Η μισή Ευρώπη τον φοβάται, η άλλη μισή στέκεται με καχυποψία μπροστά στη δύναμη που απέκτησε.
Ήρθε η στιγμή του 42χρονου επικεφαλής του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), Κρίστιαν Λίντνερ, να πρωταγωνιστήσει στη γερμανική –και όχι μόνο– πολιτική σκηνή μετά τη δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία.
Ο Κρίστιαν Λίντνερ είναι νέος, φιλόδοξος, σκληρός διαπραγματευτής και φανατικός υπέρμαχος της συγκράτησης του δημοσίου χρέους της Γερμανίας, με τους Financial Times να τον χαρακτηρίζουν ως «μικρό ανερχόμενο Σόιμπλε». Πετυχαίνει μεθοδικά τους στόχους του αφού σε λιγότερο από είκοσι χρόνια έγινε ο ισχυρότερος άνδρας του FDP και τα όνειρά του δεν σταματούν εκεί.
Εκτός Γερμανίας είναι περισσότερο γνωστός για τις έντονες δηλώσεις του περί ακραίας οικονομικής ορθότητας. Τάχθηκε υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη την περίοδο της κρίσης, κατηγορώντας τον Σόιμπλε ότι ήταν πολύ επιεικής με τους Έλληνες, και κατά των οικονομικών σχεδίων του Εμανουέλ Μακρόν, λέγοντας πως «θέλει να μετατρέψει την ΕΕ σε ένα σύστημα σοβιετικού τύπου».
Και ενώ όλοι ασχολούνται με το αν η Γερμανία θα επιστρέψει στο σκληρό δημοσιονομικό πνεύμα και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην Ευρώπη, ο Λίντνερ έχει ήδη προσανατολισμένο το βλέμμα του στο 2025.
Τα νεανικά του χρόνια και οι σπουδές του
Ο Κρίστιαν Λίντνερ γεννήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 1979 στο Βούπερταλ της Γερμανίας. Οι παππούδες του είχαν φούρνο και ο πατέρας του, Βόλφγκανγκ Λίντνερ, ήταν καθηγητής μαθηματικών και πληροφορικής. Χώρισε με τη σύζυγο του, Μαρτίνα Εσλίν, και ο Λίντνερ έμεινε με την μητέρα του στο Wermelskirchen. Εκεί αποφοίτησε από το Λύκειο το 1998 και σπούδασε πολιτικές επιστήμες, συνταγματικό δίκαιο και φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο της Βόνης έως το 2006.
Μετά από έντεκα εξάμηνα απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο (Master of Arts) ενώ η διπλωματική του μεταπτυχιακού του στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών είχε θέμα τον φορολογικό ανταγωνισμό και την κατανομή των εσόδων. Το 2006 άρχισε να γράφει τη διδακτορική του διατριβή, την οποία μέχρι στιγμής δεν έχει ολοκληρώσει λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, ο Λίντνερ υπηρέτησε ως εφεδρικός αξιωματικός στην Πολεμική Αεροπορία ενώ το 2002 προήχθη σε έφεδρο σμηναγό.
Πολιτική ανέλιξη
«Θέλω να αναλάβω το υπουργείο Οικονομικών» δήλωνε ο Λίντνερ πριν ακόμα ξεκινήσουν οι γενικές εκλογές του Σεπτεμβρίου στη Γερμανία, με το υπόλοιπο κόμμα να αρνείται να σχολιάσει τις φιλόδοξες δηλώσεις του προέδρου του. Και πράγματι, τα κατάφερε.
Στη διεθνή σκηνή ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ήταν παραδοσιακά μια υπολογίσιμη δύναμη, με σημαντική εκτελεστική εμπειρία. Στην περίπτωση του Λίντνερ όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν υπήρξε ποτέ δήμαρχος, υπουργός ή ακόμα και υφυπουργός στο παρελθόν. Οι πολιτικές του ικανότητες και κυρίως το ταλέντο του στις δημόσιες σχέσεις τον έκαναν να ξεχωρίσει ανάμεσα στους πολιτικούς της νέας γενιάς.
Το 1995, σε ηλικία 16 ετών, εντάχθηκε στο FDP, βλέποντας την πολιτική σαν χόμπι αφού ήθελε να γίνει επιχειρηματίας. Στα μαθητικά του χρόνια ίδρυσε μια αρκετά επιτυχημένη εταιρεία δημοσίων σχέσεων που, στα 19, του επέτρεψε να αγοράσει την πρώτη του Porsche.
Αργότερα ίδρυσε μια startup που έφτιαχνε άβαταρ για το ίντερνετ, η οποία χρηματοδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό με δημόσιο χρήμα, καθώς εξασφάλισε και κρατικές επιδοτήσεις από την KfW Bank. Η εταιρεία ωστόσο αργότερα χρεοκόπησε. Ουσιαστικά στοίχισε 1,4 εκατομμύρια σε βάρος των φορολογουμένων, αλλά αυτός, όποτε του το επισήμαιναν, απαντούσε πως η πτώχευση είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα και το παρουσίαζε σαν ένα μάθημα που πήρε, λέγοντας ότι η Γερμανία πρέπει να ενθαρρύνει τον κόσμο να παίρνει ρίσκα.
Η πολιτική του καριέρα αρχίζει την στιγμή που παρατά το διδακτορικό του και επιλέγει να αφοσιωθεί περισσότερο στο κόμμα. Αρχικά, γίνεται πρόεδρος του τμήματος της νεολαίας του FDP στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και το 2000, σε ηλικία 21 ετών, εκλέγεται βουλευτής στο κοινοβούλιο του ίδιου κρατιδίου. Στα 25 του γίνεται γραμματέας του περιφερειακού τμήματος του κόμματος και ανοίγει τον δρόμο για την εκλογή του στην Bundestag το 2009. Στα 30 του χρόνια είναι ο νεότερος εκλεγμένος του FDP και για τον λόγο αυτό του δίνουν το παρατσούκλι «Μπάμπι», από το ομώνυμο νεαρό ελαφάκι της Disney.
Έχοντας μπει στην Bundestag υποστηρίζει τον ψυχρό φιλελευθερισμό, που μετά την τραπεζική κρίση που έπληξε τη Γερμανία, μετατρέπεται στα λόγια του σε έναν «συμπονετικό φιλελευθερισμό», ενώ κρατά το βλέμμα του προσανατολισμένο προς την κορυφή. Εκεί όπου τελικά βρέθηκε το 2013, εκμεταλλευόμενος την αποχώρηση του τότε προέδρου Φίλιπ Ρόσλερ, μετά την ιστορική ήττα του FDP στις εκλογές που το άφησε εκτός βουλής. Ο Λίντνερ δεν φοβήθηκε τα μικρά ποσοστά του κόμματος και στα 34 του χρόνια έγινε ο νεότερος πρόεδρος του FDP, παίρνοντας τα ηνία και τον πρωταγωνιστικό ρόλο που τόσο ήθελε.
Από εκεί και έπειτα ξεκινά το πιο σπουδαίο του κατόρθωμα, η προώθηση του εαυτού του και του κόμματος με έξυπνες, μαρκετίστικες τακτικές.
Το κόμμα είχε ανάγκη από εκσυγχρονισμό. Από κόμμα των πλουσίων, ηλικιωμένων ανδρών να αποκτήσει μια πιο νεανική και σύγχρονη εικόνα. Ο Λίντνερ, διπλωμάτης και καλός ρήτορας, ξέρει πώς να το καταφέρει.
Όταν για παράδειγμα, ένας συνάδελφος στο κοινοβούλιο τον κατηγορεί για αποτυχία του επιχειρηματικού του εγχειρήματος όταν ήταν νεότερος, εκείνος ανατρέπει την αφήγηση προς όφελός του, λέγοντας του «επαινέστε το επιχειρηματικό πνεύμα, μιλήστε καλύτερα για την σημασία της υποστήριξης των νέων επιχειρηματιών και της εξασφάλισης μιας δεύτερης ευκαιρίας». Επικεντρώνεται σε θέματα όπως η εκπαίδευση και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός της Γερμανίας και αλλάζει ακόμα και το λογότυπο του κόμματος σε πιο ποπ, φωσφοριζέ φούξια με κίτρινο.
Το 2017 το «όμορφο πρόσωπο του φιλελευθερισμού», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει, ποζάρει σε κάθε αφίσα για την προεκλογική καμπάνια του FDP. Μέσα σε ασπρόμαυρους τόνους, φωτογραφίζεται σαν κάποιος κουλ, παλιός ηθοποιός, άλλοτε φορώντας ένα t-shirt και άλλοτε κουστούμι, κοιτώντας χαλαρά τον φακό. Και ενώ τα υπόλοιπα κόμματα πλαισιώνουν τις αφίσες τους με συνθήματα επικεντρωμένα στον πολίτη ή στον πατριωτικό παλμό, το FDP επικεντρώνεται ξανά στον πρόεδρό του, αναγράφοντας πως «και η ανυπομονησία αρετή είναι», μια ρήση του Λίντνερ γραμμένη με φούξια και κίτρινα γράμματα.
Ο «ανυπόμονος» Λίντνερ καταφέρνει στις εκλογές του 2017 να ξαναμπεί στην Bundestag και να αυξήσει τα ποσοστά των ψηφοφόρων του κόμματός του, πετυχαίνοντας για πρώτη φορά διψήφιο ποσοστό. Ανατρέποντας τα δεδομένα όμως, αρνείται τότε να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τους Πράσινους, τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Χριστιανοκοινωνιστές, καθώς, όπως είπε, δεν ήθελε να εξαναγκάζεται σε διαρκείς συμβιβασμούς στο πλαίσιο εντός τετρακομματικού συνασπισμού, καταπατώντας συνεχώς βασικές αρχές της πολιτικής τους φιλοσοφίας. «Είναι καλύτερα να μην κυβερνάς, παρά να κυβερνάς με λάθος τρόπο», δήλωσε.
Οι όχι και τόσο cool στιγμές του
Από τις πιο ατυχείς στιγμές του νέου υπουργού Οικονομικών ήταν όταν το 2020 χαιρέτιζε την απερχόμενη γενική γραμματέα του, Linda Teuteberg, λέγοντας: «Τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες ξεκινήσαμε τουλάχιστον τριακόσιες φορές τη μέρα μαζί. Μιλάω για το πολιτικό μας τηλεφώνημα για την πολιτική κατάσταση. Όχι αυτό που σκέφτεστε». Η σεξουαλική νύξη στο σχόλιό του μπορεί τη στιγμή της ομιλίας να του χάρισε το γέλιο του κοινού, του χάρισε όμως και τον τίτλο του «σεξιστή άντρα της χρονιάς», όπως του τον απένειμε το περιοδικό Emma.
Ξεσήκωσε επίσης τους μαθητές-ακτιβιστές της περιβαλλοντικής οργάνωσης για το κλίμα, Fridays For Future, όταν το 2019, όταν μέσα από ένα tweet του έγραψε ότι «τέτοια θέματα (περιβαλλοντικά) είναι καλύτερο να τα διαχειρίζονται οι επαγγελματίες», οδηγώντας τους επιστήμονες να δηλώσουν ότι «είμαστε οι επαγγελματίες και λέμε ότι η νέα γενιά έχει δίκιο» και τους ακτιβιστές της οργάνωσης να εισβάλουν σε διάλεξή του και να προβούν σε διαμαρτυρία.
Κατακτώντας τη δεύτερη πιο σημαντική θέση μετά τον καγκελάριο
Φέτος, από τον προεκλογικό του αγώνα, όλα έδειχναν πως ο Λίντνερ θέλει να κυβερνήσει πάση θυσία. Το κόμμα του, που περιέχει πτέρυγες νεοφιλελεύθερων και σοσιαλφιλελεύθερων, κατάφερε να έρθει τέταρτο στην εκλογική αναμέτρηση. Το προεκλογικό σύνθημα του Λίντνερ: «Αν όλοι σκεφτόμαστε τον εαυτό μας, θα έχουμε σκεφτεί τους πάντες», έπεισε πολλούς, όχι και τόσο ιδεαλιστές νέους, να τον ψηφίσουν αφού οι ψήφοι των κάτω των 25 μοιράστηκαν στις εκλογές μεταξύ Πρασίνων και Ελεύθερων Δημοκρατών.
Όπως δήλωσε, πρώτη του προτεραιότητα αναλαμβάνοντας το γερμανικό ΥΠΟΙΚ θα είναι η βελτίωση του περιβάλλοντος για τις γερμανικές επιχειρήσεις. Η πολιτική του ατζέντα περιλαμβάνει μειώσεις φόρων και άλλων βαρών για τις εταιρείες, καθώς και πιο «σφιχτές» δημοσιονομικές πολιτικές.
Σύμφωνα με την Handelsblatt, «η μεγαλύτερη πρόκληση για τον υπουργό Οικονομικών θα είναι μεσοπρόθεσμα να φέρει μια νέα προσέγγιση στην έννοια της πίστης στο κράτος, η οποία στους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πρασίνους είναι υπερβολική, καθώς γι' αυτούς ελευθερία σημαίνει ελευθερία του κράτους να παρεμβαίνει, να ξοδεύει πολλά χρήματα και να μπορεί με διάφορους σκιώδεις προϋπολογισμούς να άρει τελικά το φρένο της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Το πώς όμως ο μελλοντικός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ θα διαχειριστεί τις ισορροπίες παραμένει ένα από τα πιο συναρπαστικά ερωτήματα της επόμενης τετραετίας».
Και ενώ όλοι ασχολούνται με το αν η Γερμανία θα επιστρέψει στο σκληρό δημοσιονομικό πνεύμα και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην Ευρώπη, ο Λίντνερ έχει ήδη προσανατολισμένο το βλέμμα του στο 2025. Ανυπομονεί για το επόμενο εκλογικό αποτέλεσμα, την περαιτέρω ισχυροποίηση του FDP. Αυτό είναι και το μοναδικό του ελάττωμα, άλλωστε, όπως λέει ο ίδιος, να μην μπορεί να χαρεί την τωρινή του νίκη αλλά να σκέφτεται αμέσως την επόμενη.
