ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ του καθηγητή Γεραπετρίτη, με τις οποίες προανήγγειλε τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης τις επόμενες μέρες, όλοι ασχολούνται πλέον με το θέμα αυτό, όπως ήταν αναμενόμενο.
Ο υπουργός Επικρατείας είναι από τους πιο στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού και από τους ελάχιστους που συζητά μαζί του σχεδόν τα πάντα. Για να μιλήσει δημόσια ο κ. Γεραπετρίτης για ανασχηματισμό, προφανώς πρόκειται περί ειλημμένης απόφασης. Και από τη στιγμή που πυροδοτήθηκε η συζήτηση αυτή, η οποία δεν πρόκειται να σταματήσει μέχρι την ανακοίνωση του ανασχηματισμού, προφανώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα τον επισπεύσει, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρρυθμίες που παρουσιάζονται όταν οι υπουργοί και τα επιτελεία τους τελούν εν αναμονή.
Ήδη κάποιοι υπουργοί εμφανίζονται κάπως νευρικοί μετά τα όσα ειπώθηκαν για αλλαγές στη δομή κάποιων υπουργείων. Ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι ένας από αυτούς. Νευρικότητα παρατηρείται και στους υπουργούς και υφυπουργούς που ξέρουν ότι δεν τα έχουν πάει τόσο καλά, αλλά και σε όσους φοβούνται ότι μπορεί να θυσιαστούν ως Ιφιγένειες. Και υπάρχουν πάντα οι λεγόμενες καραμπόλες, στις οποίες παίζουν ρόλο και αστάθμητοι παράγοντες.
Όλα τα ονόματα που ακούγονται, πάντως, για την ώρα είναι είτε εικασίες είτε ευσεβείς πόθοι κάποιων. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει τις αλλαγές που θα κάνει και δεν τις έχει πει σε κανέναν. Μόνο τα θέματα των αλλαγών στη δομή κάποιων υπουργείων έχει συζητήσει με έναν πολύ στενό κύκλο συνεργατών του.
Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει για δεύτερο κύμα το φθινόπωρο και η Τουρκία έχει προαναγγείλει ότι θα παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Πόσο ιδανική μπορεί να είναι η περίοδος του φθινοπώρου, με αυτά τα δεδομένα, για διεξαγωγή εκλογών;
Τις παραμονές ενός ανασχηματισμού το παρασκήνιο είναι πάντα πολύ έντονο, αλλά αυτά δεν βλέπουν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Είναι βέβαιο, όμως, ότι όταν επίκεινται αλλαγές, είναι πάρα πολλοί αυτοί που προσπαθούν να πιέσουν είτε υπέρ είτε κατά κάποιων πολιτικών προσώπων, άλλες φορές για να μπουν στην κυβέρνηση, άλλες για να βγουν και άλλες για να μετακινηθούν κάποιοι.
Οι πιέσεις προέρχονται και από το εσωτερικό της κυβέρνησης αλλά και εκτός αυτής, και κάθε φορά είναι στην ευχέρεια του εκάστοτε πρωθυπουργού το αν θα αφήσει τις πιέσεις αυτές να τον επηρεάσουν στις αποφάσεις που θα λάβει. Υπήρχαν πρωθυπουργοί που έκαναν π.χ. τη χάρη επιχειρηματιών ή διεθνών παραγόντων να βάλουν πρόσωπα που τους υπέδειξαν στις κυβερνήσεις τους και άλλοι που δεν δέχτηκαν ποτέ καμία παρέμβαση.
Ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του φαίνεται ότι θεωρούν πως, παρά τις δυσκολίες, υπάρχει μία μοναδική ευκαιρία για να ανασυγκροτηθεί η χώρα την επόμενη περίοδο, χάρη και στους ευρωπαϊκούς πόρους που θα διατεθούν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, και όχι μόνο.
Η Επιτροπή Πισσαρίδη ετοιμάζει έναν ευρύ σχεδιασμό που δεν αφορά μόνο τη διαχείριση του ευρωπαϊκού πακέτου και ένα γενικό σχέδιο ανάπτυξης αλλά και μια πρόταση «μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας», όπως λένε. Το σχέδιο αυτό θα είναι έτοιμο, αν δεν υπάρξει κάποια καθυστέρηση, τον Σεπτέμβριο, οπότε θα πρέπει να μελετηθεί από τον πρωθυπουργό και, αφού γίνουν οι απαραίτητες διεργασίες, θα προχωρήσουν άμεσα στην υλοποίηση του σχεδιασμού αυτού.
Πάντως, παρά τα όσα νομίζουν κάποιοι, η επιτροπή δεν θα έχει καμία σχέση με τη διαχείριση των δισεκατομμυρίων του ευρωπαϊκού προγράμματος. Οι αρμοδιότητές της αφορούν τον σχεδιασμό πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, όχι την οικονομική διαχείριση – επίσης, δεν θα μοιράσει χρήματα σε κανέναν. Στη διαχείριση τον πρώτο λόγο θα έχει το Μέγαρο Μαξίμου με τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού Άλεξ Πατέλη, ο οποίος θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο.
Ένα από τα συμπεράσματα της περιόδου αυτής για το Μαξίμου ήταν ότι η ανάπτυξη στη χώρα πρέπει να προέρχεται από περισσότερους κλάδους και δεν μπορεί να υπάρχει τόσο μεγάλη εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό, κάτι που την καθιστά ευάλωτη σε περιόδους κρίσεων, μια κατάσταση που θα συνεχιστεί και στο μέλλον, «αν δεν το αλλάξουμε αυτό άμεσα» λένε.
Το κεντρικό επιχειρησιακό σχέδιο, «με έμφαση στην ψηφιακή διακυβέρνηση, στην πράσινη ανάπτυξη και στις επενδύσεις», θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, οπότε θα πρέπει να το στείλουν προς έγκριση και στην Ευρώπη.
Επικεφαλής στην υλοποίηση του νέου σχεδιασμού θα είναι το Μαξίμου, το οποίο θα δίνει τις κατευθύνσεις παντού. «Θα υπάρχουν γρήγορες διαδικασίες, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια» λένε οι συνεργάτες του πρωθυπουργού και δηλώνουν ότι αυτή την περίοδο γίνεται ήδη δουλειά ώστε αυτά να μειωθούν.
Επίσης, ετοιμάζεται ηλεκτρονικός μηχανισμός παρακολούθησης των συγκεκριμένων έργων του νέου σχεδιασμού, καθώς «δεν πρέπει να χαθεί αυτή η ευκαιρία και δεν πρέπει να χαθούν πόροι, όπως γινόταν με το ΕΣΠΑ τόσα χρόνια» αναφέρουν.
Η υλοποίηση του νέου σχεδίου «μετασχηματισμού», όπως το ονομάζει η κυβέρνηση, ξεκινάει στις αρχές του 2021 και θα είναι τριετούς διάρκειας. Τρεις από τις πρώτες μεταρρυθμίσεις, όπως αναφέρουν, θα είναι ο «εκσυγχρονισμός των υγειονομικών δομών με κάλυψη 100% όλων των γεωγραφικών περιοχών της χώρας, η ενίσχυση της έρευνας και το ηλεκτρονικό κράτος». Για τα δύο πρώτα, αλλά ως έναν βαθμό και για το τρίτο, ήταν καθοριστική η πανδημία, αλλά και η επιρροή των επιστημόνων με τους οποίους συνομιλούσε όλη αυτή την περίοδο ο πρωθυπουργός. Βεβαίως, όλα αυτά θα κριθούν στην πράξη. Για την ώρα, είναι εξαγγελίες.
Οι πιέσεις για εκλογές και όχι ανασχηματισμό εξακολουθούν να υφίστανται. Είναι πολλοί εκείνοι που εξακολουθούν να εισηγούνται στον Κυριάκο Μητσοτάκη να πάει σε εκλογές, επειδή θεωρούν βέβαιο ότι θα τις κερδίσει, άρα θα μπορέσει να κάψει και την απλή αναλογική.
Ο πρωθυπουργός όμως ως τώρα επιμένει ότι δεν θέλει να συμπεριφερθεί τυχοδιωκτικά αλλά να σεβαστεί τη θεσμική λειτουργία. Και αν πράγματι διαθέτει πολιτικό κεφάλαιο αυτή την περίοδο, θα προτιμούσε να το διαθέσει για να προωθήσει διαρθρωτικές αλλαγές. Αν τα καταφέρει άλλωστε, σε τέσσερα χρόνια θα έχει κάθε λόγο να περιμένει να τον εμπιστευτούν ξανά οι πολίτες. Φαίνεται, όμως, ότι όσοι επιμένουν για «εκλογές τώρα» μάλλον δεν εμπιστεύονται και τόσο το έργο της κυβέρνησης και την αποτελεσματικότητά της.
Άλλωστε, ρίσκο θα είχε και η επιλογή να γίνουν εκλογές τώρα, παρότι πλασάρεται ως το αντίθετο. Ακόμα και αν τις εξήγγελλε για τον Σεπτέμβριο, κανένας δεν ξέρει τι θα έχει γίνει ως τότε ούτε με την πανδημία ούτε με την Τουρκία. Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει για δεύτερο κύμα το φθινόπωρο και η Τουρκία έχει προαναγγείλει ότι θα παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Πόσο ιδανική μπορεί να είναι η περίοδος του φθινοπώρου, με αυτά τα δεδομένα, για διεξαγωγή εκλογών;
Επίσης, το φθινόπωρο θα πρέπει να είναι έτοιμη η κυβέρνηση για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, ώστε να μη χαθεί ούτε ευρώ, όπως λένε, από την ελληνική οικονομία, που τα χρειάζεται. Κάτι που δεν είναι καθόλου αυτονόητο (και το κακό παράδειγμα των χαμένων ΕΣΠΑ το αποδεικνύει). Χρειάζεται σοβαρή και πολλή δουλειά για την ουσιαστική αξιοποίησή τους. Αν προκηρυχθούν εκλογές τώρα –που περίπου υποχρεωτικά θα είναι διπλές–, θα χαθεί πολύς χρόνος με ακυβερνησία, οι συνέπειες της οποίας θα έχουν κόστος για τη χώρα.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
