ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ, περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις να έχουν ενταθεί κατά τη δεκαετία της οικονομικής ύφεσης, καθώς και στα χρόνια της πανδημίας που την ακολούθησαν, οι ενεργειακές εταιρείες της χώρας χαράσσουν πλέον μια νέα στρατηγική βιωσιμότητας. Στο ανανεωμένο τοπίο που έχει διαμορφωθεί στο «επιχειρείν», με τα ESG κριτήρια να αποτελούν τον γνώμονα για την αξιολόγηση μιας εταιρείας αλλά και για τη χρηματοδότησή της, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ενεργειακό τομέα δίνουν σήμερα ιδιαίτερη έμφαση στις προσπάθειες ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής και προσαρμόζουν τις πρακτικές εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) ανάλογα με τα δεδομένα κάθε εποχής, ώστε να λειτουργούν υπεύθυνα απέναντι στην κοινωνία.
Tα άμεσα αντανακλαστικά των ενεργειακών εταιρειών στο πλαίσιο της κοινωνικής τους ευθύνης διαφάνηκαν το περασμένο καλοκαίρι, μετά τις πυρκαγιές που κατέστρεψαν περισσότερα από 1,3 εκατ. στρέμματα γης, κυρίως δάση ή δασικές εκτάσεις. Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) έγινε ανάδοχος αποκατάστασης και αναδάσωσης του πυρόπληκτου δήμου Διονύσου, διαθέτοντας 600.000 ευρώ για την αποκατάσταση δασικών εκτάσεων και την υλοποίηση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων στην περιοχή του Κρυονερίου. Με τα συγκεκριμένα έργα ο Διαχειριστής αύξησε το ποσό που έχει διαθέσει σε δράσεις ΕΚΕ εντός του 2021 σε 1,2 εκατ. ευρώ.
Tα άμεσα αντανακλαστικά των ενεργειακών εταιρειών στο πλαίσιο της κοινωνικής τους ευθύνης διαφάνηκαν το περασμένο καλοκαίρι, μετά τις πυρκαγιές που κατέστρεψαν περισσότερα από 1,3 εκατ. στρέμματα γης, κυρίως δάση ή δασικές εκτάσεις.
Τα ΕΛ.ΠΕ. ανέλαβαν τη χρηματοδότηση (με 1,5 εκατ. ευρώ άνευ ΦΠΑ) και υλοποίηση αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων σε καμένες εκτάσεις της Κορινθίας. Την υλοποίηση αντίστοιχων έργων χρηματοδότησε επίσης η ΔΕΗ με 2,38 εκατ. ευρώ σε δύο κρίσιμες υδρολογικές λεκάνες (Σηπιάδα και Αχλάδι), ενώ η EREN Hellas διέθεσε 992.000 ευρώ στην υδρολογική λεκάνη του όρους Κανδύλι. Κονδύλια προς τους δασικούς συνεταιρισμούς στις περιοχές των καμένων διέθεσαν επίσης η ΤΕΡΝΑ (70.000 ευρώ) και η ΜΕΤΚΑ (30.000 ευρώ).
Αντίστοιχη ετοιμότητα έχουν επιδείξει οι ενεργειακές εταιρείες και στα χρόνια του Covid-19, καλύπτοντας ανάγκες των νοσοκομείων της χώρας και του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε ιατρικό και τεχνολογικό εξοπλισμό, συστήματα αερισμού, μέσα ατομικής προστασίας κ.λπ. Για παράδειγμα, κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας δωρεά στο EΣY πραγματοποίησαν η ΔΕΗ (5 εκατ. ευρώ), τα ΕΛ.ΠΕ. (8 εκατ. ευρώ) κ.λπ. Αλλά και ξένες εταιρείες έχουν επενδύσει σε έργα πράσινης ενέργειας στην Ελλάδα, όπως η ιταλική Enel, που προχώρησε σε χορηγίες σε ιατρικό εξοπλισμό σε νοσοκομεία της χώρας.
Αλλά και έπειτα από τον καταστροφικό σεισμό στη Θεσσαλία τον περασμένο Μάρτιο η ΔΕΗ ανέλαβε την ανοικοδόμηση τριών σχολείων, όπως και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο οποίος ολοκλήρωσε σε χρόνο ρεκόρ την κατασκευή του νέου δημοτικού σχολείου στο Δαμάσι Τυρνάβου.
ΠΕΡΑ, ΟΜΩΣ, από τα κοινωνικά αντανακλαστικά, προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας αποτελεί η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και η διαχείριση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκύπτουν από τη λειτουργία των έργων τους. Ανεξαρτήτως των δραστηριοτήτων, κοινή συνισταμένη αποτελεί η εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις στα κεντρικά τους κτίρια και στις διάφορες δραστηριότητές τους. Πυξίδα τους, ωστόσο, παραμένει η πράσινη στροφή προς την ανάπτυξη τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, μετατοπίζοντας το μεγαλύτερο μέρος ή, έστω, σημαντικό ποσοστό του παραγωγικού τους κλάδου προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Από τα σημαντικότερα έργα που υλοποιούνται σήμερα ως θεμέλιο για τη μετάβαση της χώρας σε μια οικονομία μηδενικού άνθρακα μέχρι το 2050 αποτελούν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών αλλά και η αναβάθμιση του χερσαίου δικτύου από τον ΑΔΜΗΕ. Στόχος του επενδυτικού σχεδίου των 5 δισ. ευρώ είναι να μπουν στην πρίζα τα νησιά και να αυξηθεί η χωρητικότητα των καλωδίων σε κορεσμένες περιοχές της χώρας, ώστε να χωρέσει περισσότερη πράσινη και φθηνή ενέργεια, να περιοριστούν οι χρεώσεις Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στα τιμολόγια ρεύματος που καταβάλλουν όλοι οι καταναλωτές της χώρας και να περιοριστεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των νησιών που σήμερα είναι βαρύ, εξαιτίας της λειτουργίας των ακριβών και ρυπογόνων πετρελαϊκών μονάδων παραγωγής ρεύματος.
Κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια μετάβασης της χώρας διατηρεί, αναπόφευκτα, η ΔΕΗ. Το σχέδιο απολιγνιτοποίησης επισπεύδει τις επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια, με στόχο το 2024 να έχει χτίσει ένα χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ 7,2 GW και το 2026 9,5 GW, ξετυλίγοντας ένα επενδυτικό πρόγραμμα 9,3 δισ. ευρώ. Μάλιστα, ένα σημαντικό ποσοστό των νέων GW ΑΠΕ θα αναπτυχθεί στα εξαντλημένα λιγνιτικά πεδία της δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Όπως δήλωσε προ ημερών και ο επικεφαλής της ΔΕΗ κ. Γιώργος Στάσσης, η επιχείρηση δεν θα εγκαταλείψει τη μεγαλύτερη ενεργειακή περιφέρεια της χώρας έπειτα από το «σβήσιμο των λιγνιτών της», αλλά θα επενδύσει περί τα 2,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 370 εκατ. ευρώ θα πάνε σε έργα αποκαταστάσεων, 110 εκατ. ευρώ σε έργα τηλεθερμάνσεων, 300 εκατ. ευρώ σε νέες δραστηριότητες (πλην ΑΠΕ), 250 εκατ. ευρώ στη μετατροπή της λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα 5», ενώ τα υπόλοιπα θα επενδυθούν στην κατασκευή φωτοβολταϊκών έργων, ισχύος 2 GW.
Παράλληλα, η ΔΕΗ προωθεί την ηλεκτροκίνηση, ενώ στο χαρτοφυλάκιό της έχει προσθέσει και το «GreenPass» που εγγυάται ότι όση ενέργεια καταναλώνει ο καταναλωτής στο σπίτι του παράγεται από ανανεώσιμες πηγές. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η εταιρεία με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, η οποία παρέχει εγγυήσεις προέλευσης, δηλαδή πράσινα πιστοποιητικά, στις επιχειρήσεις που είναι πελάτες της και το επιθυμούν. Το 2020 εξέδωσε πιστοποιητικά για 1.100.987 MWh «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας.
Πράσινο χαρτοφυλάκιο χτίζουν την τελευταία διετία και τα ΕΛ.ΠΕ., με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου κ. Α. Σιάμισιη να αναφέρει στο πλαίσιο conference call για τα οικονομικά αποτελέσματα του 9μήνου ότι έως το τέλος του έτους η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ του ομίλου θα φτάσει τα 300 MW. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα ΕΛ.ΠΕ. διαθέτουν ένα χαρτοφυλάκιο υποψήφιων σταθμών περίπου 2 GW, από τους οποίους θα επιλέξουν ποιοι θα προχωρήσουν άμεσα, ενώ εξετάζουν και το ενδεχόμενο νέων εξαγορών.
Παρότι το φυσικό αέριο παραμένει ως μεταβατικό καύσιμο στην πορεία προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, η ΔΕΠΑ είναι από τις εταιρείες που «χτίζουν» το αύριο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την παραγωγή και διάθεση υδρογόνου στην Ελλάδα. Είναι ιδρυτικό και προεδρεύον μέλος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για το Καθαρό Υδρογόνο (Clean Hydrogen Alliance) και ως μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Υδρογόνου (Hydrogen Europe) συμμετέχει στις εξελίξεις στον τομέα του υδρογόνου.
Μάλιστα, η ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι συντονιστής του εμβληματικού έργου των 8 δισ. ευρώ «White Dragon», στο οποίο συμμετέχουν επίσης οι Advent Technologies (σε συνεργασία με την ιταλική εταιρεία DeNora, της οποίας κύριος μέτοχος είναι η SNAM), Damco Energy (όμιλος Κοπελούζου), ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ΕΛ.ΠΕ., Motor Oil, Σωληνουργεία Κορίνθου και TAP, ενώ υποστηρίζεται και από τον όμιλο Μυτιληναίος. Το έργο προγραμματίζεται με επίκεντρο την περιοχή της δυτικής Μακεδονίας και θα περιλαμβάνει μια μονάδα παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου συνολικής ισχύος ηλεκτρολυτών 5 GW που θα εγκατασταθούν σταδιακά από το 2022 έως το 2029.
Παράλληλα, μέσω της ΔΕΠΑ –στο πλαίσιο της κοινωνικής της πολιτικής και για την ελάφρυνση των νοικοκυριών από το βάρος της ενεργειακής κρίσης– θα δοθεί έκπτωση 15% σε όλους τους προμηθευτές φυσικού αερίου, ανεξαρτήτως του αν είναι πελάτες της ή όχι, για το τμήμα των πωλήσεών τους που καταλήγει σε οικιακούς καταναλωτές.
Επιπλέον, οι ενεργειακές εταιρείες, στο πλαίσιο των πρακτικών ΕΚΕ, επιχειρούν να παρέχουν ίσες ευκαιρίες προς όλους τους εργαζομένους καθώς και δυνατότητες εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων τους.