Σμίγουν γενιές, I

Σμίγουν γενιές, I Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Ατελιέ / LIFO
0

1.Η μνήμη του χθες. Ο μακαρίτης φίλος μου Alan Ansen, ο απόλυτος διανοούμενος της Beat Generation, λάτρης της Ελλάδας, όπου έζησε τέσσερις δεκαετίες, μας έλεγε συχνά-πυκνά ότι το μεγαλύτερο προσόν ενός συγγραφέα είναι το να ξέρει να θυμάται. Όχι να θυμάται γενικώς, αυτό είχε πάθει ο περιλάλητος Ειρηναίος Φούνες του Χόρχε Λούις Μπόρχες. Αλλά να θυμάσαι δημιουργικά. Να ξέρεις να οργανώσεις τις αναμνήσεις σου, να τις πλέκεις με τις αναμνήσεις των άλλων, να τις εντάσσεις σε ένα γενικότερο σχέδιο, να τις μπάζεις με την τέχνη σου στο Μεγάλο Κόλπο της Ιστορίας, εκεί όπου τωόντι τίποτα δεν πάει χαμένο. Ο λίαν εκλεκτός Δημήτρης Πετσετίδης (Σπάρτη, 1940) ξέρει να θυμάται, ξέρει να ελίσσεται στο αχανές δάσος των γεγονότων, ένα δάσος συχνά πυρπολημένο, γεμάτο δόκανα και λάκκους και επικίνδυνα περάσματα. Αλλά, χρόνια τώρα, ο συγγραφέας έχει εκπαιδευτεί και ξέρει να είναι ιχνηλάτης, οδοιπόρος, ταξινομητής, γραφέας, σκακιστής στη σκακιέρα της Μνήμης και της Λήθης.

2.Κυριακάτικη εκδρομή. «Ναι, ξέρω. Ή μάλλον έχω ακούσει πολλά να λέγονται γι' αυτόν. Κάποιος συγγενής του από δω τον άκουσε να λέει ότι είχε σκοτώσει πενήντα δύο ανθρώπους στην Κατάσταση, και πως θα τους κάνει πενήντα τρεις όταν θα σκοτώσει και τη γυναίκα του».

3.Επί τέσσερα. Στο βιβλίο Επί τέσσερα (εκδ. Εστία) στεγάζονται είκοσι πέντε σύμπαντα, είκοσι πέντε κόσμοι, φαινομενικά ασήμαντα στιγμιότυπα που, επιμένω, είναι σύμπαντα. Από αυτά συντίθεται η ιστορία μας, το άλλοτε λαμπρό και άλλοτε επαίσχυντο κουλουβάχατό μας. Με λέξεις απλές, με φτωχά υλικά, ένας Γιάννης Κουνέλλης της μικρής/σφιχτής/ασπρόμαυρης πρόζας, ο δεξιοτέχνης Πετσετίδης θυμάται για να μας θυμίσει, συνθέτει ξανά το παρελθόν για να μας βοηθήσει να χάσουμε λυτρωτικά τις ψευδαισθήσεις μας και να στοχαστούμε τι μπορούμε να δούμε με τα μάτια ανοιχτά και τι μπορούμε να κάνουμε με τα γυμνά μας χέρια.

4.Αναζητήσεις. «Αναζητείται ο Πέτρος Νταϊμάκος του Γεωργίου και της Αγγελικής, ο οποίος εξαφανίστηκε από το σπίτι του μια Παρασκευή βράδυ, αφού είπε στη γυναίκα του ότι κατεβαίνει μέχρι το περίπτερο για να αγοράσει τσιγάρα». «Ο Δημήτρης Γιαννακουρίδης, κάτοικος Σπάρτης Λακωνίας, Χαμαρέτου 100, αναζητεί μια γυναίκα, της οποίας, δυστυχώς, αγνοεί το όνομα». «Η Χριστίνα πλέον δεν αναζητεί κανέναν και δεν περιμένει τίποτε. Κάθε πρωί ξεκινάει για το γραφείο, τώρα γράφει στον υπολογιστή, και τα μεσημέρια κάθεται μαζί με τη θεία-Δήμητρα στο τραπέζι και τρώνε συζητώντας πολλά και διάφορα, από αυτά που συμβαίνουν καθημερινώς, από τη μικρή τους πόλη μέχρι την άλλη άκρη της γης».

5.Κατακρύψεις. Ιδιαίτερα με θέλγει ο τρόπος του να κρύβει τις ραφές, να προβαίνει σε κατακρύψεις σαν αυτές που δεκαετίες τώρα επιχειρεί ο σπουδαίος εικαστικός Δημήτρης Αληθεινός, να χώνει θραύσματα από διαβάσματα μέσα στο ωμό και τραχύ υλικό των ιστοριών του/μας. Και ξαφνικά, απροσδόκητα, αναπάντεχα, ο συγγραφέας αποφασίζει να απογειωθεί και να μας απογειώσει. «Τούλα», έτσι, απλά, λιτά, τιτλοφορεί το συστηματοποιημένο παραλήρημα που μας ωθεί στους λαβυρίνθους του χρόνου, του έρωτα, του πάθους, της ανάγκης του ανθρώπου να ξεγελάει τη φθορά και να υπερπηδάει, έστω και με τη δύναμη της φαντασίας, όλα τα εμπόδια. «Να σε κοιτάζω και να μην ξανανοίξω το στόμα μου», γράφει/λέει ο Πετσετίδης/Αφηγητής, «να εφαρμόσω την αισθητική της σιωπής». Και απογειώνεται. «Σου ζήτησα τον αριθμό του κινητού σου για να σου στέλνω μηνύματα, να σου γράφω από το πρωί ίσαμε το βράδυ ιστορίες αγάπης, να σου πω για τον κόσμο που είναι απέραντος κι εμείς ούτε σταγόνες στον ωκεανό, για τα τρισεκατομμύρια αστέρια του σύμπαντος, για τις φοβερές χρονικές αποστάσεις και τι είναι τα λίγα χρόνια που είσαι μεγαλύτερή μου ή τι μετράει η διαφορά της ηλικίας μου από αυτήν του Αχιλλέα, μπροστά στο φοβερό χάος του σύμπαντος».

6.Αισθητική. Ευτυχώς, για μας που ανασκαλεύουμε για να οραματιζόμαστε και που ψαχνόμαστε για να επιμείνουμε στη δημιουργικότητα, ο Πετσετίδης δεν ενδίδει στην «αισθητική της σιωπής», όπως έλεγε η λαμπρή Σούζαν Σόνταγκ, αλλά στην «αισθητική της αντίστασης» όπως το θέλει, και το θέλουμε κι εμείς, ο βαθύς/βαρύς τόμος, 1.200 σελίδες θυμάμαι, τότε που ήμουν στη Γερμανία (!), ο τόμος με το μυθιστόρημα Ästhetik des Widerstands του Πέτερ Βάις.

 radiobookspotting.blogspot.gr

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Βιβλίο / Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Μια διαφωτιστική συζήτηση με τον γνωστό δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του ΛΟΑΤΚΙ + Δικαιώματα & Ελευθερίες (εκδ. Σάκκουλα), ένα μνημειώδες όσο και πολύτιμο βοήθημα για κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βασιλική Πέτσα: «Αυτό που μας πάει μπροστά δεν είναι η πρόοδος αλλά η αγάπη»

Βιβλίο / Η Βασιλική Πέτσα έγραψε ένα μεστό μυθιστόρημα με αφορμή μια ποδοσφαιρική τραγωδία

Η ακαδημαϊκός άφησε για λίγο το βλέμμα του κριτή και υιοθέτησε αυτό του συγγραφέα, καταλήγοντας να γράψει μια ιστορία για το συλλογικό τραύμα που έρχεται να προστεθεί στις ατομικές τραγωδίες και για τη σημασία της φιλικής αγάπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

Απώλειες / Μιχάλης Γκανάς (1944-2024): Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Βιβλίο / «Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Μια αναδρομή στην έξοχη, προκλητική όσο και «προφητική» νουβέλα του Ουίλιαμ Μπάροουζ στην οποία βασίστηκε η πολυαναμενόμενη ταινία του Λούκα Γκουαντανίνο που βγαίνει σύντομα στις κινηματογραφικές αίθουσες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ