Τρεις (και μία) διάνοιες, Ι

Τρεις (και μία) διάνοιες, Ι Facebook Twitter
0

1. Ο ΤΟΜΑΣ ΠΙΝΤΣΟΝ (08/05/1937): Το έργο του απλώνεται σαν χάρτης, καλύπτει όλη την επικράτεια της παράνοιας που δεσπόζει από τα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Commander, όπως είναι το παρωνύμιό του, με αντιστάθμισμα το έλλογο χιούμορ και την γλεντζέδικη διάθεση, ανατέμνει μια κοινωνία διασαλευμένη, έναν κόσμο ικανό για το πιο ζοφερό ανοσιούργημα και για το πιο κρυστάλλινα φωτερό επίτευγμα. Ο Έλληνας βιβλιόφιλος έχει την ωραία δυνατότητα να εντρυφήσει σε όλο το λογοτεχνικό έργο του Πίντσον, χάρη στις άοκνες κι ευρηματικές προσπάθειες τολμηρών μεταφραστών. Από το πρώτο του μυθιστόρημα, το V, έως το πιο πρόσφατο, το Έμφυτο Ελάττωμα, συν ο τόμος Βραδείας Καύσεως με διηγήματα κι ένα λίαν κατατοπιστικό προοίμιο του συγγραφέα, όλα έχουν μεταφερθεί στα ελληνικά (από τις εκδόσεις Ύψιλον, Χατζηνικολή και Καστανιώτη): η Συλλογή των 49 στο σφυρί, το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας, η Vineland, το Mason & Dixon, το Ενάντια στη Μέρα.

Πληθαίνουν οι αναγνώστες που αντλούν ακραία τέρψη κι επίσης ακραία πλούσιες γνώσεις από τις σελίδες του πιντσονικού έργου. Κι ακόμα, πανελλήνια πρωτοτυπία, ιδρύθηκε και κυκλοφορεί ηλεκτρονικό πολυσέλιδο περιοδικό που η ύλη του σχετίζεται αποκλειστικά με τον Πίντσον. Πρόκειται για το Zone (www.thezone.gr), που ήδη κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος του, ενώ ετοιμάζεται πυρετωδώς το τρίτο. Τα κείμενα είναι εμπεριστατωμένα, ευφάνταστα, καλογραμμένα. Μιλώντας για τον Πίντσον, οι συγγραφείς/συντάκτες μιλούν για την αρχαιολογία της γνώσης σχετικά με την εποχή μας και τις ταραχώδεις πτυχές της. Ψυχή του Zone ο αστροφυσικός και συγγραφέας (κι επίσης μαραθωνοδρόμος) Βασίλειος Δρόλιας. Στο πλευρό του, ο μεταφραστής τεσσάρων μυθιστορημάτων του Πίντσον (και τενόρος) Γιώργος Κυριαζής, ο Θανάσης Μήνας, ο Γιώργος Μαραγκός, η Μαρία Ξυλούρη, ο Λευτέρης Καλοσπύρος, ο Κώστας Καλτσάς κ.ά.

2. Ο ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΦΡΑΝΖΕΝ (01/08/1959): Πολυδιαβασμένα και στη χώρα μας τα δημοφιλή μυθιστορήματά του, οι Διορθώσεις (μτφρ. Αλέξης Εμμανουήλ, εκδ. Ωκεανίδα) και η Ελευθερία (μτφρ. Ρένα Χατχούτ, εκδ. Ωκεανίδα), έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις. Μάστορας ο Φράνζεν, είναι θαυμαστά ικανός να τιθασεύει το χαοτικό υλικό της σύγχρονης Αμερικής και να συνθέτει πολυσέλιδα μυθιστορήματα επτακοσίων και βάλε σελίδων, που σε ωθούν σε πολυσχιδείς σκέψεις για τις συμπεριφορές των ανθρώπων μιας εποχής στην οποία ο ηρωισμός μοιάζει μαραμένος και οι bigger than life δημιουργοί και άνθρωποι της περιπέτειας ( Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Νόρμαν Μέιλερ) ανήκουν σε ένα παρελθόν βαθύ και μακρινό. Ο Φράνζεν είναι εδώ, μαζί μας, μαζί με τους καθημερινούς ανθρώπους, ούτε πολύ εύπορους αλλά ούτε και μπατίρηδες, μαζί με αυτούς που έχουν εγκαταλείψει τις «μεγάλες αφηγήσεις» και αδιαφορούν για τα «μεγάλα οράματα». Ο Φράνζεν αντιλαμβάνεται ευφυώς το χάος μέσα στη φαινομενική κανονικότητα, ξέρει να μιλάει για την πληγή, δίχως να της ρίχνει αλάτι.

Ένας Χένρι Τζέιμς του 21ου αιώνα, εξίσου λεπταίσθητος, που δεξιοτεχνικά μετατρέπει το σχεδόν τίποτα σε περιπέτεια. Η οικογένεια, θέμα επί δεκαετίες περιφρονημένο από κάθε συγγραφέα που φιλοδοξούσε να είναι δημιουργός, περνάει μέσα από το φοβερό μικροσκόπιο του διοπτροφόρου Φράνζεν, του «γυαλάκια του μέλλοντος», θα έλεγε ο Νίκος Καρούζος. Ξέρει πολύ καλά να πιάνεται από μια λεπτομέρεια και να χτίζει σύμπαντα συμπόνιας και συναίσθησης - εδώ αμιλλάται την τρίτη διάνοια, για την οποία θα πω μερικά εγκωμιαστικά λόγια στην επόμενη LifΟ, τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας (21/02/1962-12/09/2008). Ο Φράνζεν ξέρει να σφάζει με το μπαμπάκι, αλλά ακόμα καλύτερα ξέρει να αποφεύγει τις σφαγές και κάθε βία που τείνει προς το ανεξήγητο. Είναι, όσο κι αν αρχικά ξενίζει όποιον έχει γαλουχηθεί με τα ιερά τέρατα της δυναμικής μυθιστοριογραφίας, μια πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή, μια στρατηγική της εστίασης στο νορμάλ που φανερώνει πολλά. Η συν μία διάνοια, που διατηρεί κοινά με τις άλλες τρεις, ακούει, βέβαια, στο όνομα Ντον ντε Λίλο!

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές, ακόμα κι αν αυτό ακούγεται σαν τετραγωνισμός του κύκλου!

Βιβλίο / Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές στην αριστερά»

Μια πολιτική κουβέντα «εφ’ όλης της ύλης» με τον βουλευτή της Νέας Αριστεράς, πανεπιστημιακό και πρώην υπουργό Οικονομικών στο στούντιο της LiFO με αφορμή το «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία», το τρίτο του συγγραφικό πόνημα τα τελευταία χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Βιβλίο / Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Όταν υπάρχει θέληση, πείσμα και μεράκι, η περιφέρεια «τα σπάει». Ο Μέλανδρος Γκανάς, «ψυχή» των Εκδόσεων του Κάμπου, μιλά για το σπιρτόζικο εκδοτικό πολυ-εγχείρημα από τη Λάρισα που αγαπά τα κόμικς και ό,τι σχετίζεται με αυτά, με αφορμή την επέτειο των 15 χρόνων τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Βιβλίο / Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες, ο ερωτικός πόθος που διαπερνούσε κάθε του κίνηση, μια ζωή συνώνυμη με τις μεγάλες αλλαγές του 20ού αιώνα και μια συνταγή για σωστό ντράι Μαρτίνι αποτυπώνονται στην αξεπέραστη αυτοβιογραφία του Λουίς Μπουνιούελ, «Η τελευταία μου πνοή», που κυκλοφορεί σε νέα έκδοση.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Βιβλίο / «Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Στην αυτοβιογραφία του ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται στα παιδικά του χρόνια, στους πειρασμούς, στον Αλέξη Τσίπρα, στο ποδόσφαιρο αλλά και στις ταινίες και τα βιβλία που τον καθόρισαν. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Yellowface»: «Κλέφτες» συγγραφείς, τα άπλυτα της εκδοτικής βιομηχανίας και τα προσωπεία στον δρόμο προς τη δόξα

Βιβλίο / Ένα μυθιστόρημα για τα «άπλυτα» και τα μυστικά της εκδοτικής βιομηχανίας

Το «Yellowface» της Ρεμπέκα Κουάνγκ είναι μια καυστική σάτιρα της εποχής μας που, πέρα από τα κακώς κείμενα στην εκδοτική βιομηχανία, σχολιάζει και ασκεί κριτική και σε άλλες όψεις της σύγχρονης ζωής, όπως η cancel culture, οι υπερβολές της πολιτικής ορθότητας, το hate speech στο ίντερνετ, η δολοφονία χαρακτήρων, το πώς κατασκευάζονται και προωθούνται συγκεκριμένα αφηγήματα και φαλκιδεύεται η αλήθεια.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Βιβλίο / Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Η κυκλοφορία του βιβλίου-ντοκουμέντου «Ανδρικές ομοερωτικές σχέσεις στη μεταπολεμική Ελλάδα» πυροδότησε μια συζήτηση με τον Κώστα Γιαννακόπουλο για έναν «αλλιώτικο» έρωτα, που παρέμενε ισχυρός ακόμα και σε καιρούς όπου κανείς δεν τολμούσε να προφέρει το όνομά του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Βιβλίο / Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Η πανεπιστημιακός και «celebrity historian» Μαίρη Μπίαρντ αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, αποκαλύπτοντας άγνωστες λεπτομέρειες – όπως ότι ο Νέρωνας, που έχει μείνει στην ιστορία ως πυρομανής και μεγαλομανής, ήταν επίσης ριζοσπάστης φιλότεχνος.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάτρικ Λι Φέρμορ «Η εποχή της δωρεάς»

Το πίσω ράφι / Το «χωριατόπουλο χωρίς χαλινάρι» που εξελίχθηκε σε ρομαντικό ταξιδιωτικό συγγραφέα

Ο Πάτρικ Λι Φέρμορ και το συναρπαστικό χρονικό της νεανικής του περιπλάνησης στην Ευρώπη, πριν αρχίσει να ακούει στο όνομα «Μιχάλης» στην Κρήτη και «Παντελής» στη Μάνη, προτού γίνει ο «ξένος» που διαφήμισε την Ελλάδα όσο ελάχιστοι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
H «Διεθνής» της Alt-right, τα γνωρίσματα, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Βιβλίο / H «Διεθνής» της Alt-right, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Οι διαστάσεις του αντιεμβολιαστικού αντι-κινήματος, η πολιτικοποίηση της θρησκείας, ο ακροδεξιός κυβερνοχώρος, οι αντιδράσεις απέναντι στη λεγόμενη woke ατζέντα: Μια επίκαιρη συζήτηση με τους συγγραφείς του βιβλίου «Η Εναλλακτική Δεξιά στην Ελλάδα».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Βιβλίο / «Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Το βιβλίο της «Εκείνοι που δεν έφυγαν» μπήκε στις λίστες με τα καλύτερα του 2024. Η Αταλάντη Ευριπίδου έγραψε εφτά ιστορίες-χρονικά ανθρώπων στο περιθώριο της Ιστορίας, queer ατόμων, γυναικών και εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, σε μια συλλογή που συνδυάζει τη μαγεία του παραμυθιού και τη λαϊκή παράδοση με τη σύγχρονη ματιά για τον κόσμο.
M. HULOT