«ΕΙΣΑΙ ΠΟΛΥ ΟΜΟΡΦΗ ΓΥΝΑΙΚΑ, με τις καμπύλες σου και με τα όλα σου, όχι σαν κάτι άλλες στέκες».
«Είσαι εργατική εσύ, με φιλότιμο. Όχι σαν αυτές που κάθονται και τρώνε απ’ τα έτοιμα».
«Εσύ τα λεφτά σου τα δούλεψες και σου αξίζει να τα χαρείς. Όχι σαν αυτές που περιμένουν τον άντρα με το πορτοφόλι».
«Εσύ το παιδί σου το μεγάλωσες μόνη σου και μάτωσες γι’ αυτό. Όχι σαν τις άλλες που έχουν δέκα νταντάδες και το παίζουν κουρασμένες».
Η αφήγηση που θέλει τις γυναίκες αιώνιες εχθρές, με κατώτερης ποιότητας φιλίες, που ζηλεύουν κατά βάθος η μία την άλλη, εκφράζεται και στον τρόπο με τον οποίο κομπλιμεντάρουμε. Το θετικό, το ωραίο, το αξιομίμητο που φέρει μια γυναίκα μεταφράζεται όχι ως αξία που στέκεται και αναγνωρίζεται καθαυτήν αλλά ως χαρακτηριστικό που την καθιστά ανώτερη απ’ τις «άλλες».
Τα σχόλια «υπέρ» της καλλιτέχνιδας είναι γεμάτα υποτίμηση για τα αντίθετα χαρακτηριστικά της. Επειδή είναι λεπτή, γυμνασμένη, αθλητική, η υπεράσπιση λέει «είσαι αξιοθαύμαστη, όχι σαν την κάθε καημένη που τρώει ένα λίτρο παγωτό κάθε βράδυ».
Δοκιμάζω να πω δυνατά «είσαι ωραίος άντρας, όχι σαν κάτι άλλους, κοντούς, σκεβρωμένους, σα γαμώτο κέρατό μου». Ακούγεται περιττό και ξαφνιαστικό ‒ δεν ξέρω αν συμφωνείτε.
Τον τελευταίο καιρό, το feed μου είναι γεμάτο τίτλους σχετικά με την Έλενα Τοπαλίδου, που ανταγωνίζονται για το βραβείο εξωφρενικής χυδαιότητας. Δεν έχει μείνει τίποτε ασχολίαστο, απ’ το κορμί μέχρι την προσωπική της ζωή. Το δε κοινό από κάτω τη σχολιάζει λες κι είναι μηχάνημα προς πώληση. Εγώ, όμως, θέλω σήμερα, να σταθώ στη γραμμή υπεράσπισης.
Τα σχόλια «υπέρ» της καλλιτέχνιδας είναι γεμάτα υποτίμηση για τα αντίθετα χαρακτηριστικά της. Επειδή είναι λεπτή, γυμνασμένη, αθλητική, η υπεράσπιση λέει «είσαι αξιοθαύμαστη, όχι σαν την κάθε καημένη που τρώει ένα λίτρο παγωτό κάθε βράδυ». Επειδή είναι γυναίκα μορφωμένη, με σπουδές σ’ ένα σωρό τομείς, η υπεράσπιση λέει «μπράβο σου για όσα έχεις καταφέρει και μην ακούς τίποτα, άμα θέλουν αμόρφωτες, τόσες υπάρχουν». Εγώ τουλάχιστον, όπως το διαβάζω, λίγο προσέχω το θετικό σχόλιο, περισσότερο βλέπω την προσβολή. Τα ίδια και στις αναρτήσεις με το πρόσωπο της Μόνικα Μπελούτσι: «Μια κούκλα η κυρία Μπελούτσι, όχι σαν τις άλλες, τις πλαστικές». Αναρωτιέμαι αν μας φαίνεται λειψό το σχόλιο που στέκεται σε μια γυναίκα χωρίς την πατερίτσα της αντιδιαστολής∙ αν ο μόνος τρόπος να είναι πλήρες αυτό που θέλουμε να πούμε είναι να ρίξουμε τις υπόλοιπες, αν μόνο συγκριτικά προσλαμβάνουμε το προσόν κάποιας.
Φυσικά, αυτό δεν συμβαίνει μόνο με διάσημες γυναίκες. Η διχοτόμηση καιροφυλακτεί στα πιο απρόσμενα μέρη, ας πούμε στη σέλφι κάποιας ανώνυμης που έχει σκοπό να δείξει τα όμορφα, λευκά της μαλλιά. Τι πιο συνηθισμένο απ’ το «έτσι, φυσική ομορφιά, όχι σαν κάτι άλλες που τα βάφουν μέχρι να πεθάνουν, λες και δεν ξέρουμε πώς είναι». Υποθέτω ότι αυτή η συνειρμική διαδικασία είναι κομμάτι του πολιτισμού μας.
Εν τέλει, όταν κομπλιμεντάρουμε μια γυναίκα, τι πρόθεση έχουμε; Να την ανεβάσουμε ή να τη συγκρίνουμε; Και μπορούμε να την ανεβάσουμε χωρίς να τη συγκρίνουμε; Αν μπορούμε, ας το δείξουμε με το να μη μειώνουμε, παρεμπιπτόντως και επειδή βολεύει, ό,τι δεν της μοιάζει.