Ο εθνικός μας Εύελπις Facebook Twitter
Ο θρύλος του Νικηφόρου στα βουνά αντηχούσε τονωτικά στην κατεχόμενη Αθήνα. Μοιραία προκάλεσε τον φθόνο εχθρών και φίλων.

Ο εθνικός μας Εύελπις

0

Στη διάρκεια της Κατοχής στα βουνά της Ρούμελης εμφανίστηκε το εγγόνι του Καραϊσκάκη.

Ήταν ο χαρισματικός νεαρός αξιωματικός Δημήτρης Δημητρίου, το μεγάλο αστέρι της Σχολής Ευελπίδων, από την Αγόριανη (Επτάλοφος) Παρνασσίδας.

Μόλις ξέσπασε ο πόλεμος, αν και δεν είχαν περατωθεί τα μαθήματα της Σχολής, ονομάστηκε εσπευσμένα ανθυπίλαρχος και στάλθηκε στο ελληνογερμανικό μέτωπο.

Στο πεδίο της μάχης αναδείχθηκε σε φοβερό πολεμιστή.


Αγωνίστηκε ως την ύστατη στιγμή εναντίον των Γερμανών και προτάθηκε για μετάλλιο Ανδρείας.

Έστω και αργά, στη δεκαετία του '80, η πολιτεία αναγνώρισε την εθνική προσφορά του και του απένειμε κάποιους απ' τους στρατιωτικούς βαθμούς που του είχε στερήσει.

Στην Κατοχή, με το όνομα Νικηφόρος, ήταν ανάμεσα στους πρώτους είκοσι αντάρτες που βγήκαν με τον ΕΛΑΣ στο βουνό. Επίσης ήταν ο πρώτος μόνιμος αξιωματικός του αντάρτικου.

Στον Γοργοπόταμο ηγήθηκε της «χρυσής εφεδρείας», που είχε προνοήσει ο Άρης, στη θυελλώδη αντεπίθεση που είχε τον καθοριστικό ρόλο στην ελληνική νίκη.

Ο εθνικός μας Εύελπις Facebook Twitter
Ομάδα από Ευέλπιδες, «Ενθύμιον ασκήσεως της 22ας Μαΐου 1939». Κάτω δεξιά ο Δ. Δημητρίου.

Οι άντρες του Τάγματος και μετά του Συντάγματος που διοικούσε τον λάτρευαν. Πέφταν ασυγκράτητοι στη μάχη σαν τον νεαρό αρχηγό τους και αυτοονομάζονταν περήφανα «Νικηφοραίοι».

Όπως έλεγε με θαυμασμό ο συνταγματάρχης του Ιππικού Ι. Παπαθανασίου: «Εκεί που τον έβλεπες, να παίζει σαν παιδί μπουνιές με τον Διαμαντή, εκεί φρόντιζε τους άντρες του με άφθαστη πατρική στοργή».

Πήρε μέρος σε δεκάδες μάχες στη Ρούμελη.

Κι έκανε κάτι μοναδικό. Με προσωπική άδεια και παρότρυνση του Άρη σχεδίασε μια θαυμαστή καταδρομή.

Με είκοσι πέντε επιλεγμένους άντρες, κατέβηκε νύχτα από τον Παρνασσό, στην κατεχόμενη Λιβαδειά, άνοιξε τις φυλακές κι ελευθέρωσε πάνω από ογδόντα κρατούμενους.

Μεταξύ αυτών και ο πατέρας του, ο αγαπητός δάσκαλος της Αγόριανης, μπάρμπα-Νίκος Δημητρίου.

Ο εθνικός μας Εύελπις Facebook Twitter
Ανθυπίλαρχος Δημήτρης Δημητρίου, Μάρτιος 1941 - Θεσσαλία, λίγο πριν μεταβεί στο μέτωπο Δοϊράνης.

Ο θρύλος του Νικηφόρου στα βουνά αντηχούσε τονωτικά στην κατεχόμενη Αθήνα. Μοιραία προκάλεσε τον φθόνο εχθρών και φίλων.

Μετά το αντάρτικο κυνηγήθηκε.


Αντί των τιμών που του έπρεπαν, καταδικάστηκε σε θάνατο από ελληνικό στρατοδικείο, για την εκτέλεση στο βουνό ενός φαρμακοποιού, συνεργάτη των κατακτητών.

Ευτυχώς παρενέβη η Αγγλική Πρεσβεία.


Δεν είχαν ξεχάσει τη συμβολή του στον Γοργοπόταμο που ήταν και δικό τους σαμποτάζ.

Έμεινε αρκετά χρόνια στη φυλακή και δεν έλαβε μέρος στον Εμφύλιο που μάτωσε τη χώρα. Όταν αφέθηκε ελεύθερος, το 1952, έγραψε ένα μικρό βιβλιαράκι, που εξιστορούσε το χρονικό του Γοργοπόταμου.

Τότε κλήθηκε στα γραφεία της ΕΔΑ.


Αντιμετώπισε την οργή των κομματικών επειδή ανέφερε το όνομα του Άρη Βελουχιώτη.

Ακόμα και η θέση, της πιο ανοιχτόμυαλης ΕΔΑ, ήταν αμείλικτη: «Κακή τη τύχη βρέθηκε, εκεί που βρέθηκε, αφήστε τον να ξεχαστεί. Μην το αναφέρεις ξανά».

Δεν τους έκανε το χατήρι.

Ο εθνικός μας Εύελπις Facebook Twitter
Μαυρολιθάρι, Μάιος 1943. Από αριστερά: 1) Νικ. Κολοβάτος 2)... 3) Διαμαντής (Γιάννης Αλεξάνδρου - Λιλαία/Κάτω Αγόριανη) 4) Θόδωρος Καμάρας, στέλεχος των πολιτικών οργανώσεων - ΕΑΜ (Λιλαία/Κάτω Αγόριανη) 5) Νικηφόρος (Δημήτρης Δημητρίου - Επτάλοφος/Άνω Αγόριανη) 6) Γιώργιος Παπανδρέου (Ιτέα) 7) Μάνθος Πατρινόπουλος (Ιτέα) 8)... 9) Σάρκος - Καλλιακούδας (Δεσφίνα). Κάτω από αριστερά, δεύτερος ο Δρόσος (Κώστας Πλατιάς - Πολύδροσος/Σουβάλα) και δεξιά ο Βαρδουσάκος (Κομνάς Ηρ. Κομνά - Επτάλοφος/Άνω Αγόριανη)


Στρώθηκε για χρόνια κι έγραψε το συγκλονιστικό τρίτομο «Αντάρτης στα βουνά της Ρούμελης» που σφράγισε την εποχή του και βέβαια ο Άρης είχε τη θέση που του αναλογούσε.

Έστω και αργά, στη δεκαετία του '80, η πολιτεία αναγνώρισε την εθνική προσφορά του και του απένειμε κάποιους απ' τους στρατιωτικούς βαθμούς που του είχε στερήσει.

Κατά τον στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο, ο Νικηφόρος υπήρξε «Ο Εθνικός μας Εύελπις».

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η καθημερινή ζωή στην Αθήνα μέσα από τις αρχαίες επιγραφές

Ιστορία μιας πόλης / Η καθημερινή ζωή στην Αθήνα μέσα από τις αρχαίες επιγραφές

Τι μαθαίνουμε από τις ιδιωτικές και τι από τις δημόσιες επιγραφές των Αθηναίων; Πώς αποτύπωναν τον δημόσιο και πολιτικό βίο; Τι μας αποκαλύπτουν για την προσωπική ζωή των κατοίκων της πόλης; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον αρχαιολόγο Άγγελο Ματθαίου.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Η μυθιστορηματική ιστορία της οικογένειας Ζιλιερόν που συνδέθηκε με την ελληνική αρχαιολογία όσο καμία

Ηχητικά Άρθρα / Η μυθιστορηματική ιστορία της οικογένειας Ζιλιερόν που συνδέθηκε με την ελληνική αρχαιολογία όσο καμία

Ποιοι ήταν οι Ζιλιερόν και πώς βρέθηκαν στην Ελλάδα; Γιατί υπήρξε καθοριστική η σχέση του Ε. Ζιλιερόν με τον Ε. Σλήμαν; Πώς κλήθηκε να συνεργαστεί με τον Άθρουρ στις ανασκαφές της Κνωσού; Ποια είναι η συνδρομή των καλλιτεχνών Ζιλιερόν στην ελληνική αρχαιολογία; Και τι ακριβώς είναι το «αρχείο Ζιλιερόν»;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η ιδιότυπα μητριαρχική κοινωνία του Θριασίου πεδίου

Ιστορία μιας πόλης / Η ιδιότυπα μητριαρχική κοινωνία του Θριάσιου Πεδίου

Από την αρχαιότητα το Θριάσιο πεδίο συνδέεται με δύο εξέχουσες γυναικείες θεότητες: τη Δήμητρα και την Κόρη, την Περσεφόνη. Τι συμβαίνει όμως κατά τα υστερότερα χρόνια στην περιοχή; Πόσο μητριαρχική τελικά υπήρξε η τοπική κοινωνία; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Πέστροβα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Άγαλμα που ανακαλύφθηκε στον τάφο της Κλεοπάτρας αποκαλύπτει το πραγματικό της πρόσωπο

Αρχαιολογία & Ιστορία / Άγαλμα που ανακαλύφθηκε σε αιγυπτιακό ναό αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο της Κλεοπάτρας

Ορισμένοι αρχαιολόγοι διαφωνούν, σημειώνοντας ότι τα χαρακτηριστικά του προσώπου διαφέρουν σημαντικά από τις γνωστές απεικονίσεις της Κλεοπάτρας
THE LIFO TEAM
Παναγία των Παρισίων: Οι αρχαιολογικοί θησαυροί που έφερε στο «φως» η ανασκαφή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Παναγία των Παρισίων: Οι αρχαιολογικοί θησαυροί που έφερε στο φως η ανασκαφή

Βρέθηκαν περίπου 1.035 θραύσματα ιστορικών έργων τέχνης, συμπεριλαμβανομένων ευρημάτων από ασβεστολιθικά αγάλματα, τμήματα μεσαιωνικού χώρου λατρείας (jubé) και μιας σαρκοφάγου που αποδίδεται στον Αναγεννησιακό ποιητή Ζοακίμ ντυ Μπελαί
THE LIFO TEAM
Μια μεγάλη έκθεση για τους παραμυθένιους Δρόμους του Μεταξιού

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μια μεγάλη έκθεση για τους παραμυθένιους Δρόμους του Μεταξιού

Η έκθεση «Silk Roads» στο Βρετανικό Μουσείο αφηγείται μια ιστορία σύνδεσης πολιτισμών και ηπείρων, αιώνες πριν από τον παγκοσμιοποιημένο κόσμο που γνωρίζουμε σήμερα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι σιωπηλές «Κυκλαδίτισσες» στη μεγαλύτερη έκθεση για τον κυκλαδικό πολιτισμό

Αρχαιολογία & Ιστορία / Οι σιωπηλές «Κυκλαδίτισσες» στη μεγαλύτερη έκθεση για τον κυκλαδικό πολιτισμό

Με πολύτιμα και άγνωστα αντικείμενα από όλο το Αιγαίο η νέα έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης επιχειρεί να ερμηνεύσει το παρελθόν όλου του Αρχιπελάγους μέσα από τα μάτια των γυναικών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ακαδημία Πλάτωνος και η καθημερινότητα των Αθηναίων στους «Σκοτεινούς αιώνες»

Ιστορία μιας πόλης / Η Ακαδημία Πλάτωνος και η καθημερινότητα των Αθηναίων στους «Σκοτεινούς Αιώνες»

Ποια είναι τα νέα αρχαιολογικά δεδομένα για την Αθήνα κατά την Εποχή του Σιδήρου; Η αρχαιολόγος Αλεξάνδρα Αλεξανδρίδου μιλά για τα ευρήματα -ταφικά έθιμα, πήλινα αγγεία και αρχαιολογικά στοιχεία- που αποκαλύπτουν κάποιες ιδιαίτερες προτιμήσεις των κατοίκων της Ακαδημίας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Εικόνες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ αποκαλύπτουν στους αρχαιολόγους τον τόπο ιστορικής μάχης στο Ιράκ

Αρχαιολογία & Ιστορία / Εικόνες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ αποκαλύπτουν στους αρχαιολόγους τον τόπο ιστορικής μάχης στο Ιράκ

Αρχαιολόγοι από τη Βρετανία και το Ιράκ πιστεύουν ότι είναι ο τόπος μιας μάχης του έβδομου αιώνα που έγινε καθοριστική για τη διάδοση του Ισλάμ
THE LIFO TEAM
Κόλιν Ρένφριου, ο «λόρδος» της Κέρου

Απώλειες / Κόλιν Ρένφριου (1937-2024): Ο «λόρδος» της Κέρου

Αποδήμησε χθες ένας από τους πλέον επιφανείς αρχαιολόγους που στην Ελλάδα έγινε περισσότερο γνωστός για τις ανασκαφές του στην Κέρο και στο Δασκαλιό και για τη συμβολή του στη λύση του «μυστηρίου» που κάλυπτε για δεκαετίες τα ευρήματα των θέσεων αυτών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μικρά Ασία: Η πηγή στην αρχαιοελληνική Πέργη έχει ξανά νερό μετά από 1.800 χρόνια

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μικρά Ασία: Η πηγή στην αρχαιοελληνική Πέργη έχει ξανά νερό μετά από 1.800 χρόνια

Η κρήνη της Πέργης φέρνει νερό από τον κοντινό ποταμό Κέστρο στην Παμφυλία της Μικράς Ασίας - Τα σχέδια των Τούρκων αρχαιολόγων για πλήρη αποκατάστασή της
ΠΕΤΡΟΣ ΚΡΑΝΙΑΣ