ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ 9ΗΣ ΙΟΥΝΙΟΥ οι κάλπες των ευρωπαϊκών εκλογών θα αναδείξουν πολλούς νικητές, σίγουρα όλα τα κόμματα που βρίσκονται και στην ελληνική Βουλή. Όλοι θα έχουν έναν λόγο για μικρούς ή μεγάλους πανηγυρισμούς ή, στη χειρότερη περίπτωση, θα μπορούν να ισχυριστούν με επαρκείς (;) δικαιολογίες ότι είχαν μια αξιοπρεπή παρουσία και δεν πέρασαν από μια ταπεινωτική ήττα αντίστοιχη με αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές του 2023.
Όλοι με έναν τρόπο θα δηλώνουν μικροί ή μεγάλοι νικητές, κρύβοντας κάτω από το χαλί την αλήθεια που λέει ότι το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε βαθιά κρίση και μεγάλο μέρος της κοινωνίας, απογοητευμένο, έχει παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια να αλλάξουν οι όροι λειτουργίας της δημοκρατίας αλλά και της ίδιας της επιβίωσής της.
Οι πιθανότητες η ΝΔ να πλησιάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει το όριο των προηγούμενων ευρωπαϊκών εκλογών (33%) που έβαλε ο Κ. Μητσοτάκης είναι κάτι παραπάνω από πολλές. Οι δημοσκοπήσεις δεν αμφισβητούν μόνο την πρώτη θέση για το κόμμα του και την πολιτική του κυριαρχία αλλά δεν στέλνουν και κανένα ανησυχητικό μήνυμα στο Μέγαρο Μαξίμου που να δείχνει ότι το ποσοστό της ΝΔ θα είναι αρκετά κάτω από το 30% που έχει χαρακτηριστεί ως ψυχολογικό όριο.
Το βράδυ της 9ης Ιουνίου τα στελέχη των κομμάτων θα παρελαύνουν στα τηλεοπτικά πάνελ, θα ξετυλίγουν επιχειρήματα και θα υπερασπίζονται τις αλήθειες τους. Από τις αλήθειες θα απουσιάζουν μερικές βασικές όπως η τεράστια αποχή που γιγαντώθηκε στις τελευταίες εθνικές εκλογές.
Όμως, ακόμα και αν το ποσοστό είναι της τάξης του 28% ή του 30%, θα βρεθούν αρκετές δικαιολογίες για να το καλύψουν, αν και η πραγματικότητα λέει πως όσα επιχειρήματα κι αν ακουστούν, η αλήθεια των αριθμών είναι αδύνατο να κρυφτεί. Το 41% των εθνικών εκλογών θα παραμένει πάντα ένα μέτρο σύγκρισης, όταν μάλιστα επετεύχθη λιγότερο πριν από έναν χρόνο. Το επιχείρημα ότι πρόκειται για ευρωπαϊκές και όχι εθνικές εκλογές είναι αρκετά αδύναμο, ο ίδιος ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση τούς έχουν δώσει –και εξακολουθούν να το κάνουν– χαρακτήρα εθνικών εκλογών. Περιοδεύουν στη χώρα και μιλάνε για όλα τα θέματα εκτός από αυτά που αφορούν την ίδια την Ευρώπη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη, ένα πολιτικό μόρφωμα που παραπέμπει ολοένα λιγότερο στον παλιό ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του πολιτικού λόγου που εκπέμπει αλλά και τη σύνθεση των ανθρώπων που τον ακολουθούν, αν, όπως όλα δείχνουν, καταφέρει να παραμείνει στη δεύτερη θέση, θα είναι ικανοποιημένος, ακόμα και αν δεν συγκεντρώσει το ισχνό και ταπεινωτικό για κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης ποσοστό των τελευταίων εθνικών εκλογών.
Αν, μάλιστα, οι επιδόσεις κινηθούν γύρω ή πάνω από το 15%, ήδη, με βάση το κλίμα που έχει διαμορφωθεί, θα θεωρηθεί επιτυχία. Ο πρόεδρός του, άλλωστε, δίνει πολλές διαφορετικές απαντήσεις όταν τον ρωτάνε ποιο εκλογικό αποτέλεσμα θα θεωρήσει επιτυχημένο. Ό,τι και να προκύψει στις εκλογές, κάποιο ποσοστό από αυτά που έχει δώσει θα είναι κοντά.
Το ΠΑΣΟΚ έχει τις περισσότερες πιθανότητες να καταλάβει την τρίτη θέση, πλησιάζοντας το ποσοστό των εθνικών εκλογών: θα χάσει μεν τη μικρή δυναμική που είχε αναπτύξει πριν από λίγους μήνες και του έδινε δημοσκοπικά ποσοστά της δεύτερης θέσης, θα έχει όμως και αυτό τη δυνατότητα να κινείται στον κόσμο των ψευδαισθήσεων και να ισχυρίζεται ότι, παρότι οι εκλογές είναι ευρωπαϊκές (που συνήθως παραπέμπουν σε χαλαρή ψήφο), κατάφερε τα ποσοστά των εθνικών εκλογών.
Αν δεν υπολογιστεί η περίπτωση των Σπαρτιατών, που αποτελούν ένα ειδικό θέμα, τα υπόλοιπα κόμματα μπορούν να ακολουθήσουν ανάλογες μικροπολιτικές λογικές και ισχυρισμούς ότι τα κατάφεραν ή, τέλος πάντων, ότι δεν καταποντίστηκαν. Ειδικά η Νέα Αριστερά, αν πετύχει τις επιδόσεις που δίνουν οι δημοσκοπήσεις, θα έχει και πραγματικό λόγο να είναι ικανοποιημένη: στην παρθενική της εκλογική εμφάνιση θα καταφέρει να παγιωθεί ως γνήσια εκλογική έκφραση της κοινοβουλευτικής αριστεράς και να συνεχίσει, έχοντας ήδη μια καλή αφετηρία.
Το βράδυ της 9ης Ιουνίου τα στελέχη των κομμάτων θα παρελαύνουν στα τηλεοπτικά πάνελ, θα ξετυλίγουν επιχειρήματα και θα υπερασπίζονται τις αλήθειες τους. Από τις αλήθειες θα απουσιάζουν μερικές βασικές όπως η τεράστια αποχή που γιγαντώθηκε στις τελευταίες εθνικές εκλογές, ξεπερνώντας κάθε ιστορικό ρεκόρ και η οποία αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο εκείνη την ημέρα· η συνεχώς διογκούμενη άρνηση ολοένα περισσότερων πολιτών να συμμετάσχουν στις εκλογές είναι η απόλυτη διαμαρτυρία προς το πολιτικό σύστημα.
Οι επιμέρους δείκτες των ερευνών που δείχνουν ότι η πλειονότητα της κοινωνίας δεν έχει εμπιστοσύνη σε θεσμούς και κόμματα και στρέφεται μακριά από την πολιτική, ενώ ένα μεγάλο μέρος της ακολουθεί αναχρονιστικές επιλογές επιβεβαιώνουν την αποδοκιμασία. Οι νικητές θα είναι πολλοί εκείνο το βράδυ, αλλά η ποιότητα της δημοκρατίας θα βρίσκεται αρκετά βήματα πίσω.