Από τότε που ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία με το σύνθημα «ανακατάκτηση της Κωνσταντινούπολης», ήταν σαφές ότι ο πραγματικός ανταγωνισμός στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές στην Τουρκία, στις 31 Μαρτίου θα είναι για τον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης.
Δεν είναι σαφές εάν ο νικητής στις δημοτικές εκλογές θα είναι ο νυν δήμαρχος Κωνσταντινούπολης με τους κεμαλιστές του Ρεπουμπλικανικού Λαίκού Κόμματος (CHP), Εκρέμ Ιμάμογλου ή ο εκλεκτός του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν και πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας Μουράτ Κουρούμ. Οι δημοσκοπήσεις ναι μεν δείχνουν ένα μικρό προβάδισμα για τον Ιμάμογλου, αλλά αρκετές παραμένουν στο όριο του στατιστικού λάθους, ενώ τα μικρότερα οπορτουνιστικά κόμματα καραδοκούν με ποσοστά που θα εξασφάλιζαν για τον ένα ή τον άλλο υποψήφιο νίκη από τον πρώτο γύρο.
Ανάλογα με το αν η καρέκλα του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης (İBB) την επομένη των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία, καταλήξει στον Ιμάμογλου ή στον Κουρούμ, υπάρχουν δύο σενάρια τα οποία θα διαμορφώσουν την εικόνα την επομένη των εκλογών, τα οποία όμως θα μπορούσαν να αλλάξουν μέχρι τις εκλογές. Η διαφορά μεταξύ τους αποτελέσματος θα είναι και πολιτική και οικονομική. Πρώτα, τα πολιτικά.
Δύο σενάρια
Αν κερδίσει ο Κουρούμ τις δημοτικές εκλογές
- Εάν κερδίσει ο Κουρούμ, δεν θα σημαίνει μόνο ότι ο Ερντογάν θα επιτύχει τον στόχο του να ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη από το CHP αφού την έχασε το 2019 για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια, αλλά και ότι θα ενσωματώσει την Κωνσταντινούπολη με τους πόρους και τις δυνατότητές της στην κυβέρνηση εθνικής κλίμακας, πράγμα που συνεπάγεται πολλά μεγάλα πρότζεκτ και δυνατότητες πλουτισμού, όπως το Kanal İstanbul, οικιστικές άδειες, ακτοπλοϊκά σχέδια,
- Η νίκη του Κουρούμ θα σημάνει επίσης σημαντική πολιτική εδραίωση και ενοποίηση της εξουσίας σε μεγάλη κλίμακα. Με άλλα λόγια, όπως τόνισε ο σύμμαχος του Ερντογάν, ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) και ηγέτης των Γκρίζων Λύκων, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, η πόρτα για την εφαρμογή του Προεδρικού Κυβερνητικού Συστήματος μέχρι τη βάση της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών κυβερνήσεων, θα ανοίξει την 1η Απριλίου. Είναι δύσκολο να πούμε ότι αυτή η προοπτική ήταν ξεκάθαρη στα πολιτικά σχέδια τόσο του Ερντογάν όσο και του Μπαχτσελί πριν από τις τοπικές εκλογές του 2019. Η σημασία του έγινε εμφανής όταν συνειδητοποίησαν το κενό που δημιουργήθηκε από τη μεταφορά όχι μόνο της Κωνσταντινούπολης αλλά και μεγάλων πόλεων όπως η Άγκυρα, η Αττάλεια, τα Άδανα και η Μερσίνα στον έλεγχο του CHP και η στέρηση πόρων.
- Η νίκη του Κουρούμ στην Κωνσταντινούπολη θα επιτρέψει επίσης στον Ερντογάν να κλείσει περαιτέρω τους μηχανισμούς ελέγχου και ισορροπίας στην εκτελεστική εξουσία μέσω συνταγματικών τροποποιήσεων και να μπορέσει να διεκδικήσει ξανά το αξίωμα με την υποστήριξη του Μπαχτσελί.
- Σε αυτή την περίπτωση, η αντιπολίτευση και τα ΜΜΕ θα ξυπνήσουν επίσης σε μια νέα εποχή.
Αν κερδίσει ο Ιμάμογλου τις δημοτικές εκλογές
Εάν κερδίσει ο Ιμαμόγλου, θα εκληφθεί ως ήττα του Ερντογάν και όχι απλώς του Κουρούμ. Δεν φταίει ο Κουρούμ, ο Ερντογάν ήθελε να γίνει αντιληπτό έτσι. Μη έχοντας πλήρη εμπιστοσύνη στον Κουρούμ, όπως βγαίνει από κύκλους του ΑΚΡ, άμα τη ανακοινώσει της υποψηφιότητάς του, ο Ερντογάν βγήκε μπροστά και έχει μετατρέψει τις δημοτικές εκλογές σε μία μάχη των υποψηφίων όλων των δήμων, εναντίον του. Αλλά μια ήττα δεν θα σημαίνει μόνο ότι ο Ερντογάν θα χάσει ξανά από το ίδιο πρόσωπο αφού εξελέγη ξανά πρόεδρος. Εάν ο Ιμάμογλου διατηρήσει την έδρα του στον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης την 1η Απριλίου, υποδηλώνει την επιθυμία του τουρκικού εκλογικού σώματος να διατηρήσει την ισορροπία δυνάμεων στη διακυβέρνηση και να αντιταχθεί στο σενάριο οι τοπικές διοικήσεις να τεθούν πλήρως υπό τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας.
Φυσικά υπάρχει η έμφαση σε μία παραπάνω πρόταση. Ο Ιμάμογλου παρέμεινε εκτός κούρσας για το χρίσμα του προέδρου της Τουρκίας, με απόφαση του πρώην προέδρου των κεμαλιστών Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με το οποίο συμφωνούσε και το δεξί του χέρι και νυν πρόεδρος του κόμματος Οζγκιούρ Οζέλ, με τη δικαιολογία ότι θα χανόταν η Κωνσταντινούπολη. Τον Ιμάμογλου ήθελαν για πρόεδρο (έστω υποψήφιο) και η «λύκαινα» της Τουρκίας και σύμμαχος των κεμαλιστών στις προεδρικές εκλογές Μεράλ Ακσενέρ του Καλού Κόμματος (İYİ) και ο ισλαμιστής σύμμαχός τους Τεμέλ Καραμολάογλου του Κόμμα Ευτυχίας (Saadet Partisi). Πέραν αυτού, και πιο σημαντικό, τον Ιμάμογλου ήθελαν για υποψήφιο η πλειονότητα των ψηφοφόρων του CHP οι οποίοι «αρκέστηκαν» στον πιο πολιτισμένο, ήπιο και συμφιλιωτικό, Κούρδο και Αλεβίτη Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Μάλιστα, πολλοί ψηφοφόροι του ΑΚΡ του Ερντογάν έχουν δηλώσει ότι θα ψήφιζαν τον έχοντα εξαιρετική απήχηση στον λαό Εκρέμ Ιμάμογλου. Έχοντας γράψει όλα τα παραπάνω θα πρέπει να μπει ως ο πιο σημαντικός παράγοντας στην υποθετική εξίσωση που αναλύουμε ότι αυτός ο άνθρωπος θα έχει κερδίσει τον «αήτητο» πρόεδρο Ερντογάν τρεις (!) φορές και πλέον εύλογα θα φιγουράρει ως η μοναδική λύση για την επόμενη μέρα της Τουρκίας.
Βέβαια, είναι γεγονός ότι όχι μόνο τα κυβερνώντα κόμματα αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ακόμη και κάποιες φατρίες εντός του CHP, εργάζονται εναντίον του Ιμάμογλου. Διότι αν νικήσει ο Ιμαμόγλου, θα εκληφθεί όχι μόνο ως ο φυσικός ηγέτης του CHP αλλά και ως αρχηγός της αντι-ερνογανικής αντιπολίτευσης και θα είναι ένας ηγέτης που μοιάζει με πολεμιστή. Ο Ιμάμογλου είναι το πρόσωπο στο οποίο ο Ερντογάν βλέπει τη δική του άνοδο όταν τον κοιτάζει: ανέβηκε μέσα από αγώνες όχι μόνο μέσα στο κατεστημένο σύστημα αλλά και μέσα στο ίδιο του το κόμμα και άρχισε να ανεβαίνει αποδεικνύοντας τον εαυτό του στην έδρα της Κωνσταντινούπολης.
Τα οικονομικά στις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία
Η νίκη του Ιμάμογλου σημαίνει την αποκατάσταση των εσωτερικών πολιτικών ισορροπιών στην Τουρκία.
Αυτό περιλαμβάνει συνταγματικές τροποποιήσεις. Εάν ο Ιμαμόγλου διατηρήσει την έδρα του την 1η Απριλίου, αυτό δεν θα διευκολύνει την απόφαση της συμμαχίας Ερντογάν-Μπαχτσελί να διεξαγάγουν δημοψήφισμα για τις συνταγματικές τροποποιήσεις.
Στην πραγματικότητα, ένα σημαντικό εμπόδιο στο δημοψήφισμα για τη συνταγματική τροποποίηση είναι η οικονομική κρίση. Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ και ο ίδιος ο Ερντογάν παραδέχονται ότι η προεκλογική οικονομία έχει καθυστερήσει την πορεία της οικονομικής ανάκαμψης.
Με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα εξόδου από την οικονομική κρίση, μαζί με όλα τα μέτρα λιτότητας και παγώματος, θα γίνει μια νέα αρχή την 1η Απριλίου. Αν και το γεγονός ότι η Τουρκία θα αφυπνιστεί σε ένα νέο περιβάλλον όσον αφορά την οικονομία την 1η Απριλίου είναι μια ανεξάρτητη πραγματικότητα, ανεξάρτητα από το αν νικήσει ο Ιμαμόγλου ή ο Κουρούμ. Αλλά εκτός από τις δύσκολες συνθήκες της οικονομίας, ειδικά εάν η αντιπολίτευση κρατά μεγάλες πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα και η Σμύρνη, θα είναι πιο ριψοκίνδυνο να τεθούν εκ νέου οι πολίτες μπροστά από τις κάλπες.
