενα να τη μισώ. Και ναι, θα τη σκοτώσω. Αν δεν σε πειράζει όμως, θα ήθελα περισσότερες λεπτομέρειες για το σχέδιό σου».


«Οι άνθρωποί μου θα σε συναντήσουν στον σιδηροδρομικό σταθμό της Νίκαιας κι εκεί θα σου δώσουν το νέο σου διαβατήριο, μερικά χρήματα και εισιτήρια με το Μπλε Τρενο για το Παρίσι. Από κει και θα μετεπιβιβαστείς στο Χρυσό Βέλος για το Καλέ και μετά θα κατευθυνθείς στο Λονδίνο. Με το που θα φτάσεις, θα συναντήσεις κι άλλους ανθρώπους μου. Θα σε ενημερώσουν περαιτέρω και θα σε συνοδεύσουν στην αποστολή σου».

«Εκεί μένει; Στο Λονδίνο;»

«Όχι, μένει σε μια μικρή κωμόπολη στη νότια ακτή της Αγγλίας. Προσπαθεί να αποφύγει την έκδοσή της, αλλά δεν τα καταφέρνει. Η MI5 δείχνει σχεδόν να την έχει εγκαταλείψει. Οι άνθρωποί μου δεν θα σου δώσουν ένα αναλυτικό ημερολόγιο με τις κινήσεις της, ώστε να τη συναντήσεις τυχαία και να κανονίσεις να πιεις ένα ποτό μαζί της».


«Κι αν υποθέσουμε ότι δεν θέλει να με ξαναδεί; Δεν είναι πως αποχαιρετιστήκαμε σαν φίλοι».


«Προσπάθησε να την πείσεις. Χρησιμοποίησε όπλο αν χρειαστεί. Θα σου δώσουμε ένα. Κάν' την όμως να σε ακολουθήσει. Κάπου δημόσια. Έτσι θα σε εμπιστευτεί πιο εύκολα».


«Δεν το καταλαβαίνω. Δεν θέλετε απλώς να την πυροβολήσω;»


«Θεέ μου, όχι. Το τελευταίο που θέλω είναι να συλληφθείς και να τα ξεράσεις όλα στους Βρετανούς. Πρέπει να είσαι πολύ μακριά από την Ανν Φρεντς όταν πεθάνει. Αν όλα πάνε κατ' ευχήν, θα έχεις επιστρέψει στη Γερμανία μέχρι να συμβεί αυτό. Και θα έχεις διαφορετικό όνομα. Καλό δεν θα είναι αυτό για σένα, ε;»


«Και λοιπόν τι, θα δηλητηριάσω το τσάι της, αυτό θέλετε;»


«Ναι. Το δηλητήριο είναι πάντα η καλύτερη λύση σε τέτοιες περιπτώσεις. Κάτι αργό, που δεν αφήνει πολλά ίχνη. Τώρα τελευταία χρησιμοποιούμε θάλλιο. Να ξέρεις, είναι απίστευτα θανατηφόρο. Άχρωμο, άοσμο και άγευστο, και η επίδρασή του ξεκινά ύστερα από δύο μέρες. Όταν γίνει αυτό όμως, είναι ολέθριο. Ο Μίλκε χαμογέλασε βάναυσα. «Πού ξέρεις, ίσως να έχεις καταπιεί κι εσύ λίγο με το κρασί που απολάμβανες. Θέλω να πω, δεν θα το καταλάβαινες ακόμη κι αν ίσχυε αυτό. Θα μπορούσα να είχα βάλει τον σερβιτόρο να βάλει το δηλητήριο στο μπουκάλι και γι' αυτό τον λόγο να έβαλα εσένα να το δοκιμάσεις και δεν το δοκίμασα εγώ. Βλέπεις πόσο εύκολο είναι;»
Κοίταξα αμήχανα το ποτήρι με το Chateau Mouton Rothschild και ακούμπησα τη γροθιά μου στο τραπέζι.


Ο Μίλκε ήταν φανερό ότι θα απολάμβανε το πόσο άβολο αισθανόμουν.


«Στην αρχή θα νομίζει ότι την πονάει το στομάχι της. Και μετά ‒ να, πρόκειται για έναν αργόσυρτο, οδυνηρό θάνατο, είμαι σίγουρος ότι χαίρεσαι που το ακούς. Θα ξερνάει για μια-δυο μέρες και μετά θ' αρχίσουν έντονοι σπασμοί και μυϊκοί πόνοι. Ύστερα ακολουθεί μια πλήρης αλλαγή προσωπικότητας, παραισθήσεις και ταραχή: τέλος, εμφανίζονται αλωπεκία, τυφλότητα και αβάσταχτος πόνος στο στήθος, και μετά το τέλος. Θα δες να το δεις.


Πίστεψε με, πρόκειται για κόλαση. Ο θάνατος, όταν έρθει, είναι λύτρωση».


«Υπάρχει αντίδοτο;»


Έριχνα ακόμα κλεφτές ματιές στο κρασί που έπινα κι αναρωτιόμουν πόσα απ' αυτά που μου είχε πει ο Μίλκε ήταν αλήθεια.


«Μου έχουν πει ότι το πρωσικό μπλε, αν ληφθεί από το στόμα, αποτελεί αντίδοτο»


«Το χρώμα;»


«Ουσιαστικά, ναι. Το πρωσικό μπλε είναι μια συνθετική χρωματική ουσία που λειτουργεί με κολλοειδή διασπορά, ανταλλαγή ιόντων, κάτι τέτοιο. Δεν είμαι χημικός. Ωστόσο πιστεύω ότι είναι ένα απ' αυτά τα αντίδοτα που είναι ελάχιστα λιγότερο οδυνηρά απ' το δηλητήριο και το πιθανότερο είναι ότι μέχρι να πάρουν χαμπάρι σε ένα αγγλικό νοσοκομείο ότι η Ανν Φρεντς έχει δηλητηριαστεί με θάλλιο και προσπαθήσουν να της δώσουν πρωσικό μπλε, θα είναι ήδη πολύ αργά για κείνη».


«Χριστέ μου» είπα και πήρα τα τσιγάρα μου στο χέρι.

Έβαλα ένα στο στόμα και ήμουν έτοιμος να το ανάψω, όταν ο Μίλκε το άρπαξε και το πέταξε σε μια γλάστρα χωρίς να πει συγγνώμη.

«Όπως είπα όμως, μέχρι να πεθάνει, εσύ θα είσαι ασφαλής στη Δυτική Γερμανία. Απλώς όχι στο Βερολίνο. Δεν μου κάνεις στο Βερολίνο, Γκούντερ. Εκεί σε ξέρει πολύς κόσμος. Νομίζω πως η Βόννη ή το Αμβούργο σου ταιριάζουν καλύτερα. Και το πιο σημαντικό είναι ότι θα με βόλευε κι εμένα αν πήγαινες εκεί».


«Θα πρέπει να έχεις εκατοντάδες πράκτορες της Στάζι σε όλη τη Δυτική Γερμανία, στρατηγέ. Σε τι θα χρησίμευα εγώ;»


«Έχεις συγκεκριμένες δεξιότητες, Γκούντερ. Ένα χρήσιμο παρελθόν για όσα έχω κατά νου. Θέλω να ιδρύσεις μια οργάνωση νεοναζί. Με το φασιστικό σου παρελθόν δεν θα είναι δύσκολο. Η άμεση αποστολή σου θα είναι να βεβηλώσεις ή να καταστρέψεις εβραϊκούς χώρους σε όλη τη Δυτική Γερμανία ‒ πολιτιστικά κέντρα, κοιμητήρια και συναγωγές. Μπορείς επίσης να πείσεις ή και να εκβιάσεις τους παλιούς συντρόφους σου στο Κεντρικό Γραφείο Ασφαλείας να γράψουν γράμματα στις εφημερίδες και στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, απαιτώντας την απελευθέρωση των ναζί εγκληματιών πολέμου ή διαμαρτυρόμενοι έναντι στη δίκη άλλων».


«Τι έχεις εναντίον των Εβραίων;»


«Τίποτα».


Ο Μίλκε έχωσε στο παμφάγο στόμα του άλλο ένα κομμάτι σοκολάτα δίπλα στο κομμάτι φιλέτο που βρισκόταν ήδη εκεί: ήταν σαν να μοιραζόμουν το δείπνο μου με το βραβευμένο γουρούνι κάποιου Πρώσου αγρότη, καθώς έτρωγε τον πολτό απ' τα καλύτερα αποφάγια της οικογένειας.


«Τίποτε απολύτως. Αυτό όμως θα αυξήσει την αξιοπιστία της δικής μας προπαγάνδας ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξακολουθεί να είναι ναζιστική. Εξάλλου, ο Αντενάουερ ήταν εκείνος που αποκήρυξε τη διαδικασία αποναζικοποίησης και εισήγαγε νόμο ο οποίος έδινε αμνηστία σε ναζί εγκληματίες πολέμου. Εμείς απλώς βοηθούμε τον κόσμο να δει ό,τι ήδη υπάρχει».


«Φαίνεται πως τα έχεις σκεφτεί όλα, στρατηγέ».


«Αν δεν το έκανα εγώ, το έχει κάνει κάποιος άλλος. Κι αν δεν το έχουν κάνει, θα πληρώσουν για να γίνει. Μη σε ξεγελούν όμως οι καλοσυνάτοι τρόποι μου, Γκούντερ. Μπορεί να είμαι διακοπές, αλλά έχω πάρει το θέμα απολύτως σοβαρά. Και το καλό που σου θέλω, το ίδιο να κάνεις κι εσύ».


Έστρεψε το πιρούνι του προς το μέρος μου σαν να σκεφτόταν να το χώσει στο μάτι μου και ένιωσα μια ανακούφιση που στην άκρη του είχε ακόμα ένα κομμάτι κρέας.


«Γιατί αν δεν το έχεις κάνει, φρόντισε να γίνει αμέσως, αλλιώς δεν θα ξημερώσει αύριο για σένα. Τι λες λοιπόν; Το έχεις πάρει σοβαρά;»


Ένευσα καταφατικά.


"Ναι, το έχω". Θέλω να δω την Αγγλίδα σκύλα νεκρή όσο κι εσύ, στρατηγέ. Πιθανότατα περισσότερο. Κοίτα, θα προτιμούσα να μην μπω σε λεπτομέρειες για όσα συνέβησαν μεταξύ μας, αν δεν σε πειράζει. Ακόμα με πληγώνει το ζήτημα. Θα σου πω όμως το εξής: το μόνο που με πειράζει απ'όσα μου έχεις πει μέχρι στιγμής είναι ότι δεν θα είμαι εκεί για να τη δω να υποφέρει. Γιατί αυτό θέλω. Τον πόνο και τον χαμό της. Απάντησα λοιπόν στην ερώτησή

1) Πρόκειται για το Κομμουνιστικό Κόμμα που κυβέρνησε την Ανατολική Γερμανία (Σ.τ.Μ.).

2) Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος κατά την περίοδο 1950-1971.

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συνομιλώντας με τον συγγραφέα της «Τριλογίας του Μυστρά» στο κάστρο του, στη Μάνη

Τζέιμς Χένεϊτζ / Στο σπίτι του συγγραφέα της «Τριλογίας του Μυστρά» στο κάστρο του, στη Μάνη

Μια συνομιλία με τον Βρετανό συγγραφέα, Τζέιμς Χένεϊτζ, στο «κάστρο» του, στους Δολούς της Μεσσηνιακής Μάνης, για βιβλία, Ιστορία, πολιτική και το διεθνές φεστιβάλ λογοτεχνίας που σκέφτεται να στήσει στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ